سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی

سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی
تاریخ رویداد	از 27 مهرماه سال 1400ش، مصادف با 12 ربیع الاول سال 1443 ق، برابر با 19 اکتبر 2021 م، به مدت 5 روز
روز رویداد	سه‌شنبه
مکان رویداد	تهران، سالن اجلاس سران
عوامل	مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
دلیل اهمیت	اتحاد اسلامی، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در جهان اسلام

سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، با موضوع اتحاد اسلامی، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در جهان اسلام، با شرکت شخصیت‌های برجسته جهان اسلام از 39 کشور به‌صورت حضوری از جمله: محمد بن سعید المعمری، قائم مقام وزیر اوقاف و امور دینی عمان، عمادالدین حمرونی عضو هیئت علمی دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاسی فرانسه، شیخ خالد ملا، رئیس جمعیت علمای اهل سنت عراق، عبدالرحمن پیرانی، دبیرکل جماعت دعوت و اصلاح، اسامه حمدان، عضو دفتر سیاسی حماس، یاسین الموسوی، امام جمعه بغداد، شیخ فوزی سیدو، مفتی روسیه، آیت‌الله احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، حجت‌الاسلام والمسلمين قاضی عسگر، رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، و وبیناری همچون: محمد فواس، استادیار علوم سیاسی دانشگاه کلمبو سریلانکا، مولوی نذیر احمد سلامی، نماینده مردم زاهدان در مجلس خبرگان رهبری، مولوی محمد اسحاق مدنی، نایب رئیس شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی، سید ابراهیم خلیل رضوی، مدیر مرکز اسلامی خولن، اسماعیل رضوان، عضو ارشد جنبش حماس و وزیر سابق اوقاف فلسطین، مولوی محمد مختار مفلح، رهبر نهضت اسلامی افغانستان و رئیس شورای فرهنگی حامیان قدس شریف، آیت‌الله شیخ نوری حاتم الساعدی، مرجع دینی عراق، نورالدین بولحیه، استاد دانشگاه، نویسنده و اندیشمند دینی الجزایر، به مدت پنج روز از 27 مهرماه سال 1400ش، به همت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برگزار گردید.

پیام سید حسن نصر الله به‌صورت ویدئو کنفرانس

سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان در نشست اول سی و‌ پنجمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی ضمن تبریک میلاد با سعادت حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) گفت: این پیامبر بزرگوار نجات دهنده دنیا و آخرت است و ایام ولادت ایشان به‌عنوان ایام هفته وحدت در نظر گرفته شده است که در این هفته سال‌هاست به خصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، کنفرانس‌های متعددی برگزار می‌شود. وی ادامه داد: از سال‌های پیش جهان اسلام با مشکلات و فتنه‌های بزرگی مواجه است و نیروی استکبار و در رأس آن آمریکا روابط بین مسلمانان را هدف قرار داده‌اند، اما از آن سو از بعد از انقلاب اسلامی تلاش‌هایی در چهارچوب تقریب و همکاری و انسجام بین مسلمین به روش‌های مختلف انجام شده است. دبیرکل حزب الله تاکید کرد: دستاوردها و نتایجی که در کنفرانس‌های وحدت اسلامی طی بیست سال اخیر محقق شد، نقش بسزایی در پشت سر گذاشتن بسیاری از تهدیدها و چالش‌ها و مقابله با آنها داشته است. وی خاطر نشان کرد: هدف اصلی، حقیقی و مبارک ما باید تحقق صلح جامع و وحدت میان مسلمانان باشد. استقلال فراتر از طایفه‌گری و وحدت همان چیز مبارکی است که به آن نیاز داریم و ده‌ها سال است که به دنبال آن می‌گردیم. سید مقاومت لبنان تصریح کرد: باید به دنبال ایده‌ها و افکار نو باشیم، وقتی این گونه کنفرانس‌ها برگزار می‌شود باید افکار بررسی شده و از تجربه‌ها استفاده کرد؛ باید در این کنفرانس‌ها تشکیل کمیته‌‌ای بررسی شود که در تهران علما به‌ صورت دوره‌ای حضور یابند و تجارب را به اشتراک بگذاریم و عملگرایی را سرلوحه کار قرار دهیم. وی عنوان کرد: هرجا وحدت و هماهنگی داشتیم، نتیجه خوبی گرفتیم ولی نتیجه تشتت و پراکندگی مشخص است و باید از حوادث گذشته برای آینده امت اسلام درس بگیریم. سید حسن نصرالله تاکید کرد: باید تلاش کنیم پشت آمریکا و استکبار را با وحدت و هماهنگی و همکاری به زمین بزنیم و آن‌ها را شکست دهیم، وقتی نیت‌ها خالص و برای خدا باشد، موفقیت‌ها رقم خواهد خورد.

گزیده‌ای از سخنرانی رئیس‌جمهور ایران

سید ابراهیم رئیسی، ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران، در آیین گشایش سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، با قدردانی از تلاش‌ها و اقدامات انجام شده برای تحقق وحدت اسلامی و تقریب مذاهب گفت: اقدامات عملی شهید گرانقدر سپهبد قاسم سلیمانی و اقدامات علمی مرحوم آیت‌الله محمدعلی تسخیری برای رفع شبهات و انحرافات در جهان اسلام و ایجاد وحدت و انسجام در امت اسلامی ماندگار و ستودنی است.

امت اسلامی تنها قدرت در مقابل نظام سلطه

آیت‌الله رئیسی گفت: بیداری اسلامی که به برکت مجاهدت‌ها و خون شهیدان ایجاد شده، نباید به سردی گراید و همه باید برای حفظ و تقویت آن تلاش کنیم. رئیس جمهور افزود: امروز در همه کشورهای منطقه از جمله عراق، سوریه، افغانستان، لبنان و یمن شاهد تفرقه‌افکنی و توطئه دشمنان اسلام هستیم و همه ما باید بکوشیم امت اسلامی در برابر این توطئه‌ها مصون بماند. آیت‌الله رئیسی با تاکید بر اینکه امت اسلامی تنها قدرت مهمی است که نظام سلطه در برابر خود می‌بیند، گفت: نظام سلطه با شبهه‌افکنی و اختلاف انداختن بین امت اسلامی با استفاده از قدرت رسانه‌ای خود تلاش می‌کند مولفه‌های قدرت امت اسلامی را سست کند اما نیروی انسانی کارآمد و دانشمندان و علما بزرگترین انرژی، قدرت و فرصت امت اسلامی هستند که باید در برابر توطئه‌های دشمنان وحدت و انسجام امت اسلامی بایستند.

اهمیت هدف مشترک در امت اسامی

رئیس جمهور با تاکید بر اهمیت نگرش به هدف مشترک در امت اسلامی است، گفت: از عناصر مهم تحقق امت اسلامی، اعتقاد به دین و ارزش‌های دینی مشترک و حرکت و پویایی از دیگر عناصر مهم تحقق امت است، و امت هیچ زمانی نباید در جا بزند یا دچار ایستایی شود. آیت‌الله رئیسی با تاکید بر اینکه همه زوایای زندگی امت از جمله مناسبات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی امت، باید جلوه خدایی داشته باشد، گفت: علاوه بر اینها امت اسلامی نیاز ضروری به مقتدا دارد و مقتدای ما رسول خدا و پیشوایانی هستند که در سلوک و رفتار و گفتارشان، ائتلاف و اتحاد را به امت اسلامی آموختند. وی با بیان اینکه مقصد واحد امت اسلامی باید آزادی از نظام سلطه باشد، گفت: امت اسلامی باید متوجه باشد که نظام سلطه به دنبال آن است که نگذارد امت اسلامی شکل بگیرد و پویایی داشته باشد. رئیس جمهور افزود: بعد از فروپاشی شوروی و تک قطبی شدن جهان، نظام سلطه فقط یک قدرت را در برابر خود می‌دید و آن هم قدرت بزرگ اسلام بود. لذا به روش‌های مختلف تلاش کرد این قدرت را از کارآیی بیندازد که از جمله آنها، تشکیل گروه‌های تکفیری در بین مسلمانان، پشتیبانی مالی و مسلح کردن آنان برای کشتار و غارت در امت اسلامی بود.

تفرقه و اختلاف ابزار نظام سلطه

آیت‌الله رئیسی گفت: شبهه‌افکنی در میان امت اسلامی با استفاده از جریان رسانه‌ای و امپراتوری خبری و اختلاف انداختن بین امت اسلامی با گماردن دولت‌های سست‌عنصر و کسانی که به دنبال عادی کردن روابط خود با رژیم‌های تبهکار همچون رژیم صهیونیستی هستند، از دیگر اقدامات نظام سلطه در برابر امت اسلامی است. رئیس جمهور افزود: اهانت به مقدسات، جدا کردن کشورهای اسلامی از هم و بهره‌کشی از دانشمندان در امت اسلامی نیز از جمله اقداماتی است که نظام سلطه برای تضعیف و جلوگیری از تشکیل و تقویت امت اسلامی انجام می‌دهد. نظام سلطه همانگونه که در گذشته به دنبال استثمار ملت‌ها از طریق غارت نفت، گاز و ثروت‌های آنان بود، امروز به دنبال انرژی‌های جدید در کشورهای اسلامی است که مهم‌ترین آنها، انرژی نیروی انسانی کارآمد و به ویژه دانشمندان کشورهای اسلامی هستند.

فرصت‌ها و ضرورت‌های امروز امت اسلامی

وی گفت: همه این اقدامات حلقه‌های یک زنجیره هستند تا با سست کردن مولفه‌های قدرت مسلمانان، فلسطین، مسئله اصلی جهان اسلام به حاشیه رانده شود. رئیس جمهور با برشمردن فرصت‌ها و ضرورت‌های امروز امت اسلامی گفت: امروز در جهان اسلام، جمعیت عظیم نزدیک به ۲ میلیارد نفری به‌ویژه جمعیت جوان مسلمانان و معتقدان به دین و ارزش‌های الهی یک فرصت ارزشمند محسوب می‌شود. آقای رئیسی فرصت دوم را وضع امروز مغرب زمین دانست و گفت: امروز ادعاهای غرب در طول سال‌ها و شاید قرن‌های اخیر با افول و شکست مواجه شده است. آیت‌الله رئیسی تاکید کرد: امروز به برکت خون شهدا، بیدارگری علما و دانشمندان و رهنمودهای بزرگان بیداری اسلامی در منطقه ایجاد شده است و چنین نشست‌های بابرکتی نقش مهمی در ارج‌گذاری و تداوم بیداری اسلامی دارد. رئیس جمهور یکی از ضرورت‌های این نشست را ایجاد فهم درست از توطئه‌ها و انحرافات دانست و گفت: زمانی که فعالیت داعش با پرچم «لااله الاالله» و «محمدرسول‌الله» آغاز شد، برخی درک و شناخت درستی از داعش نداشتند. دکتر رئیسی افزود: در همان زمان رهبری حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی اعلام کردند که جنس کار داعشی‌ها جنس کار صهیونیست‌هاست و تاکید کردند صرف‌نظر از اینکه این‌ها وابسته به کجا هستند و از کجا نشأت گرفتند، این کارها، کارِ یک مسلمان نیست که این‌گونه خون بریزد و جنایت کند. مدتی بعد هم معلوم شد این‌ها ریشه آمریکایی و صهیونیستی دارند و بعدها هم وزیر خارجه آمریکا رسما اعلام کرد داعش را ما تشکیل دادیم. رئیس جمهور گفت: امروز در لبنان و افغانستان شاهد توطئه هستیم و دیروز در عراق و سوریه شاهد بودیم و علمای اسلامی باید انحرافات را رصد و به موقع هشدار دهند تا امت اسلامی در مقابل این انحرافات و توطئه‌ها مصون بماند. وی با بیان اینکه گسترش همکاری‌های علمی، فرهنگی و رسانه‌ای در جهان اسلام و امت اسلامی بسیار ضرورت دارد، تاکید کرد: نکته سوم این است که تقویت اندیشه تقریبی باید به عنوان یک محور مورد توجه همگان باشد.

جمهوری اسلامی ایران مهد آزادگان و مستضعفان

رئیس جمهور در ادامه گفت: جمهوری اسلامی ایران به عنوان مهد آزادگان و مستضعفان، همواره این آمادگی را دارد که به عنوان ملجا و پناه، برای رفع تنازع‌ها و اختلافات در امت اسلام اقدام کند و دست دوستی همه کشورهای اسلامی و همه کسانی را که دغدغه دین، مردم و امت اسلامی دارند، می‌فشاریم. وی خطاب به دانشمندان، علما، دلسوزان و دغدغه‌مندان جهان اسلام گفت: ما به دنبال ایجاد ثبات در کشورهای اسلامی هستیم و دشمن به دنبال ایجاد تفرقه و بی‌ثباتی است. و معتقدیم در جهان اسلام هر کس دانسته یا نادانسته، خواسته یا ناخواسته کلمه‌ای، سخنی یا اقدامی در جهت وحدت‌شکنی انجام دهد، در جهت راهبرد دشمن حرکت کرده است. رئیس جمهور تاکید کرد: همگان باید خود را موظف بدانیم که وحدت را به عنوان یک عطیه الهی و عنایت حضرت حق پاس بداریم و بر اتحاد امت اسلامی تاکید کنیم.

سخنرانی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمید شهریاری، دبیرکل مجمع تقریب در این مراسم افتتاحیه سی و پنجمین کنفرانس وحدت اسلامی ضمن قدردانی از حضور ریاست جمهوری و تبریک به مناسبت میلاد رسول گرامی اکرم (صلی‌الله علیه وآله) و امام صادق (علیه‌السلام) اظهار داشت: متأسفانه امروز در جهان اسلام شاهد جنگ و درگیری و خونریزی هستیم، به همین دلیل موضوع سی و پنجمین کنفرانس وحدت اسلامی را اتحاد اسلامی، «صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در جهان اسلام» قراردادیم. وی ادامه داد: استکبار جهانی همواره در تلاش است تا با ایجاد جنگ و خونریزی حضور خود در منطقه را موجه جلوه دهد و به غارت کشورهای اسلامی بپردازد. دبیرکل مجمع تقریب علت مشکلات و درگیری های موجود در جهان اسلام را چنین برشمرد: وجود برخی از علمای سرسپرده که زمینه حضور ظالمان در کشورهای اسلامی را فراهم نموده و به عادی سازی روابط با کشورهای اسلامی روی می آورند، وجود اختلافات دامنه دار در کلام و عقاید مذاهب و جهالت و خیانت برخی از پیروان مذاهب اسلامی که خشونت را ترویج می کنند، فقدان مردم سالاری دینی در برخی کشورها و وجود نگاه طایفه گری و قومی گرایی و تبعیت از تعصبات کور، وجود گروه ها و احزاب معارض در کشورهای اسلامی و وجود سوء ظن به یکدیگر در راستای تحمیل منافع حزبی و ... از جمله عوامل ایجاد مشکلات هستند. حجت الاسلام و المسلمین دکتر شهریاری همچنین راهکارهایی به قرار ذیل برای حل مشکلات موجود در بین کشورهای اسلامی ارائه کرد: مقاومت در برابر استکبار جهانی و زیاده خواهی آن با ایجاد نظامات قوی دولتی و اقتصادی و... در کشورهای اسلامی، قطع وابستگی علمای اسلام به حکومت‌های مستبد، رعایت ادب اختلاف در بین پیروان مذاهب مختلف، افشاگری اقدامات استکبار از سوی رسانه های انقلابی، تعلیم جهال به دست علما، دنبال کردن مطالبه به حق ملت‌های اسلامی، حذف قومی گرایی و ملی گرایی و متوسل شدن به دامن قرآن و پیامبر(ص)، دنبال کردن روش های عقلایی برای حل اختلافات از طرف گروه ها و احزاب معارض، رقابت سالم بین کشورهای اسلامی که می تواند بسیار سازنده باشد. دبیرکل مجمع تقریب در پایان سخنان خود گزارش مختصری از برنامه های سی و پنجمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی را به مهمانان ارائه کرد.

تجدید میثاق با آرمان‌های امام خمینی

شرکت کنندگان در سی‌ و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی به مناسبت هفته وحدت با حضور در حرم مطهر امام خمینی با آرمان‌های والای بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی ایران تجدید میثاق کردند. حجت‌الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی، تولیت حرم مطهر امام خمینی(ره) در مراسم میثاق اعضای کنفراس بین‌المللی وحدت با آرمان‌های معمار کبیر انقلاب، امام راحل را فقیه خبره و اصولی زبردست دانست و بیان داشت: از دیگر ویژگی‌های بسیار مهم امام راحل، عرفان ایشان بود. وی ادامه داد: مهم‌ترین ویژگی و ملاک عرفان، شجاعت است، چون فرد عارف از خود عبور می‌کند. اگر عارفی شجاعت نداشت، دروغ می‌گوید و عارف نیست. امام راحل در مسیر مبارزه با دشمن ذره‌ای ترس به دلشان راه ندادند، در حالی که دشمن می‌ترسید. سید حسن خمینی با اشاره به این‌که در راه خدا باید گاهی از جان، مال، فرزند و آبرو گذشت، تصریح کرد: گاهی وحدت نیاز به آبرو دارد، چون فرد باید در برابر ملامت‌ها بایستد. تولیت حرم مطهر امام خمینی(ره) با اشاره به این‌که وحدت اسلامی که توسط امام راحل مطرح شده از سوی رهبر معظم انقلاب با گستره بیشتری دنبال شده است، تأکید کرد: لحظه‌ای سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران درباره وحدت اسلامی دچار تزلزل نشده است، هزینه هم داده ولی با گام راسخ در این مسیر حرکت کرده است.

سخنرانی رهبر ایران در دیدار با میهمانان کنفرانس

در خجسته سالروز ولادت با سعادت پیامبر رحمت حضرت محمد مصطفی(صلی‌الله علیه وآله) و حضرت امام جعفر صادق (علیه‌السلام)، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از مسئولان نظام و مهمانان شرکت‌کننده در کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، دو وظیفه مهم برای امت اسلامی را «تبیین و ترویج جامعیت اسلام در همه شئون زندگی بشر» و «تقویت اتحاد مسلمانان» خواندند و خاطرنشان کردند: وحدت اسلامی یک امر اصولی و فریضه قرآنی است و تحقق هدف والای ایجاد تمدن نوین اسلامی بدون اتحاد شیعه و سنّی ممکن نیست. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تبریک این دو میلاد مسعود به ملت ایران و به همه امت اسلامی و آزادگان جهان، ولادت حضرت ختمی مرتبت را حادثه‌ای بسیار عظیم و سرآغاز دوره‌ای جدید از تفضلات الهی در زندگی بشر خواندند و افزودند: خداوند با ابلاغ برنامه کامل سعادت بشر به پیامبر، او را مأمور به اجرا و مطالبه این برنامه از پیروان خود کرد، بنابراین مؤمنین در هر دوره‌ای از زمان باید وظایف خود را بشناسند و به آن عمل کنند.

مهمترین وظایف امت اسلامی

ایشان، «ادای حق جامعیت اسلام» و «اتحاد مسلمین» را دو مورد از مهمترین وظایف امروز امت اسلامی دانستند و در تبیین مورد اول گفتند: قدرت‌های سیاسی و مادی از گذشته اصرار دارند که اسلام را نه یک دین جامع و دارای برنامه برای همه شئون زندگی بشر، بلکه منحصر در عمل فردی و عقیده قلبی معرفی، و با تئوریزه کردن آن از زبان نویسندگان و روشنفکران، اینگونه القاء کنند که اسلام در مسائل مهمی مانند «تمدن‌سازی و مدیریت جامعه»، «اقتصاد و تقسیم قدرت و ثروت»، «جنگ و صلح»، «سیاست داخلی و خارجی»، «اقامه عدل و مقابله با ظلم و اشرار» نه مرجع فکری است و نه راهنمای عملی. رهبر انقلاب با تأکید بر اینکه متون اسلامی صریحاً چنین برداشتی از اسلام را نفی می‌کند، ادای حق اسلام را در گرو تبیین و ترویج این واقعیت مهم برشمردند و افزودند: عرصه فعالیت و دخالت اسلام، همه گستره و شئون زندگی بشر از اعماق قلب و مسائل عبادی تا مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و بین‌المللی است و کسی که این معنا را انکار کند، قطعاً به بیّنات و آیات متعدد قرآن کریم توجه نکرده است.

اهتمام اسلام به مسأله حاکمیت

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید اسلام به مسائل اجتماعی و وظیفه مهم تمدن‌سازی را نشان‌دهنده اهتمام آن به حاکمیت دانستند و گفتند: مطالبه نظم اجتماعی در اسلام بدون توجه به مسئله حاکمیت و تعیین امام ممکن نیست و در قرآن نیز از پیامبران به‌عنوان امام یعنی رهبران و فرماندهان جامعه یاد شده است. ایشان تبیین جامعیت اسلام در همه شئون را وظیفه علما، روشنفکران، محققان و استادان جهان اسلام خواندند و افزودند: البته جمهوری اسلامی در این زمینه وظیفه سنگین‌تری برعهده دارد و مسئولان کشور بویژه مسئولان فرهنگی باید به وظیفه خود عمل کنند.

اتحاد مسلمین

رهبر انقلاب در بخش دیگری از سخنانشان با تأکید بر مسئله مهم «اتحاد مسلمین»، از چند چهره پر تلاش در عرصه اتحاد اسلامی همچون مرحوم آقای تسخیری، مرحوم آقای واعظ‌‌ زاده، شهید شیخ محمد رمضان البوطی، شهید سیدمحمد باقر حکیم، مرحوم شیخ احمد الزّین و مرحوم شیخ سعید شعبان تجلیل کردند. ایشان اتحاد مسلمانان را فریضه‌ای قطعی و دستور قرآنی خواندند و افزودند: وحدت اسلامی یک امر اصولی است نه امر تاکتیکی و مخصوصِ شرایط خاص، و این هم‌افزایی موجب قوی شدن مسلمانان می‌شود تا در ارتباطات با کشورهای غیر اسلامی نیز با دست پُر وارد تعامل شوند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، علت تأکیدهای مکرر بر مسئله وحدت را فاصله زیاد بین مذاهب و تلاش‌های جدی دشمنان برای افزایش فاصله‌ها خواندند و گفتند: امروز کلمه شیعه و سنّی در ادبیات سیاسی آمریکایی‌ها هم وارد شده در حالی‌که آنها با اصل اسلام مخالف و دشمن هستند. رهبر انقلاب با اشاره به تلاش‌های آمریکا و عوامل دست‌آموز آن برای ایجاد فتنه در هر جای دنیای اسلامی، خاطرنشان کردند: انفجارهای تأسف‌بار و گریه‌آور اخیر در مساجد افغانستان علیه مردم مسلمان و نمازگزار از جمله همین حوادث است که به دست داعش انجام شد و آمریکایی‌ها صراحتاً بیان کرده بودند ما داعش را ایجاد کردیم. ایشان گردهمایی و اجتماعات سالانه در موضوع وحدت را کافی ندانستند و افزودند: در این زمینه باید بحث، تبیین، تشویق، برنامه‌ریزی و تقسیم کار دائمی انجام شود و به‌عنوان نمونه در همین قضیه افغانستان، یکی از راه‌های جلوگیری از حوادث، حضور مسئولان محترم کنونی این کشور در مراکز و مساجد و یا تشویق برادران اهل سنت به حضور در اجتماعات مشترک است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأمین هدف مهم ایجاد تمدن نوین اسلامی را جز با اتحاد شیعه و سنّی ممکن ندانستند و گفتند: شاخص اصلی برای اتحاد مسلمانان قضیه فلسطین است و هر چه جدیت بیشتری برای احیاء حقوق فلسطینیان به خرج داده شود، اتحاد اسلامی تقویت می‌شود. ایشان، اقدام بعضی دولت‌های منطقه برای عادی‌سازی روابط با رژیم غاصب صهیونیستی را گناه و خطایی بزرگ خواندند و افزودند: این دولت‌ها باید از این حرکت و راه ضد وحدت اسلامی برگردند و خطای بزرگ خود را جبران کنند.

الگوی قرار دادن پیامبر با توجه ویژه به ویژگی‌های آن‌حضرت

رهبر انقلاب در بخش پایانی سخنان‌شان خطاب به ملت ایران، پیروی از پیامبر عظیم‌الشأن اسلام را در گرو تبعیت و الگو قرار دادن از آن حضرت بویژه درسه موضوع «صبر»، «عدل» و «اخلاق» دانستند و گفتند: صبر یعنی پایداری و مقاومت در مقابل گناه و سستی در انجام وظیفه، و همچنین مقاومت در مقابل دشمن و مصائب گوناگون. ایشان با تأکید بر اینکه امروز بیش از هر چیز به پایداری نیاز داریم، خطاب به مسئولان افزودند: با پایداری و مقاومت، و تحمل فشارها و مشکلات، راه را ادامه دهید و متوقف نشوید. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، عدل را مهمترین هدف میانی بعثت پیامبران برشمردند و افزودند: قرآن کریم حتی عدالت را درباره دشمنان لازم می‌داند. ایشان خاطرنشان کردند: در مقوله عدالت نیز مسئولان مخاطب اول هستند. در همه تصمیمات و مقررات باید مسئله عدالت مورد توجه باشد و در مواردی که لازم است پیوست عدالت برای تدوین و اجرای آنها در نظر گرفته شود. رهبر انقلاب با تأکید بر رفتار عادلانه در همه شئون و محدود نکردن آن به تقسیم اموال و ثروت‌ها، به‌عنوان نمونه به فضای مجازی اشاره و خاطرنشان کردند: گاهی در فضای مجازی با خلاف‌گویی، تهمت و قول بغیر علم، بر خلاف عدالت رفتار می‌شود که هم افرادی که با این فضا سر و کار دارند و هم کسانی که مسئولیت آن را در اختیار دارند باید مراقبت کنند. ایشان افزودند: باید یاد بگیریم عادلانه رفتار کنیم و حتی در موقعیتی که حرف کسی را قبول نداریم، مخالفت خود را با تهمت، دروغ و اهانت آلوده نکنیم. «پیروی از اخلاق نبوی» آخرین نکته‌ای که رهبر انقلاب به آن اشاره کردند و گفتند: اخلاق اسلامی یعنی تواضع، گذشت، سهل‌گیری در مسائل شخصی، احسان، و پرهیز از دروغ، تهمت و سوءظن به مؤمنین باید به‌عنوان یک دستورالعمل دائمی مورد توجه قرار داشته باشد.

بیانیۀ پایانی کنفرانس

متن بیانیه به شرح زیر است:

بسم‌ الله الرحمن الرحيم. إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ ^{[أنبیاء–۹۲]} ‎

به لطف خدای متعال سی و پنجمین کنفرانس وحدت اسلامی تحت عنوان «اتحاد اسلامی، صلح و پرهیز از تفرقه و نزاع در جهان اسلام» با حضور گسترده علما و نخبگان کشورهای اسلامی به صورت حضوری و مجازی با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار گردید. این کنفرانس در شرایطی برگزار گردید که کشورهای جهان به ویژه کشورهای اسلامی بیش از پیش به صلح و عدالت نیازمند هستند. پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) الگوی صلح و برادری بود و مسلمانان را بر برادری، دوستی و پرهیز از نزاع تشویق می‌کرد. هدف از بعثت پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) احیای اخلاق متعالی اسلامی در جامعه و نیز تعلیم عدالت و صلح به جهانیان بود و بی شک مراجعه به سیره پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) می‌تواند در تحقق بخشیدن به عدالت و صلح و پرهیز از تفرقه در جهان اسلام راهگشا باشد. نظام سلطه در جهان معاصر، منافع خود را در نزاع و تفرقه مسلمانان دیده است و برای تعمیق فتنه در کشورهای اسلامی تلاش های فراوانی کرده است از این رو مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی برای رویایی با این توطئه‌ها، سی و پنجمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی را تحت عنوان «اتحاد اسلامی، صلح و پرهیز از تفرقه و نزاع در جهان اسلام» برگزار نمود. در سخنرانی‌ها، گفتگوها و تبادل نظرات مهمانان این دوره از کنفرانس وحدت، محورهای ذیل مورد بررسی قرار گرفت:

1. جنگ و صلح عادلانه؛
2. برادری اسلامی و مبارزه با تروریسم؛
3. آزادی فکری و دینی و پذیرش اجتهاد مذهبی و مقابله با جریان تکفیر و افراطی‌گری؛
4. همدلی اسلامی و پرهیز از نزاع و درگیری؛
5. احترام متقابل میان مذاهب اسلامی و رعایت ادب اختلاف و دوری از نزاع و هتک حرمت و اهانت؛
6. طرح امت واحده و اتحادیه کشورهای اسلامی و نقد چارچوب‌های موجود.

در این دوره، علاوه بر محورهای فوق، مسئله فلسطین و مقاومت اسلامی نیز مورد تاکید قرار گرفته و به جهت تجلیل از دبیر کل اسبق مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، آیت الله محمد علی تسخیری، طرح‌های فکری و علمی ایشان نیز مورد توجه ویژه شرکت‌کنندگان قرار گرفت . همچنین شرکت کنندگان در این دوره از کنفرانس ضمن دیدار با رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران، آیت الله سید ابراهیم رئیسی از بیانات ایشان پیرامون نیاز مبرم جهان اسلام به اتحاد برای رویارویی با چالش‌های موجود بهره‌مند شدند. مهمترین مسأله‌ای که ذهن شرکت‌کنندگان در این دوره از کنفرانس را به خود مشغول کرده، چالش‌ها و افق‌های موجود در برابر جهان اسلام است. افق‌هایی که فردایی بهتر را به همه ما نوید می‌دهد. در اینجا به نکات مشترکی که علمای حاضر در این کنفرانس در سخنرانی‌ها و تبادل نظرهای خود بر آن تاکید کردند اشاره خواهیم کرد:

1. در ابتدا مهمان کنفرانس از جمهوری اسلامی ایران و مجمع تقریب مذاهب اسلامی به ویژه دبیر کل محترم جناب حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمید شهریاری جهت برگزاری این کنفرانس و توجه به مسئله وحدت و تقریب مذاهب اسلامی و حتی تقریب میان ملت‌های جهان با انگیزه تحقق بخشیدن به اهداف کلان انسانی، تشکر به عمل آورده و از خداوند متعال خواستار شدند که جمهوری اسلامی ایران بتواند این راه پر فراز و نشیب را تا پیروزی نهایی امت اسلام ادامه دهد.

2. وضعیت کنونی جهان، نیازمند این است که تصمیم‌سازان سیاسی از همه گروه‌های فکری، علمی، رسانه‌ای و فنی برای خاموش کردن آتش جنگ‌های متجاوزانه بکوشند و فضا را برای ایجاد صلح در سراسر این کره خاکی فراهم آورند. دستیابی به این هدف نیازمند همکاری بین‌المللی مخلصانه و به دور از هرگونه فشار و تهدید و همچنین عدم دخالت نیروهایی است که تمام تلاش خود را برای فتنه‌انگیزی و جنگ‌افروزی در جهان به کار گرفته‌اند. البته برقراری صلح در جهان به یک عنصر دیگر نیز نیازمند است و آن بیان نقش استعمار و نظام سلطه در جنگ‌های معاصر کشورهای اسلامی و راه های مقابله با آن است.

3. بحران جنگ، نزاع و تروریسم در جهان به‌ویژه در کشورهای اسلامی در کنار سوء مدیریت و بی کفایتی جوامع بین‌المللی برای مقابله با این بحران، ضرورت اقدام کشورهای اسلامی برای حل و فصل این بحران را بیش از پیش روشن می‌نماید. تنها راه ریشه‌کن کردن تروریسم، خشکاندن منابعی است که آن را با پول و سلاح و اندیشه افراطی و واپسگرا تغذیه می‌کند و دستیابی به این مهم نیازمند آگاه‌سازی همه جانبه امت است؛ چرا که فرزندان این امت به کمک این آگاه‌سازی همه جانبه می‌توانند از ایجاد شکاف‌ها و فضاهایی که به دشمن اجازه می‌دهد تا دامنه تروریسم را گسترش دهد، جلوگیری کنند؛ چرا که دشمن می‌خواهد با به کارگیری پدیده شوم تروریسم، اسلام، مسلمانان و شعارهای مقدس آنان را مورد اهانت قرار دهد.

4. ترویج مفهوم اخوت اسلامی در میان مسلمانان کشورهای اسلامی و غیر اسلامی امری ضروری است و باید نسل‌های بعد با تکیه بر این مفهوم تربیت شوند. همچنین باید ضمن بیان رفتار و منش لازم جهت دستیابی به این مفهوم ارزشمند این نکته مورد تاکید قرار گیرد که تنها راه تحقق بخشیدن به این فریضه اسلامی و انسانی، زدودن کینه از دل هاست؛ چرا که برادری با کینه‌های فرقه ای و نژادپرستی و منیت قابل جمع نیست. خداوند در قرآن کریم به همین موضوع اشاره کرده و می فرمایند : وَنَزَعنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ إِخْوَانًا ... ^{[حجر–47]} ‎

5. شرکت کنندگان در این دوره از کنفرانس ضمن درخواست افزایش گفتگوی علمی میان علما و کنش گران دینی و فرهنگی جهان اسلام، بر ضرورت بیان روش‌های نظام سلطه برای از بین بردن اخوت اسلامی و ترویج تروریسم تاکید کردند. آن‌ها همچنین بیان روش‌های رویارویی با حربه‌های نظام سلطه و استفاده حداکثری از نفوذ رهبران دینی و اجتماعی کشورهای اسلامی را امری ضروری قلمداد کردند.

6. مهمان این دوره از کنفرانس ضمن توجه به مسئله فلسطین به عنوان مسئله محوری اسلام و جهان، تاکید کردند که برقراری صلح و امنیت و ثبات در منطقه و جهان تنها با نابود کردن کانون بحران‌های جهانی یعنی صهیونیسم جهانی و غده سرطانی آن (اسرائیل) ممکن خواهد بود. همچنین علمای حاضر در این دوره تصریح کردند که بهترین راه حل برای آرمان فلسطین همان طرحی است که جمهوری اسلامی ایران ارائه داده و آن برگزاری یک همه پرسی و سهیم دانستن تمام فلسطینی‌های ساکن در داخل و خارج این کشور در این همه‌پرسی است؛ چرا که این طرح، یک پیشنهاد دموکراتیک و عادلانه است که با عرف بین المللی و اصول انسانی کاملا سازگاری دارد.

7. علمای حاضر در این دوره از کنفرانس تاکید کردند که شتابزدگی تاسف برانگیز برخی از کشورها برای عادی سازی روابط با صهیونیست‌ها، این رژیم غاصب را ترغیب می کند تا به گستاخی، ظلم و تجاوز خود ادامه دهد. آن ها همچنین از مقامات این کشورها خواستار شدند تا در مواضع خود تجدید‌نظر نمایند، همچنین از مردم این کشورها درخواست کردند که مواضع خود را در رابطه با این اقدام ذلت بار اعلام نمایند.

8. مهمانان این دوره از کنفرانس ضمن ابراز ارادت به تمام گروه‌های مقاومت که در برابر اشغال‌گران صهیونیست پایداری کردند، از کشورهای اسلامی درخواست نمودند که کمک‌ها و حمایت‌های خود را از گروه‌های مقاومت دریغ نکنند، چرا که این گروه‌ها عامل عزت و کرامت ما هستند. همچنین حاضران در کنفرانس از تلاش‌های فلسطینیان اسیر در زندان‌های رژیم صهیونیستی تقدیر کرده و به خانواده‌هایی که جگرگوشه های خود را در راه خدا فدا کردند، درود فرستاده و از خدای متعال برای تمام شهدا و خانواده‌هایشان غفران الهی و صبر و شکیبایی طلب نمودند.

9. با توجه به رونمایی از کتاب «موسوعه العلامه الشیخ التسخیري» در مراسم افتتاحیه، مهمانان کنفرانس بر ضرورت توجه به افکار تقریبی آیت الله تسخیری در عرصه تفسیر، فقه، حقوق و دیگر علوم اسلامی و انسانی تاکید کرده و ایشان را پرچم دار وحدت و تقریب در جهان اسلام توصیف کردند.

10. پیشنهاد مبتکرانه‌ای که دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با عنوان «اتحادیه ی کشورهای اسلامی» و بیان الگوی آن مطرح نمودند، مورد استقبال گسترده شرکت‌کنندگان در این دوره از کنفرانس قرار گرفت به طوری که آن‌ها پیشنهاد ایجاد این اتحادیه را گامی شگرف در مسیر تحقق بخشیدن به امت واحده و تمدن نوین اسلامی قلمداد کرده و تاکید کردند که این اتحادیه می‌تواند همکاری و هم افزایی میان کشورهای اسلامی را افزایش داده و مانع از هرگونه تفرقه و تعرض در جهان اسلام شود. همچنین علمای حاضر در کنفرانس درخواست کردند تا در آینده نزدیک یک برنامه اجرایی جدید برای تحقق بخشیدن به این الگو در نظر گرفته شود و رهبران، سیاستمداران و علمای جهان اسلام نیز وظیفه اجرای آن را بر عهده بگیرند.

نگارخانه

• 

  نمایی از اجلاس (1)

• 

  نمایی از اجلاس (2)

• 

  نمایی از اجلاس (3)

• 

  نمایی از اجلاس (4)

• 

  نمایی از اجلاس (5)

• 

  نمایی از اجلاس (6)

• 

  نمایی از اجلاس (7)

جستارهای وابسته

• فلسطین
• جهان اسلام
• وحدت اسلامی
• رژیم صهیونیستی
• کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی

منابع

سی وهشتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی / تهران ـ 1400، وب‌سایت مجمع جهانی تقریب، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 15 مهرماه 1403 ش.