میرحسین موسوی
| میرحسین موسوی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | میرحسین موسوی خامنه |
| نامهای دیگر | مهندس موسوی |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | ۱۳۲۰ ش، ۱۹۴۲ م، ۱۳۶۱ ق |
| روز تولد | ۱۱ اسفند |
| محل تولد | تبریز، ایران |
| دین | اسلام، شیعه |
| فعالیتها |
|
میرحسین موسوی، سیاستمدار اصلاحطلب، نقاش و معمار ایرانی است. او یکی از نخستین اعضای شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی و یکی از بلندپایهترین اعضا و قائممقام دبیرکل این حزب در دههٔ شصت بهشمار میآید. وی پنجمین و آخرین نخستوزیر جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ ش، بود.
زندگینامه
او متولد ۱۱ اسفند ۱۳۲۰، در شهر خامنه است. موسوی در اواخر دهۀ چهل و اوایل دهۀ پنجاه خورشیدی، با گروههای ملی - مذهبی مثل نهضت آزادی و نهضت خداپرستان سوسیالیست نزدیکی داشت و از جمله کسانی بود که در جلسههای سخنرانی علی شریعتی در حسینیه ارشاد تهران حاضر میشد. او که در آن دوران با نام حسین رهجو فعالیت میکرد، از جمله افرادی بود که در تأسیس جنبش مسلمانان مبارز با حبیبالله پیمان همکاری کرد. موسوی در سال 1348 ش، زمانی که فارغالتحصیلیاش را جشن میگرفت، در یک نمایشگاه نقاشی که زهرا رهنورد از دانشجویان رشتۀ مجسمهسازی ترتیب داده بود، با او آشنا شد و ازدواج کرد. فرزندان میرحسین موسوی و زهرا رهنورد نرگس موسوی، زهرا موسوی و کوکب موسوی نام دارند. میرحسین موسوی در سال 1355 ش، تحت تعقیب ساواک و سازمانهای امنیتی به همراه همسرش زهرا رهنورد مجبور به ترک ایران شد و به مدت 10 ماه در آمریکا با عضویت در کنفدراسیون دانشجویان ایرانی ضد حکومت پهلوی دست به مبارزه زد و در سال 1356 ش، با بازگشت به ایران مبارزات خود را ادامه داد. بعد از شهادت محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر، رئیسجمهور و نخستوزیر وقت در انفجار 8 شهریور 1360، آیتالله علی خامنهای، رئیس جمهور ایران شد و ابتدا علی اکبر ولایتی را بهعنوان نخستوزیر به مجلس معرفی کرد، اما مجلس به ولایتی رأی اعتماد نداد و آیتالله خامنهای موسوی را بهعنوان نخستوزیر به مجلس معرفی کرد. موسوی از آن زمان تا سال 1368 ش، برای 8 سال، نخست وزیر ایران بود. وی طی حکمی از سوی امام خمینی به ریاست بنیاد مستضعفان نیز منصوب شد. تمام سالهای نخستوزیریِ او در زمان حیات امام خمینی بود و خصوصاً در سال ۱۳۶۴ ش، تمدید کابینهٔ او برای چهارسال دیگر با حکم امام بهعنوان ولی فقیهِ وقت صورت گرفت، به همین دلیل از او با عنوان نخستوزیر امام نام برده میشود. از دیگر فعالیتهای دولتی او میتوان به وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در دولت محمدعلی رجایی اشاره کرد که نخستین فعالیت رسمی دولتی او در جمهوری اسلامی ایران بود. موسوی پس از درگذشت امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی، با تغییر قانون اساسی و حذف پست نخستوزیری، از فعالیتهای اجرایی کناره گرفت.
تحصیلات و برخی سوابق اجرایی
موسوی در سال ۱۳۴۸ ش، از دانشگاه ملی (شهید بهشتی کنونی) در رشتهٔ مهندسی معماری و شهرسازی، مدرک کارشناسیارشد دریافت کرد و از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۹۰ ش، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بود.
دوران پس از نخستوزیری
موسوی از سال ۱۳۶۸ ش، به تدریس در دانشگاه تربیت مدرس پرداخت و همزمان به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد. از دیگر پستهای او در گذشته، تأسیس فرهنگستان هنر در سال ۱۳۷۷ ش، وی تا دیماه ۱۳۸۸ ریاست آن را بر عهده داشت. او مدتی عضو ستاد انقلاب فرهنگی نیز بودهاست[۱].
نامزدی در انتخابات ۱۳۸۸ و اعتراض به نتایج نهایی
وی نامزد انتخابات جنجالبرانگیز ریاستجمهوری دهم بود که همراه با دیگر معترضان، نتیجهٔ انتخابات را ناشی از تقلب گسترده در انتخابات دانست. اعتراضات وی به نتایج به آشوبی سراسری در ایران منجر شد که در ادبیات و گفتمان انقلاب اسلامی از آن بهعنوان فتنه ۸۸ یاد میشود و میرحسین موسوی نیز رهبر این فتنه معرفی میشود. موسوی کاندیدای اصلاحطلبان در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود که پس از بیست سال سکوت و کنارهگیری از ورود به عرصه، در ۲۰ اسفند ۱۳۸۷ و پس از مدتها اما و اگر، با انتشار بیانیهای رسماً اعلام نامزدی کرد. محمد خاتمی در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۷ با انتشار بیانیهای بهطور رسمی از نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۸۸ به نفع او انصراف داد و عرصه را به میرحسین موسوی سپرد. پس از پایان انتخابات، وزارت کشور اعلام کرد که محمود احمدینژاد با ۶۴% آرا پیروز شده است که موجب تظاهرات جنبش سبز ایران شد. پس از اعتراضات جنبش سبز در ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ حصر خانگی میرحسین موسوی آغاز شد که تا کنون ادامه دارد[۲].
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- در مورد میرحسین موسوی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: ۲۱ آبانماه ۱۴۰۴ ش.
