حزب بعث: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶۵: خط ۶۵:


رهبران نظامی سوریه به نوبه خود به‌ دو گروه‌ تقسیم‌ می‌شدند:  
رهبران نظامی سوریه به نوبه خود به‌ دو گروه‌ تقسیم‌ می‌شدند:  
# گروهی‌ به‌ رهبری‌ [[حافظ اسد]] که‌ با افراط‌گرایی‌؛
# گروهی‌ به‌ رهبری‌ [[حافظ اسد]] که‌ با افراط‌گرایی‌؛
# گروه‌ دیگر به‌ رهبری‌ صلاح‌ جدید که‌ سوریه‌ را به‌ انزوا کشانده‌ بود، مخالفت‌ می‌کرد<ref>شیمونی‌، همانجا</ref>.
# گروه‌ دیگر به‌ رهبری‌ صلاح‌ جدید که‌ سوریه‌ را به‌ انزوا کشانده‌ بود، مخالفت‌ می‌کرد<ref>شیمونی‌، همانجا</ref>.
خط ۷۸: خط ۷۷:
== سیاست‌ داخلی‌ ==
== سیاست‌ داخلی‌ ==
احزاب‌ بعث‌ عراق‌ و سوریه‌، در بخش‌ اقتصادی‌، طرفدار ایجاد نوعی‌ [[سوسیالیسم|سوسیالیسم‌]] بودند و از این‌رو، به‌ اصلاحاتی‌ مانند تقسیم‌ قسمتی‌ از زمین‌های‌ مالکان‌ بزرگ‌ میان‌ زارعان‌ فاقد زمین‌، و تعیین سقفی برای‌ مالکیت‌ اراضی‌ کشاورزی‌ و ملی‌ کردن‌ صنایع‌ دست‌ زدند<ref>هیرو،134؛ لنچوفسکی‌308</ref>. حزب‌ بعث‌ سوریه‌ با این‌همه‌، برای‌ بازگرداندن‌ سرمایه‌هایی‌ که‌ از کشور خارج‌ شده‌ بود، تدابیری‌ اندیشید و به‌ علاوه‌، از لحاظ توسعه کشاورزی‌ به‌ موفقیت‌های‌ چشم‌گیری‌ دست‌ یافت‌<ref>همو، 356-354؛ منسفیلد415</ref> در بعد سیاسی‌، حزب‌ بعث‌ عراق‌ به‌ حل‌ مسأله کردها علاقه نشان داد و در 1349ش‌ / 1970م عراق را کشوری‌ عربی ـ کردی خواند و خودمختاری<ref>کردستان عراق</ref> را پذیرفت<ref>لنچوفسکی‌، 309؛ شیمونی‌ 116</ref>. در سوریه‌ نیز اسد به‌ گسترش‌ روابط با سایر کشورها پرداخت‌ و به‌ همکاری‌ وسیعی‌ به‌ ویژه‌ با [[جهان‌ عرب‌]] مبادرت‌ کرد<ref> لنچوفسکی‌ 358-359</ref>.
احزاب‌ بعث‌ عراق‌ و سوریه‌، در بخش‌ اقتصادی‌، طرفدار ایجاد نوعی‌ [[سوسیالیسم|سوسیالیسم‌]] بودند و از این‌رو، به‌ اصلاحاتی‌ مانند تقسیم‌ قسمتی‌ از زمین‌های‌ مالکان‌ بزرگ‌ میان‌ زارعان‌ فاقد زمین‌، و تعیین سقفی برای‌ مالکیت‌ اراضی‌ کشاورزی‌ و ملی‌ کردن‌ صنایع‌ دست‌ زدند<ref>هیرو،134؛ لنچوفسکی‌308</ref>. حزب‌ بعث‌ سوریه‌ با این‌همه‌، برای‌ بازگرداندن‌ سرمایه‌هایی‌ که‌ از کشور خارج‌ شده‌ بود، تدابیری‌ اندیشید و به‌ علاوه‌، از لحاظ توسعه کشاورزی‌ به‌ موفقیت‌های‌ چشم‌گیری‌ دست‌ یافت‌<ref>همو، 356-354؛ منسفیلد415</ref> در بعد سیاسی‌، حزب‌ بعث‌ عراق‌ به‌ حل‌ مسأله کردها علاقه نشان داد و در 1349ش‌ / 1970م عراق را کشوری‌ عربی ـ کردی خواند و خودمختاری<ref>کردستان عراق</ref> را پذیرفت<ref>لنچوفسکی‌، 309؛ شیمونی‌ 116</ref>. در سوریه‌ نیز اسد به‌ گسترش‌ روابط با سایر کشورها پرداخت‌ و به‌ همکاری‌ وسیعی‌ به‌ ویژه‌ با [[جهان‌ عرب‌]] مبادرت‌ کرد<ref> لنچوفسکی‌ 358-359</ref>.
==  
 
سیاست‌ خارجی‌ ==  
== سیاست‌ خارجی‌ ==  
مسأله مبارزه‌ با [[استعمار]] و به‌ ویژه‌ مسأله [[فلسطین‌]] خطوط کلی‌ سیاست‌ احزاب‌ بعث‌ را تعیین‌ می‌کرد<ref>رزاز، 77</ref>؛ به‌ همین‌ دلیل‌، دول‌ قدرتمند [[اروپا]] و [[شوروی‌]] را استعمارگر و عامل‌ تقسیم‌ فلسطین‌ می‌شمرد<ref>نک‌: ابراش‌، 108، 113؛ رزاز، 83</ref>. با این‌همه‌، بعث‌ عراق‌ که‌ تا 1359ش‌ / 1980م‌، چپ‌گرایی‌ می‌کرد، به‌ انعقاد پیمان‌های‌ نظامی‌ و اقتصادی‌ با شوروی‌ مبادرت‌ کرد و حتی‌ به‌ پیمان‌ اقتصادی‌ بلوک‌ شرق‌ پیوست‌<ref>شیمونی‌، 229</ref>؛ اما بعداً به غرب متمایل شد و در 1363ش‌ / 1984م‌ با [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] نیز رابطه‌ برقرار کرد. دولت‌ بعث‌ سوریه‌ با شوروی‌ ارتباط نزدیک‌ داشت‌ و از پشتیبانی‌ این‌ دولت‌ در جنگ‌ با اسرائیل‌ برخوردار بود<ref>لاکور، 90-88؛ لنچوفسکی‌ 350-351</ref> روابط بعث‌ سوریه‌ با آمریکا نیز پس‌ از حمله عراق‌ به‌ [[کویت|کویت‌]]، نزدیک‌تر شد و دولت‌ بعث‌ سوریه‌ در نیروهای‌ بین‌المللی‌ برضد عراق‌ مشارکت‌ جست‌<ref>کیلانی‌، 18</ref>.
مسأله مبارزه‌ با [[استعمار]] و به‌ ویژه‌ مسأله [[فلسطین‌]] خطوط کلی‌ سیاست‌ احزاب‌ بعث‌ را تعیین‌ می‌کرد<ref>رزاز، 77</ref>؛ به‌ همین‌ دلیل‌، دول‌ قدرتمند [[اروپا]] و [[شوروی‌]] را استعمارگر و عامل‌ تقسیم‌ فلسطین‌ می‌شمرد<ref>نک‌: ابراش‌، 108، 113؛ رزاز، 83</ref>. با این‌همه‌، بعث‌ عراق‌ که‌ تا 1359ش‌ / 1980م‌، چپ‌گرایی‌ می‌کرد، به‌ انعقاد پیمان‌های‌ نظامی‌ و اقتصادی‌ با شوروی‌ مبادرت‌ کرد و حتی‌ به‌ پیمان‌ اقتصادی‌ بلوک‌ شرق‌ پیوست‌<ref>شیمونی‌، 229</ref>؛ اما بعداً به غرب متمایل شد و در 1363ش‌ / 1984م‌ با [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] نیز رابطه‌ برقرار کرد. دولت‌ بعث‌ سوریه‌ با شوروی‌ ارتباط نزدیک‌ داشت‌ و از پشتیبانی‌ این‌ دولت‌ در جنگ‌ با اسرائیل‌ برخوردار بود<ref>لاکور، 90-88؛ لنچوفسکی‌ 350-351</ref> روابط بعث‌ سوریه‌ با آمریکا نیز پس‌ از حمله عراق‌ به‌ [[کویت|کویت‌]]، نزدیک‌تر شد و دولت‌ بعث‌ سوریه‌ در نیروهای‌ بین‌المللی‌ برضد عراق‌ مشارکت‌ جست‌<ref>کیلانی‌، 18</ref>.


خط ۸۵: خط ۸۴:


== حزب بعث‌ و فلسطین ==
== حزب بعث‌ و فلسطین ==
حزب‌ بعث‌ در 1326ش‌ / 1947م‌ با پیشنهاد تقسیم‌ فلسطین‌ مخالفت‌ کرد و در 1948م‌ در کنار نیروی‌ عربی‌ به‌ جنگ‌ با صهیونیست‌ها برخاست‌ <ref>حورانی‌، 50 -51؛ عیسمی‌، 29، 45</ref>. با آنکـه‌ گفته‌اند حزب‌ بعث‌ نقش‌ مستقل‌ و متمایزی‌ برای‌ ملت‌ فلسطین‌ در مبارزه‌ با صهیونیسم‌ قائل‌ نبود <ref>منظمة... ، 47</ref>، ولی‌ در 1340ش‌ / 1961م‌ ضرورت‌ سازمان‌دهی‌ ملت‌ فلسطین‌ را مطرح‌ کرد و خواهان‌ تشکیل‌ کشور فلسطین‌، در کنگره 1343ش‌ / 1964م‌ [[قدس‌]] شد <ref>همان‌، 48؛ علوش‌، 911</ref>.
حزب‌ بعث‌ در 1326ش‌ / 1947م‌ با پیشنهاد تقسیم‌ فلسطین‌ مخالفت‌ کرد و در 1948م‌ در کنار نیروی‌ عربی‌ به‌ جنگ‌ با صهیونیست‌ها برخاست‌<ref>حورانی‌، 50 -51؛ عیسمی‌، 29، 45</ref>. با آنکـه‌ گفته‌اند حزب‌ بعث‌ نقش‌ مستقل‌ و متمایزی‌ برای‌ ملت‌ فلسطین‌ در مبارزه‌ با صهیونیسم‌ قائل‌ نبود<ref>منظمة... ، 47</ref>، ولی‌ در 1340ش‌ / 1961م‌ ضرورت‌ سازمان‌دهی‌ ملت‌ فلسطین‌ را مطرح‌ کرد و خواهان‌ تشکیل‌ کشور فلسطین‌، در کنگره 1343ش‌ / 1964م‌ [[قدس‌]] شد<ref>همان‌، 48؛ علوش‌، 911</ref>.


این‌ حزب‌ از این‌ پس‌ به‌ همکاری‌ با سازمان‌ آزادی‌بخش‌ فلسطین‌ و دیگر سازمان‌های‌ مبارز پرداخت‌ و در جنگ‌ 1352ش‌ / 1973م‌ شرکت‌ جست‌ <ref>پرتز،459؛ شیمونی‌، همانجا؛ جوریدینی‌، 58</ref>؛ ولی‌ بعث‌ عراق‌ در دهه 70 و 80 دو سیاست‌ متضاد نسبت‌ به‌ سازمان‌ آزادی‌بخش‌ در پیش‌ گرفت‌. تیرگی‌ روابط احزاب‌ بعث‌ عراق‌ و سوریه‌، عراق‌ را به‌ بهبود روابط با فلسطینیان‌ برانگیخت‌، در حالی که پیش از آن با سازمان‌ آزادی‌بخش‌ روابطی‌ نداشت‌ <ref>حوت‌، 990</ref>.
این‌ حزب‌ از این‌ پس‌ به‌ همکاری‌ با سازمان‌ آزادی‌بخش‌ فلسطین‌ و دیگر سازمان‌های‌ مبارز پرداخت‌ و در جنگ‌ 1352ش‌ / 1973م‌ شرکت‌ جست‌<ref>پرتز،459؛ شیمونی‌، همانجا؛ جوریدینی‌، 58</ref>؛ ولی‌ بعث‌ عراق‌ در دهه 70 و 80 دو سیاست‌ متضاد نسبت‌ به‌ سازمان‌ آزادی‌بخش‌ در پیش‌ گرفت‌. تیرگی‌ روابط احزاب‌ بعث‌ عراق‌ و سوریه‌، عراق‌ را به‌ بهبود روابط با فلسطینیان‌ برانگیخت‌، در حالی که پیش از آن با [[سازمان آزادی بخش فلسطین|سازمان‌ آزادی‌بخش‌]] روابطی‌ نداشت‌<ref>حوت‌، 990</ref>.
در ایامی‌ که‌ لبنان‌ دستخوش‌ تهاجم‌ اسرائیل‌ شد، مداخله بعث‌ سوریه‌ و سازمان‌ آزادی‌بخش فلسطین در این‌ کشور، هر دو گروه‌ را رودرروی یکدیگر قرار داد <ref>مئوز، 197-198</ref> و همکاری‌ نکـردن‌ سوریه با سازمان باعث شکست آن و ترک لبنان‌ گردید <ref>رابینوویچ‌، 215؛ یورک‌، 133</ref> و روابط این‌ دو روی‌ به‌ وخامت‌ نهاد، ولی‌ پس‌ از موافقت‌نامه اسلو، سوریه‌ برای‌ بهبود روابط گام‌هایی‌ برداشت‌ <ref>حوت‌، 986؛ نوفل‌، 166-169.</ref>.  
در ایامی‌ که‌ [[لبنان|لبنان‌]] دستخوش‌ تهاجم‌ اسرائیل‌ شد، مداخله بعث‌ سوریه‌ و سازمان‌ آزادی‌بخش فلسطین در این‌ کشور، هر دو گروه‌ را رودرروی یکدیگر قرار داد<ref>مئوز، 197-198</ref> و همکاری‌ نکـردن‌ سوریه با سازمان باعث شکست آن و ترک لبنان‌ گردید<ref>رابینوویچ‌، 215؛ یورک‌، 133</ref> و روابط این‌ دو روی‌ به‌ وخامت‌ نهاد، ولی‌ پس‌ از [[پیمان اسلو|موافقت‌نامه اسلو]]، سوریه‌ برای‌ بهبود روابط گام‌هایی‌ برداشت‌<ref>حوت‌، 986؛ نوفل‌، 166-169.</ref>.


== انتشارات‌ ==  
== انتشارات‌ ==  
حزب‌ بعث‌ از 1325ش‌ / 1946م‌ نشریه البعث‌ را در سوریه‌، و از 1332ش‌ / 1953م‌ نشریه العربی‌ الجدید را در عراق‌ منتشر کرد. نشریه اخیر از شماره سوم‌ نام‌ الاشتراکی‌ گرفت‌ <ref>جبور، 452؛ عیسمی‌، 88.</ref>.
حزب‌ بعث‌ از 1325ش‌ / 1946م‌ نشریه البعث‌ را در سوریه‌، و از 1332ش‌ / 1953م‌ نشریه العربی‌ الجدید را در عراق‌ منتشر کرد. نشریه اخیر از شماره سوم‌ نام‌ الاشتراکی‌ گرفت‌<ref>جبور، 452؛ عیسمی‌، 88.</ref>.
مؤسسه «دارالطلیعه‌» توسط اعضای‌ حزب‌ بعث‌ در بیروت‌ انتشار مدارک‌ و نوشته‌های‌ بعث‌ را در جزوه‌هایی‌ به‌ نام‌ نضال‌ البعث‌ از 1342ش‌ / 1963م‌ آغاز کرد. نشریات‌ دیگری‌ به‌ وسیله شعبه‌ها و جناح‌های‌ مختلف‌ حزب‌ منتشر شده‌ است‌، از جمله آنهاست‌: نشریه الرایه‌، که‌ رهبری‌ بعث‌ سوریه‌ انتشار آن‌ را از 1345ش‌ / 1966م‌ آغاز کرد و پس‌ از تغییر حکومت‌ در 1349ش‌ / 1970م‌، برضد حکومت‌ جدید ادامه‌ یافت‌؛ نشریه الاحرار، که‌ انتشار آن‌ از 1963م‌ در بیروت‌ آغاز شد و از 1966م‌ منعکس‌ کننده نظر نخستین‌ رهبران‌ بعث‌ برضد دولت‌ سوریه‌ شد <ref>جبور، 452-453.</ref>؛ نشریه البعث‌، که‌ از 1948م‌ در قدس‌ منتشر شد <ref>یاسین‌، 450.</ref>.  
مؤسسه «دارالطلیعه‌» توسط اعضای‌ حزب‌ بعث‌ در [[بیروت|بیروت‌]] انتشار مدارک‌ و نوشته‌های‌ بعث‌ را در جزوه‌هایی‌ به‌ نام‌ نضال‌ البعث‌ از 1342ش‌ / 1963م‌ آغاز کرد. نشریات‌ دیگری‌ به‌ وسیله شعبه‌ها و جناح‌های‌ مختلف‌ حزب‌ منتشر شده‌ است‌، از جمله آنهاست‌: نشریه الرایه‌، که‌ رهبری‌ بعث‌ سوریه‌ انتشار آن‌ را از 1345ش‌ / 1966م‌ آغاز کرد و پس‌ از تغییر حکومت‌ در 1349ش‌ / 1970م‌، برضد حکومت‌ جدید ادامه‌ یافت‌؛ نشریه الاحرار، که‌ انتشار آن‌ از 1963م‌ در بیروت‌ آغاز شد و از 1966م‌ منعکس‌ کننده نظر نخستین‌ رهبران‌ بعث‌ برضد دولت‌ سوریه‌ شد<ref>جبور، 452-453.</ref>؛ نشریه البعث‌، که‌ از 1948م‌ در قدس‌ منتشر شد<ref>یاسین‌، 450.</ref>.


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۹۸: خط ۹۷:


== منابع ==
== منابع ==
# [http://pajoohe.ir/%D8%AD%D8%B2%D8%A8-%D8%A8%D8%B9%D8%AB__a-10893.aspx برگرفته از سایت حزب بعث دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلوم]
* [http://pajoohe.ir/%D8%AD%D8%B2%D8%A8-%D8%A8%D8%B9%D8%AB__a-10893.aspx برگرفته از سایت حزب بعث دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلوم pajoohe.ir]
#
* [https://lib.eshia.ir/12293/4/929 برگرفته از سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت lib.eshia.ir]
# [https://lib.eshia.ir/12293/4/929 برگرفته از سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت]
*
 


[[رده:احزاب و گروه‌ها]]
[[رده:احزاب و گروه‌ها]]
[[رده:عراق]]
[[رده:عراق]]
[[رده:سوریه]]
confirmed، مدیران
۳۳٬۱۲۹

ویرایش