پرش به محتوا

اجتهاد و نواندیشی (کتاب)

از ویکی‌وحدت
اجتهاد و نواندیشی (گزیده مقالات فارسی پانزدهمین کنفرانس وحدت)
ناماجتهاد و نواندیشی (گزیده مقالات فارسی پانزدهمین کنفرانس وحدت)
پدیدآوران
  • سید جلال میرآقایی
  • جمعی از اندیشمندان
زبانفارسی
سال نشر1382 ش
ناشرپژوهشگاه مطالعات تقریبی وابسته به مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
تعداد صفحه
  • جلد اول: 490
  • جلد دوم: 458
موضوع
شابک
  • جلدیک 5-09-7994--964
  • جلد دو 9-10-7994-964

کتاب اجتهاد و نواندیشی عنوان کتابی است که به اهتمام پژوهشگاه مطالعات تقریبی وابسته به مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی منتشر شده و شامل گزیدۀ مقالات ارائه شده در پانزدهمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی می‌باشد. اجتهاد و نواندیشی دو مفهوم مرتبط با هم هستند که در زمینه فقه و دین، به طور خاص شیعه، مورد توجه قرار می‌گیرند. اجتهاد به معنای تلاش و کوشش فقهی برای رسیدن به حکم شرعی است، در حالی که نواندیشی به معنای بازاندیشی و ارائه دیدگاه‌های جدید در زمینه فقه و دین است.

نوفهمی و نوآوری در اجتهاد، به معنای اختراع دین جدید و تأسیس فقه نو، بر اساس یک سلسله بافته‌ها و یافته‌های ذهنی، سلیقه‌ها و … نیست. نوفهمی و نوآوری در اجتهاد، یعنی به کارگیری تمام توان در حدّ امکان، رنج فراوان برای فهم سنت و قرآن و استنباط و استخراج احکام. اجتهاد مشروع و بلکه لازم و ضروری در فرهنگ ما، چیزی جز رجوع پیاپی به منابع و دلیل‌های شرعی و تلاش و دقت جهت برداشت نو و فهم جدید نیست. کشف حکم و مطلب بی سابقه آمیخته و قرینِ با حقیقت، اجتهاد است.

معرفی اجمالی

جلد اول از مجموعه چهار جلدی (دو جلد به زبان فارسی و دو جلد به زبان عربی) شامل گزیده مقالات پانزدهمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی تشكیل شده، و حاصل تلاش‌های علمی جمعی از اندیشمندان جهان اسلام درباره شیوه پاسخ‌گویی اسلام به نیازهای جامعه در شرایط معاصر و نحوه تعامل اصول بنیادین اسلام با دستاوردهای تمدن مدرن بشری و چگونگی عرضه تعالیم حیات بخش اسلام در همه عرصه‌های نوین است. کتاب از مقدمه، دو سخنرانی، گزارش کنفرانس و چهارده مقاله تشکیل شده است. آیت الله هاشمی رفسنجانی در سخنرانی خود، درباره ضرورت وحدت اسلامی از لحاظ شرایط زمانی و مسئله اجتهاد و پاسخگویی به نیازهای روز با حفظ اصول اساسی اسلام بحث کرده‌اند.

در این کتاب می‌خوانیم

جلد اول

  • خوش آمدگویی آیت‌الله تسخیری / دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی؛
  • سخنرانی افتتاحیه آیت‌الله‌ هاشمی رفسنجانی / رئیس مجمع تشخیص مصلخت نظام؛
  • گزارش کنفرانس / سید جلال میرآقایی
  • نقش زمان و مکان در اجتهاد / عباس ظهیری؛
  • دلایل ضرورت اجتهاد بر اساس قرآن و سنت / محمدرضا جواهری؛
  • جایگاه (حکم حکومتی) در نظام سیاسی و حقوقی اسلام / محسن اسماعیلی؛
  • شخصی یا موضوعی بودن حکـم حکومتی / اسماعیل نعمت‌اللهی؛
  • نقـش منطقه الفـراغ در نظام‌سازی دین (بررسی نظام اقتصادی) / محمدعلی سادات حسینی؛
  • گسترۀ اصول مشترک بین مذاهب اسلامی / ابوبکر خوجم‌لی؛
  • مقاصد شریعت و رابطه آن با مصلحت / سید محمدتقی علوی؛
  • پایبندی به اصول و پاسخگویی به نیازهای زمان / رحیم وکیل‌زاده؛
  • نقش اجتهاد در تکامل نظام حقوقی اسلام / عبدالحکیم شرعی جوزجانی؛
  • رشد و پویایی علم فقه (عوامل و موانع) / محمدرضا بندرچی؛
  • تخصصی شدن فقه / یعقوبعلی برجی؛
  • پایبندی به اصول و پاسخگویی به نیازهای زمان در حوزه مباحث فقهی از منظر استاد مطهری / حسین سوزنچی؛
  • پایبندی به اصول و ارزش‌ها و پاسخگویی به مقتضیات زمان در آثار شهید بهشتی / صدیق قاسمی؛
  • نگاهی تازه به فرآیند مطالعه و پژوهش در فقه اسلامی / محمدهادی یعقوب نژاد.

جلد دوم

  • سرفصل‌های پانزدهمین کنفرانس بین‌المللی / دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی؛
  • سخنرانی احمد مسجد جامعی / وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی؛
  • تئوری قرائت‌ها یا اجتهاد اسلامی / آیت‌الله محمد علی تسخیری؛
  • زیرساخت‌های قرائت پذیری دین / عبدالحسین خسروپناه؛
  • اسلام از تأویل‌گرایی تا هرمنوتیک / دکتر سوران کردستانی؛
  • هرمنوتیک در اندیشه اسلامی / محمدآصف جوادی؛
  • هرمنوتیک و نسبت آن با اندیشه اسلامی / محمدباقر سعیدی روشن؛
  • هرمنوتیک و نسبت آن با دین / دکتر محمد منصورنژاد؛
  • کندوکاوی در پلورالیسم دینی / فاضل شادمانی؛
  • هرمنوتیک و نسبت آن با اندیشه اسلامی / رسول قربانی مقدم؛
  • هرمنوتیک و نسبت آن با اندیشه اسلامی / محمد سالاری (قایینی)؛
  • تجربه تاریخی تحقق تمدن اسلامی: الگویی برای چگونگی تعامل بین (اصالت) و (عصرگرایی) / دکتر محسن الویری.

جستارهای وابسته

منابع