پرش به محتوا

اثنی عشریه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۷۳۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۹ ژوئن ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «ى‏عشريه‏ اثنى‏عشريه يا دوازده اماميه پرجمعيت‏ترين فرقه‏هاى شيعه هستند ك...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
ى‏عشريه‏


اثنى‏عشريه يا دوازده اماميه پرجمعيت‏ترين فرقه‏هاى شيعه هستند كه معتقد به دوازده امامند كه از حضرت على (ع) آغاز مى‏شود و به محمد بن حسن مهدى آل محمّد (ص) ختم مى‏گردد.
اثنى ‏عشريه يا دوازده اماميه پرجمعيت‏ ترين فرقه‏ هاى شيعه هستند كه معتقد به دوازده امام اند كه از حضرت على (ع) آغاز مى ‏شود و به محمد بن حسن مهدى آل محمّد (ص) ختم مى‏ گردد.
از همان آغاز ايشان را در مقابل سبعيه يا هفت اماميان اثنى‏عشريه خواندند. «1» ايشان در صحت شمار ائمه خود كه دوازده تن هستند به آيات قرآنى از قبيل:
از همان آغاز ايشان را در مقابل سبعيه يا هفت اماميان اثنى ‏عشريه خواندند. ايشان در صحت شمار ائمه خود كه دوازده تن هستند به آيات قرآنى از قبيل: «... وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً ...» (سوره مائده آیه 12) «وَ قَطَّعْناهُمُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أَسْباطاً أُمَماً ...» (سوره اعراف آیه 160) «إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً ...» (سوره توبه آیه 36) استناد مى ‏جويند.  
«... وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً ...» (مائده/ 12) «وَ قَطَّعْناهُمُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أَسْباطاً أُمَماً ...» (اعراف/ 160) «إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً ...» (توبه/ 36) استناد مى‏جويند. «2»
اما برخى از ادله اماميه بر امامت خاندان عترت عبارت است از:
اما برخى از ادله اماميه بر امامت خاندان عترت عبارت است از:
1- وجوب عصمت در امام: زيرا اگر امام معصوم نباشد اطمينان به وى در ابلاغ احكام سلب مى‏شود، بعلاوه ممكن است در امامت و زعامت مسلمين بر خلاف عدالت رفتار نمايد.
1- وجوب عصمت در امام: زيرا اگر امام معصوم نباشد اطمينان به وى در ابلاغ احكام سلب مى‏ شود، به علاوه ممكن است در امامت و زعامت مسلمين بر خلاف عدالت رفتار نمايد.
2- نصب امام به واسطه رفع فتنه و اختلاف است و چنانچه امام را مردم تعيين كنند اين اختلاف تشديد مى‏يابد.
2- نصب امام به واسطه رفع فتنه و اختلاف است و چنانچه امام را مردم تعيين كنند اين اختلاف تشديد مى ‏يابد.
3- امامت خلافت از خدا و رسول است كه قهرا بايد توسط خدا و رسول خدا خليفه تعيين شود.
3- امامت خلافت از خدا و رسول است كه قهرا بايد توسط خدا و رسول خدا خليفه تعيين شود.
4- سيره رسول اكرم در زمان حيات خود بر استخلاف و تعيين جانشين در موارد
4- سيره رسول اكرم در زمان حيات خود بر استخلاف و تعيين جانشين در موارد غيبت خود از مدينه بود، بنابراين چگونه مى‏ شود، آن حضرت براى بعد از خود جانشين تعيين نكند.
__________________________________________________
چنان كه در مبحث اماميه گفتيم شيعه اثنى عشرى معتقد به «نصّ جلى» هستند، يعنى كسانى كه قايل به «نص» و تعيين آشكار شدند و گويند رسول خدا (ص) به «نصّ جلى» در روز غدير خم حضرت على (ع) را به جانشينى خود برگزيدند و صريحا ايشان را به امامت امت تعيين فرمودند.  
(1)- البته با توجه به رواياتى كه ذيل اين آيات از فريقين رسيده است.
ايشان دلايل امامت حضرت على (ع) را بنا بر قرآن و سنت چنين بيان مى ‏نمايند: «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ» (سوره مائده آیه 55) يعنى، همانا ولى شما خدا است و پيغمبر او و كسانى كه ايمان آوردند و نماز را بپاى‏دارند و زكات مى ‏دهند، در حالى كه ركوع مى‏ گذارند.  
(2)- نيز برواياتى از پيغمبر كه ائمه را بعد از در گذشت خود، دوازده نفر معرفى فرموده مانند عدد نقباء بنى اسرائيل.
  «... الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي ...» ( سوره مائده آیه 3) يعنى،
                        فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص: 25
غيبت خود از مدينه بود، بنابراين چگونه مى‏شود، آن حضرت براى بعد از خود جانشين تعيين نكند.
چنان كه در مبحث اماميه گفتيم شيعه اثنى عشرى معتقد به «نصّ جلى» هستند، يعنى كسانى كه قايل به «نص» و تعيين آشكار شدند و گويند رسول خدا (ص) به «نصّ جلى» در روز غدير خم حضرت على (ع) را به جانشينى خود برگزيدند و صريحا ايشان را به امامت امت تعيين فرمودند. «1»
ايشان دلايل امامت حضرت على (ع) را بنا بر قرآن و سنت چنين بيان مى‏نمايند:
«إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ» (مائده/ 55) يعنى، همانا ولى شما خداست و پيغمبر او و كسانى كه ايمان آوردند و نماز را بپاى‏دارند و زكات مى‏دهند، در حالى كه ركوع مى‏گذارند. «2»
  «... الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي ...» (مائده/ 3) يعنى،
امروز دين را بر شما كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم.
امروز دين را بر شما كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم.
  «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ...» (مائده/ 67) يعنى، اى پيغمبر برسان آنچه را كه به تو از سوى پروردگارت نازل شده و اگر چنين نكنى پيغام او را نرسانيده باشى، خداوند تو را از گزند مردم نگاه مى‏دارد.
  «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ...» (سوره مائده آیه 67) يعنى، اى پيغمبر برسان آنچه را كه به تو از سوى پروردگارت نازل شده و اگر چنين نكنى پيغام او را نرسانيده باشى، خداوند تو را از گزند مردم نگاه مى ‏دارد.
و ديگر آيه: «... وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِيلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ ...» (التحريم/ 4) يعنى اگر عليه او همپشت شوند پس همانا خدا و جبرئيل و مؤمنان نيكوكار يار و ياور اويند.
و ديگر آيه: «... وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِيلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ ...» (سوره التحريم آیه 4) يعنى اگر عليه او هم پشت( هم پیمان) شوند پس همانا خدا و جبرئيل و مؤمنان نيكوكار يار و ياور اويند.
ديگر آيه مباهله است كه فرمود:
ديگر آيه مباهله است كه فرمود:
  «... فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبِينَ».
  «... فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبِينَ».
  (آل عمران/ 61) يعنى، اى پيغمبر بگو بياييد تا پسران خود و پسران شما و زنانمان و زنان شما و خودهايمان و خودهايتان را بخوانيم، سپس زارى كنيم و نفرين خداى را بر دروغگويان بفرستيم.
  ( سوره آل عمران آیه 61) يعنى، اى پيغمبر بگو بياييد تا پسران خود و پسران شما و زنان مان و زنان شما و خودهاي مان و خودهاي تان را بخوانيم، سپس زارى كنيم و نفرين خداى را بر دروغ گويان بفرستيم.
گويند: مقصود همه اين آيات ولايت حضرت على (ع) است، همچنين به احاديثى از اين قبيل استناد مى‏نمايند:
گويند: مقصود همه اين آيات ولايت حضرت على (ع) است، همچنين به احاديثى از اين قبيل استناد مى ‏نمايند:
  «انت الخليفة من بعدى و انت وصيى و قاضى دينى»، يعنى تو پس از من جانشين منى، تو وصى و وام‏گذار من‏
  «انت الخليفة من بعدى و انت وصيى و قاضى دينى»، يعنى تو پس از من جانشين منى، تو وصى و وام ‏گذار من‏ هستى. «و سلّموا عليه بامرة المؤمنين»، يعنى او را به اميرى مؤمنان سلام دهيد. «و اقضاكم على»، بهترين قاضى در ميان شما حضرت على (ع) است. «و تعلّموا منه و لا تعلّموه، اسمعوا له و اطيعوه»، از او بياموزيد و به او نياموزيد. «و من كنت مولاه فعلىّ مولاه»، هر كه من مولاى او هستم على (ع) نيز مولاى اوست. «انت منّى بمنزلة هارون من موسى الّا انه لا نبى بعدى»، تو در نزد من مانند هارونى در پيش موسى، جز اين كه پيغمبرى بعد از تو نيست.
__________________________________________________
(1)- كه در صحيح مسلم، و تفسير ثعلبى، و سنن ابى داوود، و سنن ترمذى، و در الجمع بين الصحيحين، و در مناقب ابن مغازلى ... آمده است.
(2)- اين آيت، صرف نظر از مورد آن كه پس از نصب على (ع) در غدير خم نازل شده است (رجوع شود به تفاسير) نص جلى نيست، همين طور آيه بلغ ما انزل من ربك، و آيه صالح المؤمنين، منتهى با ضميمه شأن نزول آيه و تفسير آن جزو مناقب على (ع) است نه ادله خاصه امامت.
                        فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص: 26
هستى «1». «و سلّموا عليه بامرة المؤمنين»، يعنى او را به اميرى مؤمنان سلام دهيد. «2» «و اقضاكم على»، بهترين قاضى در ميان شما حضرت على (ع) است. «و تعلّموا منه و لا تعلّموه، اسمعوا له و اطيعوه»، از او بياموزيد و به او نياموزيد. «و من كنت مولاه فعلىّ مولاه»، هر كه من مولاى او هستم على (ع) نيز مولاى اوست. «انت منّى بمنزلة هارون من موسى الّا انه لا نبى بعدى»، تو در نزد من مانند هارونى در پيش موسى، جز اين كه پيغمبرى بعد از تو نيست.
ميراث ائمه:
ميراث ائمه:
طرفداران «نصّ جلى» مى‏گويند كه: حضرت على (ع) پيش از آن كه به شهادت برسند «كتاب» و «سلاح» خود را به فرزند خود، امام حسن (ع) تحويل دادند و در حضور اهل بيت و بزرگان شيعه فرمودند: اى فرزندم، من را رسول اللّه (ص) فرمودند كه شما را وصى خود كنم و كتاب و سلاح خويش را همانطور كه پيغمبر (ص) به من عطا فرمودند به شما بسپارم. من را فرمودند كه به شما سفارش كنم كه هرگاه شما را دعوت حق فرارسد آنها را به‏
طرفداران «نصّ جلى» مى ‏گويند كه: حضرت على (ع) پيش از آن كه به شهادت برسند «كتاب» و «سلاح» خود را به فرزند خود، امام حسن (ع) تحويل دادند و در حضور اهل بيت و بزرگان شيعه فرمودند: اى فرزندم، من را رسول اللّه (ص) فرمودند كه شما را وصى خود كنم و كتاب و سلاح خويش را همان طور كه پيغمبر (ص) به من عطا فرمودند به شما بسپارم. من را فرمودند كه به شما سفارش كنم كه هرگاه شما را دعوت حق فرارسد آن ها را به‏
حضرت حسين (ع) سپارى. سپس روى به حضرت حسين (ع) كرده گفت:
حضرت حسين (ع) سپارى. سپس روى به حضرت حسين (ع) كرده گفت:
پيغمبر خدا (ص) به شما سفارش كرده كه وديعه امامت را همچنان به فرزند خود حضرت على بن حسين (ع) سپارى و در باره حضرت على بن حسين (ع) فرمودند كه او نيز وديعه امامت را به فرزند خود حضرت محمد بن على (ع) سپارد.
پيغمبر خدا (ص) به شما سفارش كرده كه وديعه امامت را هم چنان به فرزند خود حضرت على بن حسين (ع) سپارى و در باره حضرت على بن حسين (ع) فرمودند كه او نيز وديعه امامت را به فرزند خود حضرت محمد بن على (ع) سپارد.
نام دوازده امام شيعه اثنى‏عشريه از اين قرار است:
نام دوازده امام شيعه اثنى‏ عشريه از اين قرار است:
1- امام على بن أبي طالب (ع) شهادت 40 ه.
1- امام على بن أبي طالب (ع) شهادت 40 ه.
2- امام حسن به على (ع) شهادت 49 ه
2- امام حسن به على (ع) شهادت 49 ه
خط ۴۸: خط ۳۵:
11- امام حسن عسكرى (ع) شهادت 260 ه
11- امام حسن عسكرى (ع) شهادت 260 ه
12- امام محمد بن الحسن المهدى (عج) «آغاز غيبت كبرى 329 ه».
12- امام محمد بن الحسن المهدى (عج) «آغاز غيبت كبرى 329 ه».
ايشان امامان را مانند پيغمبر ملهم از جانب خدا مى‏دانند و مى‏گويند كه امام رياست عامّه دارد و مقام او مافوق بشر عادى است (-: اماميه) و از آن روزى‏
ايشان امامان را مانند پيغمبر ملهم از جانب خدا مى‏دانند و مى‏ گويند كه امام رياست عامّه دارد و مقام او مافوق بشر عادى است (-: اماميه) و از آن روزى‏ كه خداوند آدم را آفريد، نور خود را در برگزيدگان خود از حضرت نوح، حضرت ابراهيم، حضرت موسى و حضرت عيسى گرفته تا به حضرت محمد (ص) خاتم انبياء سرايت داد.
__________________________________________________
و از وى آن نور را به اوصياى او كه ائمه طاهرين (ع) باشند سريان داد، و همان نور و روح خدايى است كه در امام عصر (عج) تجلى مى‏كند و او را از سطح بشر عادى فراتر مى‏برد، و وى را قادر مى‏سازد كه قرنها بلكه هزاران سال بى‏هيچ گزند و آزار و بدون ضعف و پيرى با بدن جسمانى كه در بشر عادى موجب كون و فساد است زندگى نمايد تا به امر خداوند از مكمن غيب ظهور فرمايد. به روايت «علّامه مجلسى» رنگ صورت آن حضرت عربى و گندمگون و جسمى يعقوب‏وار و بر گونه او خالى مانند كوكب درّى است.  
(1)- در اين حديث كه معروف به حديث يوم الدار است، پيغمبر صريحا على (ع) را به عنوان خليفه و وصى خود تعيين فرمود. حديث «يوم الدار» در مسند ابن حنبل و مناقب مغازلى و تفسير ثعلبى ... آمده است.
(2)- كه پس از معرفى وى در غدير خم: (من كنت مولاه فهذا على مولاه)، مردم را وادار به سلام بر امارت و ولايت وى فرمود.
                        فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص: 27
كه خداوند آدم را آفريد، نور خود را در برگزيدگان خود از حضرت نوح، حضرت ابراهيم، حضرت موسى و حضرت عيسى گرفته تا به حضرت محمد (ص) خاتم انبياء سرايت داد.
و از وى آن نور را به اوصياى او كه ائمه طاهرين (ع) باشند سريان داد، و همان نور و روح خدايى است كه در امام عصر (عج) تجلى مى‏كند و او را از سطح بشر عادى فراتر مى‏برد، و وى را قادر مى‏سازد كه قرنها بلكه هزاران سال بى‏هيچ گزند و آزار و بدون ضعف و پيرى با بدن جسمانى كه در بشر عادى موجب كون و فساد است زندگى نمايد تا به امر خداوند از مكمن غيب ظهور فرمايد. به روايت «علّامه مجلسى» رنگ صورت آن حضرت عربى و گندمگون و جسمى يعقوب‏وار و بر گونه او خالى مانند كوكب درّى است. «1»
ظهور قائم:
ظهور قائم:
شيعه اماميه «اثنى‏عشريه» معتقد است كه به قدرت خداوند و لطف او حضرت مهدى (عج) پس از بروز علايمى ظهور خواهد كرد، درحالى‏كه سن آن حضرت بين سى و چهل به نظر خواهد رسيد. محل ظهور آن حضرت را در «مكه» نوشته‏اند و در بين «ركن و مقام»، مردم با آن حضرت بيعت مى‏كنند.
شيعه اماميه «اثنى‏عشريه» معتقد است كه به قدرت خداوند و لطف او حضرت مهدى (عج) پس از بروز علايمى ظهور خواهد كرد، درحالى‏كه سن آن حضرت بين سى و چهل به نظر خواهد رسيد. محل ظهور آن حضرت را در «مكه» نوشته‏اند و در بين «ركن و مقام»، مردم با آن حضرت بيعت مى‏كنند.
confirmed
۵٬۹۱۷

ویرایش