عجارده

عجارده یا عجردیه‏ از فرق خوارج و پیروان عبدالکریم بن عجرد بودند.

شرح حال

عبدالکریم عجرد در آغاز پیرو عطیه بن اسود حنفى بود. برخى نوشته‏ اند عبدالکریم بن عجرد نخست از یاران ابى بیهس بود و سپس با وى مخالفت کرد و سرانجام به حبس افتاد و در زندان بود که دو تن از یارانش میمون و شعیب که با یکدیگر در باب «مشیت خداوند» اختلاف کرده بودند براى حکمیت به او نامه نوشتند.

تاریخچه

فرقه عجارده از فرقه ای به نام عطویه که پیرو عطیه بن اسود الحنفی بودند، جدا شده است. عبدالکریم شهرستانی وی را از پیروان ابی بیهس از فرقه بیهسیه بر شمرده است که در ادامه با او مخالفت کرده است. این فرقه به عنوان بزرگ‌ترین فرقه از فرق خوارج معرفی شده است، زیرا که عجارده پیروان مختلفی را به عنوان زیر مجموعه خود در برداشت. البته علت وجود انشعابات گسترده در خوارج، را گاهی می‌توان در تحمیل عقاید شخصی افرادی جستجو کرد که در جوامع آن روز دارای نفوذ فراوانی بوده‌اند و افرادی را با تفکر خود همراه می‌کردند. این مسئله موجب شد که بیش از پانزده فرقه زیر مجموعه عجارده قرار گیرند.

انشعابات

عبدالکریم شهرستانى ده فرقه از خوارج را به «عجارده» نسبت مى‏ دهد که نام آن‌ها عبارت است از: خلفیه، صلتیه، حمزیه، شعیبیه، میمونیه، اطرافیه، جازمیه، ثعالبه، شیبانیه. ابوالحسن اشعری و عبدالقاهر بغدادی در آثار خود . . 14 فرقه را که عبارت است از: میمونیه، خلفیه، حمزیه، شعیبیه، خازمیه، معلومیه، مجهولیه، صلتیه، ثعالبه، اخنسیه، معبدیه، شیبانیه، رشیدیه و مکرمیه را از انشعابات عجارده بر شمرده اند.

عقاید

عجارده به عنوان اصلی ترین شاخه از فرق خوارج، از عقاید خاص به خود بر خوردار بوده‌اند. که به نام برخی از آن اشاره می شود: ۱. تکفیر عثمان ۲. تکفیر امیرالمومنین علی علیه‌السّلام ۳. تکفیر اصحاب جمل ۴. تکفیر حکمین (ابوموسی اشعری و عمرو بن عاص) ۵. تکفیر کسانی که به حکم حکمین رضایت دارند ۶. تکفیر مرتکبین گناه به سبب گناه ۷. وجوب قیام و خروج بر پیشوای جائر ۸. این فرقه سوره یوسف را از قرآن نمی‌دانستند و معتقد بودند محتوای این سوره، داستانی عاشقانه است و ارتباطی با قرآن ندارد. . همچنین عجارده متفق اند که کودکان هرگاه بالغ شدند باید به اسلام خوانده شوند و یا اسلام را توصیف نمایند و قبل از این باید از آن ها دوری کرد. عجارده با ازارقه در یک مورد اختلاف دارند به این که ازارقه بردن اموال مخالفان را جایز می‌دانند، ولى عجارده معتقدند که بردن مال هیچ یک از آنان جایز نیست مگر این که او را کشته و مال شان را به یغما بریم.