حزب الله لبنان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:پرچم لبنان.jpg|alt=پرچم لبنان|بندانگشتی|پرچم لبنان]]
{{جعبه اطلاعات جریان
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| عنوان = حزب الله لبنان
| تصویر = المقاومه.jpg
| نام =
| جمعیت =
| رهبران = [[سید حسن نصرالله]]
| اهداف =  مقابله با [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]]
| اصول =
| جهت‌گیری =
| وضعیت اقتصادی =
| نحوه تبلیغات =
}}
[[حزب الله لبنان|حزب‌الله لبنان]]، گروهی سیاسی و نظامیِ [[مذهب شیعه|شیعه]] در [[لبنان]] است که در سال ۱۹۸۲م به منظور مقابله با [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] و با حمایت [[جمهوری اسلامی ایران]] تأسیس شد. این حزب فعالیت بر ضد اسرائیل را با عملیات‌های استشهادی آغاز کرد. سپس توان نظامی خود را افزایش داد و با موشک کاتیوشا و جنگ‌های چریکی، به مقابله با اسرائیل پرداخت.


|عنوان مقاله
دبیرکل این حزب [[سید حسن نصرالله]] است. پیش از او [[صبحی طفیلی]] و [[سید عباس موسوی]] در این سِمت بودند. تاکنون چند بار میان حزب‌الله و اسرائیل نبرد نظامی درگرفته که از جمله ‌آن‌ها [[جنگ ۳۳روزه]] است. این جنگ را اسرائيل با هدف خلع‌سلاح حزب‌الله و آزادسازی دو نظامی‌اش آغاز کرد که در عملیات حزب‌الله با نام الوعد الصادق به اسارت حزب‌الله درآمده بودند.
| data-type="authorfatherName" |حزب الله لبنان
|-
|زبان مقاله
| data-type="authorfatherName" |فارسی
|-


|نشر
== تاریخچه ==
| data-type="authorfatherName" |پژوهشگاه مطالعات تقریبی - قم
با پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] و اشغال [[لبنان]] توسط اسرائیل سه تشکل اصلی شیعیان یعنی گروه [[امل اسلامی]] به رهبری [[سید حسین موسوی]]، [[حزب الدعوه]] لبنان به رهبری [[علی کورانی]]<ref> سپاه و حزب‌الله لبنان خاطراتی از شیخ علی کورانی</ref> و [[تجمع علمای مسلمین]] تحت نظر [[صبحی طفیلی]] بر سر تشکیل گروهی جدید توافق کردند.
|-
|}
</div>
'''جریان شناسی [[حزب الله]] در [[لبنان]]''' مدخلی است به زبان فارسی که در [[پژوهشگاه مطالعات تقریبی]] در راستای نگارش کلان پروژه معرفی [[جریان های جهان اسلام]] نوشته شده است. هدف از ایجاد این مقاله، اولا: آشنایی با فعالیت های این جریان در کشور لبنان و ثانیا: ایجاد منبع و مرجعیت در زمینه مذکور جهت شناخت کیفیت تعامل با این جریان در کشور لبنان است و ثالثا: ایجاد شناختی عمیق تر نسبت به میزان نفوذ و تاثیرگذاری این جریان در این کشور به صورت تخصصی برای مراکزی است که جهت فعالیت هایشان به چنین دانش میان مذهبی ای نیاز دارند.


این گروه که با اعتقادات اسلام شیعی و محور قرار دادن آموزه های انقلاب اسلامی  ایران و امام خمینی (ره) تاکنون توانسته به بسیج مردم برای مقابله با اسراییل بپردازد، از سال 1985 به طور علنی اقدام به فعالیت کرده و به تدریج قدرت و نفوذ بیشتری پیدا کرده است.
در نهایت در سال ۱۹۸۲م حزب‌الله به وجود آمد و تا دو سال فعالیت‌های خود علیه اشغالگران صهیونیستی را مخفیانه ادامه داد. حزب‌الله برای نخستین بار پس از عملیات شهادت‌طلبانه شهید علی صفی الدین در تاریخ ۱۹۸۴م، مسئولیت آن را بر عهده گرفت و در ۱۹۸۵ میلادی همزمان با عقب‌نشینی [[اسرائیل]] از [[صیدا]] طی بیانیه‌ای رسمی‌آیدئولوژی و استراتژی خود را بیان نمود.
بیروت پایتخت لبنان با حمله ارتش اسرائیل در سال 1982، بدون هیچ مقاومتی از سوی گروه های فلسطینی و جنبش امل به اشغال درآمد و تنها در مناطق خلده، دانشکده علوم و در ضاحیه گروه هایی که خود را پیروان امام خمینی(ره ) می نامیدند؛ مقاومت کردند.
با مذاکرات یک هیئت پنج نفره از طرف رئیس جمهور لبنان با عنوان «هیئت نجات ملی»، مقرر گردید تا در لبنان آتش بس برقرار شده و مبارزان فلسطینی این کشور را ترک کنند.
حضور نبیه بری ( رهبر جنبش امل) در این مذاکرات موجب نارضایتی شیعیان و جنبش امل گردید و برخی اعضای جنبش امل مانند ابوهشام(نائب رئیس امل) و سید ابراهیم امین السید و تعداد دیگری از آن جدا شدند و انقلاب اسلامی را راهنمای خود قرار دادند.
پس از سقوط بیروت، نیروهای شیعه خود را به بعلبک رساندند و این گروه ها شامل گروه های اسلام گرای مستقر در بقاع شامل روحانیون، شخصیت های نظامی، دانشگاهی و انشعابیون از امل، مجلس اعلای شیعیان به رهبری شیخ محمد مهدی شمس الدین، جنبش امل،  روحانیون مستقل مانند علامه فضل الله و سیاستمداران رسمی شیعه حامی حکومت وقت لبنان بودند.
با وجود همزمانی جنگ ایران و عراق با حمله اسرائیل به لبنان، ابتدا تعدادی از نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به لبنان عزیمت کردند تا با توجه به نیاز شیعیان لبنان به آموزش های عقیدتی و نظامی، دوره های آموزش نظامی و عقیدتی برگزار نمایند که همزمان با این اقدام انتقال افکار و دیدگاه های انقلاب اسلامی و امام خمینی نیز صورت گرفت و با اقدامات سپاه پاسداران و سفیر ایران در دمشق کمیته نه نفره ای از گروه های مستقر در بعلبک تشکیل شد که از میان آن ها شورای پنج نفره ای انتخاب گردید که به شورای لبنان نام گذاری شد که این شورا به صورت غیر علنی فعالیت می کرد و در ماه مه 1984 نام «حزب الله لبنان» توسط شورای لبنان انتخاب گردید و دفتر سیاسی حزب آغاز به کار کرد.
با عقب نشینی اسرائیل از شهر صیدا، حزب الله طی یک گردهمایی رسمی در16 فوریه 1985 با صدور یک نامه سرگشاده، هویت، استراتژی و برنامه ایدئولوژیک خود را بیان کرد که اهداف حزب الله در این نامه سرگشاده عبارت است از: اخراج نهایی اسرائیل از لبنان، اخراج نهایی امریکا، فرانسه و هم پیمانان آن ها از لبنان، محاکمه عادلانه فالانژها برای جرایمی که با تحریک امریکا و اسرائیل در حق مسلمانان و مسیحیان مرتکب شده اند و اعطای حق تعیین سرنوشت به ملت لبنان با آزادی کامل.
حضور یک شورای متشکل از روحانیون در داخل ساختار حزب الله جایگاه روحانیون شیعه ای را که در سال 1982 حزب الله را پایه گذاری کرده بودند، مشخص ساخت و بدین ترتیب حزب الله از حالت صرفاً امنیتی و کاملاً محرمانه به وضعیت نیمه محرمانه تغییر یافت.
جنبش حزب الله مبانی اعتقادی و روش عملی خود را از اصول اسلام می گیرد لذا ضرورت تحرک سیاسی همه طبقات مردم برای به دست گرفتن زمام امور کشور و عدم سلطه بیگانگان را ضروری می داند و همچنین جهاد علیه اشغالگران را واجب شرعی می داند از این رو مبارزه با اسرائیل سرلوحه فعالیت حزب الله است.
شورای رهبری حزب الله مرکب از هفت نفر است که از طریق انتخابات داخلی برگزیده می شوند و در هر کنگره حزب برخی تغییرات در درون تشکیلات و سازماندهی حزب مانند طرح مناصب جدید یا انضمام برخی مناطق به یکدیگر مورد تصویب قرار می گیرد و اعضای حزب شورای رهبری را انتخاب می کنند و از درون آن دبیر کل جنبش تعیین می شود.
اعضای دفتر سیاسی حزب ده نفر می باشند و وظیفه تحلیل و بررسی مسائل سیاسی، برقراری ارتباط با احزاب و فعالیت های سیاسی در لبنان و ارائه آن به شورای اجرایی برای تصمیم گیری نهایی به عهده این دفتر است و شورای اجرایی نیز با 15 عضو، وظیفه تنظیم سیاست های کلی حزب را دارد و تهیه و تنظیم این سیاست ها را هیئت طرح و برنامه انجام می دهد که اعضای آن بیست نفرند.
قبل از ورود به هر یک از موضوعات در خصوص کشور لبنان و مخصوصا موضوع نقش حزب الله در این کشور توضیح چند نکته ضروری است چرا که این موارد از همان ابتدا بعنوان موانع ثابت در استقلال و ثبات این کشور نقش بسزایی داشته اند و این موانع به شرح ذیل می باشد:
1- نظام طایفه ای و قبیله ای: طیف جمعیتی لبنان متنوع می باشد. وجود 16 طایفه اصلی و طایفه هایی دیگر تحت عنوان اقلیت ها (که مذاهبی مانند یهودیت را در بر می گیرد)هماهنگی در امور داخلی و خارجی را مشکل می نماید و اکثریت قاطعی برای تصمیم گیری نهایی وجود ندارد.
2- حضور نیروهای فلسطینی و سازمان آزادیبخش در لبنان: تعدادی از آن ها در سال های 1983-1970 از اردن اخراج شده و به جنوب لبنان پناه آوردند. این گروه ها دیدگاه های متفاوتی با سیاست لبنان دارند. و گاهی در مسائل داخلی دخالت می کنند.
3- نگاه فلسطینی ها و مسیحی ها به بیرون: در لبنان به علت گرایش های طایفه ای و دینی، ملیت کم رنگ است. مسیحیان مارونی با توجه به مسائل تاریخی خواهان حمایت فرانسه و هم چنین امریکا می باشند. در حالی که دیدگاه مسلمانان به سوی عربستان، مصر، سوریه و ایران است. حزب الله رابطه خود با ایران و سوریه را یک رابطه ایمانی می داند. هنگامی که کشورهای مذکور با یکدیگر اختلاف پیدا کنند، اوضاع داخلی لبنان نیز رو به وخامت می رود.
4- اختلاف و برخوردهای نظامی با اسرائیل: حملات اسرائیل به جنوب لبنان، ضمن در بر داشتن تلفات اقتصادی، انسانی موجب بی ثباتی سیاسی داخلی و بین المللی می شود. چند گانگی میان گروه ها برای واکنش نسبت به این اقدامات و حل آن ها و فشارهای بین المللی، موجب شده حل مسائل داخلی به تأخیر بیفتد.
در زمینه موضوعات بیان شده، همواره اختلافات و اشتراکاتی میان حزب الله و مارونی ها  وجود داشته که در سرنوشت لبنان موثر بوده است و مهم ترین اختلاف آن ها هم از دیدگاه های عقیدتی آن ها سرچشمه می گیرد.
حزب الله  با الهام از انقلاب اسلامی ایران و امام خمینی و محوریت روحانیت خود را بخشی از امت اسلامی در جهان می داند که با متجاوزان و اشغالگران تا نابودی نهایی آن ها مبارزه می کند، در حالی که مارونی ها با برنامه و حمایت فرانسه قدرت را در لبنان به دست گرفتند و هنوز نیز فرانسه در امور لبنان نقش دارد.
حزب الله ساخت طایفه ای لبنان را ساخته استعمار و جزئی از نقشه سیاسی برای مخالفت با اسلام می داند  لذا همیشه خواهان از بین رفتن سهمیه بندی قدرت بر اساس نظام طایفه ای بوده است اما خصوصیت جامعه لبنان به همه ثابت کرده است که هیچ گروه و حزبی نمی تواند فراطایفه ای عمل کند چرا که در نهایت مردم لبنان از گروه ها و شخصیت های متعلق به طایفه خود حمایت می کنند در نتیجه حزب الله به دنبال آن است که ابتدا نیازها و محرومیت های شیعیان را رفع کند و به این ترتیب پشتیبانی آن ها را کسب نماید و سپس با گروه های دیگر غیر از شیعیان ائتلاف نماید به طوری که اصول و اعتقادات خود را رها نکند و در همین راستا هم جریان میشل عون که مسیحی مارونی می باشد، با شیعیان همراه شده است.
اختلاف گروه های موجود در لبنان با توجه به اعتقادات و گرایشهای مذهبی و مبانی فکری آنها در رابطه با کشورهای دیگر، سیاست خارجی و شکل گیری سیاست داخلی لبنان را پیوسته با چالش مواجه ساخته است که البته این اختلاف دیدگاه حزب الله هم ریشه در اعتقادات این گروه مبنی بر مخالفت با کشورهای اسلام ستیز دارد و هم به دلیل تجاوز رژیم صهیونیستی می باشد. سابقه حضور دولت هایی مانند امریکا و فرانسه در جنگ های میان اسرائیل و لبنان در حمایت از اسرائیل موجب شده، حزب الله همواره نسبت به آن ها موضع مخالفت داشته باشد به طوری که سید حسن نصرالله شکست اسرائیل در جنگ 33 روزه را شکست امریکایی می داند.
بنابراین حزب الله متمایل به دولی می باشد که رژیم اسرائیل را نامشروع تلقی می کنند و خواهان استقلال در برقراری نظم و ثبات داخلی مسلمانان می باشد.
مارونی ها با فرمان فرانسوی ها در سال 1920 لبنان بزرگ را تشکیل دادند و فرانسوی ها خود را پدرخوانده استقلال مارونی ها نامیدند و حاکمیت سیاسی لبنان تحت قیمومیت فرانسه تا آغاز جنگ دوم ادامه داشت که با شکست فرانسه در جنگ، لبنان در سال 1941 استقلال یافت و پس از آن نیز در میثاق ملی میان مسلمانان و مارونی ها مقرر شد مارونی ها از درخواست خود برای برخورداری دائمی از حمایت غرب و به ویژه فرانسه خودداری کنند اما به دلیل ریشه عمیق تاریخی همچنان شاهد رابطه مارونی ها با فرانسه، امریکا و ایتالیا می باشیم.
علاوه بر موارد ذکر شده، بطور کلی موانع دیگری هم در راه برقراری ثبات داخلی دراین کشور وجود دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
طرح تنظیم قانون احزاب، اهتمام به بخش خدمات و حاشیه قرار گرفتن دو بخش صنعت و کشاورزی، اسراف در هزینه های دولتی، فقدان قوانین مناسب در انتخابات شهرداری ها، دریافت دیون بدون مطالعه کافی و سرازیر شدن کارگران خارجی به کشور از این قرارند.
حزب الله برای همراهی با طوایف گوناگون لبنان با جنبش امل (شیعه) و جریان میشل عون که مارونی است، ائتلاف کرد بنابراین دیدگاه جریان میشل عون از سایر مارونی ها متمایز می باشد و وی که با فشار سوریه مجبور به تبعید به فرانسه شده بود، بعد از بازگشت حزب جریان آزاد ملی را تأسیس و مبارزه با فساد را آغاز کرد چون به اعتقاد وی تنها گروه عاری از فساد حزب الله و رهبران آن می باشد وعلاوه بر این اختلافات وی با گروه 14 مارس نیز موجب نزدیکی او به حزب الله و حمایت از آن در جنگ 33 روزه گردید اما اکثر مارونی ها در طیف مقابل حزب الله قرار دارند که اکنون در قالب گروه 14 مارس می باشند.
میشل عون معتقد است که حزب الله ثابت کرده است سلاح های خود را در داخل به کار نمی برد و تنها برای مقاومت در مقابل اسرائیل است و هرگاه منازعه اعراب و رژیم صهیونیستی پایان یابد، دلیلی بری بقای سلاح نزد حزب الله نخواهد بود.  
در ساختار سیاسی لبنان اگرچه سه طایفه مهم مارونی ها، شیعیان و سنی ها به ترتیب عهده دار مقامات تأثیر گذار مملکتی یعنی ریاست جمهوری، ریاست مجلس و نخست وزیری هستند، اما با نگاهی به قانون اساسی لبنان متوجه می شویم ریاست جمهوری نماد کشور لبنان است و دارای اختیارات گسترده تری در حوزه اجرایی،  دفاعی و قضایی کشور می باشد. در تعیین رئیس جمهور اگرچه مجلس نقش نهایی را دارد اما عملاٌ تأثیرگذاری نیروهای دیگر را نیز شاهد هستیم و نصرالله صفیر اسقف اعظم مارونی یک مقام مذهبی است اما با حمایت کشورهای فرانسه، ایتالیا و اسپانیا کاندیداهای ریاست جمهوری را تعیین می کند لذا به دلیل اختلافات میان مسیحیان برای ریاست جمهوری هر یک سعی می کنند حمایت صفیر را جلب کنند.
در 15 سال گذشته صفیر علاوه بر نقش مذهبی، نقش سیاسی نیز ایفا کرده است. ورود نیروهای سیاسی مسیحی به صحنه انتخابات پس از عقب نشینی نظامی سوریه از لبنان و بازگشت میشل عون از تبعید از فرانسه رهبری سیاسی مسیحیان را دستخوش رقابت کرد و به علت موضع گیری سیاسی صفیر در فرآیند انتخابات ، میشل عون در برابر او موضع گرفت و این موجب شکاف میان مسیحیان گردید.
دومین مقام مهم نخست وزیر است که رئیس دولت و رئیس هیأت وزیران می باشد. تصمیمات در مسائل به صورت توافقی و در غیر این صورت با اکثریت آرا اتخاذ می گردد ودر موضوعات مهم دوسوم آرا برای تصویب ضروری می باشد. این موضوعات عبارتند از بازنگری قانون اساسی، اعلان جنگ و صلح، اعلان بسیج عمومی، توافق نامه ها و عهدنامه های بین المللی، بودجه کل کشور، برنامه های توسعه فراگیر، انحلال مجلس نمایندگان، برکناری وزیران، تجدیدنظر در تقسیمات اداری.
درانتخاب وزیران رئیس جمهور و نخست وزیر نقش دارند ونخست وزیر سنی به طیف مارونی ها گرایش دارد، زیرا سنی ها به سوی کشورهایی مانند عربستان و مصر تمایل دارند که آن ها نیز با دیدگاه های عقیدتی و گرایشات حزب الله موافق  نیستند و حامی دولت های غربی می باشند لذا اکثر وزیران در طیف مقابل حزب الله قرار می گیرند و در نتیجه اتخاذ تصمیمات در جهت خواسته های مارونی ها می باشد.
مجلس رکن دیگر کشور لبنان است که از حق پیشنهاد قانون برخوردار است و این قوانین و هم چنین قوانین پیشنهادی هیأت وزیران باید به تصویب مجلس برسد و از دیگر وظایف مجلس انتخاب رئیس جمهور است.
مجلس به تساوی میان مسیحیان و مسلمانان تقسیم می شود که از میان مسلمانان 28 شیعه و از میان مسیحیان 34 مارونی وجود دارد . اگر بر این تقسیم بندی ها توجه شود بدون تردید نفوذ مارونی ها بسیار بیشتر می باشد و آنچه که از دیدگاه آن ها منافع ملی به شمار می رود، توسعه می یابد لذا حزب الله با تشکیل ائتلاف با گروه های دیگر سعی در توازن مجلس دارد هرچند که مارونی ها نیز در مقابل با سایر مسیحیان و سنی ها ائتلاف کرده اند و با توجه به نفوذ آن ها در لبنان هم چنان اکثریت را در دست دارند.
در حال حاضر به توجه به اسناد و مدارک موجود این ادعا مطرح است که شیعیان در اکثریتند و یکی از دلایل آن بالا بودن نسبت زاد و ولد در آن ها است به گونه ای که طبق آمار جمعیت شیعیان هر 20 سال یکبار دو برابر می شود، اما جمعیت مارونی ها در دو دهه بیش از 40 درصد اضافه نمی شود.
در این راستا عده ای معتقدند باید سهم شیعیان در مجلس افزایش یابد و احتمالا به همین علت نیز سرشماری دیگری صورت نگرفته است.
علاوه بر نهادهای رسمی و حکومتی، ابزارهای دیگری برای تأثیر گذاری در سیاست داخلی لبنان وجود دارند که برخی از آن ها عبارتند از: دانشگاه، مطبوعات، رادیو و تلویزیون.
مبلغین اروپایی با هدف آموزش و پرورش افراد نمونه، برای تصاحب پست های کلیدی در لبنان و سایر کشورهای منطقه، مراکز آموزشی متعددی را بنیان گذاشتند که دانشگاه امریکایی بیروت توسط امریکا و دانشگاه قدیس یوسف توسط فرانسه از این جمله می باشند.
در حال حاضر آموزش عالی لبنان متشکل از نه دانشگاه رسمی می باشد که تنها دانشگاه اسلامی بیروت، دانشگاه شیعی می باشد و دو دانشگاه ماهیت دینی مارونی دارد و سایر دانشگاه ها نیز به گرایشات مارونی تمایل نزدیک تری دارند.
در لبنان مطبوعات را به علت تأثیر شگرف بر افکار عمومی می توان پس از قوه مقننه، مجریه و قضائیه رکن چهارم محسوب کرد. در قانون مطبوعات لبنان، آزادی نشر کاملاً رعایت شده است. نشریه هفتگی العهد و مجله البلاد متعلق به حزب الله می باشند اما اکثر روزنامه ها و نشریات متعلق به مسیحیان می باشد.
لبنان تنها یک شبکه سراسری تلویزیون وابسته به دولت دارد و بقیه شبکه ها در مالکیت خصوصی افراد است. تلویزیون المنار متعلق به حزب الله است و در میان فرستنده های رادیویی نیز صدای نور در مالکیت این گروه می باشد و مسیحیان شبکه های متعدد رادیویی و تلویزیونی دارند.
لبنان کشوری است که به دلیل تنوع جمعیتی، مشکلات اقتصادی، دخالت کشورهای خارجی در امور آن و منازعه با اسرائیل با موانع بسیاری روبرو است و مارونی ها به دلیل ریشه تاریخی برای تشکیل این کشور و در دست داشتن سمت های مهم  همواره در مسائل داخلی و خارجی لبنان نفوذ داشته اند.
در لبنان سران سه قوه، پارلمان لبنان، احزاب و شخصیت ها و روابط ویژه آنها با کشورهای خارجی و مراجع مذهبی در شکل گیری سیاست خارجی آن موثر می باشند که البته مسائل داخلی لبنان مانند حضور فلسطینی ها یا مسائل اقتصادی با سیاست خارجی آن در ارتباط می باشد.
مارونی ها پست ریاست جمهوری و 34 کرسی پارلمان در مقابل 28 کرسی حزب الله را در اختیار دارند ورئیس قوه قضائیه را رئیس جمهور تعیین می نماید.
نصرالله صفیر اسقف اعظم مارونی نقش مذهبی و سیاسی ایفا می کند به گونه ای که حتی مارونی های مخالف وی نیز احترام ویژه ای برای او قائلند وسمت های دفاعی و نظامی عمدتاً در دست مارونی ها می باشد.
هم چنین بخش عمده دانشگاه ها، مطبوعات و رسانه ها متعلق به این گروه می باشد وحمایت دولت های امریکا وفرانسه نیز بر قدرت آن ها افزوده است.
حزب الله نیز با در اختیار داشتن مقام ریاست مجلس و 28  کرسی پارلمان و برخی شخصیتهای با نفوذ مانند حسن نصرالله سعی در ترویج و گسترش دیدگاه های خود دارد. حزب الله اگرچه به دلیل مقاومت در برابر اسرائیل قابل تقدیر بوده است، اما واقف است که به تنهایی در جامعه متنوع لبنان به اهداف نهایی خود نخواهد رسید و تلاش های امریکا در حمایت از اسرائیل و در عین حال حفظ لبنان در جهت منافع خود با  روی کار ماندن مارونی ها از جمله موانع برای حزب الله می باشند.
گروه 8 مارس متشکل از حزب الله، حزب امل و حزب آزاد ملی به رهبری میشل عون مارونی زمینه را برای دستیابی حزب الله به آن چه که منافع ملی لبنان و اسلام می داند نزدیکتر ساخته است و در عین حال در طرف مقابل نیز اکثریت مارونی ها با سنی ها و برخی شیعیان ائتلاف نموده اند و هنوز هم پست های کلیدی را در دست دارند  ولی به هر حال اکنون تفکیک کامل میان مارونی ها و حزب الله وجود ندارد و برخی از طوایف مارونی به دیدگاه های حزب الله نزدیک شده اند.
نتیجه نهایی آن که هنوز هم در بسیاری از مسائل و مشکلات کشور لبنان تصمیم نهایی مطابق دیدگاه اکثریت مارونی ها شکل می گیرد زیرا علی رغم درخواست حزب الله برای در اختیار داشتن یک سوم ضامن در هیئت وزیران به منظور وتو کردن تصمیمات این امر محقق نشده است. دولت لبنان با حفظ نظام طایفه ای، در طراحی سیاست های خارجی متمایل به امریکا و فرانسه است و کمک های مالی و اقتصادی را نیز عمدتاً از سوی این کشورها می پذیرد و مشکلات اقتصادی، ترمیم خرابی ها و وام های سنگین نیاز این کشور را برای همکاری با دولت های غربی می افزاید.
و نکته قابل توجه اینکه فشار دولت لبنان به منظور خلع سلاح از نیروهای حزب الله همواره مورد بحث بوده است و با وجود دلایلی مانند مشروعیت حزب الله در میان مردم، رهبری مذهبی- سیاسی آن و پیروزی های مکرر حزب الله در مقابله با اسرائیل و استمرار تهدید اسرائیل تا بحال خواسته آن ها عملی نشده است.
چراآمریکا و همدستانش درصدد تحریم حزب الله هستند؟
جایگاه منطقه ای لبنان، این کشور را در موقعیتی قرار داده که با همه کشورهای دنیا در تعامل بوده و تبدیل به محل سرمایه گذاری کشورها شده است و از دیرباز بانک های بین المللی در این کشور سرمایه گذاری کرده اند از این رو تعامل لبنان  با سایر کشورها متفاوت است. از نظر دموکراسی نیز این کشور نمونه قوی از دموکراسی بوده که مطبوعات در آن آزاد بوده و پرنفوذترین دموکراسی را در درون خود داشته است و از طرفی این کشور به عنوان پناهگاه سرمایه گذاری های کشورهای عرب زبان برای مواقعی بود که دوبی یا مکان های دیگری وجود نداشته است. این مساله قبل از وقوع جنگ های داخلی لبنان وجود داشته و بعد از فروکش کردن جنگ های داخلی، سعی شده این موقعیت حفظ شود هرچند که کشورهای عربی منطقه مانند عربستان و امارات و همچنین کشورهای غربی مانند فرانسه و آمریکا ملاحظات خاصی را نسبت به لبنان داشته اند اما مساله اساسی از زمان ورود حزب الله به عرصه سیاسی لبنان به عنوان رئیس مجلس و نماینده و وزیر یا معاون وزیر آغاز شد و درواقع مشکلات از زمانی آغاز شد که برخی کشورهای عربی و غربی سعی کردند حزب الله را در فهرست گروه های تروریستی قرار دهند که بروز چنین مساله ای موجب ایجاد شکاف در درون لبنان شد که در نهایت قطعنامه 1559 سازمان ملل، همه گروه ها را بر آن داشت تا خلع سلاح شده و اسلحه های خود را به دولت تحویل دهند اما با این وجود حتی زمان رفیق حریری نخست وزیر اسبق لبنان هم با وجود ارتباط این کشور با غرب، مساله مقاومت ارتش و دولت موجب پی ریزی برنامه ای برای حمایت از مقاومت شد که این موضوع نشات گرفته از ایستادگی در برابر اسرائیل و مزارع شبعا بود که مورد توافق همه گروه های لبنانی هم قرار داشت اما اخیرا مساله سوریه محل اختلاف بین المللی را ایجاد کرد که سبب موضع گیری محکمی از سوی عربستان علیه حزب الله شد.
از آنجایی که نقش قوی حزب الله در سوریه مقامات عربستانی را مجبور به دیدار با نخست وزیر لبنان کرد اما با توجه به اینکه نخست وزیر لبنان معمولا از اهل سنت و نزدیک به عربستان انتخاب می شود، سعودی ها راه به جایی نبردند که عربستان به ناچار به تنهایی حزب الله را در فهرست گروه های تروریستی قرار داد و همچنین تلاش کرد که امارات و بحرین را با خود همراه کند و حتی کویت نیز در پاره ای موارد از خواست عربستان تبعیت کرد هرچند که کویت سیاست خارجی نسبتا مستقلی دارد و از طرف دیگر پس از وقوع حواث تروریستی در اروپا و فضای ضد تروریستی حاکم بر کشورهای اروپایی و همچنین رویکرد  مجالس آمریکا به تروریسم، مصوبات غرب درباره حزب الله و محدود کردن این گروه قوت گرفت و از این رو معاون خزانه داری آمریکا طی سفر به بیروت با نبیه بری که عضو جنبش امل و شیعی است و وزیر اقتصاد دیدار کرده و نسبت به همکاری بانک ها و موسسات بازرگانی با حزب الله هشدار داد و اعلام کرد چنانچه همکاری با حزب الله ثابت و علنی شود، مشمول تحریم خواهند شد  که به تبع آن برای بانک صادرات ایران شعبه بیروت با ادعای حمایت و ارتباط پولی با حزب الله، مشکل ایجاد کرده و اخیرا هم رئیس کل بانک مرکزی لبنان به تبع این هشدار و جهت تبعیت از اقدام رئیس خزانه داری امریکا ارتباط مالی حزب الله را با 100 بانک لبنانی متوقف کرد. فراکسیون حزب الله در پاسخ به این اقدام با صدور بیانیه ای بخشنامه بانک مرکزی لبنان را تسلیم شدن بدون توجیه در مقابل قوانین پولی و مالی زورگویانه آمریکا خواند.
به گفته این فراکسیون قانون آمریکائی که بانک های لبنان را ملزم به اجرای احکام آن دانست ، به طور کلی مردود است زیرا پایه گذار یک جنگ داخلی است که در راس آن بانک مرکزی و تعدادی از بانک های لبنانی قرار دارند و علاوه بر آن حاکمیت پولی لبنان را مصادره می کند.
فراکسیون حزب الله خاطرنشان کرده است بخشنامه هائی را که رئیس بانک مرکزی لبنان براساس قانون اهانت آمیز آمریکا صادر کرده، تسلیم شدن بدون توجیه در مقابل زورگوئی های پولی و مالی آمریکا علیه لبنان است و تنها به افزایش بحران پولی و سوق دادن لبنان به سوی ورشکستگی در نتیجه قطع روابط گسترده بین لبنانی ها و بانک ها منجر می شود و سرانجام آن لبنان را با فروپاشی خطرناک پولی و هرج و مرج آشکار غیرقابل کنترل مواجه می کند.
در این بیانیه از « ریاض سلامه» رئیس بانک مرکزی لبنان خواسته شد تا در بخشنامه های اخیر خود بر مبنای اصل حاکمیت ملی تجدید نظر و از دولت لبنان درخواست شد تا اقدامات مناسبی را برای جبران پیامدهای خطرناک ناشی از این بخشنامه ها و اجرای قانون آمریکائی اتخاذ کند.
حزب الله همچنین در برخوردی قانونی با این قضیه،  تحریم های مالی آمریکا و اقدامات تردید آمیز بانک مرکزی لبنان در همراهی و همسوئی با این تحریم ها را زمینه ساز شکست دولت لبنان دانست .
اینچنین به نظر می رسد که عربستان سعودی و در پشت آن آمریکا، در حمله نظامی گسترده خود توسط داعش نتوانستند مقاومت را در منطقه از میان بردارند لذا طبق اعترافات مقامات بلندپایه نظامی و سیاسی خود، دست به حمایت هر چه بیشتر مالی و نظامی ازگروه تروریستی داعش زده اند و جان هزاران زن و کودک و انسان بی گناه را در عراق و سوریه و یمن به خطر انداختند و منجر به بی خانمانی و هجرت آنها شدند اما تا کنون با گزینه حمله داعش به جایی نرسیده اند و برعکس هر روز باعث قدرت و توسعه نظامی هر چه بیشترحزب الله می شوند همانطوری که چندی قبل برای پیشبرد بهتر امور خود دست به تحریم مالی حزب الله زدند.


اولین کنگره سراسری حزب‌الله در [[تهران]] تشکیل گردید و اعضای شورای رهبری حزب‌الله از طریق رأی‌گیری و انتخابات عمومی در درون کادرهای حزبی، انتخاب گردیدند. این اعضاء عبارت بودند از: شیخ [[صبحی طفیلی]]، [[سید عباس موسوی]]، [[سید حسن نصرالله]]، [[حسین کورانی]]، [[شیخ نعیم قاسم]]، [[محمد یزبک]]، [[محمد رعد]]، [[محمد فنیش]] و [[محمد یاغی]]. شیخ صبحی طفیلی به عنوان دبیرکل، شیخ نعیم قاسم قائم مقام، سید حسن نصرالله ریاست شورای اجرایی و محمد فنیش ریاست دفتر سیاسی انتخاب شدند.


=پانویس=
در بهار ۱۹۹۱م کنگره دوم حزب‌الله تشکیل گردید. در این کنگره سید عباس موسوی به عنوان دبیرکل جدید این حزب انتخاب شد. سید عباس موسوی، کمتر از یک سال بعد از انتخاب، توسط بالگردهای رژیم صهیونیستی ترور شد و به همراه همسر و فرزندش به شهادت رسید<ref> زندگی‌نامه شهید سید عباس موسوی</ref>. حزب‌الله، روز بعد از شهادت سید عباس موسوی طی نشستی، سید حسن نصرالله را به اتفاق آرا به عنوان دبیرکل حزب‌الله تعیین کرد<ref>حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آینده آن، شیخ نعیم قاسم، ‌ص ۱۵۵</ref>.
{{پانویس|2}}


[[رده:جریان های وحدت گرا]]
در سال ۱۹۹۵ میلادی کنگره سوم حزب‌الله تشکیل شد و نصرالله مجدداً به عنوان دبیر کل انتخاب گردید. در این کنگره دفتر سیاسی حزب‌الله به شورای سیاسی حزب‌الله تغییر یافت و [[محمد رعد]] به عنوان رئیس این شورا منصوب شد.
[[رده:جریان های شیعی ]]
 
[[رده:جریان های موجود در لبنان ]]
== رهبران و شخصیت‌های مهم ==
[[رده:جریان های موجود در کشورهای اسلامی ]]
 
=== شیخ صبحی طفیلی ===
شیخ صُبْحی طُفَیلی (۱۳۲۷ه‍.ش.) روحانی سیاستمدار لبنانی و اولین دبیرکل حزب‌الله لبنان. وی از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۰ش دبیرکلی حزب‌الله لبنان را به عهده داشت؛ اما برخی اختلافات باعث شد تا در دومین شورای حزب در سال ۱۳۷۰ سید عباس موسوی به عنوان دبیرکل حزب‌الله معرفی شود<ref>هفته نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶</ref>. او در سال ۱۳۷۷ش حرکتی با عنوان «ثوره الجیاع» (انقلاب گرسنگان) تاسیس کرد و طرفداران وی به برخی از مراکز دولتی حمله کردند و به درگیری‌های شدید در منطقه و کشته شدن تعدادی منجر شد. در نهایت وی در خانه‌اش محصور گردید<ref>هفته نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶</ref>. وی هم اکنون از منتقدان حزب‌الله لبنان و جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود<ref> سایت خبری- تحلیلی عماریون</ref>.
 
=== سید عباس موسوی ===
سید عباس موسوی، روحانی شیعه لبنانی بود. او سال‌های اول زندگیش در کنار نیروهای فلسطینی با اسرائیل جنگید و وقتی برای تحصیل به [[عراق]] رفت با رژیم بعث به مقابله برخاست و هنگامی که به [[لبنان]] برگشت با تشکیل حزب‌الله به صورتی جدی‌تر وارد نبرد با اسرائیل شد. وی که از اعضای مؤسس حزب‌الله بود در کنگرهٔ دوم حزب به دبیر کلی انتخاب شد اما دوران تصدی او در سمت دبیرکلی حزب کمتر از ۹ ماه بود. خودروی او پس از پایان مراسم بزرگداشت هشتمین سالگرد شهادت [[شیخ راغب حرب]] در ۱۶ فوریه ۱۹۹۲در مسیر بازگشت به [[بیروت]] مورد هجوم بالگردهای رژیم صهیونیستی قرار می‌گیرد و او به همراه همسر و فرزندش به شهادت می‌رسند<ref>زندگی‌نامه شهید سید عباس موسوی</ref>.
 
=== سید حسن نصرالله ===
سید حسن نصر الله (۱۹۶۰ میلادی) دبیر کل کنونی حزب‌الله لبنان است. او از جمله افرادی بود که حزب‌الله را تأسیس کردند. وی مدتی مسؤول اجرایی حزب‌الله بود و در سال ۱۹۹۲ میلادی و پس از شهادت سید عباس موسوی به عنوان دبیر کل حزب‌الله انتخاب شد. حزب‌الله در دوران وی به قدرتی منطقه‌ای تبدیل شد و توانست پس از انجام عملیات‌های متعدد، در سال ۲۰۰۰ میلادی اسرائیل را وادار به عقب‌نشینی از لبنان و آزاد کردن اسرای لبنانی نماید. سید حسن نصرالله در سال‌های اخیر به علت شدت تهدیدات امنیتی کمتر در انظار عمومی دیده می‌شود. فرزند وی سید هادی نیز در سال ۱۹۹۷م در درگیری با نیروهای اسرائیلی به شهادت رسید. سید حسن نصرالله از اعضای شورای عالی [[مجمع جهانی اهل بیت|مجمع جهانی اهل بیت‌(علیهم‌السلام)]] می‌باشد.
 
=== عماد مغنیه ===
[[عماد مغنیه]] معروف به حاج رضوان از فرماندهان برجسته حزب‌الله بود. وی ابتدا عضو [[جنبش امل]] بود، اما پس از تشکیل حزب‌الله به این تشکل پیوست و پس از اجرای موفقیت‌آمیز چند عملیات‌ به عنوان فرمانده گارد حفاظت مقامات بلندپایه حزب‌الله منصوب شد و پس از آن به عنوان مسؤول عملیات ویژه انتخاب شد. وی طراح و رهبر عملیات الوعد الصادق و در جریان جنگ ۳۳ روزه فرمانده میدانی حزب‌الله در نبرد با اسرائیل بود<ref>زندگی‌نامه شهید مغنیه</ref>.
 
عماد مغنیه سال‌ها تحت تعقیب سرویس‌های اطلاعاتی - امنیتی کشور‎های مختلف بود و پلیس فدرال [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] از سال ۱۹۸۵ میلادی برای کشتن وی ۵ میلیون دلار جایزه تعیین کرده بود<ref>Report: Reputed terrorist long sought by CIA killed in explosion</ref>. سرانجام اسرائیل توانست با کمک سرویس اطلاعاتی برخی کشورهای عربی، وی را در ۱۲ فوریه ۲۰۰۸ در [[دمشق]] به شهادت برساند<ref> روایت‌هایی از ترور بین‌المللی عماد مغنیه</ref>.
 
== فعالیت‌ها ==
=== فعالیت‌های نظامی ===
فعالیت‌های نظامی حزب‌الله در مقابل گروه‌های مختلفی صورت گرفته است:
 
==== مقابله با اسرائیل ====
عمده فعالیت حزب‌الله در سال‌های اول تشکیل خود، اجرای عملیات‌های استشهادی علیه نیروهای اسرائیلی بود اما اندک اندک شیوه نبرد تغییر کرد. نیروهای حزب‌الله در واکنش به ترور سید عباس موسوی، برای نخستین بار موشک‌های کاتیوشا به سوی شهرک‌های صهیونیست‌نشین شمال فلسطین شلیک کردند<ref>حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آینده آن، شیخ نعیم قاسم، ‌ص ۱۵۵</ref>.
 
اسرائیل در تجاوز تسویه حساب در سال ۱۹۹۳ کوشید توان تسلحیاتی حزب‌الله را از بین ببرد. اما نیروهای مقاومت علاوه بر شلیک گستردهٔ موشک‌های کاتیوشا به شهرک‌های صهیونیست‌نشین شمال [[فلسطین]]، سی رشته عملیات نظامی را در طول هفت روز علیه تجاوزگران انجام داد که بعضی از آنها بیش از ۱۰ موقعیت نظامی دشمن را در آنِ واحد مورد هدف قرار می‌داد و اسرائیل به خواست خود نرسید.
 
اسرائیل یک بار دیگر در سال ۱۹۹۶ برای نابودی حزب‌الله وارد عمل شد که در نهایت مجبور شد با حزب‌الله به توافق برسد و به صورت کتبی بپذیرد که به غیر نظامیان حمله نکند و در رویارویی نظامی، صرفاً با نیروهای مقاومت درگیر شود. همین نکته حزب‌الله را قادر ساخت تا بتواند بدون این‌که اسرائیل بهانه‌ای برای حمله به مردم داشته باشد به نیروهای اشغالگر اسرائیلی حمله کند.
 
===== سال ۲۰۰۰، سال عقب‌نشینی اسرائیل =====
حزب‌الله در دوره رهبری نصرالله از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۰ بیش از ۹۰ عملیات سنگین را علیه نیروهای اسرائیلی اجرا کرد. آمار بالای تلفات انسانی و مالی این حمله‌ها باعث شد که نیروهای اسرائیلی ابتدا از جزین و سپس از جنوب لبنان عقب نشستند و لبنان از اشغال اسرائیل خارج شد و فقط مزارع شبعا در اشغال اسرائیل باقی ماند.
 
===== عملیات الوعد الصادق و جنگ ۳۳ روزه =====
جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶م بود. این جنگ به «جنگ تموز» نیز معروف است. اسرائیل در سال ۲۰۰۴م برخلاف توافق‌ با حزب‌الله، سه اسیر لبنانی را آزاد نکرد. حزب‌الله برای آزادی آنها، در جولای ۲۰۰۶م، در عملیات «الوعد الصادق» دو نظامی اسرائیلی را اسیر گرفت. اسرائیل در مقابل این عملیات، به لبنان اعلام جنگ کرد. اسرائیل به صورت رسمی خلع سلاح حزب‌الله و آزادی دو اسیر خود را خواستار شد. خواسته‌هایی که در پایان جنگ بدان‌ها دست نیافت.
 
این جنگ ۳۳ روز طول کشید و در صبح روز ۳۴ جنگ برابر با ۱۴ آگوست ۲۰۰۶م براساس قطعنامه۱۷۰۱ شورای امنیت، آتش‌بس برقرار شد.
===== هزینه‌های جنگ 33روزه لبنان به‌رغم سانسور خبری صهیونیست‌ها: =====
اسناد افشا شده ابعاد محرمانه‌ای از اسرار جنگ 33 روزه و خسارات خیرهکننده رژیم صهیونیستی در این جنگ را فاش کرده است. در این چارچوب مرکز فرانسوی "محور منطق «Axis of logic»که در ایالت ماساچوست آمریکا فعالیت می‌کند، خلاصه نسخه‌ای از گزارش سرّی خود را درباره جنگ 33روزه به همراه تصاویر و نقشه‌های رسمی روی خروجی پایگاه اینترنتی خود قرار داد. این گزارش به آمار خیرهکننده تلفات و خسارات رژیم صهیونیستی در جریان این جنگ اشاره می‌کند و سانسور خبری شدید این رژیم را در انتشار اخبار تلفات نیروهای خودی برملا مینماید.
بر اساس این گزارش رسمی در این جنگ:
* دو هزار و 300 اسرائیلی کشته و بیش از 700نفر زخمی شدهاند، این در حالی است که اسرائیل آمار تلفات این جنگ را 119نفر ذکر کرده است.
* همچنین تعداد 160 تانک متعلق به اسرائیل منهدم شدهاند که 65دستگاه از آنها به طور کامل از بین رفته است، 38دستگاه از این تانکها نیز از نوع "مرکاوا" بودند که اسرائیل ادعا می‌کرد این تانکها غیر قابل انهدام هستند.
* تنها در ناوشکن ساعر که توسط نیروهای حزب‌الله منهدم شد بیش از  24 صهیونیست کشته شدند که اسرائیل این رقم را چهار نفر اعلام کرده بود.
* برکناری بسیاری از سران ارتش از جمله «دان هالوتس» و «امیر پرتز»، انزجار جامعه اسرائیل از دولت، بحران شدید مالی و تنش سیاسی حاکم بر تل‌آویو در کنار خسارت‌های مالی ناشی از جنگ، اضمحلال داخلی اسرائیل را در پی داشت.
* از دیگر پیامدهای جنگ 33روزه آنکه اولمرت در سراشیبی سقوط قرار گرفت، طرح‌های صهیونیست‌ها یکی پس از دیگری در برابر مقاومت ملت فلسطین با شکست مواجه شد و سرانجام این رژیم وادار به پذیرش واقعیت حماس و اجرای آتش بس با غزه گردید. فعالیت صهیونیست‌ها مبنی بر مذاکره با لبنان و سوریه درباره شبعا و جولان نیز از دیگر پس‌لرزه‌های جنگ 33روزه است.
در همین حال گزارش کمیته «وینوگراد» پیرامون جنگ 33روزه بر پیروزی ملت لبنان اعتراف کرد که به‌رغم عدم برتری تسلیحاتی و صرفاً باتکیه‌بر مقاومت توانستند در برابر ارتش اسرائیل که از حمایت‌های خارجی برخوردار بودند، قرار بگیرند.
الیاهو وینوگراد، قاضی بازنشسته اسرائیلی به این موضوع اعتراف کرد که اسرائیل صرفاً در برابر مقاومت است که ناکام می‌ماند و در صورت وجود سازش‌کاران به توسعه‌طلبی خود ادامه می‌دهد. وینوگراد که از سوی دولت اسرائیل مسئولیت یافته بود تا درباره جنگ با لبنان تحقیق کند، در گزارشی تأکید کرده است: این جنگ یک شکست بزرگ و جدی بود و اشتباهات فاحشی در سطوح عالی سیاسی و نظامی در قبال این جنگ صورت گرفت. وینوگراد به این نتیجه رسیده است که تحلیل هزینه - فایده راهبرد حمایت همه‌جانبه از رژیم صهیونیستی ... و واردشدن به جنگ بدون درنظرگرفتن استراتژی خروج، یک اشتباه وحشتناک بود." در گزارش نهایی وینوگراد همچنین آمده است: "عملیات نظامی زمینی نتوانست به اهدافش دست یابد. <ref>(Winograd Committee Press Release Monday, 30 April, 2007)"</ref>
جنگ 33روزه موجب گردید تا تزلزل اسرائیل آهنگ تندتری به خود بگیرد چراکه  دیوید بن گوریون«، از معماران اصلی طراحی اسرائیل در منطقه به‌صراحت می‌گوید: "برای اعراب اهمیتی ندارد که چندبار در جنگ‌ها از اسرائیل شکست بخورند، اما برای اسرائیل اولین شکست به منزله فروپاشی آن تلقی می‌گردد"<ref>(فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال دوم، شماره 6،پاییز92 )</ref>
 
==== مقابله با جریان‌های تکفیری ====
حزب‌الله، [[سوریه]] را یکی از ارکان مقاومت می‌داند. سوریه سال‌ها در کنار حزب‌الله بوده و پس از شروع ناآرامی‌ها در سوریه و تهدیدات گروه‌های [[تکفیری]] نسبت به حرم حضرت زینب(س)، حزب‌الله وارد صحنه نبرد با تکفیری‌ها شد و در کنار ارتش سوریه به جنگ با تکفیری‌ها پرداخت<ref>صور لـ ۹۰ شهیداً من حزب‌الله سقطوا أثناء القیام بالواجب الجهادی فی سوریـا</ref>. آزادسازی القصیر از مهم‌ترین عملیات‌های حزب‌الله در سوریه بوده است<ref> مختصات راهبردی اولین تجربه عملیات برون مرزی حزب‌الله</ref>.
 
=== فعالیت‌های دیپلماتیک ===
حزب‌الله در طول سال‌های فعالیت خود با پشتوانه فعالیت نظامی و رسانه‌ای و اجتماعی و... خود وارد فعالیت‌های دیپلماتیک و مذاکره با طرف‌های دیگر در قالب رسمی و غیر رسمی نیز شده است و از این گونه فعالیت‌ها برای رسیدن به اهداف خود استفاده کرده است. برخی از این فعالیت‌های دیپیلماتیک حزب‌الله عبارتند از:
 
==== تفاهم‌نامه‌ها با اسرائیل ====
در تاریخ ۲۵ ژوئیه ۱۹۹۳ اسرائیل به خاک لبنان حمله کرد. هدف این رژیم توقف فعالیت حزب‌الله و خلع سلاح آن، ایجاد شکاف در روابط حزب و مردم و فشار بر دولت لبنان برای جلوگیری از مقاومت بود. نیروهای بین‌المللی فعال در لبنان، تعداد ۱۲۲۴ حمله هوایی و ریختن بیش از ۲۸ هزار بمب را تنها در پنج روز اول حمله ثبت کردند. تصور اسرائیل این بود که حزب‌الله دارای پانصد موشک کاتیوشا است که در طول چند روز به پایان می‌رسد و سپس حزب‌الله از پا در خواهد آمد؛ اما دفاع حزب‌الله، اسرائیل را به این نتیجه رساند که نمی‌تواند حزب‌الله را زمین‌گیر کند.
 
در نهایت اسرائیل در ۱۹۹۳/۷/۳۱ به تفاهم ژوئیه تن داد. براساس این توافق حزب‌الله موافقت کرد که در قبال توقف تجاوز اسرائیل، از پرتاب کاتیوشا خودداری کند<ref>حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آینده‌ آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۵۸</ref>.
 
اسرائیل ۱۱ آوریل ۱۹۹۶ نیز تهاجمی را به لبنان آغاز کرد که ۱۶ روز طول کشید. اسرائیل نام این عملیات را خوشه‌های خشم نهاد. این عملیات با انجام قتل‌عام‌های چهارگانهٔ سحمر در روز دوم، آمبولانس منصوری در روز سوم، نبطیهٔ فوقا و قانا در روز هفتم مشهور شد. در این مدت ۲۵ نفر به شهادت رسیدند که ۱۴ تن از آنان، از نیروهای مقاومت حزب‌الله بودند.
 
حزب‌الله توانست در برابر تهاجمات اسرائیل ایستادگی کند و به توافق آوریل دست یابد. در این توافق اسرائیل به صورت کتبی پذیرفت که به غیر نظامیان حمله نکند و در رویارویی نظامی، صرفاً با نیروهای مقاومت درگیر شود. همین نکته حزب‌الله را قادر ساخت تا بتواند بدون این که اسرائیل بهانه‌ای برای حمله به مردم داشته باشد به نیروهای اشغالگر اسرائیلی حمله کند.
 
حزب‌الله بر این اساس، عملیات انصاریه را در ۱۹۹۲/۹/۵برای مقابله با تجاوز دریایی کماندوهای اسرائیلی را سامان داد که نتیجه نبرد کشته و زخمی شدن هفده صهیونیست بود<ref>حزب‌الله لبنان، خطمشی، گذشته و آینده آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۶۲-۱۶۹</ref>.
 
==== آزادسازی اسرا ====
اسرای دربند زندان‌های صهیونیستی در جنوب لبنان، پس از خروج نیروهای اشغالگر از آن مناطق رهایی یافتند اما هنوز تعدادی از رزمندگان مقاومت از جمله حاج مصطفی دیرانی و شیخ عبدالکریم عبید در زندان‌های اسرائیل بودند و اسرائیل حاضر به تحویل آنان نبود. حزب‌الله با اجرای یک عملیات در مناطق اشغالی مزارع شبعا در جنوب لبنان توانست سه سرباز اسرائیلی را در تاریخ ۲۰۰۰/۱۰/۷ به اسارت خود در بیاورد و در [[بیروت]] نیز یک سرهنگ اسرائیلی را بازداشت کرد.
 
حزب‌الله توانست با در اختیار داشتن این چهار اسیر، اسرائیل را به پای میز مذاکره کشاند و توانست پس از چهار سال مذاکره، اسرائیل را وادار کند در برابر آزاد کردن تعدادی لبنانی‌ و ۴۰۰ فلسطینی و شهروند عرب از دیگر کشورها و تحویل اجساد ۵۹ شهید و افشای سرنوشت ۲۴ مفقود الاثر و تسلیم نقشهٔ مین‌هایی را که اسرائیل در اماکن مختلفی در مرزهای خود با لبنان کار گذاشته بود، جنازه ۴ اسیر خود را تحویل بگیرد.
 
عملیات مبادله در ۲۰۰۴/۱/۲۹ و ۲۰۰۴/۱/۳۰ انجام پذیرفت. از میان تمام این اسیران فقط ۱۱ نفر به حزب‌الله وابستگی داشتند و از میان شهیدان نیز فقط ۱۲ نفر از رزمندگان حزب‌الله بودند<ref>حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آیندهٔ آن، شیخ نعیم قاسم، ص۲۰۱-۲۱۲</ref>.
 
حزب‌الله در سال ۲۰۰۸ نیز در پی نبرد ۳۳ روزه، با انجام مذاکرات با اسرائیل و با وساطت آلمان موفق شد باقی‌مانده اسرای لبنانی را آزاد کند و هم‌چنین پیکر هشت شهید مقاومت در جریان نبرد ۳۳ روزه و اجساد مابقی شهدای مقاومت لبنان و فلسطین از جمله پیکر شهید دلال مغربی و گروه ۱۲ نفره او را از اسرائیل تحویل بگیرد<ref> گزارش کامل «عملیات رضوان»</ref>.
 
=== فعالیت‌های سیاسی ===
حزب‌الله خود را یک جنبش جهادی می‌داند که هدف آن در وهلهٔ نخست جهاد با دشمن صهیونیستی است و تلاش‌های سیاسی پشتوانه و حامی این حرکت جهادی است.
 
بر این اساس حزب‌الله برای این که گرفتار زدوبند و بده‌بستان‌های سیاسی نشود وقتی پا در عرصه سیاسی گذاشت که موقعیت خود را تثبیت کرده بود<ref>حزب‌الله لبنان، خط‌مشی، گذشته و آیندهٔ آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۱۵</ref>.
 
== جایگاه سیاسی در لبنان ==
حزب‌الله برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ در انتخابات لبنان شرکت جست و ۱۲ کرسی کسب کرد. در سال ۱۹۹۶، ۱۰ کرسی و در سال ۲۰۰۰، ۸ کرسی از ۱۲۸ کرسی مجلس لبنان را به دست آورد و در انتخابات عمومی سال ۲۰۰۵ در سطح کشور به تنهایی ۱۴ کرسی و در جنوب لبنان تمام ۲۳ کرسی را در ائتلاف با [[جنبش امل]] کسب نمود و برای اولین بار محمد فنیش را به عنوان وزیر آب و انرژی به کابینه فرستاد.
 
حزب‌الله با احزاب مختلف لبنانی ارتباط‌های دوجانبه و چندجانبه دارد. این دیدارها با هدف ادامهٔ تماس‌ها و روابط یا بحث و بررسی مسائل مشخص یا نزدیک کردن دیدگاه‌ها یا همکاری در زمینه‌های مورد توافق طرفین دیدار صورت گرفته است<ref>حزب‌الله لبنان، خط‌مشی، گذشته و آیندهٔ آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۱۹</ref>.
 
=== فعالیت‌های رسانه‌ای ===
حزب‌الله فعالیت‌های رسانه‌ای گسترده‌ای دارد و رفتار سازمانی رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی حزب‌الله قابل توجه است. حزب‌الله رسانه‌های متعددی دارد. رسانه‌های حزب‌الله در چهار دسته جای می‌گیرند:
# رسانه‌های صوتی و تصویری مانند تلویزیون المنار (تأسیس ۱۹۹۱)، ورادیو النور (تأسیس ۱۹۸۸)؛
# رسانه‌های مکتوب مانند هفته‌نامه العهد؛
# پایگاه‌های اینترنتی مانند پایگاه‌ اینترنتی قاوم، جنوب لبنان و واحد ارتباطات رسانه‌ای حزب‌الله؛
# طراحی و ساخت بازی‌های رایانه‌ای: بازی‌های رایانه‌ای از دیگر فضاهایی است که حزب‌الله بدان ورود کرده است. از جمله این بازی‌ها‌، بازی «در بیرون راندن دشمن مشارکت کن» است.
 
حزب‌الله از این رسانه‌ها برای بیان دیدگاه‌ها و مواضع خود، انتقال صحیح اخبار و اطلاعات که غالباً توسط رژیم صهیونیستی پرده پوشی می‌شوند و همچنین تأثیرگذاری بر جامعه یهود به زبان‌های عربی، انگلیسی، فرانسه و عبری بهره‌ می‌گیرد. رویکرد رسانه‌های وابسته به حزب‌الله صهیونیسم ستیزی و ترویج آرمان‌ها است.
 
حزب‌الله هم چنین به پیشنهاد عماد مغنیه یکی از پایگاه‌های مقاومت خود را در منطقه ملیتا تبدیل به موزه کرده است.
 
=== فعالیت‌های‌ اجتماعی ===
حزب‌الله با ایجاد مؤسسات مختلف کوشیده است در عرصهٔ خدمت‌رسانی به مردم لبنان نیز حضور داشته باشد. برخی از این اقدامات عبارتند از:
 
* ایجاد مؤسسه جهاد سازندگی؛ وظیفهٔ این مؤسسه بازسازی خرابی‌های ناشی از تجاوزات اسرائیل و ویرانی‌های ناشی از بلایای طبیعی است.
* جمع‌آوری زباله‌های شهری حومه جنوب بیروت در سال‌های ۱۹۸۸ میلادی تا ۱۹۹۱ میلادی؛
* تأمین آب آشامیدنی حاشیهٔ جنوبی بیروت؛
* فعالیت‌های کشاورزی؛
* توجه به امور بهداشتی و درمانی با احداث جمعیت اسلامی بهداشت و مراکز درمانی و بیمارستانی متعدد؛
* فعالیت‌های آموزشی و ارائه خدمات کمک‌ آموزشی به دانش‌آموزان؛
* تأسیس بنیاد شهید در جهت ارائه خدمات متنوع به خانواده‌های شهدا؛
* تأسیس کمیتهٔ امداد خیریه اسلامی در جهت حمایت از محرومان<ref>حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آیندهٔ آن، ص۱۰۹-۱۱۶</ref>.
 
== جایگاه حزب‌الله در لبنان ==
حزب‌الله هر چند مخالفانی در سطح لبنان دارد اما اکنون به عنوان یکی از گروه‌های تاثیرگذار در لبنان مطرح است. این حزب هم در مجلس لبنان چندین نماینده دارد و هم در انتخابات شهرداری‌ها در شهرهای مختلف توانسته است اعتماد عمومی مردم را جلب کند.
 
پس از سال ۲۰۰۵ حزب‌الله در شمار [[گروه‌های ۸ مارس]] قرار گرفت. در سال ۲۰۰۵ همزمان با ترور حریری التهاب گسترده‌ای در عرصه سیاسی لبنان پدید آمد که نتیجه آن دسته‌بندی‌های جدید دو قطبی فراتر از الگوهای مذهبی سابق در کشور بود. این تغییرات در نوع خود بی سابقه بود. گروه ۸ مارس درپی گردهمایی سال ۲۰۰۵ حزب‌الله در بیروت و بدنبال مخالفت با خلع سلاح این گروه مقاومت اسلامی، حمایت از سوریه و مقاومت در برابر اسرائیل، شکل گرفت. جبهه متحدی که برگرفته از حزب‌الله، حزب امل و حزب مسیحی آزاد بود و بعدها جریان‌های دیگری نیز به آن اضافه شدند. همزمان با این ترور و با کمک کشورهایی چون [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]]، [[فرانسه]]، [[عربستان سعودی]] و [[مصر]]، جریانی با نام [[جریان ۱۴ مارس]] در درون لبنان شکل گرفت که خواستار خروج [[سوریه]] از [[لبنان]] و خلع سلاح مقاومت شد.
 
== جریان‌های موجود در لبنان ==
دسته‌بندی‌های موجود در لبنان با گذشت زمان تا حدودی تغییر کرده است اما به طور کلی می‌توان گفت که جریان المستقبل(سنی)، حزب الکتائب و نیروهای لبنانی(مسیحی) و جریان سوسیالیست ترقی خواه لبنان(دروزی) اصلی‌ترین گروه‌های طرفدار جریان ۱۴ مارس و جنبش اَمَل و حزب‌الله لبنان(شیعی)، جریان آزاد ملی لبنان (مسیحی)، جماعت اسلامی لبنان و جنبش توحید اسلامی(اهل تسنن) و حزب دموکرات لبنان (دروزی) عضو ۸ مارس هستند.
 
== موافقان حزب‌الله ==
حزب‌الله موافقانی در سطح جهان اعم از کشورها و گروه‌ها دارد. مهم‌ترین موافقان حزب‌الله، [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]] و [[سوریه]] هستند. ر[[روسیه]] حزب‌الله را یک سازمان سیاسی-اجتماعی مشروع به حساب می‌آورد<ref>Russia says Hezbollah, Hamas not terror groups,' The Times of Israel November 16, 2015</ref>. [[جمهوری خلق چین]] بی‌طرف مانده، و با حزب‌الله رابطه دارد<ref> Omar Nashabe, 'China’s Ambassador in Lebanon: Hezbollah Arms </ref>.
 
=== ایران ===
[[جمهوری اسلامی ایران|ایران]] و حزب‌الله با یکدیگر رابطه‌ای دیرینه دارند. این حمایت بر اساس سیاست جمهوری اسلامی مبنی بر حمایت از مظلومان است که هم [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]]<ref>صحیفه امام، ج۱۱، ص۱۱۱</ref>. و هم [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] بر آن تأکید دارند.
 
[[ایران]] در تأسیس حزب‌الله و آموزش نظامی به نیروهای حزب‌الله نقش داشته است<ref> ناگفته‌هایی از تاسیس«مقاومت اسلامی لبنان»</ref>. شیخ نعیم قاسم معاون دبیر کل حزب‌الله در مورد سابقهٔ پیدایش حزب‌الله می‌گوید: «زمانی که رژیم صهیونیستی به لبنان یورش برد و قسمت‌‏هایی از این کشور را به اشغال خود درآورد٬ امام خمینی گروه‌هایی از [[سپاه پاسداران]] را برای آموزش لبنانی‌ها به منطقه "زبدانی" فرستادند... و این‌گونه شد که حزبی با نام "حزب‎الله لبنان" شکل گرفت و اکنون بر پایه آرمان‎های آن امام راحل در حال فعالیت است. در واقع "حزب‎الله لبنان" زیرمجموعه یا همان "حزب‎الله ایران" است.»
 
ایران به حزب‌الله در انجام فعالیت‌های رسانه‌ای کمک کرده است. آرم حزب‌الله نیز توسط مجید دلدوزی، گرافیست ایرانی طراحی شده است<ref>گفت‌وگوی خواندنی با گرافیست آرم "حزب‌الله لبنان"</ref>.
ایران در انجام عملیات بازسازی لبنان به کمک حزب‌الله رفت و ستاد بازسازی لبنان را برای بازسازی ویرانه‌های ناشی از تهاجمات اسرائیل در لبنان شکل داد<ref> فعالیت‌های ستاد بازسازی لبنان به قوت قبل ادامه دارد</ref>.
 
=== سوریه ===
[[سوریه]] در سال‌های گذشته در کنار حزب‌الله بوده است. حزب‌الله هم سوریه را یکی از ارکان مقاومت می‌داند و به همین دلیل پس از شروع ناآرامی‌ها در سوریه، وارد صحنه نبرد با [[تکفیری|تکفیری‌ها]] در سوریه شد و در کنار ارتش سوریه به جنگ با تکفیری‌ها مشغول است و شهدایی را نیز در راه دفاع از آرمان مقاومت تقدیم کرده است<ref>صور لـ ۹۰ شهیداً من حزب‌الله سقطوا أثناء القیام بالواجب الجهادی فی سوریـا</ref>.
آزادسازی القصیر از مهم‌ترین عملیات‌های حزب‌الله در سوریه بوده است<ref>مختصات راهبردی اولین تجربه عملیات برون مرزی حزب‌الله</ref>.
 
== مخالفان حزب‌الله ==
[[ایالات متحده آمریکا]]، [[هلند]]، [[بحرین]]، [[جمهوری عربی مصر|مصر]]، [[اتریش]]، [[کانادا]]، [[اتحادیه عرب]] و [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] حزب‌الله را در فهرست گروه‌های تروریستی طبقه‌بندی کرده‌اند<ref>فهرست تروریستی وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا</ref>. در حالی که اتحادیه اروپا، [[نیوزلند]]، [[بریتانیا]]، تنها شاخه نظامی آن را تروریستی دانسته و بین شاخه نظامی و شاخه سیاسی آن تمایز قائل می‌شوند.
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
[[رده:جریان‌ها و جنبش‌ها]]  
[[رده:لبنان]]
[[ur:حزب اللہ لبنان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۴۴

حزب الله لبنان
المقاومه.jpg
رهبرانسید حسن نصرالله
اهدافمقابله با اسرائیل

حزب‌الله لبنان، گروهی سیاسی و نظامیِ شیعه در لبنان است که در سال ۱۹۸۲م به منظور مقابله با اسرائیل و با حمایت جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد. این حزب فعالیت بر ضد اسرائیل را با عملیات‌های استشهادی آغاز کرد. سپس توان نظامی خود را افزایش داد و با موشک کاتیوشا و جنگ‌های چریکی، به مقابله با اسرائیل پرداخت.

دبیرکل این حزب سید حسن نصرالله است. پیش از او صبحی طفیلی و سید عباس موسوی در این سِمت بودند. تاکنون چند بار میان حزب‌الله و اسرائیل نبرد نظامی درگرفته که از جمله ‌آن‌ها جنگ ۳۳روزه است. این جنگ را اسرائيل با هدف خلع‌سلاح حزب‌الله و آزادسازی دو نظامی‌اش آغاز کرد که در عملیات حزب‌الله با نام الوعد الصادق به اسارت حزب‌الله درآمده بودند.

تاریخچه

با پیروزی انقلاب اسلامی و اشغال لبنان توسط اسرائیل سه تشکل اصلی شیعیان یعنی گروه امل اسلامی به رهبری سید حسین موسوی، حزب الدعوه لبنان به رهبری علی کورانی[۱] و تجمع علمای مسلمین تحت نظر صبحی طفیلی بر سر تشکیل گروهی جدید توافق کردند.

در نهایت در سال ۱۹۸۲م حزب‌الله به وجود آمد و تا دو سال فعالیت‌های خود علیه اشغالگران صهیونیستی را مخفیانه ادامه داد. حزب‌الله برای نخستین بار پس از عملیات شهادت‌طلبانه شهید علی صفی الدین در تاریخ ۱۹۸۴م، مسئولیت آن را بر عهده گرفت و در ۱۹۸۵ میلادی همزمان با عقب‌نشینی اسرائیل از صیدا طی بیانیه‌ای رسمی‌آیدئولوژی و استراتژی خود را بیان نمود.

اولین کنگره سراسری حزب‌الله در تهران تشکیل گردید و اعضای شورای رهبری حزب‌الله از طریق رأی‌گیری و انتخابات عمومی در درون کادرهای حزبی، انتخاب گردیدند. این اعضاء عبارت بودند از: شیخ صبحی طفیلی، سید عباس موسوی، سید حسن نصرالله، حسین کورانی، شیخ نعیم قاسم، محمد یزبک، محمد رعد، محمد فنیش و محمد یاغی. شیخ صبحی طفیلی به عنوان دبیرکل، شیخ نعیم قاسم قائم مقام، سید حسن نصرالله ریاست شورای اجرایی و محمد فنیش ریاست دفتر سیاسی انتخاب شدند.

در بهار ۱۹۹۱م کنگره دوم حزب‌الله تشکیل گردید. در این کنگره سید عباس موسوی به عنوان دبیرکل جدید این حزب انتخاب شد. سید عباس موسوی، کمتر از یک سال بعد از انتخاب، توسط بالگردهای رژیم صهیونیستی ترور شد و به همراه همسر و فرزندش به شهادت رسید[۲]. حزب‌الله، روز بعد از شهادت سید عباس موسوی طی نشستی، سید حسن نصرالله را به اتفاق آرا به عنوان دبیرکل حزب‌الله تعیین کرد[۳].

در سال ۱۹۹۵ میلادی کنگره سوم حزب‌الله تشکیل شد و نصرالله مجدداً به عنوان دبیر کل انتخاب گردید. در این کنگره دفتر سیاسی حزب‌الله به شورای سیاسی حزب‌الله تغییر یافت و محمد رعد به عنوان رئیس این شورا منصوب شد.

رهبران و شخصیت‌های مهم

شیخ صبحی طفیلی

شیخ صُبْحی طُفَیلی (۱۳۲۷ه‍.ش.) روحانی سیاستمدار لبنانی و اولین دبیرکل حزب‌الله لبنان. وی از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۰ش دبیرکلی حزب‌الله لبنان را به عهده داشت؛ اما برخی اختلافات باعث شد تا در دومین شورای حزب در سال ۱۳۷۰ سید عباس موسوی به عنوان دبیرکل حزب‌الله معرفی شود[۴]. او در سال ۱۳۷۷ش حرکتی با عنوان «ثوره الجیاع» (انقلاب گرسنگان) تاسیس کرد و طرفداران وی به برخی از مراکز دولتی حمله کردند و به درگیری‌های شدید در منطقه و کشته شدن تعدادی منجر شد. در نهایت وی در خانه‌اش محصور گردید[۵]. وی هم اکنون از منتقدان حزب‌الله لبنان و جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود[۶].

سید عباس موسوی

سید عباس موسوی، روحانی شیعه لبنانی بود. او سال‌های اول زندگیش در کنار نیروهای فلسطینی با اسرائیل جنگید و وقتی برای تحصیل به عراق رفت با رژیم بعث به مقابله برخاست و هنگامی که به لبنان برگشت با تشکیل حزب‌الله به صورتی جدی‌تر وارد نبرد با اسرائیل شد. وی که از اعضای مؤسس حزب‌الله بود در کنگرهٔ دوم حزب به دبیر کلی انتخاب شد اما دوران تصدی او در سمت دبیرکلی حزب کمتر از ۹ ماه بود. خودروی او پس از پایان مراسم بزرگداشت هشتمین سالگرد شهادت شیخ راغب حرب در ۱۶ فوریه ۱۹۹۲در مسیر بازگشت به بیروت مورد هجوم بالگردهای رژیم صهیونیستی قرار می‌گیرد و او به همراه همسر و فرزندش به شهادت می‌رسند[۷].

سید حسن نصرالله

سید حسن نصر الله (۱۹۶۰ میلادی) دبیر کل کنونی حزب‌الله لبنان است. او از جمله افرادی بود که حزب‌الله را تأسیس کردند. وی مدتی مسؤول اجرایی حزب‌الله بود و در سال ۱۹۹۲ میلادی و پس از شهادت سید عباس موسوی به عنوان دبیر کل حزب‌الله انتخاب شد. حزب‌الله در دوران وی به قدرتی منطقه‌ای تبدیل شد و توانست پس از انجام عملیات‌های متعدد، در سال ۲۰۰۰ میلادی اسرائیل را وادار به عقب‌نشینی از لبنان و آزاد کردن اسرای لبنانی نماید. سید حسن نصرالله در سال‌های اخیر به علت شدت تهدیدات امنیتی کمتر در انظار عمومی دیده می‌شود. فرزند وی سید هادی نیز در سال ۱۹۹۷م در درگیری با نیروهای اسرائیلی به شهادت رسید. سید حسن نصرالله از اعضای شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت‌(علیهم‌السلام) می‌باشد.

عماد مغنیه

عماد مغنیه معروف به حاج رضوان از فرماندهان برجسته حزب‌الله بود. وی ابتدا عضو جنبش امل بود، اما پس از تشکیل حزب‌الله به این تشکل پیوست و پس از اجرای موفقیت‌آمیز چند عملیات‌ به عنوان فرمانده گارد حفاظت مقامات بلندپایه حزب‌الله منصوب شد و پس از آن به عنوان مسؤول عملیات ویژه انتخاب شد. وی طراح و رهبر عملیات الوعد الصادق و در جریان جنگ ۳۳ روزه فرمانده میدانی حزب‌الله در نبرد با اسرائیل بود[۸].

عماد مغنیه سال‌ها تحت تعقیب سرویس‌های اطلاعاتی - امنیتی کشور‎های مختلف بود و پلیس فدرال آمریکا از سال ۱۹۸۵ میلادی برای کشتن وی ۵ میلیون دلار جایزه تعیین کرده بود[۹]. سرانجام اسرائیل توانست با کمک سرویس اطلاعاتی برخی کشورهای عربی، وی را در ۱۲ فوریه ۲۰۰۸ در دمشق به شهادت برساند[۱۰].

فعالیت‌ها

فعالیت‌های نظامی

فعالیت‌های نظامی حزب‌الله در مقابل گروه‌های مختلفی صورت گرفته است:

مقابله با اسرائیل

عمده فعالیت حزب‌الله در سال‌های اول تشکیل خود، اجرای عملیات‌های استشهادی علیه نیروهای اسرائیلی بود اما اندک اندک شیوه نبرد تغییر کرد. نیروهای حزب‌الله در واکنش به ترور سید عباس موسوی، برای نخستین بار موشک‌های کاتیوشا به سوی شهرک‌های صهیونیست‌نشین شمال فلسطین شلیک کردند[۱۱].

اسرائیل در تجاوز تسویه حساب در سال ۱۹۹۳ کوشید توان تسلحیاتی حزب‌الله را از بین ببرد. اما نیروهای مقاومت علاوه بر شلیک گستردهٔ موشک‌های کاتیوشا به شهرک‌های صهیونیست‌نشین شمال فلسطین، سی رشته عملیات نظامی را در طول هفت روز علیه تجاوزگران انجام داد که بعضی از آنها بیش از ۱۰ موقعیت نظامی دشمن را در آنِ واحد مورد هدف قرار می‌داد و اسرائیل به خواست خود نرسید.

اسرائیل یک بار دیگر در سال ۱۹۹۶ برای نابودی حزب‌الله وارد عمل شد که در نهایت مجبور شد با حزب‌الله به توافق برسد و به صورت کتبی بپذیرد که به غیر نظامیان حمله نکند و در رویارویی نظامی، صرفاً با نیروهای مقاومت درگیر شود. همین نکته حزب‌الله را قادر ساخت تا بتواند بدون این‌که اسرائیل بهانه‌ای برای حمله به مردم داشته باشد به نیروهای اشغالگر اسرائیلی حمله کند.

سال ۲۰۰۰، سال عقب‌نشینی اسرائیل

حزب‌الله در دوره رهبری نصرالله از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۰ بیش از ۹۰ عملیات سنگین را علیه نیروهای اسرائیلی اجرا کرد. آمار بالای تلفات انسانی و مالی این حمله‌ها باعث شد که نیروهای اسرائیلی ابتدا از جزین و سپس از جنوب لبنان عقب نشستند و لبنان از اشغال اسرائیل خارج شد و فقط مزارع شبعا در اشغال اسرائیل باقی ماند.

عملیات الوعد الصادق و جنگ ۳۳ روزه

جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶م بود. این جنگ به «جنگ تموز» نیز معروف است. اسرائیل در سال ۲۰۰۴م برخلاف توافق‌ با حزب‌الله، سه اسیر لبنانی را آزاد نکرد. حزب‌الله برای آزادی آنها، در جولای ۲۰۰۶م، در عملیات «الوعد الصادق» دو نظامی اسرائیلی را اسیر گرفت. اسرائیل در مقابل این عملیات، به لبنان اعلام جنگ کرد. اسرائیل به صورت رسمی خلع سلاح حزب‌الله و آزادی دو اسیر خود را خواستار شد. خواسته‌هایی که در پایان جنگ بدان‌ها دست نیافت.

این جنگ ۳۳ روز طول کشید و در صبح روز ۳۴ جنگ برابر با ۱۴ آگوست ۲۰۰۶م براساس قطعنامه۱۷۰۱ شورای امنیت، آتش‌بس برقرار شد.

هزینه‌های جنگ 33روزه لبنان به‌رغم سانسور خبری صهیونیست‌ها:

اسناد افشا شده ابعاد محرمانه‌ای از اسرار جنگ 33 روزه و خسارات خیرهکننده رژیم صهیونیستی در این جنگ را فاش کرده است. در این چارچوب مرکز فرانسوی "محور منطق «Axis of logic»که در ایالت ماساچوست آمریکا فعالیت می‌کند، خلاصه نسخه‌ای از گزارش سرّی خود را درباره جنگ 33روزه به همراه تصاویر و نقشه‌های رسمی روی خروجی پایگاه اینترنتی خود قرار داد. این گزارش به آمار خیرهکننده تلفات و خسارات رژیم صهیونیستی در جریان این جنگ اشاره می‌کند و سانسور خبری شدید این رژیم را در انتشار اخبار تلفات نیروهای خودی برملا مینماید. بر اساس این گزارش رسمی در این جنگ:

  • دو هزار و 300 اسرائیلی کشته و بیش از 700نفر زخمی شدهاند، این در حالی است که اسرائیل آمار تلفات این جنگ را 119نفر ذکر کرده است.
  • همچنین تعداد 160 تانک متعلق به اسرائیل منهدم شدهاند که 65دستگاه از آنها به طور کامل از بین رفته است، 38دستگاه از این تانکها نیز از نوع "مرکاوا" بودند که اسرائیل ادعا می‌کرد این تانکها غیر قابل انهدام هستند.
  • تنها در ناوشکن ساعر که توسط نیروهای حزب‌الله منهدم شد بیش از 24 صهیونیست کشته شدند که اسرائیل این رقم را چهار نفر اعلام کرده بود.
  • برکناری بسیاری از سران ارتش از جمله «دان هالوتس» و «امیر پرتز»، انزجار جامعه اسرائیل از دولت، بحران شدید مالی و تنش سیاسی حاکم بر تل‌آویو در کنار خسارت‌های مالی ناشی از جنگ، اضمحلال داخلی اسرائیل را در پی داشت.
  • از دیگر پیامدهای جنگ 33روزه آنکه اولمرت در سراشیبی سقوط قرار گرفت، طرح‌های صهیونیست‌ها یکی پس از دیگری در برابر مقاومت ملت فلسطین با شکست مواجه شد و سرانجام این رژیم وادار به پذیرش واقعیت حماس و اجرای آتش بس با غزه گردید. فعالیت صهیونیست‌ها مبنی بر مذاکره با لبنان و سوریه درباره شبعا و جولان نیز از دیگر پس‌لرزه‌های جنگ 33روزه است.

در همین حال گزارش کمیته «وینوگراد» پیرامون جنگ 33روزه بر پیروزی ملت لبنان اعتراف کرد که به‌رغم عدم برتری تسلیحاتی و صرفاً باتکیه‌بر مقاومت توانستند در برابر ارتش اسرائیل که از حمایت‌های خارجی برخوردار بودند، قرار بگیرند. الیاهو وینوگراد، قاضی بازنشسته اسرائیلی به این موضوع اعتراف کرد که اسرائیل صرفاً در برابر مقاومت است که ناکام می‌ماند و در صورت وجود سازش‌کاران به توسعه‌طلبی خود ادامه می‌دهد. وینوگراد که از سوی دولت اسرائیل مسئولیت یافته بود تا درباره جنگ با لبنان تحقیق کند، در گزارشی تأکید کرده است: این جنگ یک شکست بزرگ و جدی بود و اشتباهات فاحشی در سطوح عالی سیاسی و نظامی در قبال این جنگ صورت گرفت. وینوگراد به این نتیجه رسیده است که تحلیل هزینه - فایده راهبرد حمایت همه‌جانبه از رژیم صهیونیستی ... و واردشدن به جنگ بدون درنظرگرفتن استراتژی خروج، یک اشتباه وحشتناک بود." در گزارش نهایی وینوگراد همچنین آمده است: "عملیات نظامی زمینی نتوانست به اهدافش دست یابد. [۱۲] جنگ 33روزه موجب گردید تا تزلزل اسرائیل آهنگ تندتری به خود بگیرد چراکه دیوید بن گوریون«، از معماران اصلی طراحی اسرائیل در منطقه به‌صراحت می‌گوید: "برای اعراب اهمیتی ندارد که چندبار در جنگ‌ها از اسرائیل شکست بخورند، اما برای اسرائیل اولین شکست به منزله فروپاشی آن تلقی می‌گردد"[۱۳]

مقابله با جریان‌های تکفیری

حزب‌الله، سوریه را یکی از ارکان مقاومت می‌داند. سوریه سال‌ها در کنار حزب‌الله بوده و پس از شروع ناآرامی‌ها در سوریه و تهدیدات گروه‌های تکفیری نسبت به حرم حضرت زینب(س)، حزب‌الله وارد صحنه نبرد با تکفیری‌ها شد و در کنار ارتش سوریه به جنگ با تکفیری‌ها پرداخت[۱۴]. آزادسازی القصیر از مهم‌ترین عملیات‌های حزب‌الله در سوریه بوده است[۱۵].

فعالیت‌های دیپلماتیک

حزب‌الله در طول سال‌های فعالیت خود با پشتوانه فعالیت نظامی و رسانه‌ای و اجتماعی و... خود وارد فعالیت‌های دیپلماتیک و مذاکره با طرف‌های دیگر در قالب رسمی و غیر رسمی نیز شده است و از این گونه فعالیت‌ها برای رسیدن به اهداف خود استفاده کرده است. برخی از این فعالیت‌های دیپیلماتیک حزب‌الله عبارتند از:

تفاهم‌نامه‌ها با اسرائیل

در تاریخ ۲۵ ژوئیه ۱۹۹۳ اسرائیل به خاک لبنان حمله کرد. هدف این رژیم توقف فعالیت حزب‌الله و خلع سلاح آن، ایجاد شکاف در روابط حزب و مردم و فشار بر دولت لبنان برای جلوگیری از مقاومت بود. نیروهای بین‌المللی فعال در لبنان، تعداد ۱۲۲۴ حمله هوایی و ریختن بیش از ۲۸ هزار بمب را تنها در پنج روز اول حمله ثبت کردند. تصور اسرائیل این بود که حزب‌الله دارای پانصد موشک کاتیوشا است که در طول چند روز به پایان می‌رسد و سپس حزب‌الله از پا در خواهد آمد؛ اما دفاع حزب‌الله، اسرائیل را به این نتیجه رساند که نمی‌تواند حزب‌الله را زمین‌گیر کند.

در نهایت اسرائیل در ۱۹۹۳/۷/۳۱ به تفاهم ژوئیه تن داد. براساس این توافق حزب‌الله موافقت کرد که در قبال توقف تجاوز اسرائیل، از پرتاب کاتیوشا خودداری کند[۱۶].

اسرائیل ۱۱ آوریل ۱۹۹۶ نیز تهاجمی را به لبنان آغاز کرد که ۱۶ روز طول کشید. اسرائیل نام این عملیات را خوشه‌های خشم نهاد. این عملیات با انجام قتل‌عام‌های چهارگانهٔ سحمر در روز دوم، آمبولانس منصوری در روز سوم، نبطیهٔ فوقا و قانا در روز هفتم مشهور شد. در این مدت ۲۵ نفر به شهادت رسیدند که ۱۴ تن از آنان، از نیروهای مقاومت حزب‌الله بودند.

حزب‌الله توانست در برابر تهاجمات اسرائیل ایستادگی کند و به توافق آوریل دست یابد. در این توافق اسرائیل به صورت کتبی پذیرفت که به غیر نظامیان حمله نکند و در رویارویی نظامی، صرفاً با نیروهای مقاومت درگیر شود. همین نکته حزب‌الله را قادر ساخت تا بتواند بدون این که اسرائیل بهانه‌ای برای حمله به مردم داشته باشد به نیروهای اشغالگر اسرائیلی حمله کند.

حزب‌الله بر این اساس، عملیات انصاریه را در ۱۹۹۲/۹/۵برای مقابله با تجاوز دریایی کماندوهای اسرائیلی را سامان داد که نتیجه نبرد کشته و زخمی شدن هفده صهیونیست بود[۱۷].

آزادسازی اسرا

اسرای دربند زندان‌های صهیونیستی در جنوب لبنان، پس از خروج نیروهای اشغالگر از آن مناطق رهایی یافتند اما هنوز تعدادی از رزمندگان مقاومت از جمله حاج مصطفی دیرانی و شیخ عبدالکریم عبید در زندان‌های اسرائیل بودند و اسرائیل حاضر به تحویل آنان نبود. حزب‌الله با اجرای یک عملیات در مناطق اشغالی مزارع شبعا در جنوب لبنان توانست سه سرباز اسرائیلی را در تاریخ ۲۰۰۰/۱۰/۷ به اسارت خود در بیاورد و در بیروت نیز یک سرهنگ اسرائیلی را بازداشت کرد.

حزب‌الله توانست با در اختیار داشتن این چهار اسیر، اسرائیل را به پای میز مذاکره کشاند و توانست پس از چهار سال مذاکره، اسرائیل را وادار کند در برابر آزاد کردن تعدادی لبنانی‌ و ۴۰۰ فلسطینی و شهروند عرب از دیگر کشورها و تحویل اجساد ۵۹ شهید و افشای سرنوشت ۲۴ مفقود الاثر و تسلیم نقشهٔ مین‌هایی را که اسرائیل در اماکن مختلفی در مرزهای خود با لبنان کار گذاشته بود، جنازه ۴ اسیر خود را تحویل بگیرد.

عملیات مبادله در ۲۰۰۴/۱/۲۹ و ۲۰۰۴/۱/۳۰ انجام پذیرفت. از میان تمام این اسیران فقط ۱۱ نفر به حزب‌الله وابستگی داشتند و از میان شهیدان نیز فقط ۱۲ نفر از رزمندگان حزب‌الله بودند[۱۸].

حزب‌الله در سال ۲۰۰۸ نیز در پی نبرد ۳۳ روزه، با انجام مذاکرات با اسرائیل و با وساطت آلمان موفق شد باقی‌مانده اسرای لبنانی را آزاد کند و هم‌چنین پیکر هشت شهید مقاومت در جریان نبرد ۳۳ روزه و اجساد مابقی شهدای مقاومت لبنان و فلسطین از جمله پیکر شهید دلال مغربی و گروه ۱۲ نفره او را از اسرائیل تحویل بگیرد[۱۹].

فعالیت‌های سیاسی

حزب‌الله خود را یک جنبش جهادی می‌داند که هدف آن در وهلهٔ نخست جهاد با دشمن صهیونیستی است و تلاش‌های سیاسی پشتوانه و حامی این حرکت جهادی است.

بر این اساس حزب‌الله برای این که گرفتار زدوبند و بده‌بستان‌های سیاسی نشود وقتی پا در عرصه سیاسی گذاشت که موقعیت خود را تثبیت کرده بود[۲۰].

جایگاه سیاسی در لبنان

حزب‌الله برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ در انتخابات لبنان شرکت جست و ۱۲ کرسی کسب کرد. در سال ۱۹۹۶، ۱۰ کرسی و در سال ۲۰۰۰، ۸ کرسی از ۱۲۸ کرسی مجلس لبنان را به دست آورد و در انتخابات عمومی سال ۲۰۰۵ در سطح کشور به تنهایی ۱۴ کرسی و در جنوب لبنان تمام ۲۳ کرسی را در ائتلاف با جنبش امل کسب نمود و برای اولین بار محمد فنیش را به عنوان وزیر آب و انرژی به کابینه فرستاد.

حزب‌الله با احزاب مختلف لبنانی ارتباط‌های دوجانبه و چندجانبه دارد. این دیدارها با هدف ادامهٔ تماس‌ها و روابط یا بحث و بررسی مسائل مشخص یا نزدیک کردن دیدگاه‌ها یا همکاری در زمینه‌های مورد توافق طرفین دیدار صورت گرفته است[۲۱].

فعالیت‌های رسانه‌ای

حزب‌الله فعالیت‌های رسانه‌ای گسترده‌ای دارد و رفتار سازمانی رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی حزب‌الله قابل توجه است. حزب‌الله رسانه‌های متعددی دارد. رسانه‌های حزب‌الله در چهار دسته جای می‌گیرند:

  1. رسانه‌های صوتی و تصویری مانند تلویزیون المنار (تأسیس ۱۹۹۱)، ورادیو النور (تأسیس ۱۹۸۸)؛
  2. رسانه‌های مکتوب مانند هفته‌نامه العهد؛
  3. پایگاه‌های اینترنتی مانند پایگاه‌ اینترنتی قاوم، جنوب لبنان و واحد ارتباطات رسانه‌ای حزب‌الله؛
  4. طراحی و ساخت بازی‌های رایانه‌ای: بازی‌های رایانه‌ای از دیگر فضاهایی است که حزب‌الله بدان ورود کرده است. از جمله این بازی‌ها‌، بازی «در بیرون راندن دشمن مشارکت کن» است.

حزب‌الله از این رسانه‌ها برای بیان دیدگاه‌ها و مواضع خود، انتقال صحیح اخبار و اطلاعات که غالباً توسط رژیم صهیونیستی پرده پوشی می‌شوند و همچنین تأثیرگذاری بر جامعه یهود به زبان‌های عربی، انگلیسی، فرانسه و عبری بهره‌ می‌گیرد. رویکرد رسانه‌های وابسته به حزب‌الله صهیونیسم ستیزی و ترویج آرمان‌ها است.

حزب‌الله هم چنین به پیشنهاد عماد مغنیه یکی از پایگاه‌های مقاومت خود را در منطقه ملیتا تبدیل به موزه کرده است.

فعالیت‌های‌ اجتماعی

حزب‌الله با ایجاد مؤسسات مختلف کوشیده است در عرصهٔ خدمت‌رسانی به مردم لبنان نیز حضور داشته باشد. برخی از این اقدامات عبارتند از:

  • ایجاد مؤسسه جهاد سازندگی؛ وظیفهٔ این مؤسسه بازسازی خرابی‌های ناشی از تجاوزات اسرائیل و ویرانی‌های ناشی از بلایای طبیعی است.
  • جمع‌آوری زباله‌های شهری حومه جنوب بیروت در سال‌های ۱۹۸۸ میلادی تا ۱۹۹۱ میلادی؛
  • تأمین آب آشامیدنی حاشیهٔ جنوبی بیروت؛
  • فعالیت‌های کشاورزی؛
  • توجه به امور بهداشتی و درمانی با احداث جمعیت اسلامی بهداشت و مراکز درمانی و بیمارستانی متعدد؛
  • فعالیت‌های آموزشی و ارائه خدمات کمک‌ آموزشی به دانش‌آموزان؛
  • تأسیس بنیاد شهید در جهت ارائه خدمات متنوع به خانواده‌های شهدا؛
  • تأسیس کمیتهٔ امداد خیریه اسلامی در جهت حمایت از محرومان[۲۲].

جایگاه حزب‌الله در لبنان

حزب‌الله هر چند مخالفانی در سطح لبنان دارد اما اکنون به عنوان یکی از گروه‌های تاثیرگذار در لبنان مطرح است. این حزب هم در مجلس لبنان چندین نماینده دارد و هم در انتخابات شهرداری‌ها در شهرهای مختلف توانسته است اعتماد عمومی مردم را جلب کند.

پس از سال ۲۰۰۵ حزب‌الله در شمار گروه‌های ۸ مارس قرار گرفت. در سال ۲۰۰۵ همزمان با ترور حریری التهاب گسترده‌ای در عرصه سیاسی لبنان پدید آمد که نتیجه آن دسته‌بندی‌های جدید دو قطبی فراتر از الگوهای مذهبی سابق در کشور بود. این تغییرات در نوع خود بی سابقه بود. گروه ۸ مارس درپی گردهمایی سال ۲۰۰۵ حزب‌الله در بیروت و بدنبال مخالفت با خلع سلاح این گروه مقاومت اسلامی، حمایت از سوریه و مقاومت در برابر اسرائیل، شکل گرفت. جبهه متحدی که برگرفته از حزب‌الله، حزب امل و حزب مسیحی آزاد بود و بعدها جریان‌های دیگری نیز به آن اضافه شدند. همزمان با این ترور و با کمک کشورهایی چون آمریکا، فرانسه، عربستان سعودی و مصر، جریانی با نام جریان ۱۴ مارس در درون لبنان شکل گرفت که خواستار خروج سوریه از لبنان و خلع سلاح مقاومت شد.

جریان‌های موجود در لبنان

دسته‌بندی‌های موجود در لبنان با گذشت زمان تا حدودی تغییر کرده است اما به طور کلی می‌توان گفت که جریان المستقبل(سنی)، حزب الکتائب و نیروهای لبنانی(مسیحی) و جریان سوسیالیست ترقی خواه لبنان(دروزی) اصلی‌ترین گروه‌های طرفدار جریان ۱۴ مارس و جنبش اَمَل و حزب‌الله لبنان(شیعی)، جریان آزاد ملی لبنان (مسیحی)، جماعت اسلامی لبنان و جنبش توحید اسلامی(اهل تسنن) و حزب دموکرات لبنان (دروزی) عضو ۸ مارس هستند.

موافقان حزب‌الله

حزب‌الله موافقانی در سطح جهان اعم از کشورها و گروه‌ها دارد. مهم‌ترین موافقان حزب‌الله، ایران و سوریه هستند. رروسیه حزب‌الله را یک سازمان سیاسی-اجتماعی مشروع به حساب می‌آورد[۲۳]. جمهوری خلق چین بی‌طرف مانده، و با حزب‌الله رابطه دارد[۲۴].

ایران

ایران و حزب‌الله با یکدیگر رابطه‌ای دیرینه دارند. این حمایت بر اساس سیاست جمهوری اسلامی مبنی بر حمایت از مظلومان است که هم امام خمینی[۲۵]. و هم آیت‌الله خامنه‌ای بر آن تأکید دارند.

ایران در تأسیس حزب‌الله و آموزش نظامی به نیروهای حزب‌الله نقش داشته است[۲۶]. شیخ نعیم قاسم معاون دبیر کل حزب‌الله در مورد سابقهٔ پیدایش حزب‌الله می‌گوید: «زمانی که رژیم صهیونیستی به لبنان یورش برد و قسمت‌‏هایی از این کشور را به اشغال خود درآورد٬ امام خمینی گروه‌هایی از سپاه پاسداران را برای آموزش لبنانی‌ها به منطقه "زبدانی" فرستادند... و این‌گونه شد که حزبی با نام "حزب‎الله لبنان" شکل گرفت و اکنون بر پایه آرمان‎های آن امام راحل در حال فعالیت است. در واقع "حزب‎الله لبنان" زیرمجموعه یا همان "حزب‎الله ایران" است.»

ایران به حزب‌الله در انجام فعالیت‌های رسانه‌ای کمک کرده است. آرم حزب‌الله نیز توسط مجید دلدوزی، گرافیست ایرانی طراحی شده است[۲۷]. ایران در انجام عملیات بازسازی لبنان به کمک حزب‌الله رفت و ستاد بازسازی لبنان را برای بازسازی ویرانه‌های ناشی از تهاجمات اسرائیل در لبنان شکل داد[۲۸].

سوریه

سوریه در سال‌های گذشته در کنار حزب‌الله بوده است. حزب‌الله هم سوریه را یکی از ارکان مقاومت می‌داند و به همین دلیل پس از شروع ناآرامی‌ها در سوریه، وارد صحنه نبرد با تکفیری‌ها در سوریه شد و در کنار ارتش سوریه به جنگ با تکفیری‌ها مشغول است و شهدایی را نیز در راه دفاع از آرمان مقاومت تقدیم کرده است[۲۹]. آزادسازی القصیر از مهم‌ترین عملیات‌های حزب‌الله در سوریه بوده است[۳۰].

مخالفان حزب‌الله

ایالات متحده آمریکا، هلند، بحرین، مصر، اتریش، کانادا، اتحادیه عرب و اسرائیل حزب‌الله را در فهرست گروه‌های تروریستی طبقه‌بندی کرده‌اند[۳۱]. در حالی که اتحادیه اروپا، نیوزلند، بریتانیا، تنها شاخه نظامی آن را تروریستی دانسته و بین شاخه نظامی و شاخه سیاسی آن تمایز قائل می‌شوند.

پانویس

  1. سپاه و حزب‌الله لبنان خاطراتی از شیخ علی کورانی
  2. زندگی‌نامه شهید سید عباس موسوی
  3. حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آینده آن، شیخ نعیم قاسم، ‌ص ۱۵۵
  4. هفته نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶
  5. هفته نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶
  6. سایت خبری- تحلیلی عماریون
  7. زندگی‌نامه شهید سید عباس موسوی
  8. زندگی‌نامه شهید مغنیه
  9. Report: Reputed terrorist long sought by CIA killed in explosion
  10. روایت‌هایی از ترور بین‌المللی عماد مغنیه
  11. حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آینده آن، شیخ نعیم قاسم، ‌ص ۱۵۵
  12. (Winograd Committee Press Release Monday, 30 April, 2007)"
  13. (فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال دوم، شماره 6،پاییز92 )
  14. صور لـ ۹۰ شهیداً من حزب‌الله سقطوا أثناء القیام بالواجب الجهادی فی سوریـا
  15. مختصات راهبردی اولین تجربه عملیات برون مرزی حزب‌الله
  16. حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آینده‌ آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۵۸
  17. حزب‌الله لبنان، خطمشی، گذشته و آینده آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۶۲-۱۶۹
  18. حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آیندهٔ آن، شیخ نعیم قاسم، ص۲۰۱-۲۱۲
  19. گزارش کامل «عملیات رضوان»
  20. حزب‌الله لبنان، خط‌مشی، گذشته و آیندهٔ آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۱۵
  21. حزب‌الله لبنان، خط‌مشی، گذشته و آیندهٔ آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۱۹
  22. حزب‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آیندهٔ آن، ص۱۰۹-۱۱۶
  23. Russia says Hezbollah, Hamas not terror groups,' The Times of Israel November 16, 2015
  24. Omar Nashabe, 'China’s Ambassador in Lebanon: Hezbollah Arms
  25. صحیفه امام، ج۱۱، ص۱۱۱
  26. ناگفته‌هایی از تاسیس«مقاومت اسلامی لبنان»
  27. گفت‌وگوی خواندنی با گرافیست آرم "حزب‌الله لبنان"
  28. فعالیت‌های ستاد بازسازی لبنان به قوت قبل ادامه دارد
  29. صور لـ ۹۰ شهیداً من حزب‌الله سقطوا أثناء القیام بالواجب الجهادی فی سوریـا
  30. مختصات راهبردی اولین تجربه عملیات برون مرزی حزب‌الله
  31. فهرست تروریستی وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا