مجمع جهانی اهلبیت
مجمع جهانی اهلبیت سازمانی غیردولتی که با هدف معرفی اسلام، نشر معارف قرآن و اهلبیت (علیه‌السلام)، تقویت وحدت اسلامی و حمایت از پیروان اهلبیت در جهان تشکیل شده است. این سازمان در سال ۱۳۶۹ش با حمایت سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران راه‌اندازی شد. این مجمع متشکل از چهار رکن اساسی مجمع عمومی، شورای عالی، دبیرکل و معاونت‌هایش اداره می‌شود. به‌طور منظم هر چهارسال یکبار یک مجمع عمومی با مشارکت اعضاء از کشورهای مختلف برگزار می‌شود. زیرمجموعه‌های بسیاری برای این تشکل گزارش شده‌است که مهمترین آنها عبارتند از خبرگزاری ابنا، دانشگاه بین‌المللی اهلبیت، دانشنامه ویکی‌شیعه، پورتال اهلبیت و…
تاریخچه
مجمع جهانی اهلبیت، در ۱۰ دی‌ماه ۱۳۶۹ش تأسیس شد؛ پیش از آن، ۳۰۰ نفر از عالمان مسلمان، به‌ویژه پیروان اهلبیت، در اجلاسی در تهران شرکت کردند و سپس از سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران اجازه و موافقت تشکیل مجمع جهانی اهلبیت را گرفتند.
اهداف
- احیا و گسترش فرهنگ و معارف اسلام ناب محمدی (صل الله عليه وسلم) و حراست از حریم قرآن کریم و سنت پیامبر (صل الله عليه وسلم) و اهلبیت (علیه‌السلام)؛
- دفاع از کیان اسلام و حریم پیامبر (صل الله عليه وسلم)، قرآن کریم و اهلبیت (علیه‌السلام)؛
- تعمیق و تقویت وحدت در بین تمامی امت اسلام، به‌ویژه میان پیروان اهلبیت (علیه‌السلام)؛
- حمایت و پشتیبانی از حقوق مسلمانان جهان و جایگاه پیروان اهلبیت (علیه‌السلام)؛
- توسعه زیرساختهای مادی و معنوی پیروان اهلبیت (علیه‌السلام) در سراسر جهان؛
- خارج کردن پیروان اهلبیت (علیه‌السلام) از مظلومیت رسه‌گانه‌ای و محرومیتهای علمی و اقتصادی؛
- تلاش برای ایجاد صلح، دوستی،
- همکاری و همیاری بین همه ابناء بشر و ملل جهان.
ساختار
یکی از ارکان مجمع جهانی اهلبیت، مجمع عمومی آن، متشکل از عالمان و اندیشمندان پیرو اهلبیت (علیه‌السلام) از کشورهای مختلف جهان است که نشست آن هر چهار سال برگزار می‌شود. نخستین اجلاس مجمع عمومی با حضور ۳۳۰ عضو از ۶۱ کشور، در بهمن‌ماه ۱۳۷۲ش در تهران برگزار شد. شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت نیز شامل جمعی از اعضای برجسته مجمع عمومی است که مسئولیت تصویب سیاست‌ها، برنامه‌ها و بودجه مجمع جهانی اهلبیت (علیه‌السلام) و نیز نظارت بر فعالیت‌ها را بر عهده دارند.
دبیرکل، عالی‌ترین مقام اجرایی مجمع جهانی اهلبیت (علیه‌السلام) است که برای اداره مجمع و اجرای سیاست‌های مصوب، از سوی شورای عالی انتخاب و با حکم ولی فقیه منصوب می‌شود. تاکنون پنج دبیرکل برای مجمع انتخاب شده‌اند:
- محمدعلی تسخیری (از اردیبهشت‌ماه ۱۳۶۹)،
- علی‌اکبر ولایتی (از مردا‌دماه ۱۳۷۸)،
- محمدمهدی آصفی (از مهر‌ماه ۱۳۸۱)،
- محمدحسن اختری (از فروردین‌ماه ۱۳۸۳)،
- رضا رمضانی گیلانی (از شهریور‌ماه ۱۳۹۸ش).
معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهلبیت، وظیفه تحقیق و تبلیغ و امور نرم‌افزاری این مرکز را بر عهده دارد؛ از جمله برگزاری کنفرانس‌های علمی و تخصصی درباره اهلبیت (علیه‌السلام). دفتر و ساختمان معاونت فرهنگی در قم است. زیرمجموعه‌های معاونت امور فرهنگی عبارتند از اداره‌کل پژوهش، ویکی‌شیعه، اداره ترجمه، کتابخانه و مرکز اسناد، اداره مجلات و اداره‌کل همکاری‌های فرهنگی.
در عرصه بین‌الملل
مجمع عمومی
در اردیبهشت‌ماه 1369ش، اجلاسی جهانی با شرکت بیش از 300 نفر از فرهیختگان و اندیشمندان جهان اسلام، به‌ویژه پیروان اهلبیت (علیه‌السلام) در تهران تشکیل شده و بدین ترتیب اولین مجمع عمومی مجمع جهانی اهلبیت (علیه‌السلام) شکل گرفت.
شورای عالی
تمامی فعالیت‌های مجمع جهانی اهلبیت (علیه‌السلام) بر مبنای سیاستهایی انجام می‌شود که به‌وسیله شورای عالی تعیین می‌گردد. این شورا متشکل از شخصیتها و نخبگان شیعه از مناطق جغرافیایی گوناگون و سرزمین‌هایی است که جمعیت قابل توجهی از پیروان اهلبیت (علیه‌السلام) در آنها زندگی می‌کنند؛ کشورهایی نظیر ایران، عراق، هند، پاکستان، افغانستان، لبنان، بحرین و...
اجلاس شورای عالی
شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت (علیه‌السلام)، سالی دو نوبت با حضور اکثریت اعضای ایرانی و غیر ایرانی خود تشکیل جلسه می‌دهد. علاوه بر این اجلاس سالانه، جلسات موردی مانند جلساتی برای بررسی موارد خاص، مانند کمیته بودجه یا بررسی حوادث غیر مترقبه نیز با حضور برخی از اعضا تشکیل می‌گردد.
اعضای حقیقی
سابقا افرادی هم‌چون: جوادی آملی، هاشمی شاهرودی، امینی (از ایران)، شیخ فضل‌الله (از لبنان)، حکیم و آصفی (از عراق) و الفضلی (از عربستان) و هم‌اکنون افراد زیر اعضای حقیقی شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت (علیه‌السلام) را تشکیل می‌دهند،
- محسن اراکی از ایران؛
- محمدعلی تسخیری از ایران؛
- محمدعلی محسن تقوی از هندوستان؛
- سید عمار حکیم از عراق؛
- نبیل حلباوی از سوریه؛
- سید احمد خاتمی از ایران؛
- قربانعلی دری نجف‌آبادی از ایران؛
- سید هاشم الشخص از عربستان؛
- عیسی احمد قاسم از بحرین؛
- محسن مجتهد شبستری از ایران؛
- محمدآصف محسنی از افغانستان؛
- محمود محمدی عراقی از ایران؛
- سید مرتضی مرتضی العاملی از کنیا؛
- حسین المعتوق از کویت؛
- سید حسن نصرالله از لبنان؛
- سید ساجدعلی نقوی از پاکستان؛
- سید ابوالحسن نواب از ایران؛
- عباس واعظ طبسی از ایران؛
- علی‌اکبر ولایتی از ایران؛
- مهدی هادوی تهرانی از ایران.
- جواد مروی از ایران .
اعضای حقوقی
تعدادی از شخصیتها نیز به دلیل جایگاه حقوقی خود عضو شورای عالی هستند؛ از جمله:
- دبیر کل مجمع جهانی اهلبیت (علیه‌السلام)،
- معاون بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری،
- دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی،
- رئیس فدراسیون جهانی خوجه‌ها،
- رئیس جامعة المصطفی صل الله عليه وسلم العالمية،
- رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
رئیس شورای عالی
تاکنون سه نفر از شخصیتهای بارز جهان تشیع با رأی مستقیم اعضای شورای عالی به ریاست این شورا انتخاب شده‌اند که عبارتند از آیات عظام:
فعالیت‌های فرهنگی
راه‌اندازی مجامع محلی
مجامع و مراکز محلی متعددی در ۹۰ کشور جهان با محوریت بومی‌سازی فعالیت‌های فرهنگی-مذهبی پیروان اهلبیت (علیه‌السلام) راه‌اندازی شده است که اداره امور فرهنگی، دینی و اجتماعی شیعیان را در آن مناطق بر عهده دارند این مجامع و دفاتر اهل‌بیتی، دارای هویت رسمی و مستقل بوده و بر اساس قوانین کشورهای متبوع خود فعالیت می‌نمایند. مجمع جهانی اهلبیت با مجامع محلی و کانون‌های فرهنگی شیعیان در اکثر کشورهای جهان مرتبط است.
همایش‌ها و نمایشگاه‌های علمی و فرهنگی
به‌منظور نشر و گسترش فرهنگ اهلبیت (علیه‌السلام) و مشارکت اندیشمندان جهان اسلام در مباحث فکری و عقیدتی، همایش‌ها و نشست‌های گوناگون ملی، منطقه‌ای و جهانی، مانند کنگره بین‌المللی سبط‌النبی‌الاکبر (علیه‌السلام)، همایش بین‌المللی ناصر کبیر، جشنواره جایزه بزرگ پیامبر اعظم صل الله عليه وسلم، جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس، همایش علمی-پژوهشی سبک زندگی اهلبیت (علیه‌السلام)، همایش بین‌المللی امام سجاد (علیه‌السلام) از سوی مجمع جهانی اهل بیت (علیه‌السلام) و کنگره بین‌المللی پزشکان شیعه و یا با مشارکت مجمع برگزار شده است. هم‌چنین نمایشگاه کانون‌های فرهنگی مرتبط با مجمع جهانی اهلبیت که با حضور نهادها و مؤسسات فرهنگی فعال در عرصه بین‌الملل، به مدت یک هفته در ابتدای بهمن ۱۳۹۳ش، برگزار شد.
تأسیس جمعیت جهانی پیروان اهلبیت (علیه‌السلام)
جمعیت جهانی پیروان اهلبیت (علیه‌السلام) با ۲۰۰۰ عضو از ۸۴ کشور جهان در جهت ارتقای وضعیت فرهنگی-مذهبی زنان پیرو اهلبیت (علیه‌السلام)، دفاع از حقوق آنان و رفع تبعیض و ستم از آنها تلاش می‌کند. این جمعیت مرکزی جهت شناسایی، سازماندهی و تبادل‌نظر زنان پیرو اهلبیت (علیه‌السلام) به شمار می‌رود.
ساخت و حمایت از مراکز عام‌المنفعه
کمک به ساخت مساجد، حسینیه‌ها، مراکز دینی، مدارس، کتابخانه‌ها، مراکز درمانی و دارالایتام از اقدامات فرهنگی و اجتماعی مجمع جهانی اهلبیت است که با حمایت نیکوکاران انجام می‌شود.
پشتیبانی از مبلغان بومی
مجمع جهانی اهلبیت در راستای بومی‌سازی فعالیت‌های تبلیغی در نقاط مختلف جهان و به‌منظور بهره‌مندی از حضور فارغ‌التحصیلان حوزه‌ها، دانشگاه‌ها و مدارس علمیه شیعه پس از بازگشت به کشور خود، و به‌منظور ارتقای سطح علمی و فرهنگی جامعه پیروان اهلبیت (علیه‌السلام)، آنان را تحت‌پوشش شبکه مبلغان بومی قرار می‌دهد.
تعامل با گروه‌های مختلف شیعیان
مجمع جهانی اهلبیت (علیه‌السلام) نه تنها با شیعیان اثنی‌عشری، بلکه با دیگر فرقه‌های شیعه نیز در ارتباط است و از آنان حمایت و پشتیبانی فکری و فرهنگی می‌کند؛ از جمله علویان، زیدی‌ها، اسماعیلی‌ها، بهره‌ها و صوفیه.