سوره انفال: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←منابع) |
||
| (۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
| تعداد آیات = ۷۵ | | تعداد آیات = ۷۵ | ||
}} | }} | ||
'''سوره انفال''' هشتمین سوره قرآن مجید میباشد که از آیه | '''سوره انفال''' هشتمین سوره [[قرآن|قرآن مجید]] میباشد که از آیه اول این سوره گرفته شده است. بعضی موضوعات مطرح شده در این سوره عبارتند از: [[انفال]] و غنائم، صفات مؤمنان واقعی، داستان [[غزوه بدر|جنگ بدر]]، واقعه تاریخی شب [[هجرت]] [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)]] از [[مکه]] به [[مدینه]]، حکم اسیران جنگی، احکام [[جهاد]]، حکم [[خمس]]، خرافات [[شرک|مشرکان]] و راه شناخت [[نفاق|منافقان]] و مبارزه با آنان. این سوره ۷۵ آیه دارد و در مدینه [[نزول قرآن|نازل]] شده است. | ||
== انفال == | == انفال == | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
== علت نام‌گذاری == | == علت نام‌گذاری == | ||
* «سوره انفال»؛ این سوره به دلیل کلمه «انفال» که در آغاز آن آمده، هم‌چنین به دلیل بیان کردن احکام انفال و ثروت‌های عمومی، به «انفال» نام‌گذاری شده است<ref>تفسير نور، ج3، ص263</ref>. | * «سوره انفال»؛ این سوره به دلیل کلمه «انفال» که در آغاز آن آمده، هم‌چنین به دلیل بیان کردن احکام انفال و ثروت‌های عمومی، به «انفال» نام‌گذاری شده است<ref>تفسير نور، ج3، ص263</ref>. | ||
* «سوره بدر»؛ این سوره «بدر» نیز نامیده شده، چون درباره [[غزوه بدر|جنگ بدر]] نازل شده است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. نقلی هم از ابن‌عباس در این مورد در بیشتر کتب تفسیر و علوم قرآنی آمده است<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج 9، ص 7.</ref>. | * «سوره بدر»؛ این سوره «بدر» نیز نامیده شده، چون درباره [[غزوه بدر|جنگ بدر]] نازل شده است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. نقلی هم از [[عبدالله ابن عباس|ابن‌عباس]] در این مورد در بیشتر کتب تفسیر و [[علوم قرآنی]] آمده است<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج 9، ص 7.</ref>. | ||
* «سوره جهاد»؛ زیرا پس از نزول این سوره پیامبر تلاوت آن را در جنگ‌ها برای تقویت روحیه رزمندگان سنت قرار داد. این رویه در زمان [[خلیفه|خلفا]] نیز ادامه داشته است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. | * «سوره جهاد»؛ زیرا پس از [[نزول قرآن|نزول]] این سوره پیامبر تلاوت آن را در جنگ‌ها برای تقویت روحیه رزمندگان سنت قرار داد. این رویه در زمان [[خلیفه|خلفا]] نیز ادامه داشته است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. | ||
== اهداف و آموزه‌ها == | == اهداف و آموزه‌ها == | ||
سوره انفال که در مدینه و در زمان اولین جنگ [[مسلمانان]]، یعنی | سوره انفال که در مدینه و در زمان اولین [[جنگ]] [[مسلمان|مسلمانان]]، یعنی [[غزوه بدر|بدر]]، [[نزول قرآن|نازل]] شده است، دارای چند هدف است: | ||
# بیان مسائل و قوانین مربوط به [[جنگ]]؛ | # بیان مسائل و قوانین مربوط به [[جنگ]]؛ | ||
# بیان مسائل و قوانین [[اقتصاد اسلامی|اقتصادی اسلام]] در مورد اموال عمومی که پشتوانه [[بيت المال|بیت‌المال]] به شمار می آید؛ | # بیان مسائل و قوانین [[اقتصاد اسلامی|اقتصادی اسلام]] در مورد اموال عمومی که پشتوانه [[بيت المال|بیت‌المال]] به شمار می آید؛ | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۱: | ||
نخست اشاره به بخش مهمی از مسائل مالی اسلام از جمله انفال و غنائم که پشتوانه مهمی برای [[بیت المال|بیت‌المال]] محسوب می‌گردد شده است. سپس مباحث دیگری مانند: صفات و امتیازات مؤمنان واقعی و داستان جنگ بدر، یعنی نخستین برخورد مسلحانه مسلمانان با دشمنان، و حوادث عجیب و عبرت انگیزی که در این جنگ واقع شد. | نخست اشاره به بخش مهمی از مسائل مالی اسلام از جمله انفال و غنائم که پشتوانه مهمی برای [[بیت المال|بیت‌المال]] محسوب می‌گردد شده است. سپس مباحث دیگری مانند: صفات و امتیازات مؤمنان واقعی و داستان جنگ بدر، یعنی نخستین برخورد مسلحانه مسلمانان با دشمنان، و حوادث عجیب و عبرت انگیزی که در این جنگ واقع شد. | ||
و هم‌چنین قسمت قابل ملاحظه‌ای از احکام [[جهاد]] و وظائف [[مسلمان|مسلمانان]] در برابر حملات پی‌گیر دشمن، جریان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و داستان آن شب تاریخی [[هجرت]]([[ليلةالمبيت|لیلةالمبیت]])، وضع [[شرک|مشرکان]] و خرافات آنها قبل از | و هم‌چنین قسمت قابل ملاحظه‌ای از احکام [[جهاد]] و وظائف [[مسلمان|مسلمانان]] در برابر حملات پی‌گیر دشمن، جریان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و داستان آن شب تاریخی [[هجرت]]([[ليلةالمبيت|لیلةالمبیت]])، وضع [[شرک|مشرکان]] و خرافات آنها قبل از [[اسلام]]، چگونگی ضعف و ناتوانی مسلمانان در آغاز کار و سپس تقویت آنها در پرتو اسلام، حکم [[خمس]] و چگونگی تقسیم آن، لزوم آمادگی رزمی و سیاسی و اجتماعی برای جهاد در هر زمان و مکان، برتری نیروهای معنوی مسلمانان بر دشمن علی‌رغم کمبود ظاهری نفرات آنها، حکم اسیران جنگی و طرز رفتار با آنها، هجرت کنندگان و آنها که هجرت نکرده‌اند، مبارزه و درگیری با منافقان و راه شناخت آنها و بالآخره یک سلسله مسائل اخلاقی و اجتماعی سازنده دیگر<ref>تفسير نمونه، ج 7، ص 77.</ref>. | ||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۷: | ||
== محل و زمان نزول == | == محل و زمان نزول == | ||
سوره انفال، بقول [[عبدالله ابن عباس|ابن عباس]] و [[قتاده]]، بجز هفت آیه آن که در مکه نازل شده است، مدنی است. آیات مدنی آن از آیه «وَ إِذْ یَمْکُرُ بِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا ...» شروع می‌شود. و حسن و [[عکرمه صبری|عکرمه]] گویند: تمام سوره در جنگ بدر نازل شده است<ref>همان</ref>. | * سوره انفال، بقول [[عبدالله ابن عباس|ابن عباس]] و [[قتاده]]، بجز هفت آیه آن که در [[مکه]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است، مدنی است. آیات مدنی آن از آیه «وَ إِذْ یَمْکُرُ بِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا ...» شروع می‌شود. و حسن و [[عکرمه صبری|عکرمه]] گویند: تمام سوره در جنگ بدر نازل شده است<ref>همان</ref>. | ||
* زمان نزول سوره انفال نوزده ماه پس از هجرت و بعد از [[غزوه بدر|جنگ بدر]] بوده است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. | |||
زمان نزول سوره انفال نوزده ماه پس از هجرت و بعد از [[غزوه بدر|جنگ بدر]] بوده است<ref>دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25</ref>. | |||
== ویژگی == | == ویژگی == | ||
سوره انفال یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های [[سوره بقره|بقره]]، [[سوره آل عمران|آل عمران]]، [[سوره نساء|نساء]]، [[سوره مائده|مائدة]]، [[سوره انعام|انعام]]، [[سوره اعراف|اعراف]] و [[سوره انفال|أنفال]] به همراه [[سوره توبه|توبه]] را سبع طوال می‌گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر میباشد)<ref>المحرر الوجيز فی تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> | سوره انفال یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های [[سوره بقره|بقره]]، [[سوره آل عمران|آل عمران]]، [[سوره نساء|نساء]]، [[سوره مائده|مائدة]]، [[سوره انعام|انعام]]، [[سوره اعراف|اعراف]] و [[سوره انفال|أنفال]] به همراه [[سوره توبه|توبه]] را سبع طوال می‌گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر میباشد)<ref>المحرر الوجيز فی تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> | ||
روایت از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که فرمود: [[خداوند]] هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئین را به جای [[انجيل|انجیل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | روایت از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که فرمود: [[خدا|خداوند]] هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئین را به جای [[انجيل|انجیل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
در سوره انفال از قوانین و احکام عملی [[اسلام]] بیش تر از عقاید و مبانی نظری اسلامی سخن به میان آمده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 8، ص 26</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[غزوه بدر|جنگ بدر]] | |||
* [[هجرت]] | |||
* [[مدینه]] | |||
* [[مکه]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۷: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/8/ برگرفته از سایت معرفی سوره انفال - پایگاه جامع | * [https://quran.inoor.ir/fa/surah/8/ برگرفته از سایت معرفی سوره انفال - پایگاه جامع قرآن] quran.inoor.ir | ||
{{سوره‌های مکی و مدنی}} | |||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سوره‌های قرآن]] | [[رده:سوره‌های قرآن]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۱
| سوره انفال | |
|---|---|
 | |
 | |
| شماره سوره | ۸ |
| محل نزول | مدینه(مدنی) |
| جزء | ۹ و ۱۰ |
| تعداد آیات | ۷۵ |
سوره انفال هشتمین سوره قرآن مجید میباشد که از آیه اول این سوره گرفته شده است. بعضی موضوعات مطرح شده در این سوره عبارتند از: انفال و غنائم، صفات مؤمنان واقعی، داستان جنگ بدر، واقعه تاریخی شب هجرت رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) از مکه به مدینه، حکم اسیران جنگی، احکام جهاد، حکم خمس، خرافات مشرکان و راه شناخت منافقان و مبارزه با آنان. این سوره ۷۵ آیه دارد و در مدینه نازل شده است.
انفال
انفال جمع نفل است به معنی غنیمت و هبه و زیادت[۱].
علت نام‌گذاری
- «سوره انفال»؛ این سوره به دلیل کلمه «انفال» که در آغاز آن آمده، هم‌چنین به دلیل بیان کردن احکام انفال و ثروت‌های عمومی، به «انفال» نام‌گذاری شده است[۲].
- «سوره بدر»؛ این سوره «بدر» نیز نامیده شده، چون درباره جنگ بدر نازل شده است[۳]. نقلی هم از ابن‌عباس در این مورد در بیشتر کتب تفسیر و علوم قرآنی آمده است[۴].
- «سوره جهاد»؛ زیرا پس از نزول این سوره پیامبر تلاوت آن را در جنگ‌ها برای تقویت روحیه رزمندگان سنت قرار داد. این رویه در زمان خلفا نیز ادامه داشته است[۵].
اهداف و آموزه‌ها
سوره انفال که در مدینه و در زمان اولین جنگ مسلمانان، یعنی بدر، نازل شده است، دارای چند هدف است:
- بیان مسائل و قوانین مربوط به جنگ؛
- بیان مسائل و قوانین اقتصادی اسلام در مورد اموال عمومی که پشتوانه بیت‌المال به شمار می آید؛
- بازسازی اخلاقی مسلمانان؛
- سامان دادن و نظام بخشیدن به جامعه نوین مسلمانان در مدینه[۶].
محتوا و موضوعات
در هفتادوپنج آیه‌ای که در سوره انفال وجود دارد مباحث بسیار مهمی مطرح شده است:
نخست اشاره به بخش مهمی از مسائل مالی اسلام از جمله انفال و غنائم که پشتوانه مهمی برای بیت‌المال محسوب می‌گردد شده است. سپس مباحث دیگری مانند: صفات و امتیازات مؤمنان واقعی و داستان جنگ بدر، یعنی نخستین برخورد مسلحانه مسلمانان با دشمنان، و حوادث عجیب و عبرت انگیزی که در این جنگ واقع شد.
و هم‌چنین قسمت قابل ملاحظه‌ای از احکام جهاد و وظائف مسلمانان در برابر حملات پی‌گیر دشمن، جریان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و داستان آن شب تاریخی هجرت(لیلةالمبیت)، وضع مشرکان و خرافات آنها قبل از اسلام، چگونگی ضعف و ناتوانی مسلمانان در آغاز کار و سپس تقویت آنها در پرتو اسلام، حکم خمس و چگونگی تقسیم آن، لزوم آمادگی رزمی و سیاسی و اجتماعی برای جهاد در هر زمان و مکان، برتری نیروهای معنوی مسلمانان بر دشمن علی‌رغم کمبود ظاهری نفرات آنها، حکم اسیران جنگی و طرز رفتار با آنها، هجرت کنندگان و آنها که هجرت نکرده‌اند، مبارزه و درگیری با منافقان و راه شناخت آنها و بالآخره یک سلسله مسائل اخلاقی و اجتماعی سازنده دیگر[۷].
فضائل، خواص و ثواب قرائت
بهره‌مندی از شفاعت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و دوری از نفاق؛
ابی‌بن‌کعب، از پیامبر نقل کرده است که: هر کس سوره انفال و برائت را قرائت کند، روز قیامت، من شفیع و گواه او خواهم بود. او از نفاق بری است و به عدد هر منافقی در دنیا ده حسنه به او داده می‌شود و ده گناه از او برداشته می‌شود و ده درجه بر درجاتش افزوده می‌شود و عرش و حاملان آن در ایام زندگی برایش طلب رحمت می‌کنند.
دوری از نفاق و بهره‌مندی از سفره‌های بهشتی؛
عیاشی از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده است که: هر کس سوره انفال و برائت را در هر ماه بخواند، هرگز نفاق به قلبش وارد نمی‌شود و حقاً از شیعه امیرالمؤمنین است و روز قیامت از خوان‌های بهشت، می‌خورد تا مردم از حساب تمام شوند.
قطع بینی‌ها و اشتمال بر آیه خمس؛
محمدبن‌مسلم از امام باقر(علیه‌السلام) نقل کرده است که: در سوره انفال قطع بینی‌هاست (زیرا مشتمل بر آیه خمس است)[۸].
محل و زمان نزول
- سوره انفال، بقول ابن عباس و قتاده، بجز هفت آیه آن که در مکه نازل شده است، مدنی است. آیات مدنی آن از آیه «وَ إِذْ یَمْکُرُ بِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا ...» شروع می‌شود. و حسن و عکرمه گویند: تمام سوره در جنگ بدر نازل شده است[۹].
- زمان نزول سوره انفال نوزده ماه پس از هجرت و بعد از جنگ بدر بوده است[۱۰].
ویژگی
سوره انفال یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر میباشد)[۱۱]
روایت از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای تورات و سوره‌های مئین را به جای انجیل و سوره‌های مثانی را به جای زبور به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید[۱۲].
در سوره انفال از قوانین و احکام عملی اسلام بیش تر از عقاید و مبانی نظری اسلامی سخن به میان آمده است[۱۳].
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ قاموس قرآن، ج7، ص 101.
- ↑ تفسير نور، ج3، ص263
- ↑ دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25
- ↑ ترجمه تفسير الميزان، ج 9، ص 7.
- ↑ دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25
- ↑ تفسير قرآن مهر، ج8، ص 26.
- ↑ تفسير نمونه، ج 7، ص 77.
- ↑ ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 10، ص 154.
- ↑ همان
- ↑ دايرة المعارف قرآن كريم، ج 5، ص 25
- ↑ المحرر الوجيز فی تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.
- ↑ جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.
- ↑ تفسير قرآن مهر، ج 8، ص 26
منابع
- برگرفته از سایت معرفی سوره انفال - پایگاه جامع قرآن quran.inoor.ir