راغب حرب

راغب حرب
نام کامل	راغب حرب
اطلاعات شخصی
سال تولد	1952 م، ۱۳۳۰ ش‌، ۱۳۷۰ ق
محل تولد	در روستاى جبشیت
سال درگذشت	1984 م، ۱۳۶۲ ش‌، ۱۴۰۳ ق
روز درگذشت	در شب جمعه ۱۶ فوریه
محل درگذشت	در راه مسجد جبشیت به خانه‌اش
دین	اسلام، شیعه
استادان	علامه سید محمد حسین فضل‌الله
فعالیت‌ها	همکارى با جنبش امل اصلاح و تربیت مردم برپایى نماز جمعه

راغب حرب، روحانی، سیاستمدار لبنانی و از بنیانگذاران مقاومت اسلامی بود که به دلیل اهتمام وی به مسئله مقاومت فلسطین و لبنان، مبارزه با اشغالگران اسرائیلی، پرداختن به مسئله وحدت اسلامی، همفکری با سید عباس موسوی در آموزش احکام اسلام درباره اشغالگران و اتحاد در برابر دشمنان به مسلمانان، مشارکت با امام موسی صدر در «جنبش امل» و «حرکه‌المحرومین»، اصلاح و تربیت مردم در خلال مواعظ، خطبه‌ها و دروس و در نماز جماعت در جبل عامل، برپایی نماز جمعه، اعلام احکام دینى در خصوص وجوب جهاد و دفاع از اسلام در مقابل دشمن صهیونیستی، بارهار توسط دولت وقت لبنان، که حامی اسرائیل بود، و اسرائیل، شکنجه و دستگیر شد. او در نیمه شب جمعه 28 بهمن 1362 ش (16 فوریه 1984)، به دلیل برهم زدن نقشه‎‌های شوم اسرائیل با اقدامات و فعالیت‌هایش، در حالى که پس از اداى نماز و سخنرانى در مسجد جبشیت به خانه اش مى رفت، با کمین نیروهاى اشغالگر قدس سر راهش با رگبار مسلسل به شهادت رسید.

زندگی‌نامه

شیخ راغب حرب در سال 1952 م در روستاى جبشیت و در خانواده‌اى فقیر متولد شد. خانه پدر وی محل رفت و آمد افراد مذهبى از جمله آیت الله محمد مهدى شمس الدین و آیت الله سید محمدحسین فضل‌الله بود. او کشاورز متدینى بود که هر ساله زکات محصولش را پرداخت مى‌کرد و به تدین و تقوا معروف بود.

تحصیلات

راغب از هفت سالگى وارد دبستان شد. و چون مادرش زبان فرانسوى را زبان استعمار مى‌دانست و این عقیده در وجود فرزندش نیز شکل گرفت. از این‌‌رو در روستاى جبشیت تا مقطع دبستان ادامه داد و در ده سالگى براى ادامه تحصیل به نبطیه رفت. راغب در طول تحصیل علاقه بسیارى به بحث و گفتگو در مدرسه از خود نشان مى داد. وى که از همان دوران نظام لبنان را قبول نداشت و پرچم این کشور را رمز سلطه فرانسه و نشان استعمار مى‌دانست، در 15 سالگى به تحصیل علوم دینى علاقمند شد.

تحصیلات حوزوی

او به شوق تحصیل دینى در سال 1389 ق (1348 ش، 1969 م)، عازم بیروت شد و به حوزه علمیه «المعهد الشرعى الاسلامى» در شرق بیروت رفت که علامه سید محمد حسین فضل‌الله پس از بازگشت از نجف تأسیس کرده بود و در آنجا رسائل، مکاسب و کفایه و خارج اصول و فقه را تدریس مى‌کرد. در بیروت آرزوهاى دینى، اجتماعى و سیاسى مهمى در روح راغب حرب شکل گرفت و براى تحقق آنها به صورت هماهنگ تلاش مى‌کرد. او مسائل مسلمانان، فکر و جریان فلسطین را دنبال می‌نمود. تا اینکه به ادامه تحصیل در نجف اشرف شوق پیدا کرد. راغب در سال 1391 ق (1350ش، 1971م)، عازم نجف اشرف شد. او به اجتهاد میل نداشت و علم را با عمل و خدمت به مردم مى‌خواست و مى‌کوشید تا درسش را به سرعت تمام کند و به جبشیت بازگردد. وی سه سال در نجف بود و تابستان سال 1392 ق (1351ش، 1972م)، در نجف اشرف با دختر عمویش ازدواج کرد و دو عالم بزرگ، سید محمدحسین فضل‌الله و محمد مهدى شمس‌الدین در مراسم عقد او حاضر شدند.

توجه به تقویم قمری

شهید راغب در نجف بر استفاده از تقویم هجرى اصرار داشت، به‌گونه‌ای که حتى اگر از سال میلادى سؤال مى شد، به قمرى جواب می داد. به مراسم عاشورا توجه ویژه‌اى داشت و بارها از نجف براى زیارت امام حسین (علیه‌السلام) به کربلا مى‌رفت و گاه این مسیر طولانى را پیاده طى مى‌کرد.

بازگشت به لبنان

او در سه سالى که در نجف اشرف بود، منطق، نحو، بلاغت و اصول فقه را فراگرفت و در تابستان 1394 ق، به لبنان بازگشت، در حال تحصیل اوایل کفایه و اواسط لمعه بود. در منطقه «سن‌‎‌‌الفیل» بیروت خانه‌اى اجاره کرد، ولى مدتى بعد دوباره به نجف برگشت، البته زیاد آنجا نماند و آن مدت را هم با فقر و سختى گذراند.

آشنایى با سید عباس موسوى

آشنایى با سید عباس موسوى در روزهاى اقامت وى در نجف اشرف بود و آنچه موجب این دوستى در نجف و استحکام روز افزون آن گردید، وحدت فکرى آن دو نفر بود. وجه تمایز راغب حرب و سید عباس از دیگر عالمان تنها به خاطر فهم یا درک خاص آنان از پدیده اشغالگرى دشمن صهیونیست نبود بلکه این دو عالم مجاهد، دانش و اندیشه خود را به مدرسه سیارى تبدیل کردند و در میان امت مسلمان به حرکت درآمدند و احکام اسلام درباره اشغالگران و اتحاد در برابر دشمنان را به مسلمانان آموزش دادند و در این مسیر مواضع دلیرانه و صریح اتخاذ کردند، در اعتقادات خود پایدار ماندند و در بسیج جوانان در راه ارزش‌ها کوشیدند.

بازگشت به لبنان

شیخ راغب حرب در سال 1394 ق، بر اثر فشارهاى حزب بعث عراق به لبنان بازگشت و ضمن ادامه تحصیلات حوزوى در مدرسه برج حمود، به برپایى جلسات هفتگى براى تربیت جوانان پرداخت. سال بعد عازم روستاى «الشرقیه» شد و از سال 1398ق (1357ش، 1978م)، در زادگاه خود جبشیت به عنوان روحانى محل مستقر گردید. وى عوامل انحراف، تباهی، مادی‌گرایی را، نبود شخصیتهاى متفکر، روشن نبودن قوانین و دستاوردهاى اسلام می‌دانست، بنابراین تصمیم گرفت ماهیت اسلام واقعى را که مطابق قرآن کریم است، آشکار سازد و شیوه‌هاى تربیتى اسلامى را در پیش گیرد. شیوه‌هایی که توانایى خود در بناى یک شخصیت بااراده و مخالف لاابالی گرى و پوچى را به اثبات رسانده بود. او مایل بود با علم به احکام شرعى انسانها را هدایت کند تا در همه کارها خدا را در نظر بگیرند و در راه رضاى او گام بردارند و خود را از خشم و غضب او دور نگه دارند.

دیدار با امام موسى صدر

شهید راغب در فکر تجدید حیات اسلام و تأسیس حزبى بود که نامش را «حزب الطلیعة الثوره الاسلامیه» گذاشته بود. او همراه بعضى از دوستانش به دیدار امام موسى صدر شتافت. خود در این خصوص می‌گوید: امام صدر به گرمى از ما استقبال کرد. دکتر چمران هم پیش او بود. هنگامى که موضوع تنظیم حرکت اسلامى پیش آمد، امام صدر پیمان میثاق را بیرون آورد و گفت این پیمان ملى حرکت محرومین است و شما جزو اولین کسانى هستید که از آن اطلاع پیدا مى‌کنید. شیخ راغب حرب پس از قرائت متن پیمان توسط امام صدر گفت: در این اساس نامه به اسلام تصریح نشده است! امام صدر جواب داد: این میثاق ملى است. راغب گفت: «از قوم عربى یاد شده است. امام صدر پاسخ داد: ما در محیط عربى زندگى مى‌کنیم، پس لازم بود به آن اشاره شود.

همکارى با جنبش امل

با اعلام «حرکة المحرومین» توسط امام موسى صدر در سال 1354 ش، شهید راغب حرب همراه دوستان و مریدان خود همکارى با آن را در منطقه نبطیه آغاز کرد. حجت‌الاسلام سید ابوذر عاملى از همرزمان و همکاران شهید چمران در موسسه صنعتى جبل عامل در این خصوص مى گوید: ... ما بعد از تشکیل حرکت امل با شیخ راغب حرب آشنا شدیم. شیخ راغب حرب با ما همکارى زیادى داشت. بارها با ایشان به روستاهاى منطقه نبطیه رفتیم تا جلسات هفتگى جوانان حرکت امل را اداره کنیم. شیخ راغب حرب صداى خیلى زیبایى داشت. به همین جهت در تمامى جلسات قرآن را خود تلاوت مى‌کرد. این بخش از برنامه در حدود نیم ساعت طول می‌کشید. بعد از آن مسائل فرهنگى و سیاسى مطرح مى‌شد.

در میدان عمل

میدان عمل راغب در نبطیه جزئى از میدان عمل اسلامى او در لبنان بود. حرکت اسلامى او در بسیارى از حرکات اسلامى اثر گذاشت. اولین کار راغب در جبل عامل امر به معروف و نهى از منکر اهل شهر بود. کار اصلاح و تربیت مردم در خلال مواعظ، خطبه‌ها و دروس و در نماز جماعت، همان کارى بود که در جبشیت انجام داده بود. مدتى در منزل خانواده همسرش ساکن بود. سپس در خانه جدش و بعدها در منزل وقفى براى عالم دینى ساکن شد. مسجد، خانه محبوب او بود. به نماز در آن اصرار می‌ورزید، تبار خود را در آن جا پیدا مى‌کرد. قرآن‌های قدیمى را که اوراق آنها از بین رفته بود، جمع‌آوری مى‌کرد و به صحافى می‌سپرد. ابتداى امر در سخنرانى مشکل داشت. مات و مبهوت مى می‌شد. گاهى از روى ورق می‌خواند، ولى سرانجام بر اثر استقامت و تکرار، از خطباى نامى شد. علاقه بسیارى به قرآن کریم داشت. در ابتداى خطبه و درس، آیات قرآن را می‌خواند تفسیر آیات را بیان مى‌کرد. به کودکان و جوانان اهمیت می‌داد. کار دوم او برپایى نماز جمعه بود. پیش از آن نماز جمعه تنها در برج البراجنه بیروت به امامت دکتر محمد صادقى تهرانى اقامه می‌شد. ابتدا از طرح نماز جمعه استقبال نشد، چون بعضى از فقهاى شیعه وجوب نماز جمعه را در زمان حاکم عادل (امام معصوم یا تالى تلو او در عصر غیبت) معتبر می‌دانستند. گاهى 5 یا 7 نفر براى نماز جمعه حاضر می‌شدند تا آنکه به تدریج جمعیت نمازگزاران افزایش یافت. نماز جمعه با وجود کمى علما در منطقه فرصتى مناسب براى تجمع مؤمنان، جداى از فضیلت و ثواب آن، بود. نماز جمعه ثمرات بسیارى داشت، از آشنایى مؤمنان با یکدیگر، همکارى در بعد اجتماعى، مطرح شدن شئون سیاسى مختلف در منبر نماز جمعه و رشد جماعت مؤمنان و تربیت آنان در مجالس. راغب سالها بعد و با اشغال جنوب لبنان توسط اسرائیل، به اقامه نماز جمعه ادامه داد و اعتقاد داشت یکى از پیام‌های اصلى نماز جمعه این است که به مسلمان بیاموزد با دشمن متجاوز همکارى نکنند و روز جمعه از مهم ترین روزهایى است که با بهره گیرى از آداب آن، می‌توان جامعه را بر اساس اصول و معیارهاى صحیح ساخت و به صفوف مسلمانان انسجام بخشید.

سفر به ایران

راغب حرب در خرداد ماه 1361 ش، براى شرکت در کنفرانس نهضت‌های رهایى بخش عازم ایران شد. برنامه‌هاى این سمینار که نمایندگان بیش از 350 هیئت نزدیک به صد کشور اسلامى، آسیایى و آفریقایى در آن شرکت داشتند، یک هفته به طول انجامید. این هیئت‌ها به دعوت واحد نهضت‌های آزادی‌بخش سپاه پاسداران انقلاب اسلامى به ایران مسافرت کرده بودند. حمله اسرائیل به لبنان با برگزارى کنفرانس هم زمان بود. ارتش رژیم صهیونیستى با هدف اخراج رزمندگان فلسطینى از لبنان، روى کار آوردن رئیس جمهور مسیحى طرفدار اسرائیل و کاستن از قدرت نظامى و سیاسى سوریه در لبنان تهاجم گسترده‌ای را از زمین، هوا و دریا به این کشور آغاز و به خاطر عقب نشینى فلسطینی‌ها و جنبش امل تا دروازه‌های بیروت پیشروی کرد. منطقه شیعه نشین «ضاحیه» تنها منطقه‌اى در بیروت بود که ارتش اسرائیل نتوانست وارد آن شود و این موضوع باعث گردید مجموعه هاى اسلام‌گرا بتوانند محل امنى براى حفظ اسلحه و نیروهاى خود داشته باشند. در کنفرانس تهران 1379 ش، شخصیت روحانى و غیر روحانى از لبنان شرکت کرده بودند. مهم ترین شخصیت‌های اصولى حاضر در کنفرانس علامه سید محمد حسین فضل الله، شیخ راغب حرب و شیخ صبحى طفیلى بودند. شرکت کنندگان لبنانى خواستار کمک فورى ایران به مردم لبنان گردیدند.

ادامه مقاومت

شهید راغب حرب پس از کنفرانس به جنوب لبنان بازگشت تا از جریان به طور کامل مطلع شود. جماعت مسلمین و اغلب مسلمانان به دنبال راحتى بودند. شعله مقاومت ملى لبنان را راغب حرب براى اول بار در جبل عامل برافروخت و مقاومت در همه مساجد و در مراسم مذهبى خصوصاً در عاشورا رشد کرد. اولین گامى که راغب در جبشیت برداشت، اعلام احکام دینى در خصوص وجوب جهاد و دفاع از اسلام در مقابل دشمن بود. با حمله اسرائیل در سال 1361 ش (1982م)، به لبنان و اشغال این کشور، در جنوب لبنان علمایى مانند سید عبدالمحسن فضل الله، شیخ راغب حرب، شیخ حسین سرور و دیگران از روستاهاى خود پس از اشغال بیرون نیامدند. شیخ راغب حرب به انتفاضه مردمى دست زد.

آشنایى بیشتر با انقلاب اسلامى ایران

راغب حرب در همان سال بار دیگر به ایران سفر کرد. هدف او آشنایى با انقلاب اسلامى ایران بود. او وارد شهر قم شد و چند ماه در این شهر مقدس به‌سر برد. وى در کنگره ائمه جمعه و جشن‌های دهه فجر سال 1361 ش، شرکت کرد و در هفته قدس براى تبلیغ انقلاب اسلامى به کشورهاى عربى و آفریقایى مسافرت کرد.

دستگیرى و شکنجه

نیروهاى اشغالگر افزایش نقش روحانیون و اقدام آنان براى بسیح مردم علیه اسرائیل را دریافتند. از برجسته ترین این روحانیون راغب حرب بود که حرکت بسیج عمومى را در جبشیت علیه اسرائیل آغاز کرد. اشغالگران تلاش کردند بر او فشار آورند. یک افسر اسرائیلى براى گفت و گو با وى به خانه‌اش رفت، اما او از دست دادن با افسر خوددارى کرد. راغب حرب در آن زمان جمله‌ای گفت که بعدها شهرت یافت را گفت: مواضع ما سلاح ماست و دست دادن با دشمن به معناى به رسمیت شناختن اوست. جبیشت از اولین روستاهایى بود که با تعالیم وى رو در روى اسرائیل ایستاد و تمام کالاهاى اسرائیلى را تحریم کرد و زن و مرد در بیرون راندن مزدوران صهیونیست کوشش فراوان کردند، اسرائیل که متوجه شده بود پیروى کردن مردم از شیخ براى آنها گران تمام می‌شود و شیخ هم رادمردى سخت و انعطاف ناپذیر است و افکارش بدون شک اهداف اسرائیل و آمریکا در لبنان و منطقه را پایمال خواهد کرد، تلاش کرد به گونه‌اى نهضت نوپاى انقلابیون لبنان را سرکوب کند، به گونه اى که دیگران بهراسند و از صحنه نبرد منزوى و خارج شوند. نیروهاى صهیونیستى شب جمعه 28 اسفند سال 1361 ش (8 مارس 1983م)، منزل شیخ راغب حرب امام جمعه جبشیت را با زره پوش محاصره و او را دستگیر و به مکان نامعلومى منتقل نمودند. پس از انتشار خبر دستگیرى امام جمعه جبشیت که در عین حال عضو هیئت شرعى مجلس عالى اسلامى شیعیان لبنان بود، اهالى جبشیت پس از اعتصاب و تظاهرات در مسجد شهر تحصن کردند. پس از آن اهالى روستاهاى نبطیه دست به اعتصاب زدند و مؤسسات و مدارس و مغازه‌ها تعطیل شد. با اعتصاب سراسرى مردم نبطیه، نیروهاى اسرائیل در جنوب لبنان به حال آماده باش درآمدند. اول فروردین 1362 ش، مسلمانان شهر نبطیه طى تظاهراتى ضمن محکوم کردن اشغال جنوب لبنان توسط صهیونیست‌ها و دستگیرى شیخ راغب حرب و دیگر مردم جنوب لبنان، خواستار آزادى امام جمعه جبشیت شدند. 2 فروردین 1362 ش (11 مارس 1983)، علماى جنوب لبنان تحصن خود را به عنوان اعتراض به دستگیرى شیخ راغب حرب در حسینیه نبطیه آغاز کردند و طى بیانیه‌ای خواستار آزادى امام جمعه شهر جبشیت شدند. در پى اعتصابات در نبطیه و جبشیت مردم منطقه بعلبک نیز دست به اعتصاب زدند و مغازه‌ها، مدارس و ادارات دولتى را تعطیل کردند. مردم شهرهاى جنوب لبنان به خیل عظیم اعتصاب کنندگان پیوسته و سرانجام شیخ راغب حرب پس از 17 روز اسارت عصر روز یک شنبه 14 فروردین 1362 ش (25 مارس 1983)، آزاد شد. او پس از آزادى گفت: نیروهاى صهیونیست چشم مرا بستند و دست بسته یک شب در شهر نبطیه نگه داشتند. آنها گفتند مى‌خواهند مرا به زندان انصار منتقل کنند، ولى مرا به صیدا بردند. بعد به مدرسه الشجره مرکز فرماندار نظامى اسرائیل در شهر صور بردند. آنجا بازداشت بودم تا روزى که مرا آزاد کردند. صهیونیست‌ها در بازجویى نظر مرا درباره صلح، شناسایى متقابل و مصلحت اسرائیل پرسیدند. پاسخ من این بود که هر انسان مصلحت خود و وطنش را مقدم مى‌داند.

شیخ راغب حرب همان روز به شهر خود رفت. در میان استقبال هزاران نفر که شعار الله اکبر سر مى دادند، وارد جبشیت شد. به مسجد رفت و طى سخنانى گفت: من بسیار خوشحالم که با شما ملاقات مى کنم... بهترین جمله اى که مى توانم در اینجا بر زبان آورم کلمه «لا اله الا الله» است همچنان که مسلمانان هنگام پیروزى و ورود مکه آن را بر زبان آوردند. راغب حرب پس از آزادى گفت: ادامه جنبش امل مردمى براى ثمر بخش بودن قیام همگانى و آزادى لبنان از وجود اشغالگران ضرورى است. وى افزود امیدوارم بتوانم با برادران مجاهد خود براى تحقق هدف هایمان با تمام وسایل موجود در راه صحیح گام برداریم. آزادى من به فضل خدا و تلاش مردم خداپرست که به مقابله با صهیونیست‌ها پرداخته‌اند، انجام گرفته و توکل بر خدا و تکیه بر خود بهترین وسیله براى رویارویى با دشمن و رسیدن به پیروزى است. صهیونیست‌ها از می‌خواستند در برابر آزادیم با آن ها همکارى کنم ولى من این پیشنهاد را رد کردم و به آن ها گفتم باید بدانید بدون هیچ شک و تردیدى به مبارزه خود علیه شما ادامه خواهم داد. صهیونیست‌ها درباره امام خمینى و این که به هنگام دیدارم از ایران با وى ملاقات کرده‌ام از من سؤال کردند که در جواب آن ها گفتم بله، الحمد لله از راهنمایى هاى ایشان برخوردار شدم. آن ها هم چنین درباره نقش امام خمینى و درجه پایبندى ما به رهبرى ایشان سؤال کردند. گفتم امام خمینى مرجع دینى ما محسوب مى‌شوند و از آن جایى که وى نائب امام مهدى مى باشد ما ملزم به اجراى امر و نهى ایشان می‌باشیم

خبرنگار روزنامه ملیت ترکیه طى مقاله اى در مورد دیدارش از لبنان خاطر نشان کرد: کسى که اسم وى بیش از دیگران در جنوب لبنان به گوش می‌رسد شیخ راغب حرب است. تصاویر وى تمام در و دیوار جنوب لبنان را پوشانده است. از سازمان امل گرفته تا حزب الله لبنان و حتى سازمان جهاد اسلامى شیخ راغب حرب را از آن خویش مى‌دانند. اکثر سازمان‌های شیعه لبنان علاقه زیادى به شیخ راغب حرب نشان می‌دهند و او را سایه امام خمینى در لبنان می‌دانند.

شهید شیخ راغب حرب طى مصاحبه اى که با خبرنگار مذکور در منزلش واقع در حوالى نبطیهداشت، اهداف مبارزه خود را این گونه بیان داشت:

«تا به امروز در مقابل صهیونیست ها که با اشغال اراضى و مناطقمان در تلاش نابود کردن ما هستند، با چنگ و دندان مقاومت کرده ایم و تا ریشه کن کردن آنان هم از پیر و جوان و کودک گرفته تا زنان به مقاومت خود ادامه خواهیم داد. ما مى دانیم که اشغال گران قدس در صورت عقب نشینى از این سرزمین ها این مناطق را به دریاچه اى از خون تبدیل خواهند کرد. نابودى آنان و قطع موجودیتشان از سرزمین هاى اشغالى فلسطین وظیفه تمامى مسلمین جهان ا ست. تا به امروز ما فقط در برابر نیروهاى اشغالگر قدس مقاومت کرده ایم بعد از این روش هاى دیگرى را به کار خواهیم برد. اگر همراه ما باشید طرز استفاده از این شیوه ها را خواهید دید، تنها هدف ما مسلمانان لبنانى و فلسطینى رهایى کامل بیت المقدس از چنگال صهیونیست هاست

شرکت در کنفرانس جنایات صدام

شهید راغب حرب آخرین بار اواخر سال 1362 ش، براى شرکت در کنفرانس جنایات صدام که از سوى مجلس اعلاى شیعیان عراق در تهران برگزار شد، به ایران مسافرت و در این کنفرانس سخنرانى کرد که فرازى از آن چنین است: شاید برخى از کسانى که در این جا گرد آمده‌اند فقط از طریق مطبوعات با جنایات صدام آشنایى مختصرى پیدا کرده باشند، لیکن ما خود گرفتار جنایات صدام بوده‌ایم. جنایات صدام منحصر به مردم عراق نیست و شامل حال همه مسلمین جهان مى‌باشد و من هر وقت درباره شهر نجف اشرف مى‌اندیشم، سابقه تاریخى آن در ذهنم مجسم مى‌گردد. نجف اشرف شهرى که گهواره علم و مرکز تجمع طلاب علوم و پرچمداران هدایت بوده در محاصره نیروهاى صدام قرار گرفته و تعداد قابل ملاحظه‌اى از علماى این شهر به شهادت رسیدند و برخى دیگر پیوسته تحت تعقیب مى باشند. ما هر کجاى دنیا قرار گرفته باشیم همواره اخبار جنایات صدام در حق ملت مسلمان عراق را دریافت مى‌کنیم.

شهادت

راغب حرب پس از بازگشت به لبنان به منطقه جنوب رفت و کار خود را دنبال کرد. اسرائیل که تمام نقشه هاى شوم خود را بر باد رفته مى دید، دست به جنایتى هولناک تر زد. نیمه شب جمعه 28 بهمن 1362 (16 فوریه 1984) در حالى که شیخ راغب حرب پس از اداى نماز و سخنرانى در مسجد جبشیت به خانه اش مى رفت، نیروهاى اشغالگر قدس سر راه ایشان کمین کردند و با رگبار مسلسل او را به شهادت رساندند. دو مرد دیگر نیز که همراه وى بودند به شدت مجروح شدند. به گفته خبرنگاران شیخ راغب حرب پیش از مرگ فریاد زد: الله اکبر آنها مرا کشتند.

پس از این حادثه جوانان جبشیت جنازه شیخ را به دوش گرفتند و در خیابانهاى شهرک به راه افتادند که ناگهان با آتش نیروهاى امنیتى اسرائیلى رو به رو و پنج نفر زخمى شدند. رادیو فالانژها نیز گزارش داد: نیروهاى اسرائیلى پس از این حادثه جبشیت را محاصره کردند. اسرائیل فکر مى کرد با کشتن شیخ راغب حرب و ایجاد رعب و وحشت در بین مردم مظلوم لبنان مى تواند جلوى گسترش انقلاب اسلامى را بگیرد، ولى چنین نشد.

شهید راغب حرب را در زادگاهش جبشیت به خاک سپردند. از این شهید بزرگوار 7 فرزند (5 دختر و 2 پسر) به یادگار مانده است.

واکنش‌ها

سید عباس موسوی

پس از شهادت شیخ راغب حرب که شعارش «موضع گیرى سلاح است و دست دادن اعتراف» بودسید عباس موسوى از شهر نبى شیث در شرق بقاع به سوى جبشیت در قلب جبل عامل حرکت کرد و در آنجا مستقر گردید. عبایش را بر زمین گسترانید و لباس رزم بر تن کرد. سید عباس موسوى سال‌ها بعد و در هشتمین سال روز شهادت راغب حرب (27 بهمن 1370ش) با همسر و کودکش و همراهى گروهى با ماشینى به جبشیت رفت. هنگام بازگشت از این سفر نیروهاى صهیونیستى با موشکهاى هدایت شونده الکترونیکى در کمین او نشستند و در یورشى وحشیانه اتومبیل حامل رهبر حزب الله را در دو راهى تفاحتا ـ جبل عامل هدف قرار دادند و او و چند تن از همراهان و نیز همسر و فرزند شش ساله اش را به شهادت رساندند. شهید سید عباس موسوى در مراسم بزرگداشت شیخ راغب حرب طى سخنانى ابعاد مظالمى را که از سوى دولت لبنان و رژیم صهیونیستى به مردم جنوب لبنان (جبل عامل) روا مى شد، تشریح کرد. این سخنرانى آخرین نطق سید عباس موسوى لحظاتى قبل از شهادتش بود.

امام خمینی

حضرت امام خمینى در تاریخ 14 شهریور 1367 ش، به مناسبت شهادت علامه سید عارف حسین حسینى رهبر شیعیان پاکستان پیامى خطاب به ملت مسلمان پاکستان و علماى اسلام ارسال داشتند. فرازى از این پیام مبارک به عنوان حسن ختام زندگى نامه شهید راغب حرب درج مى گردد: «.... تا به حال یک آخوند دربارى یا یک روحانى وهابى را ندیده ایم که در برابر ظلم و شرک و کفر، خصوصاً در مقابل شوروى متجاوز و آمریکاى جهانخوار ایستاده باشد. همان گونه که یک روحانى وارسته عاشق خدمت به خدا و خلق خدا را ندیده ایم که براى یارى پابرهنگان زمین لحظه اى آرام و قرار داشته باشد و تا سرمنزل جانان علیه کفر و شرک مبارزه نکرده باشد و عارف حسینى این گونه بود و ملت هاى اسلامى حتماً دلیل این واقعه را دریافته اند که چرا در ایران مطهرى ها و بهشتى ها و شهداى محراب و سایر روحانیون عزیز و در عراق صدرها و حکیم ها و در لبنان راغب حرب ها و کریم ها و در پاکستان عارف حسینى ها و در تمامى کشورها روحانیون دردآشناى اسلام ناب محمدى(صلى الله علیه وآله) هدف توطئه و ترور مى شوند...»

جستارهای وابسته

• امام موسی صدر
• جنبش امل
• مصطفی چمران
• رژیم صهیونیستی
• جبهه مقاومت

منابع

• تصاویر/ شهید حجت الاسلام شیخ راغب حرب، خبرگزاری دفاع مقدس، تاریخ درج مطلب: 27 بهمن‌ماه 1397 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 16مهرماه 1403 ش.
• شیخ راغب حرب، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 16مهرماه 1403 ش.
• نگاهی به زندگینامه شهید شیخ راغب حرب، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: 28 بهمن‌ماه 1399 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 16مهرماه 1403 ش.