محسن علی نجفی

محسن علی نجفی
نام کامل	محسن علی
نام‌های دیگر	محسن ملت
اطلاعات شخصی
سال تولد	1942 م، ۱۳۲۰ ش‌، ۱۳۶۰ ق
محل تولد	پاکستان
سال درگذشت	2024 م، ۱۴۰۲ ش‌، ۱۴۴۵ ق
روز درگذشت	نهم ژانویه
محل درگذشت	پاکستان
دین	اسلام، شیعه
استادان	محمد باقر الصدر سید ابو القاسم خویی
شاگردان	سید جواد نقوی شیخ سلیم
آثار	ترجمه کتاب الکوثر فی تفسیر القرآن، النھج السوی فی معنی المولی والولی
فعالیت‌ها	موسسه هیئت جامعة اهل‎بیت (علیه‌السلام) و جامعة الکوثر
وبگاه	mohsinalinajafi.com

محسن علی نجفی یکی از منادیان وحدت اسلامی در کشور پاکستان بود و فعالیت‌های زیادی در زمینۀ فرهنگی، آموزشی،‌ اجتماعی و سیاسی داشت. همچنین او از مفسران و فعالان شیعی به‌شمار می‌آید. وی مؤسس و سرپرست مدارس جامعة اهل‌البیت، جامعة الکوثر و سازمان آموزشی اسوه می‌باشد. او در زبان‌های عربی، اردو و فارسی تألیفاتی زیادی دارد. او نمایندۀ آیت‌الله سیستانی در پاکستان بود. وی در سن 84 سالگی در اسلام آباد درگذشت.

زندگی‌نامه

وی در سال 1360 ق، برابر با 1942 م، در منتوكه بلتستان در یک خانوادۀ مذهبی و اهل علم به دنیا آمد. و آموزش‌های ابتدایی دینی را نزد پدرش مولانا حسین جان (متوفی1374 ق) فرا گرفت. و بعد از وفات وی خدمت یكی از علمای معروف دینی بلتستان به نام مولانا سید احمد موسوی رفت.

تحصیلات

او در سال 1382 ق، به مدرسة مشارع العلوم حیدرآباد سند، وارد شد. بعد از یکسال به دارالعلوم جعفریه خوشاب رفت، و از محضر شیخ محمد حسین، مدرس اعلای جامعة المعصومین سرهوپوره فیصل‌آباد كسب فیض نمود. دو سال بعد به جامعة المنتظر لاهور رفت و علاوه بر دیگر علما از محضر سید صفدر حسین نجفی كسب فیض كرد. در سال 1387 م، مطابق با 1969 م، راهی نجف اشرف شد، و از استادانی همچون: آیت‌الله سید ابوالقاسم خوئی و آیت‌الله سید شهید محمد باقر صدر بهره گرفت.

بازگشت به کشور

ایشان بعد از اقامت هشت سال در نجف اشرف در سال 1974 م، به پاكستان بازگشت و اسلام‌آباد را محل سكونت خود قرار داد، و مدرسه‌ای به نام جامعة اهل‌البیت (علیهم‌السلام) بنا كرد، و از سال 1979 م، در همان مدرسه ماهنامه‌ای به نام الزهراء را منتشر نمود. وی در سال 1981 م، یک سلسله درس برای نوجوانان ترتیب داد كه هنوز هم ادامه دارد.

آثار

شیخ‌ محسن علی نجفی، به زبان‌های فارسی، عربی، اردو و بلتی تسلط داشت و مؤلف چندین كتاب است كه عبارت‌اند از:

1. الکوثر فی تفسیرالقرآن دس جلد؛
2. بلاغ القرآن: ترجمه و تفسیر مختصر؛
3. علی امام بنص صفاته و خصائص ذاته؛
4. خطبه بنت علی زینب کبری (سلام‌اللہ علیھا) دربار یزید لعین میں شریکۃ الحسین، علیؑ کی شیر؛
5. انسان اور کائنات میں اللہ کی تجلی؛
6. دراسات عصریه فی الالھیات؛
7. خطبۀ فدک؛
8. دوستی اهل‌بیت کی نظر میں؛
9. آئین بندگی؛
10. محنت کا اسلامی تصور؛
11. فلسفۀ نماز ؛
12. راهنماء اصول،؛
13. تلخیص المنطق للعلامۃ المظفر؛
14. تلخیص المعانی للتفتازانی؛
15. اسلامی فلسفۀ اور مارکسزم؛
16. تدوین و تحفظ قرآن ؛
17. شرح و ترجمۀ خطبۀ زھرا (سلام‎اللہ علیها)؛
18. آئین بندگی آئین بندگی؛
19. النھج السوی فی معنی المولی و الولی. این کتاب به‎عنوان راه سبز آسمان: کتاب النهج السوی فی معنی المولی و الولی: پژوهشی پیرامون معنی "مولا" و "ولی" توسط سید مرتضی به فارسی ترجمه شده است.

علاوه بر این كتاب‌ها در حدود پنجاه مقاله در ماهنامۀ الزهراء به چاپ رسیده است.

خدمات فرهنگی و آموزشی

در سراسر کشور پاکستان در زمان حیاتش به سرپرستی او مدارس دینی متعددی به‌عنوان مدارس اهل‌بیت (علیهم السلام) فعال بود. تعداد این مدارس بیش از 27 مدرسه می‌باشد که در آنها اعم از پسر و دختر مشغول علوم دینی در سطوح مختلف هستند و مشهورترین آنها جامعة اهل‌بیت و الکوثر در اسلام‌آباد است. علاوه بر آن توسط وی مدارس عصری زیادی به نام اسوه سیستم در سطوح مختلف در کشور پاکستان فعال است.

خدمات اجتماعی و رفاهی

شیخ، علاوه بر اهتمام به تعلیم و تربیت دانش‌پژوهان، كارهای رفاهی و اجتماعی و برطرف نمودن مشكلات مردم شیعیان پاكستان و كمک به فقرا و نیازمندان مشغول می‌باشد. یكی از فعالیت‌های وی تاسیس بنیاد جابر بن حیان است كه در و جاهای مختلف مدارس اسوه پبلکسكول، زیر نظر این بنیاد اداره می‌شود و هزاران نفر از تشنگان علوم از آن سیراب می‌شوند.

درگذشت

علامه «شیخ محسن علی نجفی» از علمای صاحب‌نام شیعیان پاکستان و موسس حوزۀ علمیۀ جامعة الکوثر که چهره‌ای مدافع وحدت اسلامی شناخته می‌شد، در اسلام‌آباد درگذشت. این‌ عالم ربانی که بیش از نیم قرن مدیریت جامعة الکوثر به‌عنوان بزرگترین مرکز دینی و حوزوی شیعیان در پاکستان را به عهده داشت پس از عمری تبلیغ معارف اسلام و نشر فرهنگ اهل‌بیت (علیهم‌السلام) در سن ۸۴ سالگی درگذشت.

پیام رهبر معظم انقلاب

رهبر معظم انقلاب در پیامی ارتحال عالم بزرگوار حجت‌الاسلام والمسلمین حاج شیخ محسن علی نجفی را به علما و حوزه‌های علمیۀ پاکستان تسلیت گفتند. به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری فارس، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی ارتحال عالم بزرگوار حجت‌الاسلام والمسلمین حاج شیخ «محسن علی نجفی» را به علما و حوزه‌های علمیۀ پاکستان تسلیت گفتند. متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

انا لله و انا الیه راجعون

خبر ارتحال عالم بزرگوار و خدوم مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین جناب حاج شیخ محسن علی نجفی طابَ ثَراه موجب تأثر و تأسف گردید. اینجانب فقدان این عالم محترم را به علما و حوزه‌های علمیه پاکستان، خانواده و دوستداران ایشان مخصوصاً شیعیان محترم «بَلتِستان» تسلیت گفته و از خداوند شکور برای این عالم وارسته غفران واسعه و علو درجات و برای بازماندگان محترم صبر و اجر مسئلت دارم. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته

سیدعلی خامنه‌ای.

۲۰ دی ماه ۱۴۰۲

پیام آیت‌الله سیستانی

در پی ارتحال شیخ محسن علی نجفی، آیت‌الله سیستانی از مراجع تقلید پیامی به شرح زیر صادر کردند:

بسم الله الرحمن الرحيم

«انا لله وانا اليه راجعون»

خبر ارتحال عالم عامل حجت الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ محسن علی نجفی (رضوان‌الله علیه ) موجب تأسف و تأثر گردید آن بزرگوار سالیان متمادی از عمر شریفشان را در ترویج دین مبین و خدمت به مؤمنین صرف، و با تأسیس و ادارۀ چند مرکز علمی و آموزشی کمک شایانی به جامعۀ ایمانی در پاکستان نمودند. جزاه الله خير جزاء المحسنين . اینجانب مصیبت فقدان آن روحانی والامقام را به عموم برادران و خواهران ایمانی در پاکستان، به خصوص بستگان و علاقمندان ایشان تسلیت عرض نموده و از خداوند مستعان برای آن فقید سعید علو درجات و برای بازماندگانشان صبر جميل و أجر جزیل مسئلت دارم، ولا حول ولا قوة الا بالله العلی العظيم.

علی الحسینی السیستانی

۲۶/ج ۲/ ۱۴۴۵ ق

پیام دبیرکل مجمع تقریب

حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمید شهریاری، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی طی پیامی در گذشت آیت‌الله شیخ محسن علی نجفی، مفسر جلیل‌القدر، عالم تقریبی و مؤسس حوزه علمیه جامعة الکوثر پاکستان را تسلیت گفت. به گزارش روابط عمومی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، متن پیام به شرح زیر است:

بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمنِ ٱلرَّحِيمِ إذَا مَاتَ الْعَالِمُ ثُلِمَ فِی الْإِسْلَامِ ثُلْمَهٌ لَا یَسُدُّهَا شَیْءٌ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهِ

حضرات مستطاب جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای شیخ محمد اسحاق نجفی و جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای شیخ انورعلی نجفی (أدام الله عزّهم) سلام علیکم

خبر درگذشت مفسر جلیل‌القدر، عالم تقریبی و مؤسس حوزه علمیه جامعة الکوثر پاکستان، حضرت آیت‌الله شیخ محسن علی نجفی (رحمة الله علیه)، موجب تأثر و تألم عمیق اینجانب شد.

مرحوم شیخ محسن علی نجفی در حوزه علمیه نجف در محضر اساتید و بزرگانی چون حضرات آیات عظام سید ابوالقاسم خویی و سید محمدباقر صدر(رحمة الله علیهم) کسب فیض نمود. اهتمام وافر و خدمات ارزشمند و فراوان ایشان به محرومان در عرصه های مختلف اجتماع سبب شد که با لقب وزین "محسن ملت جعفریه" مشهور شود.

مقوله وحدت مسلمانان و تقریب مذاهب اسلامی، دغدغه همیشگی ایشان بود.

بنیانگذاری و تأسیس مدارس جامعة الکوثر، جامعة أهل البیت(ع) و مجموعه آموزشی أسوه در پاکستان و تألیف تفسیر گرانسنگ الکوثر، از خدمات ارزنده مرحوم نجفی به ساحت نورانی اسلام و صدقه جاریه و باقیات الصالحات آن عالم عامل است که سرمشق و چراغ راه شاگردان آن عزیز سفر کرده قرار خواهد گرفت.

اینجانب ارتحال این مفسر فاضل و شخصیت تقریبی را به محضر علما و بزرگان پاکستان، مردم مؤمن و شریف این کشور، همچنین بیت معزز، فرزندان محترم آن فقید سعید، خاصه شما حضرات معظم تسلیت عرض نموده و از خداوند متعال برای ایشان علّو درجات و برای بازماندگان، صبر و عافیت مسئلت دارم ۔

جستارهای وابسته

• سید علی حسینی سیستانی
• سید ابوالقاسم خوئی
• سید محمد باقر صدر
• پاکستان
• بلتستان

منابع

• سعیدی، فرمان علی، تاریخ تشیع و عوامل آن در گلگت و بلتستان، قم، دار التهذیب، 1400 ش.
• نقوی، سید حسین عارف، تذکرۀ علمای امامیه پاکستان، آستان قدس رضوی، 1415 ق.
• حجت الاسلام والمسلمین علامه شیخ محسن علی نجفی دام عزہ.