سودان جنوبی
نام کشور | فارسی: سودان جنوبی، انگلیسیSouth Sudan: |
مکان | شرق آفریقا |
منطقه زمانی | یوتیسی+۲ (CAT) |
زبان | زبان انگلیسی و زبان سواحلی
زبان گفتاری: عربی جوبا |
پایتخت | جوبا |
نوع حکومت و ساختار سیاسی | فدرالیسم نظام ریاستی جمهوری |
واحد پول | پوند سودان جنوبی (SSP) |
سودان جنوبی کشوری در شرق قاره آفریقا است که دین رسمی آن مسیحیت است. سودان جنوبی به لحاظ جغرافیایی دارای موقعیتی مهم است و به جهت بهرهمندی از منابع عظیم نفتی مورد طمع بسیاری از کشورهای استعماری است.
پیشینه
مناقشۀ میان سودان شمالی و جنوبی از زمان جعفر نمیری آغاز شد و پس از وی هم استمرار یافت تا عمرالبشیر در سال ۲۰۰۵ زیر فشارهای بینالمللی به قرارداد صلحی با شورشیان جنوب تن داد. طبق توافقنامهٔ صلحی که در ۹ ژانویۀ ۲۰۰۵ در کنیا امضا شد به بخش جنوبی سودان این حق داده شد که بین اتحاد با بخش شمالی یا استقلال کامل از آن، یکی را انتخاب کند. بالاخره در ۹ ژانویهٔ ۲۰۱۱ مردم جنوب سودان در یک همهپرسی به استقلال جنوب سودان رأی دادند و کشور جدید روز شنبه ۱۸ تیر ۱۳۹۰ (۸ ژوئیه ۲۰۱۱) تأسیس شد و (سالوا کییر مایارادیت) رئیسجمهور گردید.
نام کشور
جمهوری سودان جنوبی در روز شنبه۱۸ تیر ۱۳۹۰ هجری خورشیدی برابر با ۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۱ میلادی از سودان استقلال یافت و توسط سازمان ملل به رسمیت شناخته شد. مرکز این کشور شهر جوبا و رئیسجمهور آن سالوا کییر مایاردیت است.
پرچم کشور
پرچم کشور سودان جنوبی مانند سودان است فقط یک مثلث آبی منقش به تک ستاره آن را متمایز کرده است.
جمعیت
بیشتر مردم سودان جنوبی مسیحی یا پیرو ادیان کهن قبیلهای هستند و درمناطق شمال این کشور مسلمانان زندگی میکنند که حدود ۲۰ درصد از جمعیت را تشکیل میدهند
زبان رسمی
زبانهای انگلیسی, سواحلی زبان رسمی سودان جنوبی هستند ولی زبانهای گفتاری بیشتر عربی جو با و انگلیسی هستند البته زبانهای محلی دیگری مثل دینکا شیوع زیادی دارند.
واحد پول
یکای پول رایج در کشور سودان جنوبی پوند سودان جنوبیبه انگلیسی: (South Sudanese pound) است و مسئولیت کنترل این یکای پول برعهدهٔ بانک سودان جنوبی قرار دارد.
دین رسمی
مسیحیت دین اکثر مردم سودان جنوبی حود 60% است و کاتولیک ها دو برابر پروتستان ها هستند حدود 20% از مردم هم که عموما در شمال سودان جنوبی ساکن هستند مسلمانان هستند و بقیه دارای دینهای محلی و یهودی و نیز برخی بی دین هستند.
جغرافیا
سودان جنوبی نزدیک به خط استوا، گرمسیری و محصور در خشکی است که همسایههای آن اتیوپی از شرق، جمهوری سودان از شمال، اوگاندا و جمهوری دموکراتیک کنگو و کنیا از جنوب، و جمهوری آفریقای مرکزی از غرب میباشند.
پایتخت و شهرهای مهم
پایتخت سودان جنوبی شهر جوبا است و این کشور به ده ولایت (استان) تقسیم شدهاست، ایالتهای ۱۰گانه سودان جنوبی عبارتاند از:
- استوائیه شرقی - کبویتا
- استوائیه وسطی (نام قدیم: بحرالجبل) - جوبا
- استوائیه غربی - یامبیو
- جونقلی - بور
- نیل بالا - مالاکال
- واراب - واراب
- دریاچهها - رمبیک
- وحدت - بانتیو
- بحرالغزال شمالی - اویل
- بحرالغزال غربی - وآاو
مساحت
مساحت کشور سودان جنوبی ۶۱۹٬۷۴۵ کیلومترمربع میباشد.
موقعیت جغرافیایی و مرزها
سودان جنوبی نزدیک به خط استوا، گرمسیری و محصور در خشکی است که همسایههای آن اتیوپی از شرق، جمهوری سودان از شمال، اوگاندا و جمهوری دموکراتیک کنگو و کنیا از جنوب، و جمهوری آفریقای مرکزی از غرب میباشند.
ویژگیهای آب و هوایی
سودان جنوبی کشوری نزدیک به خط استوا و گرمسیر است، این کشور هیچ گونه دسترسی به آبهای آزاد ندارد و محصور در خشکی است.
ساختارهای اقتصادی
منابع زیرزمینی مانند نفت، منابع جنگلی و وجود رود نیل موهبتهای الهی برای سودان جنوبی است. بیش هفتاد تا هشتاد درصد از ذخایر شناختهشدهٔ نفت سودان، در سودان جنوبی قرار دارد و افزون بر ۹۵ درصد اقتصاد سودان جنوبی به صدور نفت خام متکی است. خط لولههای نفت صادراتی، از سودان شمالی میگذرد.
مشکلات سودان جنوبی
مشکلاتی است که سودان جنوبی با آن روبرو است، عبارتاند از:
• فقدان زیرساختهای لازم برای توسعه علیرغم وجود منابع بسیار زیاد،
• ناکارآمدی ساختار تشکیلاتی و اداری
• کمبود نیروی انسانی تحصیلکرده،
• ادامه اختلافات با شمال در مورد مرزها بهویژه در مناطق نفتی،
• وجود گروههای مسلّح شورشی
چهرههای شاخص سودان جنوبی
مبارز تاثیرگذار: جان گرانگ دی مابیور
رئیسجمهور: سالوا کییر مایاردیت
معاون اول رئیسجمهور: ری یک ماچار که در اواخر سال ۲۰۱۳ میلادی تلاش خود را بر کودتایی نظامی انجام داد اما این کودتا توسط رئیسجمهوری خنثی شد ولی حدوداً سیصد هزار نفر کشته و آواره برجا گذاشت.
• معاون دوم رئیسجمهور: جیمز وانی لگا
• معاون سوم رئیسجمهور: تابان دِنگ گای
• معاون چهارم رئیسجمهور: ربهکا نیان دنگ
• معاون پنجم رئیسجمهور: حسین عبدالباقی
سالوا کییر مایاردیت
در ۱۹۵۱ در یک خانواده از قبیله دینکا در سودان جنوبی متولد شد، او در اواخر دههٔ شصت میلادی در اولین جنگ داخلی سودان به جنبش آنیانیا (Anyanya) پیوست. او تازه افسر شده بود که توافقنامهٔ صلح آدیسآبابا در ۱۹۷۲ میان دولت سودان و جنبش آنیانیا منعقد شد و جنوب سودان به منطقه خودمختار تبدیل شد. وی در دورهٔ دوم جنگهای داخلی سودان در سال ۱۹۸۳ به شورشیان جنبش آزادیبخش مردم سودان (SPLA) پیوست و پس از مدتی به رهبری شاخهٔ نظامی SPLA رسید و در انتخابات ۲۰۱۰ سودان با کسب ۹۳ درصد آرا به پیروزی رسید. پس از این انتخاب، عمرالبشیر او را بهعنوان معاون اول رئیسجمهور سودان برگزید و بعد از استقلال سودان جنوبی رئیسجمهور آن گردید، وی گرایش زیادی به غرب دارد.
جان گرانگ دی مابیور
متولد 1945 و متوفای 2005 در جونقلی در سودان به دنیا امد و از قبیله دینکا بود، جان گرانگ از ده سالگی یتیم بود و بستگان هزینه زندگی و تحصیل وی را میپرداختند تعلیم ابتدایی را دزر سودان و تعلیم متوسطه را در تانزانیا گذراند و فلسفه اقتصاد را در ایالت آیوا در ایالت متحده گذراند. با اینکه کرسی تدریس در برکلی به او پیشنهاد شده بود آن را نپذیرفت و برای تدریس اقتصاد و تشکیل اقتصاد زراعت پایه به تانزانیا رفت او رییس و پرچمدار حرکت مردمی برای آزادسازی سودان جنوبی محسوب میشود او مدتی ناب اول عمرالبشیر بوده است وی در 2005 در حادثه هوایی درگذشت.