عبدالعزیز آل الشیخ
عبدالعزیز بن عبدالله آل الشیخ التمیمی، عالم مسلمان و مفتی عام عربستان سعودی است. او از نوادگان محمد بن عبدالوهاب است. عبدالعزیز آل شیخ در یکی از خاندان‌های مهم مذهبی عربستان سعودی متولد شد. خاندان آل شیخ یکی از مؤثرترین و متنفذترین خانواده‌های مذهبی عربستان است. نسب این شخص به محمد پسر عبدالوهاب می‌رسد. معمولاً در هر دوره‌ای و متناظر با زمان هر پادشاه سعودی؛ یک نفر به عنوان مفتی اعظم و معمولاً از این خانواده نقش محوری در هدایت ایدئولوژیک جامعه وهابی را به عهده داشته‌است. در سال ۱۹۹۹ او از سوی ملک فهد پادشاه سعودی به عنوان مفتی عام عربستان سعودی منصوب و جانشین عبدالعزیز بن باز شد.
| عبدالعزیز آل الشیخ | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | عبدالعزیز بن عبدالله آل الشیخ التمیمی |
| نام‌های دیگر | آل شیخ |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 1362 ق، ۱۳۲۱ ش، ۱۹۴۳ م |
| محل تولد | مکه |
| دین | اسلام، اهل‌سنت |
| فعالیت‌ها | مفتی عام عربستان سعودی |
دوران کودکی و تحصیلات
عبدالعزیز آل شیخ در سوم ذیحجه 1362ق در مکه به دنیا آمد، در سال 1370ق و در هشت سالگی پدرش را از دست داد. وی به طور مادرزادی از ضعف چشم آزار می برد، تا اینکه در جوانی به سال 1381ق بینایی اش را از دست داد. او تحصیل قرآن را در مسجد احمد بن صنعان شروع کرد. در ۱۹۵۴ به مؤسسه علمی امام الدعوه منتقل شد و از دانشکده شریعت آن در ۱۹۶۲ فارغ‌التحصیل شد. وی به‌عنوان استاد از ۱۹۷۱ در مؤسسه علمی امام الدعوه شروع به فعالیت کرد. سپس به دانشکده شریعت دانشگاه اسلامی امام محمود بن سعود در ریاض منتقل شد و تا ۱۹۹۱ در آنجا تدریس کرد. در سال ۱۹۹۹ او از سوی ملک فهد پادشاه سعودی به عنوان مفتی عام عربستان سعودی منصوب و جانشین عبدالعزیز بن باز شد.
فعالیت‌ها
- مدرس معهد إمام الدعوة العلمی تا سال 1392ق؛
- مدرس دانشکده فقه ریاض از 1392؛
- از سال 1407 به عضویت هیئت علمای کبار وهابی عربستان؛
- سال 1412 و با دستور مستقیم پادشاه عربستان به سمت ریاست اداره مطالعات علمی و صدور فتاوا منصوب شده است.
- وی در سال 1417 نیز به مقام نیابت و قائم مقامی مفتی اعظم عربستان درآمد.
- با مرگ شیخ عبدالعزیز بن باز مفتی اعظم وقت عربستان در تاریخ 29محرم1420 به مقام مفتی عام و اعظم وهابیون عربستان سعودی و رئیس هیئة کبار علما عربستان منصوب شد.
- آل شیخ در حال حاضر در حکومت عربستان از جایگاه وزارت برخوردار است.
فتواها
جشن میلاد برای پیامبر حرام
وی در مصاحبه با روزنامه سعودی المدینه گفت: جشن گرفتن برای میلاد پیامبر بدعتی بی اساس است. من هیچ پایه و اساسی در خصوص جشن گرفتن برای تولد در سنت رسول خدا، شیوه خلفای راشدین و ائمه هدایت نمی‌شناسم و بر همین اساس جشن میلاد پیامبر حرام است.
تخریب کلیسا‌ها
او در مارس ۲۰۱۲ با اشاره به حدیثی از پیامبر اسلام فتوا داد همه کلیسا‌های جزیره العرب تخریب شوند. در سال ۲۰۱۶، کلیپی از وی منتشر شد که بر اساس آن وی شطرنج و بازی‌های مشابه آن را به دلیل وجود قمار حرام اعلام کرده‌است.
منع کشتن یهودیان
در روز دوشنبه مورخ ۲۲ آبان ۱۳۹۶ ایوب کارا، وزیر ارتباطات اسرائیل ضمن تبریک به عبد العزیز آل الشیخ به خاطر صدور فتوایی مبنی بر منع کشتن یهودیان و تروریست خواندن جنبش حماس، از وی برای دیدار از اسرائیل دعوت کرد و در حساب رسمی خود در توئیتر نوشت: «ما به شیخ عبدالعزیز الشیخ، مفتی بزرگ عربستان سعودی و رئیس علما (علمای اسلامی) به خاطر این فتوا در منع مبارزه علیه یهودیان و منع کشتن آنها تبریک می‌گوییم.» او همچنین از اظهارات آل الشیخ که حماس را یک سازمان تروریستی در نظر گرفته بود استقبال کرده و افزود: «من از مفتی برای دیدار از اسرائیل دعوت می‌کنم؛ از وی با احترام زیادی استقبال خواهد شد».
جماعة التبلیغ والدعوة
از نظر وی: «گروه تبلیغ و دعوة افرادی هستند که در بسیاری از موارد راه تصوف را در پیش گرفته اند و به اذکار اهمیت می دهند».
وی با اشاره به اینکه «مرجعیت این گروه تقریبا بت پرستی است»، بر تحریم همکاری با آنها تا زمان پایبندی به کتاب و سنت تاکید کرده است .
از نظر او: «اعضای این گروه منزوی هستند و تنها با کسانی همراه هستند که از انها پیروی می‌کنند. آنها همچنین از ایده «ابدیت به سوی زمین» و «سوکیات» صوفیانه پیروی می‌کنند که هیچ ارتباطی با علم نافع ندارد».
عبداللطیف بن عبدالعزیز آل شیخ وزیر امور اسلامی عربستان هم روز گذشته از خطبای جمعه خواسته بود که نماز جمعه روز گذشته را به موضوع برحذر داشتن نسبت به خطر گروه تبلیغ و دعوة و بیان گمراهی و انحراف و خطر آنها اختصاص دهند».
توضیح اینکه: «گروه الاحباب در سال ۱۹۲۷ میلادی در شمال هند به هدف نشر اسلام تاسیس شد که بینشی معنوی دارند و از نظر آنها کفه ایمان بر علم سنگینی می‌کند».
کمک ایران به یمن حرام
سال 88 و در پی انقلاب یمنی ها، شیخ عبدالعزیز آل شیخ، در مصاحبه با روزنامه سعودی الوطن، ایران را متهم به پشتیبانی از شورشیان زیدی مذهب یمن کرده و این همکاری را گناه و ستمکاری دانست. در همین مصاحبه آل شیخ توضیح داده بود: رویارویی ارتش سعودی با شورشیان شیعه زیدی نبرد حق و باطل است!
نامه سرگشاده آیت الله مکارم شیرازی
با ادامه و شدت یافتن تهاجم‌های آل شیخ به شیعیان 18 اردیبهشت سال1390، آیت الله مکارم شیرازی با انتشار نامه سرگشاده‌ای خطاب به عبدالعزیز آل الشیخ تهمت‌هاى ناروا و بى‌اساس و تکفیر شیعیان را خدمت بزرگى به دشمنان اسلام مخصوصا آمریکا و اسرائیل عنوان کرد. در نامه آیت الله مکارم شیرازی آمده است: جنابعالى در اظهار نظر اخیر خود، با تعبیرات بسیار توهین‌آمیز و زشت و زننده‌اى که در شأن اهل علم نیست، شیعیان جهان را «صفویه مجوس» و دشمن مسلمانان خوانده‌اید و مسلمین را از آنها برحذر داشته‌اید. این اولین بار نیست که این‌گونه تهمت‌هاى ناروا و دور از منطق را از علماى وهابى مى‌شنویم که با آن بذر اختلاف مى‌پاشند و دشمن را شاد مى‌کنند، اهانت زشت دیگر شما به پیشگاه مقدس حضرت مهدى (ارواحنا فداه) و توهین به شیعیان به سبب اعتقادشان به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) کار ناپسند دیگرى است که تازگى ندارد، نشان مى‌دهد که مفتیان وهابى از بحث منطقى گریزانند و دائماً به هتاکى و توهین پناه مى‌برید.
- عجیب است از شما که در چنین مقامى قرار دارید چرا تعلیمات قرآن مجید را فراموش کرده‌اید که دعوت به سوى راه خدا را از طرق مؤدبانه و «موعظه حسنه» توصیه مى‌کند، ولى شما به جاى آن، به توهین و تهمت و دروغ متوسل شده‌اید که اسلام از آن بیزار است.
- شما از تاریخ اسلام و کتب حدیث خودتان متأسفانه اطلاع کافى ندارید که انتخاب نام شیعه براى پیروان و علاقه‌مندان على (علیه السلام) از سوى پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) بوده است و از همان زمان رواج داشته، خوب است نگاهى به تاریخ اسلام کنید. صدها سال قبل از صفویه، شیعیان على (علیه السلام) در مکه و مدینه و عراق و شام و مصر و ایران و نقاط دیگر بوده‌اند و حتى حکومت‌هایى را اداره مى‌کرده‌اند.
- شما مفتى بزرگ وهابى فراموش کرده‌اید که اگر شیعیان ایران و لبنان نبودند، اسرائیل و آمریکا بر تمام منطقه خاورمیانه مسلط شده بود و معلوم نیست در آن زمان مفتیان شما چه مى‌کردند و کجا بودند؟!
- هنگامى که اسرائیل مسلمانان غزه را که عموما اهل‌سنت بودند قتل عام مى‌کرد، شیعیان ایران و نقاط دیگر بیش از همه از آنها حمایت کردند که اگر این حمایت‌ها نبود اسرائیل به جنایات خود ادامه مى‌داد.
- خوب است علماى وهابى، تاریخ پیدایش علوم اسلامى را مطالعه کنند تا ببینند پدیدآورندگان علوم اسلام غالبا شیعیان اهل‌بیت (علیهم السلام) بوده‌اند و آثار علمى آنها از آن زمان در تمام کتابخانه‌هاى معتبر جهان وجود دارد، جز در کتابخانه‌هاى شما!
- از این حقیقت غافل نشوید که این تهمت‌هاى ناروا و بى‌اساس و تکفیر شیعیان، خدمت بزرگى به دشمنان اسلام مخصوصاً آمریکا و اسرائیل مى‌کند زیرا عکس‌العمل آن، تنفر شدید شیعیان جهان از وهابى‌هاست و نتیجه آن همان چیزى است که دشمنان اسلام مى‌خواهند که نزاع و جنگ مذهبى در میان مسلمین پیدا شود و آنها به راحتى ثروت‌هاى عظیم منطقه را به غارت برند.
- جنابعالى نباید فراموش کنید که بارها از سوى بعضى علماى وهابى حکم تکفیر شیعیان صادر شده، این حربه کهنه و زنگ‌زده کمترین اثرى در تضعیف آنها نداشته، بلکه روز به روز در حال پیشرفت فرهنگى در جهان اسلام هستند.
در پایان این نامه بیان شده است: بارها گفته‌ایم اگر جلسه‌اى از ما و شما تشکیل مى‌شد ما اشتباهات شما را در این زمینه از کتاب‌هاى خودتان به اثبات مى‌رساندیم تا بیش از این ضربه به وحدت جامعه اسلامى که مایه شادى دشمنان است وارد نکنید. بیایید منطق پوسیده تهمت و توهین و تکفیر را رها کرده، دست دوستى به سوى هم دراز کنیم و به فکر پیشرفت و عظمت اسلام و مسلمین باشیم.
حمایت اجباری از غزه
تحت فشار افکار عمومی اسلامی و عربی بودن؛ مفتی ارشد سعودی مجبور به حمایت از غزه شد. با گذشت چندین روز از آغاز جنگ غزه (پس از طوفان الاقصی)، بالاخره مفتی اعظم و هیئت کبارالعلماء سعودی، تحت فشار بی‌سابقه افکار عمومی کشورهای عربی و جهان اسلام به زبان آمدند و به تحولات فلسطین و غزه نیز واکنش نشان دادند. البته این رویداد درست پس از دستور پادشاه و ولیعهد سعودی، مبنی بر راه‌اندازی کارزار امدادرسانی به نوار غزه رخ داد!
عبدالعزیز آل‌الشیخ، مفتی اعظم سعودی و رئیس هیئت کبارالعلماء، این اقدام سران سعودی را «از کارهای بزرگ و نیکی» دانست که «نشان دهنده اهتمام رهبران کشور به نیازهای آسیب‌دیدگان و نیازمندان است». آل‌الشیخ افزود این [کار] از صفات نیک این حکومت برپا شده بر پایه استوار احکام الهی و تطبیق شریعت در همه ابعاد زندگی است. این حرکت سخاوتمندانه رهبران کشور، برای کمک به برادران فلسطینی در غزه، برآمده از اهتمام خادم حرمین شریفین و ولیعهد به حمایت از آنها، و در امتداد نقش بشردوستانه سعودی در طول تاریخ است. آل‌الشیخ همچنین عموم شهروندان و اتباع مقیم را به مشارکت در این طرح دعوت کرده و درعین حال نسبت به برنامه‌های مشابه جعلی نیز هشدار داد. وی در پایان گفت از خداوند می‌خواهیم به خادم حرمین و ولیعهد امانتدارش جزای خیر دهد؛ به برادرانمان در فلسطین رحم کند، امواتشان را بیامرزد و بیمارانشان را شفا دهد... هیئت کبارالعلماء نیز در بیانیه‌ای با تشویق مردم به مشارکت در این کارزار، گفت مشارکت در این کارزار، اطاعت قطعی از دستور خداوند و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مبنی بر کمک به مسلمانان آسیب‌دیده و نیازمند، و همچنین اطاعت از حاکمان ( پادشاه و ولیعهد) است.
جستارهای وابسته