حلولیه عنوانی عام برای تمام فرقه‌هایی است که به «حلول» خداوند در آدم ابوالبشر ، انبیاء و ائمه و دیگران معتقد بودند.

حلولیه
نامحلولیه
عقیدهخداوند در صورت بشر مجسم می‌شود.

معنای حلول

حلول در لغت به‌معنای فرود آمدن در جایی، وارد شدن به کسی 2 - داخل شدن روح کسی در کسی دیگر[۱] و در اصطلاح حکما عبارت است از یکی شدن چیزی با چیز دیگر، چنانکه از اشاره به یکی، اشاره به دیگری لازم آید. اما حلول در اینجا به‌معنای تجسّم و تجسد خداوند به صورت بشر است که آن را به فرانسه noitanracni گویند[۲].

اعتقاد کلی

حلولیه قائل به تجسّم و تجسّد خداوند به صورت بشرند.

فرقه‌هایی که قایل به حلول‌اند

بیشتر غُلاة شیعه مانند: سبائیه، بیانیه، جناحیه و نجدیه از نصریه، رزامیه، باطنیه، عزاقرّیه، حلمانیه و دروزیه قایل به «حلول» بودند.همچنین، فرقه‌های وحدت وجودی و اتحادیه نیز از حلولیه شمرده می‌‏شوند[۳].

پانویس

  1. ر.ک. فرهنگ معین.
  2. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 165 با ویرایش و اصلاح و جابجایی کلی عبارات.
  3. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 165