کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین
| محمد امین بن جون حسنی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | جعفر بن محمد امین بن جون حسنی |
| اطلاعات شخصی | |
| محل تولد | مدینه منوره |
| روز درگذشت | 370ق. |
| فعالیت‌ها | عالم، جنگجو و امیر مکه |
جعفر بن محمد امین بن جون حسنی، عالم، جنگجو و امیر شجاع مکه و از نوادگان امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) است. آشکارا تشیع را در آن‌جا رواج داد و از نخستین علویان «بنی جون» است که حکومت مکه را از دست اسماعیلیان آزاد ساخت. نزد علمای خاندان خویش، فقه و حدیث آموخت، اما زندگی نظامی و سیاسی او بر حیات علمیاش چیره بود.
زندگی‌نامه
جعفر بن محمد امین بن جون حسنی، عالم، جنگجو و امیر شجاع مکه. وی ظاهراً در مدینه منوره دیده به جهان گشود اما از زمان آن اطلاعی در دست نیست. وفات او پس از حدود بیست سال حکومت در 370هجری در مکه مکرمه اتفاق افتاد. وی از نوادگان امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) است و بر خلاف دیگر امرای شیعی مکه که به دلیل تداوم سلطنت خود اظهار تشیع نمیکردند، آشکارا تشیع را در آن‌جا رواج داد و از نخستین علویان «بنی جون» است که حکومت مکه را از دست اسماعیلیان آزاد ساخت و با هم‌یاری فرزندان و نوادگان خویش که همگی از مذهب امامیه پیروی میکردند، نزدیک به یک سده زمام امور را در دست داشتند. وی با این‌که از علم و دانش بهره داشت و نزد علمای خاندان خویش، فقه و حدیث آموخت، اما زندگی نظامی و سیاسی او بر حیات علمیاش چیره بود و به همین دلیل دوران تحصیل او و هم‌چنین اساتید و شاگردان او بر ما مجهول است.
آموزش فنون نظامی
وی پس از این‌که با فنون جنگی آشنا شد در 340هجری در مدینه خروج کرد و پس از قتل «انکجور ترکی» که از طرف خلیفه فاطمی، والی مکه بود، و هم‌چنین پس از این‌که بسیاری از قبایل «طلحیه»، «هذلیه» و «شکریه» را به هلاکت رساند، این شهر را به تصرف خود در آورد و امیر و حاکم مکه گردید. ابن حزم اندلسی در کتاب جمهره أنساب العرب پس از ذکر نسب وی تا امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) ، مینویسد: وی در عصر «کافور اخشیدی») مکه را فتح کرد و فرزندانش تا امروزه حکومت مکه را در دست دارند.
سیاست‌مدار
وی که سیاستمداری با تجربه بود رضایت خلفاء فاطمی را به خود جلب کرد و هنگامی که امراء فاطمیین و مصریها در موسم حج به مکه میآمدند خطبه را به دستور او به نام سلطان فاطمی در مکه و مدینه میخواندند. وی با این کار توانست تمام املاک و اموال علویان را که از سوی فاطمیان مصادره شده بود به آنان بازگرداند.
جانشینان وی
پس از او دو فرزندش «عیسی بن جعفر» و «حسن بن جعفر» به ترتیب حکومت حجاز را در اختیار داشتند و پس از آنان، نوه او «شکر بن ابی الفتوح» جانشین آنها گشت.
منابع
- جمهره انساب العرب، ص47؛
- عمده الطالب، تحقیق محمد حسن آل طالقانی، نجف، ص133؛
- اعیان الشیعه(قطع بزرگ)، ج4ص182 شماره 485؛
- دائره المعارف تشیع، ج5ص380.
| جعفر بن حسن مثنی بن حسن (علیه‌السلام) | |
|---|---|
| |
| نام کامل | جعفر بن محمد بن جعفر بن حسن بن جعفر بن حسن مثنی بن حسن (علیه‌السلام) |
| نام‌های دیگر |
|
| اطلاعات شخصی | |
| روز تولد | 224ق. |
| محل تولد | سامرا |
| روز درگذشت | اول ذی‌ال قعده، 308ق. |
| محل درگذشت | بغداد |
| دین | اسلام، شیعه |
| استادان |
|
| شاگردان |
|
جعفر بن محمد بن جعفر بن حسن بن جعفر بن حسن مثنی بن حسن (علیه‌السلام)، از سادات حسنی و از محدثان معتبر شیعه. وی را «کثیرالسماع» و کثیر الروایه» و «محدث» لقب دادهاند.
زندگی‌نامه
جعفر بن محمد بن جعفر بن حسن بن جعفر بن حسن مثنی بن حسن (علیه‌السلام)، از سادات حسنی و از محدثان معتبر شیعه. ولادت او در سامرا به سال 224 هجری، و وفاتش در روز چهارشنبه اول ذیالقعده سال 308 هجری در بغداد روی داد. دوران زندگی و حیات علمی او را میتوان به سه مرحله تقسیم کرد. ابتداء به شنیدن حدیث علاقه نشان داد به طوری که وی را «کثیرالسماع» لقب داده و این دوره را مرحلهای از حیات علمی او به حساب آوردهاند. در مرحله دوم، به نقل احادیث مذکور پرداخت و در این مرحله وی را «کثیر الروایه» لقب دادهاند. وی به دلیل روایات بسیارش، نخستین کس از سادات است که لقب «محدث» به او داده شده است. سپس در مرحله سوم و در اواخر عمرش به تصنیف کتاب روی آورد. وی علاوه بر کار علمی، فعالیتهای اجتماعی نیز داشت و از حقوق آل ابی‌طالب به شدت دفاع میکرد، از اینرو مرحوم نجاشی وی را از چهرههای برجسته طالبیین، معرفی کرده است. مقام علمی و عظمت شأن او باعث شده تا در منابع رجالی و تاریخی اهل‌سنت نیز فردی خوش‌نام و مورد اعتماد معرفی شود. فرزندان او «حسن بن جعفر»، «یحیی بن جعفر» و «محمدبن جعفر» مشهور به «ابوقیراط» از راویان مورد وثوق هستند به ویژه ابوقیراط که شهرت بسیار دارد و کسی است که بر جنازه مرحوم کلینی نماز گزارده است.
= اساتید
اساتید او احمدبن عبدالمنعم، ابوموسی عیسی بن مهران، ایوب بن محمدبن فروخ، علی بن عبدک و موسی بن عبدالله بن موسی هستند.
شاگردان
از جمله شاگردان معروف او محمدبن عمربن محمد جعابی و محمدبن عبدالله ابوالمفضل شیبانی کوفی هستند.
آثار
از آثار و روایاتی که از او بر جای مانده میتوان دریافت که تخصص عمده او در فقه، حدیث و تاریخ بوده است. از جمله تألیفات او کتاب «تاریخ علوی» و «الصخره و البئر» را میتوان نام برد.
منابع
- رجال نجاشی، ص122 شماره 314؛
- خلاصه الاقوال، ص91؛
- رجال ابن داود، ص65 شماره 325؛
- نقد الرجال، تفرشی، ج1ص355 شماره 1004؛
- تنقیح المقال، ج1ص223 شماره 1779؛
- معجم رجال الحدیث، ج5ص75 شماره 2262؛ و ج16ص171 شماره 10408؛
- لسان المیزان، ابن حجر، ج2ص127 شماره 550؛
- تاریخ بغداد، ج2ص144 شماره 563؛ وج7صص213 و214 شماره 3669؛
- ایضاح المکنون، ج2ص279؛ هدیه العارفین، ج1ص252؛
- الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج3ص267؛
- الاعلام، زرکلی، ج2ص128؛
- معجم المؤلفین، عمر کحاله، ج3ص145؛
- المجدی فی انساب الطالبیین، ص359.