روز ملی فناوری هستهای
روز ملی فناوری هستهای، در تقویم جمهوری اسلامی ایران روز ۲۰ فروردینماه سال ۱۳۸۵ ش، است که با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به پاس قدردانی از تلاشهای افتخارآمیز دانشمندان جوان ایران اسلامی به دلیل دستیابی به فناوری غنیسازی اورانیوم و راهاندازی یک زنجیرۀ کامل غنیسازی در نطنز در این روز، به این مناسبت نامگذاری شده است. همه ساله در گرامیداشت این روز از دستاوردهای مهم هستهای در روز ملی فناوری هستهای با حضور رئیسجمهور و مقامات کشوری و لشکری رونمایی میشود.
تاریخچه
ایران در سال ۱۹۵۸ م، به عضویت آژانس بینالمللی انرژی اتمی (I.A.E.A) درآمد و در سال ۱۹۶۸ م، پیمان عدم تکثیر سلاحهای هستهای (N.P.T) را امضا کرد و در سال ۱۹۷۰ م، آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساند و آمریکا در سال ۱۹۶۷ م، اولین رآکتور تحقیقاتی ۵ مگاواتی آب سبک را به ایران فروخت و شرکت آمریکایی (AMF)، این رآکتور را در دانشگاه تهران نصب و راهاندازی کرد. برنامه ایران در سال ۱۳۵۳ ش، این بود که در عرض بیست سال، چرخۀ کامل سوخت را بومی کرده و بیست و سه هزار مگاوات برق را از طریق ۲۲ نیروگاه هستهای تامین نماید. در تاریخ ۱۸ دی ماه ۱۳۷۳ ش، قرارداد تکمیل و راهاندازی واحد یک نیروگاه اتمی بوشهر به صورت مشارکتی بین ایران و روسیه منعقد گردید و در مرداد ۱۳۷۷ ش، بار دیگر این قرارداد مورد بازبینی کلی قرار گرفت.
پیروزی انقلاب اسلامی
در سال ۱۳۵۷ ش، با پیروزی انقلاب اسلامی، عملیات ساخت این نیروگاهها از جانب کشورهای غربی متوقف، و در طول جنگ ایران و عراق تاسیسات موجود چندین بار مورد حملۀ هوایی عراق قرار گرفت، که در اثر آن آسیبهایی به تجهیزات و ساختمانهای موجود وارد شد. در زمان دولت هشتم ایران، این دولت حاضر به پذیرش چند توافقنامه شد که به تدریج کلیه فعالیتها و مطالعات مرتبط با دانش اتمی در ایران را به حالت تعلیق در آورد.
دستیابى ایران به فناورى هستهای
در ۹ آوریل۲۰۰۶ م، برابر با ۲۰ فروردین سال ۱۳۸۵ ش، دانشمندان ایرانی موفق به تولید چرخۀ کامل سوخت هستهای در مقیاس آزمایشگاهی شدند و خبر دستیابى ایران به فناورى غنىسازى اورانیوم و راهاندازى یک زنجیرۀ کامل غنیسازى توسط سانتریفیوژهاى ساخت ایران اعلام شد. در پی این موفقیت دانشمندان و متخصصان کشورمان در دستیابی به نسل جدیدی از سانتریفیوژها در ایران و اعلام آن به آژانس بینالمللی انرژی اتمی، کشورمان در زمره کشورهای صاحب تکنولوژی در غنیسازی اورانیوم قرار گرفت و ایران به کشورهای عضو باشگاه اتمی پیوست.
تصویب روز ملی فناوری هستهای
پس از آن با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به پاس قدردانى از تلاشهاى افتخارآفرین دانشمندان جوان ایرانى در دستیابى کشور به فناورى صلحآمیز هستهاى، ۲۰ فروردین در تقویم رسمى ایرانیان «روز ملى فناورى هسته اى» نام گرفت[۱].
فهرست شهدای هستهای
- مصطفی احمدی روشن؛
- مسعود علیمحمدی؛
- داریوش رضایینژاد؛
- محسن فخریزاده؛
- اردشیر حسینپور؛
- رضا قشقاییفرد؛
- مجید شهریاری.
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- بیست فروردین، یادآور روز ملی فناوری هستهای و اعلام بومی شدن دانش هسته ای در ایران اسلامی گرامی باد، وبسایت اتاق تعاون ایران، تاریخ درج مطلب: 19 فرودینماه 1400 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 20 فرودینماه 1404 ش.