در پرتو قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (کتاب)
| در پرتو قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
| نام | در پرتو قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (توضیح مبانی و شرح الزامات قانون) |
| پدیدآوران | محمد علی تسخیری |
| زبان | فارسی |
| زبان اصلی | عربی |
| ترجمه | دکتر محمد سپهری |
| سال نشر | 1385 ش |
| ناشر | پژوهشگاه مطالعات تقریبی وابسته به مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی |
| تعداد صفحه | 591 ص |
| موضوع | |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۸۸۸۹-۸۷-۱ |
کتاب در پرتو قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (توضیح مبانی و شرح الزامات قانون)، عنوان اثری است به زبان فارسی با موضوع قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و شرح آن و به اهتمام پژوهشگاه مطالعات تقریبی وابسته به مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی منتشر شده است. حق آگاهی از جملۀ حقوق شهروندی است؛ این حق دارای ابعاد گسترده میباشد. از سویی حق جستجو یا دسترسی به اطلاعات را میتوان یکی از ضروریترین عناصر آزادی بیان دانست و از دیگر سو مردم سالاری نیز بدون تضمین حق آگاهی نمیتواند متضمن آیندهایی روشن باشد. امروزه آزادی اطلاعات و نتیجۀ آن حق دسترسی به اطلاعات، به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشر محسوب میشود. تضمین آزادی بیان و حق دسترسی آزاد به اطلاعات در اسناد بینالمللی حقوق بشری مورد تصریح قرار گرفته است. به این معنی که دولتها در پرتوی اجرای قوانین آزادی اطلاعات و حق دسترسی برخلاف گذشته که مالک اطلاعات بودند به تدریج به واسطۀ اطلاعاتی تبدیل خواهند شد. آزادیهای فکری که شامل آزادی عقیده، آزادی مذهب، آزادی اخبار و اطلاعات، آزادی بیان، آزادی رادیویی و تلویزیونی ... میگردد به اعتبار اندیشه انسان است و بدان معنا میباشد که هر شخص حق دارد آنگونه که میخواهد فکر کند یا اعتقاد داشته باشد و اندیشههای خود را از راههای گوناگون بیان نماید بی آنکه با نگرانی، فشار یا تعرض از ناحیۀ دولت یا اشخاص روبرو شود. قانون اساسی ابزار محدودیت قدرت دولت و تضمین حقوق و آزادیها است. در این قانون همانطور که شکل سازمانی قوای عالی حکومتی و روابط آنها با یکدیگر تبیین میگردد، حدود قدرت فرمانروایان و قوای سه گانه از یک سو و آزادیهای عمومی و فردی از سوی دیگر تعریف میشود.
معرفی اجمالی
کتاب حاضر شرح یکی از اساسی ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران به نام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است و در آن تلاش شده به فهم دقیق و تبیین مبانی نظری و پشتوانههای عقیدتی و ارزشی قانون اساسی و شناخت ریشههای فکری و مبانی مکتبی آن کمک نماید. این کتاب میتواند پا سخی روشن به شبهات عمدۀ مخالفان حکومت اسلامی باشد. پس از مقدمۀ مترجم، «نخستین قانون اسلامی مدینۀ منوره (سال اول هجری)» در ۴۸ بند آمده است. در ادامه، مقدمه نویسنده که دربارۀ قانون اساسی سخن گفته، آمده است. سپس نمودهای تعادل در قانون اساسی جمهوری اسلامی، جامعالاطراف بودن و توازن همۀ جنبههای آن تبیین گردیده، و پس از آن، مقدمۀ قانون اساسی آورده شده است. مطالب کتاب در چهارده فصل سامان یافته و شامل ۱۷۷ اصل میباشد.
موضوعات فصل های کتاب عبارتند از: «اصول کلی» «زبان، خط، تاریخ و پرچم رسمی کشور»؛ «حقوق ملت»؛ «اقتصاد و امور مالی»؛ «حق حاکمیت ملت و قوای ناشی از آن»؛ «قوۀ مقننه (مجلس شورای اسلامی، اختیارات و صلاحیت مجلس شورای اسلامی)»؛ «شوراها»؛ «رهبر یا شورای رهبری»؛ «قوۀ مجریه (ریاست جمهوری و وزراء، ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)»؛ «سیاست خارجی»؛ «قوۀ قضائیه (نگاهی به نظام کیفری در اسلام، خلاصهای از مجازاتهای اسلامی، نظام کیفری و زندگی بشری، رابطۀ حقوق جزا با سایر بخشهای اسلامی، دستاوردهای با شکوه اجرای قانون مجازات اسلامی، عیوب اساسی در قوانین وضعی، راه حل اسلامی، تهدید نظری جرم و آثار وضعی آن، شبهات وارد بر نظام حقوق جزای اسلامی و پاسخ به آن و … »؛ «صدا و سیما»؛ «شورای عالی امنیت ملی» «بازنگری در قانون اساسی». گفتنی است این کتاب را پژوهشگاه مطالعات تقریبی وابسته به مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی به مناسبت بیست و هشتمین سال پیروزی انقلاب اسلامی منتشرکرده است.
عناوین فصلها
- نخستین قانون اساسی مدینه؛
- نمودهای تعادل در قانون اساسی جمهوری اسلامی؛
- مقدمه قانون اساسی؛
- اصول کلی؛
- زبان، خط، تاریخ و پرچم رسمی کشور؛
- حقوق ملت؛
- اقتصاد و امور مالی؛
- حق حاکمیت ملت و قوای ناشی از آن؛
- قوه مقننه (مجلس شورای اسلامی، اختیارات و صلاحیت مجلس شورای اسلامی)؛
- شوراها؛
- رهبر یا شورای رهبری؛
- قوه مجریه (ریاستجمهوری و وزراء، ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)؛
- سیاست خارجی؛
- قوه قضائیه (نگاهی به نظام کیفری در اسلام، خلاصهای از مجازاتهای اسلامی، نظام کیفری و زندگی بشری، رابطه حقوق جزا با سایر بخشهای اسلامی، دستاوردهای با شکوه اجرای قانون مجازات اسلامی، عیوب اساسی در قوانین وضعی، راهحل اسلامی، تهدید نظری جرم و آثار وضعی آن، شبهات وارد بر نظام حقوق جزای اسلامی و پاسخ به آن و ... ؛
- صدا و سیما؛
- شورای عالی امنیت ملی؛
- بازنگری در قانون اساسی.
جستارهای وابسته
منابع
- در پرتو قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (توضیح مبانی و شرح الزامات قانون)، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 7 مهرماه 1404 ش.