بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی

بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت
نام رویداد	بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت
تاریخ رویداد	17 دی‌ماه 1393 ش، مصادف با 15 ربیع الاول 1436 ق، برابر با 7 ژانویه 2015 م
روز رویداد	چهارشنبه
مکان رویداد	تهران، سالن اجلاس سران
عوامل	مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
دلیل اهمیت	پیامبر اعظم (صلی‌الله علیه وآله) نماد هویت امت واحده اسلامی

بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، با موضوع «پیامبر اعظم (صلی‌الله علیه وآله) نماد هویت امت واحده اسلامی» از روز جمعه 27 دی‌ماه 1392 ش، مصادف با 17 دی‌ماه 1393 ش، مصادف با 15 ربیع الاول 1436 ق، برابر با 7 ژانویه 2015 م، با حضور اندیشمند و متفکر داخلی و خارجی از ایران و کشورهای اسلامی، از جمله آیت‌الله محسن اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، دکتر حسن روحانی، رئیس‌جمهور، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، شیخ احمد بدرالدین حسون، مفتی عام سوریه، دکتر هایل عبدالحفیظ، وزیر اوقاف اردن، خلیل حمدان، نماینده نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان، ناصر ابوشریف، نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین، علی آل‌هاشم، مشاور رئیس حکومت امارات متحده عربی، منال فنجان، عضو شورای همبستگی ملی عراق، یوسف مراد، مفتی اعظم رومانی، زهیر مسراوی، مشاور رئیس‌جمهور اندونزی، مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل‌سنت زاهدان، شیخ جواد خالصی از اندیشمندان عراق، و سید علی فضل‌الله رئیس موسسات آیت‌الله فضل‌الله، به مدت سه روز به همت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در ساختمان اجلاس سران در تهران برگزار گردید.

مراسم افتتاحیه

در بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت، آیت‌الله اراکی در شروع سخنانش با خواندن این آیه وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ... ^{[آل‌عمران–103]} ‎ گفت: امیدواریم با یاد و نام خدا در این کنفرانس که با حضور ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران و جمع کثیری از شخصیت‌های برجسته جهان اسلام، علما و اندیشمندان و صاحب نظران جهان اسلام برگزار می‌شود گام مؤثری در تحقق هدف بزرگ اسلام و رهبران اسلام که وحدت جهان اسلام و همه مسلمین بالأخص در شرایط کنونی بتواند گام مؤثری در این راه بردارد. وی افزود: شرایط کنونی ما بسیار استثنائی است در روزگاری که بیداری اسلامی و وحدت اسلامی را مژده می‌داد دست خبیث منحرفان و در پشت آنها دشمنان اسلام و ابرقدرت‌هایی که خیزش کشورهای اسلامی و حیات مجدد و هویت اسلامی و روح رسول‌الله که در کالبد جامعه اسلامی جریان دارد و برای آنها غیر قابل پذیرش و غیر قابل تحمل است تلاش کرده و می‌کنند که با شیوه‌های گوناگون مسلمین را از هم جدا کنند. در این شرایط، وظیفه همه عالمان و اندیشمندان اسلامی در حوزه دین، مذهب و فرهنگ و هنر و ادبیات بیش از هر زمان دیگر سنگین تر است. دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی ادامه داد: امیدواریم در این کنفرانس که به دستور خدای متعال در رابطه با ایجاد وحدت و به نیت نزدیک کردن دل‌ها و قلب‌ها و رایزنی در رابطه با امت واحده اسلامی و چالش‌ها و راهکارها برگزار می‌شود بتوانیم با نظریات و افکاری که در این کنفرانس ارائه می‌شود به طرح‌ها و برنامه‌هایی دست یابیم که ما را در رسیدن به امت واحده اسلامی کمک کند. از همین جا از همه سران کشورهای اسلامی و شخصیت‌های موثر جهان اسلام استدعا می کنم برای وحدت جامعه اسلامی تلاش بیشتری کنند. مخصوصاً کشورهایی که اکنون دچار بحران هستند و به این بحران ها به زیان وحدت امت اسلامی است. اراکی تصریح کرد: این تقاضا را دارم که با تلاش و سعه صدر بیشتر به جای برخوردهای تند و خشن و ستیزه گر تلاش کنند از طریق حکمت و تدبیر با پیروی از تعالیم قرآن کریم و رسول‌الله، خواسته ملت‌ها پاسخ گویند و دل‌های افراد و جوامع اسلامی را به یکدیگر نزدیک کنند زیرا اقتدار جامعه اسلامی در پرتو وحدت امت اسلامی تحقق می‌یابد.

پیام آیت‌الله بشیر نجفی

حضرت آیت‌الله بشیر نجفی، از مراجع عظام نجف اشرف، در پیامی به بیست و هشتمین کنفرانس وحدت اسلامی تهران که توسط شیخ علی نجفی در این کنفرانس قرائت شد، تصریح کردند: کافران به دنبال از بین بردن وحدت هستند، ولی ما باید پرچم اسلام را برافراشته نگاه داریم، تا مسلمانان از ذلت بندگی و بردگی برای کفار نجات یابند. متن پیام این مرجع تقلید بدین شرح است

بسم الله الرحمن الرحیم

خداوند را ستایش می کنیم و سلام و درود می فرستیم به فرستاده خداوند، پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) و آل‌بیت پاک و طاهر ایشان. خداوند می فرمایند: خدا و پیامبرش را اطاعت کنید و با هم درگیر نباشید و صبر پیشه کنید که خداوند یار صابران است. از زمان درخشش آفتاب اسلام تا کنون، در معرض یورش‌های ظالمانه قرار گرفته ایم؛ در هر دوره و عصر و زمانی این گروه‌های ضد اسلام، رنگ و روی خاصی به خود گرفته اند و همه به دنبال نابودی اسلام راستین بوده و هستند. آنها به دنبال نابود کردن معارف پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه وآله) هستند و وحشیانه‌ترین هجمه‌هایی که مسلمانان شاهد آن بوده اند، با لباس اسلام صورت گرفته است. خداوند می فرمایند که منافقین در پست ترین جای آتش و دوزخ هستند و سواستفاده می کنند از خلأهایی که در جامعه ما وجود دارد که این خلأ امروز هم در جامعه ما مشهود است. گروه‌هایی از جای جای جهان اسلام ظهور می‌کنند و خود را مدافع اسلام می‌دانند، در حالی که آنها دست‌های کفار هستند که تأمین سرمایه می‌کنند و به دنبال اختلاف‌افکنی در کشورهای اسلامی هستند؛ این کشورها کانون هماوردی آنهاست و باید بگوییم که انالله و انا الیه راجعون ^{[ابقره–156]} ‎ آیا وقت آن نرسیده است که حول یک محور گرد هم آییم و چهره رحمانی اسلام را نشان دهیم تا از این رهگذر، استکبار را از بین ببریم؟ در این زمینه تلاش‌ها باید یکسان باشد و باید تشریک مساعی داشته باشیم تا کشورهای اسلامی را از این مفاسد نجات دهیم. پر واضح است که این مسائل قابل تحقق نیست مگر در پیاده کردن دین حنیف اسلام؛ خداوند فرمودند که محمد پیامبر خداست و کسانی که پیرو ایشان هستند نسبت به هم رحمت دارند که رضایت خداوند را طالب هستند و نشانه آنها هم آثار سجده آنها در پیشانی آنهاست؛ این سخن فرمایش خداوند است؛ خداوند وعده بهشت برین را به آنها داده است؛ نباید مایوس شویم چون خداوند به ما وعده پیروزی داده است. کافران به دنبال از بین بردن وحدت هستند، ولی ما باید پرچم اسلام را برافراشته نگاه داریم تا مسلمانان از ذلت بندگی و بردگی برای کفار نجات یابند و امیدوارم این همایش گام بلندی برای رسیدن به این اهداف مقدس باشد. ان‌شاءالله

سخنرانان

رئیس جمهوری اسلامی ایران

حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی، در بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، در سالن اجلاس سران تهران، با اشاره به اینکه وحدت به‌معنای دست برداشتن مذاهب از مذهب خود نیست، بلکه باید همه را به‌عنوان رهروان سیره پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) ببینیم، گفت: اگر به حق و حقیقت برسیم، وحدت محقق می‌شود، در غیر این صورت وحدت حاصل نخواهد شد. وی افزود: اگر چنین تصور کردیم که همه ما مقصدی داریم که منتهی به قرآن مجید و تسلیم در برابر اسلام و پیروی از سیره پیامبر (صلی‌الله علیه وآله)، می‌شود، آن وقت وحدت امکان‌پذیر است. رئیس‌جمهور با تاکید بر این که وحدت تنها با گفتن و تکرار کردن کلمه وحدت و حتی اعتصام به حبل‌الله با بیان صرف، حاصل نمی‌شود، ابراز داشت: باید همه ساز وکار خود را در مسیر وحدت به کار بگیریم؛ اگر یک کانال تلویزیونی یا رادیویی به نام دفاع از شیعه یا به نام دفاع از اهل‌سنت، در برابر دیگر مذاهب می‌ایستد، با صدای واحد باید او را محکوم کنیم. وی با تاکید بر این که اگر کسی به مقدسات اهانتی رواداشت باید با صدای واحد او را مطرود و محکوم کنیم، تصریح کرد: اگر به دنبال وحدت و اتحاد هستیم باید جهان اسلام همکاری های عملی خود را آغاز کند.

عدم تحقق وحدت با شعار

حجت الاسلام والمسلمین روحانی افزود: در جامعه اسلامی که همه دنبال وحدت هستیم نمی‌توان با یک گروه ایثارگر و یک گروه مطالبه‌گر به هدف برسیم، بلکه هر دو گروه باید ایثار کنند تا به وحدت برسیم. رئیس جمهور تصریح کرد: وَ اَمرُهُم شُوری بَینَهُم ^{[اشوری–38]} ‎ اختصاص به یک مذهب ندارد؛ «اَمرُهُم»یعنی امر مسلمین و شورا یعنی شورای امر بین المسلمین؛ نمی توان صرفا با شعار و تکرار کنفرانس‌ها به وحدت دست یافت، بلکه باید همکاری‌های اسلامی را آغاز کنیم. وی تأکید کرد: باید از دوران کودکی فرزندان را عادت دهیم که هم دین خود را به رسمیت بشناسند؛ در دانشگاه و حوزه‌های علمیه و مدارس دینی باید همدیگر را به رسمیت بشناسیم؛ معنای وحدت این نیست که کسی از مسیر خود دست بردارد؛ معنای وحدت سعه صدر و مدارا و جوانمردی است. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: همه باید همدیگر را به‌عنوان مسلمان بشناسیم و قبول کنیم که "لااله الاّ الله"، به فلاح ختم می شود؛ اگر پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) ما فرمودند که «قولوا لااله الاّ الله تفلحوا». امروز نیز باید به آن ملتزم باشیم.

شناخت تهدیدات

وی با تأکید بر این که سیاسیون و نخبگان کشورهای اسلامی باید واقعیت وحدت را در زبان و عمل بپذیرند، ادامه داد: مسلمانان اگر شعار وحدت سر می‌دهند نباید روبروی هم بایستند؛ باید تضاد منافع را از بین ببریم و تهدیدات مشترک جهان اسلام را برای هم تبیین کرده و این تهدیدات را بشناسیم؛ باید قبول کنیم که وحدت و اتحاد به نفع ما فرزندان و کشور و امت ما خواهد بود؛ ما نه تنها در برابر یکدیگر مسئولیم حتی در مقابل سرزمین و آب و خاک و حیواناتی که در کشورهای اسلامی زندگی می‌کنند، مسئولیم. حجت الاسلام والمسلمین روحانی افزود: اگر احساس مسئولیت کردیم و ویرانی حلب و موصل را ویرانی ریاض و اردن دانستیم؛ اگر ویرانی شهرهای لبنان را ویرانی شهرهای پاکستان دانستیم، یعنی وحدت را حس کرده‌ایم؛ ما نسبت به اماکن کشورهای اسلامی مسئولیم، در حالی که این اماکن به اسم جهاد ویران می شود و برخی سکوت کرده و برخی کشورها نیز به این قاتلان پست کمک و یاری می‌کنند. وی خاطرنشان کرد: آیا برای ما قابل قبول است که سال‌ها فلسطین زیر بمباران وحشیانه صهیونیست قرارداشته باشد؛ آیا برای دنیای اسلام قابل قبول است که ملتی 66 سال از دیار و وطن خود فاصله داشته باشد؟ آیا قابل قبول است که سال‌ها لبنان و سوریه در جنگ و ویرانی باشد؟ آیا برای ما قابل قبول است که صلاح‌الدین و موصل و غرب عراق در معرض یورش وحشیان باشد و افغانستان و یمن و پاکستان این چنین وضعی داشته باشد؟

معنای امت واحده

رئیس‌جمهور یادآور شد: اگر به دنبال وحدت در دنیای اسلام هستیم، باید سنی در غزه، علوی در دمشق، زیدی در یمن، شیعه و سنی و کرد در عراق، شیعه و سنی در افغانستان و پاکستان و ...، همه را امت واحده بدانیم؛ اگر غم همه مسلمانان را غم خود دانستیم، آنگاه وحدت در دنیای اسلام امکان‌پذیر است. حجت الاسلام والمسلمین روحانی تصریح کرد: گروهی غارتگر به نام دین و جهاد، با آبروی اسلام چه می‌کنند؛ نه تنها با مردم موصل، رقه، حلب، افغانستان و پاکستان، بلکه با آبروی پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) بازی می‌کنند؛ به نام دین سر می‌برند و بقاع و مساجد و کلیساها را نابود می‌کنند؛ دنیایی که قدم به قدم احساس می‌کرد کم کم راه نجاتی جز اسلام پیش روی او نیست و این که تمدن غرب نمی‌تواند همه نیازمندی‌های مادی و معنوی جهان امروز و فردا را تامین کند وآرام آرام نگاه به آیات قرآن کریم می‌کرد و در مقابل سیره پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه وآله) سرفرود می‌آورد، گروهی مزدور با چهره پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) و آیات نورانی قرآن چه کردند. رئیس جمهور ادامه داد: سربریدن آبروی اسلام و پیامبر(ص) از همه این کشتار ها فجیع تر بود؛ امروز همه علمای اسلام باید دست به دست هم داده و برای وحدت امت اسلامی تلاش کنند؛ امروز باید سید جمال و شلتوت و آیت‌الله العظمی بروجردی و امام خمینی را زنده کنیم؛ باید مسیر اتحاد و یگانگی را برگزینیم. وی اضافه کرد: امروز جوانان مسلمان در دنیای غرب و شرق از کار یک گروه هتاک به اسلام و آدم‌کش، احساس شرم می کنند و مگر اسلام دین محبت و بخشش و رافت نیست؟ پس اینها چه می‌گویند؟ حجت الاسلام والمسلمین روحانی اظهارکرد: پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) و امام علی (علیه‌السّلام) دین اسلام را اسلام اعتدالی و معتدل به دنیا معرفی کردند و ما نیز باید چنین کنیم؛ به دنیا بگوییم که اسلام دین افراط و خشونت نیست؛ اسلام دین مماشات و مدارا و سمحه سهله است.

سیاست جمهوری اسلامی ایران

وی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان قدرت منطقه‌ای جهان اسلام، با راهبری مقام معظم رهبری از هر گروه مسلمانی که در مقابل افراط و خشونت بایستد، حمایت می‌کند و در کنار مسلمانانی که برای آزادی سرزمینشان از دست غاصبین مبارزه می‌کنند قرار دارد و و از آنها دفاع می‌کند. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: دنیای استکبار به دنبال ایجاد تفرقه در دنیای اسلام است تا بر سرزمین‌ها و منابع مسلمین حاکم شود؛ آنها به دنبال سیادت بر ما هستند و ما نباید بنیشنیم و تفرقه را دامن بزنیم؛ باید از مسائل کوچک گذشته و به اهداف مهم نگاه کنیم؛ باید به یاری دین خدا به پا خیزیم؛ امروز روزی است که خداوند و دین خدا از ما می‌خواهد که به صحنه بیاییم و در مقابل ظالمان و مشرکان و مزدوران ایستادگی کنیم که اگر چنین راهی انتخاب کردیم خدا هم ما را یاری خواهد کرد.

مفتی عام سوریه

شیخ احمد بدرالدین حسون، مفتی عام سوریه، در بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، در تهران با اشاره به این که زمان و مکان در واقع دارای اسرار بزرگی هستند، ابراز داشت: اولین راز آن است که به مناسبت گرامی داشت تولد پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) اینجا گردهم آمده‌ایم؛ کسی که پرچم اسلام را در دنیا برافراشت،؛ این زمان، زمان الگو گرفتن است. وی ادامه داد: پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) فرمودندک «شما زمانی از هم پراکنده ‌بودید و اسلام شما را به وحدت رساند»؛ نبی مکرم اسلام (صلی‌الله علیه وآله) به همه مؤمنان بشارت وحدت دادند، اما دشمنان به دنبال برهم زدن آن هستند. این عالم برجسته اهل‌سنت با اشاره به تأکید ویژه قرآن بر وحدت، افزود: کشورهای عربی و اسلامی نخواستند این همایش در کشورهای آن ها برگزار شود، اما جمهوری اسلامی بندگی خدا را می‌کند و می‌خواهد که همه کشورهای اسلامی به وحدت برسند. مفتی عام سوریه خاطرنشان کرد: به دلیل این که امام راحل به قدرت لایزال الهی تکیه داشتند، دیدیم که چگونه انقلاب اسلامی به پیروزی رسید؛ جمهوری اسلامی هرچه داشته در طبق اخلاص گذاشته و به مسلمانان ارائه می‌دهد. حسون، وحدت را تنها راه نجات مسلمانان دانسته و تصریح کرد: از همین کنفرانس اعلام می‌کنیم که شیعه و سنی برادرند و ما مسلمان و امت واحد و همه بنده خدا هستیم و در مقابل تفرقه افکنان می‌ایستیم. وی یادآور شد: باید مراقب واژه‌هایی که به کار می‌بریم باشیم؛ نه این که به دنبال خلافت‌های دروغین اسلامی باشیم،؛ آنها به دنبال تفرقه امت اسلام هستند. ما به جای خلافت باید به دنبال امامت باشیم. مفتی عام سوریه خاطرنشان کرد: عمر گفت "اگر علی نبود من هلاک می شدم"، امامت یک جایگاه معنوی است، ولذا می بینیم که خداوند به پیامبر(ص) هم چنین لقبی دادند. حسون ادامه داد: باید از داعشی‌ها بپرسیم که چه کسانی از شما حمایت کرده و شما را خلیفه کردند؛ جمهوری اسلامی ایران با عنایت خدا به تنهایی ایستاده است؛ اگر امروز سوریه و عراق هدف قرار گرفته‌اند، برای این است که ایران اسلامی را در تنگنا قرار دهند، ولی به لطف خدا سوریه پیروز خواهد شد. وی اضافه کرد: جمعیت سوریه که 23 میلیون نفر است و 83 کشور علیه این کشور متحد شده و می‌خواهند که ما را از بین ببرند، ولی به لطف خداوند سوریه پیروز خواهد بود؛ زیرا در آنجا اسلام است و اسلام نیز هر جا باشد، پیروز است. مفتی عام سوریه خاطرنشان کرد: از ایران اسلامی برای همراهی با مقاومت تشکر می‌کنم؛ برای اولین بار دیدیم که مقاومت بر اسرائیل و آمریکا پیروز شد؛ زیرا ایران در کنار مقاومت بود؛ سوری‌ها می گویند که مسأله فلسطین یک مسأله اسلامی است. حسون یادآور شد: سران استکبار از چهره نورانی سید حسن نصر‌الله می‌ترسند؛ آنها تلاش می‌کنند که بین مسلمانان اختلاف بیاندازند؛ باید از هر کسی که در کنار ما ایستاده، تقدیر و تشکر کنیم؛ مطمئن باشید که زمان رسیدن به قدس نزدیک است. وی افزود: تلاش ما این است که در این راه قدم بردایم و از پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) الگو بگیریم؛ از ملت عزیز ایران که همیشه صادقانه و صمیمانه از ما حمایت می‌کنند، تشکر می‌کنیم و امیدواریم این شعار وحدت‌آفرین همیشه در بین ما باقی بماند. مفتی عام سوریه در پایان گفت: به همه دنیا می‌گوییم که شما می‌خواستید ما را متفرق کنید، ولی ما در مقابل شما می‌ایستیم و متفرق نمی‌شویم.

وزیر اوقاف اردن

دکتر هایل عبدالحفیظ، در بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی در تهران گفت: مسأله تفرقه در امت اسلام در گذشته نیز سابقه داشته، ولی پدیده تکفیر امروز بسیار وسعت یافته است و برای اولین بار است که شاهد این مسأله هستیم. وزیر اوقاف اردن با اشاره به این که تکفیری‌ها، مردم مسلمان را گردن می‌زنند، افزود: شعارهای زیادی برای مقابله با آنها سر داده می‌شود، ولی هنوز تکفیر در منطقه وجود دارد و خون‌های بیگناهان در عراق، سوریه، افغانستان و پاکستان و ... به زمین ریخته می‌شود. وی با تأکید بر این که امت اسلام در یک شرایط بسیار حساس به سر می‌برد ، ابراز داشت: افراط‌گری در منطقه وجود دارد و گفتمان پر از کینه و دشمنی در منطقه حاکم است و برخی، دیگران را بی دلیل تکفیر می کنند و سر می‌بُرند!!! خایل عبدالحفیظ افزود: باید دعا کنیم دست های کسانی که شیعیان را به خاطر شیعه بودن و یا سنی‌ها را به خاطر سنی بودن می‌کشند؛ فلج شود؛ زیرا آنها مسلمان نیستند و جایشان در جهنم است. وزیر اوقاف اردن تأکید کرد: ما هر نوع تجاوز به هر دین و مذهبی را رد می‌کنیم؛ زیرا خداوند همه انسان‌ها را به خاطر انسانیت‌شان تکریم کرد. وی ادامه داد: علی رغم همه تلاش‌ها برای ایجاد تقریب بین مسلمانان، تکفیر در همه کشورهای اسلامی منتشر شده است و این پدیده شوم امت اسلام به حاشیه برده و مسلمانان، مسائل بسیار مهم خود را که ساختن نظام تمدنی اسلام است را فراموش کرده‌اند. این اندیشمند اردنی افزود: آنها می‌خواهند که مسلمانان، فلسطین را فراموش کنند، می‌خواهند که جوانان ما نه به خاطر دفاع از فلسطین، بلکه برای قتل یکدیگر دست به اسلحه شوند. وزیر اوقاف اردن با اشاره به این که: در اردن خطرناک بودن این اندیشه را درک کردیم، گفت: پادشاه اردن دستور داده که علیه این گروه‌های افراطی و جنایتکار بجنگید و آنها را از بین ببرید و این جنگ، جهاد علیه گروه‌های افراطی است. وی افزود: ما اعتقاد داریم که این پدیده خطرناک توسط دشمنان اسلام تغذیه می‌شوند و می‌خواهند کشورهای اسلامی از جمله یمن را تقسیم کنند، ولی ما مسلمانان با آگاهی و هوشیاری اجازه نمی‌دهیم این کارها را انجام دهند. وزیر اوقاف اردن تاکید کرد: ما نباید همیشه به دنبال مقصر جلوه دادن هم باشیم و از باب تکفیر وارد شویم؛ باید به مذاهب احترام بگذاریم و آنها را محترم بداریم.

نمایندۀ رئیس پارلمان لبنان

خلیل حمدان، نمایندۀ نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان در بیست و هشتمین کنفرانس وحدت گفت: از کشور مقاومت و همزیستی مسالمت‌آمیز مسلمانان و مسیحیان به کشور تقریب و وحدت امت اسلامی یعنی، ایران آمده‌ایم تا بیان کنیم که امروز وحدت از مهم ترین نیازهای امت اسلامی است. نماینده نبیه بری، افزود: کسانی که تلاش می‌کنند که ثروت های منطقه را به یغما ببرند و خون مسلمانان را بریزند بر تفرقه دامن می‌زنند؛ آنها ابزارهای مختلف را برای تحقق اهداف کثیف شان اجرا کردند؛ آنها زیان های زیادی به امت اسلام رساندند که در تاریخ امت اسلام سابقه نداشت؛ آنها همه مسلمانان را به جان هم انداختند و می خواهند مسلمانان را به شکل انسان های بی اراده به جان هم بیاندازند. حمدان بیان کرد: حقایق بسیار روشن است و امروز نمی‌توانیم حتی زیان ها و ضرر‌ها را بشماریم؛ ولی این را می دانیم که استعمار از این تفرقه و قتل‌ها و کشتارها استفاده می کند. وی افزود: صهیونیست‌ها در همایش‌هایشان راه تفرقه را بهترین راه برای شکست دادن مسلمانان ذکر کرده‌اند و آن را در کشورهای اسلامی دنبال می‌کنند. نماینده نبیه بری خاطرنشان کرد: آنها می‌خواهند که همه کشورهای اسلامی را نابود کنند؛ جنگ علیه سوریه به دلیل مقاومت این کشور در مقابل جریان صهیونیستی است در حالی که بقیه سازش کردند. حمدان بیان کرد: رهبر و مردم این کشور تحت حملات آنهاست؛ عراق و ایران هدف دیگر آنهاست که ایران توانست پرچم اسلام و مقاومت را علیه صهیونیسم برافراشته کند و به عنوان یک کشور مقاوم حیات خود را ادامه می‌دهد. وی افزود: تروریست‌ها به دنبال ایجاد جنگ علیه مسلمانان هستند و این تلاش‌ها، تلاش‌های امروزی نیست بلکه در گذشته هم بوده است و زمانی که صهیونیست‌ها کشتار علیه مسلمانان را آغاز کردند این کار را با ترور انجام دادند و این کار را امروز نیز ادامه می‌دهند. نماینده نبیه بری بیان داشت: امام موسی صدر بیان کردند که صهیونیست‌ها هستند که مروج ترور هستند و می‌خواهند تروریسم را به شکل یک مسأله سازماندهی در آوردند و مسلمانان فلسطین را فراموش کنند. حمدان اذعان داشت: این مشکل در کشورهای اسلامی ایجاد شده است و متاسفانه برخی از کشورها از تروریسم حمایت می‌کنند؛ کسانی که ادعا می‌کنند ضد اسرائیل هستند ولی به شکل علنی از آنها دفاع می‌کنند؛ امام موسی صدر اعلام کردند که باید در عمل در مقابل صهیونیست‌ها بایستیم.

اندیشمند لبنانی

شیخ عفیف نابلسی، در بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی طی سخنانی اظهارداشت: امروز ایران در راستای وحدت تلاش کرده و به دنبال اختلاف افکنی نیست؛ ایران خط استعمارگران را به رسمیت نمی‌شناسد و اجازه نمی‌دهد که فریب های این استعمارگران در کشورش پیاده شود. وی افزود: بسیاری از شعارهایی که در کشورهای اسلامی مطرح می‌شود در حد شعار باقی می‌ماند ولی ایران اسلامی بر اساس اصل وحدت با چالش‌ها برخورد می‌کند. شیخ عفیف نابلسی تصریح کرد: وحدت، سرلوحه کار جمهوری اسلامی ایران برای ریشه‌دار کردن آن در سراسر جهان اسلام برای برخورد با تفکر قبیله‌ای و جاهلی است. این عالم لبنانی گفت: وحدت مورد نظر ما مستلزم اتحاد هرچه بیشتر ماست؛ مواضع رسمی جمهوری اسلامی ایران بر اساس آن است که امت اسلام به یک امت یکپارچه و متحد تبدیل شود تا به مشکلاتش غلبه کند. وی افزود: حرکت به سمت تمدن و پیشرفت اسلامی هدف ایران بوده و امروز این کشور نقش مهمی در کاهش اختلافات بین کشورهای اسلامی دارد؛ ایران همیشه اجلاس‌های وحدت‌آفرین را برگزار می‌کند در حالی که دیگر کشورها به اختلافات دامن می‌زنند. شیخ عفیف نابلسی اذعان داشت: ایران به دنبال جلوگیری از هجمه اسرائیل به سرزمین‌های اسلامی بوده و در تلاش است اسلام ناب را معرفی کند. وی گفت: ایران به دنبال آزادی فلسطین است در حالی که دیگران فلسطین را رها کرده‌اند؛ کشورهای اسلامی دیگر متاسفانه با جریان مقاومت مبارزه می‌کنند. به گفته این اندیشمند لبنانی، به رغم تحریم‌های غیر انسانی علیه ایران این کشور از ملت‌های مظلوم حمایت کرده است و با کشورهای اسلامی و دینی همکاری می‌کند و برنامه‌ای اجتماعی و فرهنگی بسیاری را در کشورهای اسلامی تقویت می‌کند تا از این رهگذر کشورهای اسلامی تمدن اسلامی را به رخ جهانیان بکشانند. شیخ عفیف نابلسی ابرازداشت: ایران اسلامی کشورهای اسلامی را رهبری می‌کند؛ در حالی که دشمن به دنبال برانگیختن اختلافات است؛ باید گرد محور تقوا بگردیم و وحدت خود را در بستر ایمانی تحکیم کنیم و امتی شایسته باشیم که در سایه قرآن کریم راه خود را ادامه بدهیم. این عالم لبنانی در پایان تاکید کرد: وحدت بین مسلمانان عین پاکی و طهارت بوده و تفرقه عین نجاست است؛ عید امروز ما این است که چگونه می‌توانیم هوس‌های خود را به تقوی و پرهیزگاری تقویت کنیم تا در پایان به پیروزی برسیم. وی در پایان با بیان اینکه از دولت جدید لیبی می‌خواهیم برای یافتن امام موسی صدر و دو یار دیرین ایشان به ما کمک کنند؛ بیان داشت: باید در این قضیه و در این همایش بر این مسأله تاکید کنیم و از جمهوری اسلامی برای اهتمام شان جهت پیگیری مسأله امام موسی صدر تشکر می‌نماییم.

نمایندۀ جنبش جهاد اسلامی فلسطین

ناصر ابوشریف، در بیست و هشتمین کنفرانس اسلامی در تهران، با اشاره به این که موضوع فلسطین مهمترین مسأله امت واحده اسلامی است، گفت: هم فلسطین و هم امت واحده اسلامی موضوعات مهم جامعه اسلامی می‌باشند. نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین افزود: مسلمانان اگر به اسلام حقیقی عمل کنند، نیازی به مبحث تقریب ندارند، زیرا همه مؤمنان برادر هم معرفی شده‌اند و قرآن هم به این مهم اشاره کرده است. وی با تاکید بر این که مشکل بزرگ امروز جهان اسلام، تفرقه ها و منیت های مذهبی است که بسیار خطرناک است، ابراز داشت: گاهی اختلافاتی ایجاد می شود که بزرگان آنها را حل و فصل می‌کنند، اما اگر اختلافات نهادینه شود، بسیار خطرناک است و نمی‌شود بین آن تقریبی ایجاد کرد. ابوشریف با اشاره به این که هدف غرب فقط فلسطین نیست، بلکه کل امت اسلامی را هدف قرارداده است، افزود: ابزارهای جنگ غرب علیه مسلمانان بسیار زیاد است از جمله تولد رژیم صهیونیستی؛ تجزیه کشورهای اسلامی دیگر حربه مهم غرب است. نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین تصریح کرد: اگر کشورهای اسلامی قوی و متحد باشند، کسی نمی‌تواند اختلافی بین آنان ایجاد کرده و یا آنها را تجزیه کند. وی در پایان یادآور شد: فتنه «تفرقه بیانداز و حکومت کن» امروز نیز در جامعه جهانی و در بین کشورهای اسلامی جریان دارد و این ما هستیم که باید این مشکل را حل کنیم و متحد بمانیم.

مشاور رئیس حکومت امارات متحده عربی

علی آل‌هاشم، امروز در کنفرانس وحدت اسلامی، در تهران با اشاره به اینکه شرایط بسیار حساسی در کشورهای اسلامی حکمفرماست، ابراز داشت: اهتمام به وحدت یک ضرورت شرعی است و باید نقشه راهی برای وحدت داشته باشیم؛ زیرا کسانی که به امور مسلمانان اهتمامی ندارند، مسلمان واقعی نیستند. مشاور رئیس حکومت امارات متحده عربی با تأکید بر اینکه اگر عزم و اراده حقیقی داشته باشیم؛ تحقق وحدت عملی ممکن است، افزود: اختلافات جزئی بین علمای اسلامی و اندیشمندان چیزی نیست که ما را از وحدت دور کند. وی بیان کرد: نماینده دولت امارات عربی متحده در این همایش گرانسنگ شرکت کرد تا دعوت جمهوری اسلامی ایران را برای وحدت جهان اسلام ارج بنهیم. آل‌هاشم خاطرنشان کرد: سلام و درود مردم و امرای عربی متحده را به همه مردم ایران و علما و بزرگان ایران می‌رسانم و امیدوارم این گام ها هر چه بیشتر ما را به وحدت برساند.

عضو شورای همبستگی ملی عراق

منال فنجان، در کنفرانس بین المللی وحدت با اشاره به نقش زنان در اسلام گفت: پیامبراکرم (صلی‌الله علیه وآله) با خانم‌ها و آقایان مشورت می‌کرد؛ آیا پیامبر که در جنگ‌های مختلف و در داخل مکه و مدینه مشورت می‌کرد، جایگاه زنان را به خوبی تبیین نکرده است؟ خانم منال فنجان گفت: تئوری که پیامبر اکرم اجرا می‌کرد، یکسان عمل کردن با زن و مردم است؛ ما انسان را به عنوان عامل و عارف می‌شناسیم که وظایف بسیاری به عهده دارد. عضو شورای همبستگی ملی عراق اظهارکرد: برای وحدت ابتدا باید با نفس خود وحدت داشته باشیم؛ کسانی که منافق هستند نمی‎توانند وحدت‌آفرین باشند. وی گفت:هنگامی که حقیقت و واقعیت دین را بدانیم که این دین از طرف خداوند برای انسان‌ها آمده است باید حتما نقش مشترکی به زن و مردم بدهیم. عضو شورای همبستگی ملی عراق اظهارکرد: وحدت بین زن و مردم نقش مهمی در وحدت بخشی در میان جامعه دارد. وی افزود: اگر عدالت انسانی ایجاد شد جامعه اسلامی نیز معتدل خواهد شد؛ ما نیازمند بازنگری در مسائل فقهی هستیم که دیگر این فتنه‌ها چون داعش رخنه نکند. خانم فنجان گفت: ما نیازمند قرائتی مجدد از متون شرعی داریم؛ هیچ چیزی جز از منظر الهی مقدس نیست و امروز ما بایستی تلاش کنیم که نقشی که زن در جامعه باید ایفا کند را تبیین کنیم. عضو شورای همبستگی ملی عراق اظهارکرد: زنان نباید مورد سواستفاده‌های جنسی قرار بگیرد که این نگاه غرب است، بلکه باید در جامعه بشری نقش خود را ایفا کند؛ باید قرائت صحیحی در این زمینه از متون دینی داشته باشیم و زن را به حاشیه نبریم.

فعال دانشجویی افغانستان

جمشید اقبال، فعال دانشجویی افغانستان در کنفرانس وحدت اسلامی اظهارداشت: نباید اجازه دهیم که مسلمانان در رنج و مشکلات دست و پنجه نرم کنند؛ قضیه فلسطین مرتبط با همه جوانان اسلام است. وی گفت: جوانان اساس زندگی و اساس امت هستند و تمام تمدن‌های تاریخی را نیز در رسیدن به نقاط اوج خود یاری کردند که تمدن اسلامی نیز از آن جمله تمدن‌هاست. اقبال خاطرنشان کرد: در همه حرکت‌های بزرگ جهان اسلام باید روی جوانان حساب بازکنیم؛ اسلام به جوانان اهمیت بسیاری می‌دهد و روی جوانان تاکید دارد؛ اسلام از تشکیل خانواده تا حضور جدی درهمه عرصه‌های اسلامی روی جوانان نظر دارد. وی گفت: ناگفته نماند که یکی از مهمترین مشکلات امروز در جهان مشکلات خانواده‌ها است در حالی که اسلام برنامه مدونی در این حوزه ارائه کرده است. این فعال دانشجویی، با بیان اینکه، اسلام نسل جوان را به فراگیری علم و دانش فراخوانده است؛ بیان داشت: اسلام نقش و تأثیر جوانان را در همه عرصه‌های زندگی اساسی می‌داند و روابط بین جوانان را بر مبنای توسعه اخوت و عدالت و برادری و همکاری بر محور اعتدال و تقوا بنا نهاده است. اقبال گفت: باید نسل جوان کشور را روی محور دین و تمدن اسلامی تربیت کنیم تا نقش مهمی در تمدن‌سازی اسلامی ایجاد کنند؛ مشکلات امروز ما به خاطر این است که از سبک زندگی نبوی دور شده‌ایم. وی اظهارکرد: فاصله گرفتن ما از دین الهی ریشه همه مشکلات ماست؛ زمانی می توانیم انسانی زندگی کنیم که راه و رسم پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) را برگزینیم.

مفتی اعظم رومانی

یوسف مراد، مفتی اعظم رومانی، در کنفرانس وحدت اسلامی در تهران، گفت: خداوند در قرآن می‌فرماید مسلمانان باید یکپارچه باشند. مهم این نیست که شیعه یا سنی هستیم، مهم آناست که باید متحد باشیم تا بر دشمنانمان پیروز شویم. مفتی اعظم رومانی با اشاره به این که دشمن می‌خواهد ما متفرق باشیم تا بر مسلمانان غلبه کند، تصریح کرد: برای اتحاد باید استراتژی داشته باشیم؛ زیرا اگر نقشه راه نداشته باشیم به هیچ عنوان به موفقیت نمی‌رسیم. یوسف مراد با قدردانی از مسئولان جمهوری اسلامی ایران، گفت: از دولت جمهوری اسلامی ایران برای برپایی این مراسم تشکر می‌کنم، زیرا همیشه درمسیر وحدت پیشگام بوده است. مفتی اعظم رومانی خاطرنشان کرد: مردم مسلمانان اندونزی همیشه دعاگوی مردم در کشورهای اسلامی به‌خصوص ایران هستند و امیدواریم که همیشه بر دشمنان فایق آییم.

مشاور رئیس‌جمهور اندونزی

زهیر مسراوی، مشاور رئیس‌جمهور اندونزی، در دومین روز بیست و هشتمین کنفرانس وحدت اسلامی در تهران گفت: امت اسلامی نیازمند دیدگاه‌های وحدت‌آمیز است. وی با تأکید بر این که برای تحقق وحدت بین شیعه و سنی باید تلاش بسیاری انجام دهیم، ابراز داشت: اندونزی به عنوان یک کشور مسلمان و بزرگترین کشور اسلامی از نظر تعداد جمعیت و گروه ها و طبقات مختلف، مطرح است. 240میلیون نفر در اندونزی زندگی می کنند که 90 درصد آنها مسلمان هستند و کسانی که دین اسلام را به کشور ما رساندند، پیام‌آور وحدت بودند. مشاور رئیس‌جمهور اندونزی با اشاره این که در اندونزی بین شیعیان و اهل تسنن مشکلی وجود ندارد، ابراز داشت: جشن‌های پیامبراعظم (صلی‌الله علیه وآله) و بزرگداشت عاشورا و احترام به اهل‌بیت (علیه‌السّلام) یک سنت اجتماعی در کشور اندونزی است. وی با تأکید بر اینکه برای تحقق وحدت اسلامی نیازمند محور اساسی و میانه رور بخصوص در کشورهای اسلامی هستیم، ادامه داد: مسلمانان باید در مسیر وحدت راه گام بردارند ؛ مسلمانان در هر کشور باید به عنوان الگوی حسنه برای غیر مسلمانان مطرح باشند، به خصوص علما و اندیشمندانی که در این گونه همایش‌ها شرکت می‌کنند. مشاور رئیس‌جمهور اندونزی خاطرنشان کرد: علمای اندونزی سه سطح از اخوت و برادری در اندونزی ایجاد کردند که عبارتند از اخوت اسلامی، اخوت ملی و اخوت بشری. وی افزود: پیامبر اکرم فرمودند: «دوستی وطن علامت ایمان است»، پس باید از این مسأله برای ایجاد اخوت در کشورهای اسلامی استفاده کنیم؛ البته محور اصلی وحدت اسلامی است.

امام‌جمعه اهل‌سنت زاهدان

مولوی عبدالحمید، در کنفراس وحدت اسلامی در تهران با تأکید بر این که وحدت مهمترین وظیفه ما مسلمانان است و نمی‌توانیم بدون وحدت زندگی کنیم، گفت: امت‌های مترقی و فهیم و با فرهنگ در دنیا به دنبال وحدت هستند. امام جماعت مسجد مکی زاهدان با تأکید بر این که وحدت مایه سربلندی و عزت مسلمانان است، خاطرنشان کرد: چالش‌های مقابل وحدت امت اسلامی، ناشی از ندیدن واقعیت‌ها است؛ وقتی واقعیت‌های موجود را نمی بینیم، دچار مشکل می‌شویم. مولوی عبدالحمید با تاکید بر این که شیعه و سنی باید همدیگر را دریابند تصریح کرد: فرق اسلامی باید مشکلات خود را با گفتمان مسالمت‌آمیز حل کنند. وی با اشاره به این که بسیاری از افراد واقعیت‌ها را می‌بینند، ولی تعصب، غفلت و منیت باعث می‌شود که بر حقیقت سرپوش گذاشته شود، ابراز داشت: ناکامی‌های سازمان ملل و شورای امنیت به خاطر آن است که واقعیت‌ها را نمی‌بینند؛ اسرائیل این همه جنایت انجام می‌دهد، اما مدعیان حقوق بشر آن را نمی‌بینند!!! مولوی عبدالحمید با بیان اینکه بسیاری از حاکمان کشورهای اسلامی به دلیل آن که واقعیت‌ها را ندیدند یا به زندان افتادند و یا فراری و کشته شدند، افزود: جنگ راه حل واقعی نیست؛ راه حل واقعی مذاکره و ایجاد فضای گفتمانی دینی و همچنین تشکیل دولت‌های فرهنگی و متعادل است که بتوانند وحدت را در بین مردم و مسلمانان ایجاد کنند. امام جماعت مسجد مکی با تأکید بر این که غربی‌ها خود را به عنوان مبارز علیه تروریسم معرفی می کنند، اما واقعیت چیز دیگری است، یادآور شد: فلسطین مهمترین مسأله جهان اسلام است؛ اگر فلسطین آزاد شود بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.

مدیرکل حوزه مفتی اعظم سلطنت عمان

احمد بن سعود السیابی، در کنفرانس وحدت اسلامی در تهران با اشاره به این که خداوند در قرآن از ما خواسته که امت واحده باشیم، ابراز داشت: دستور قرآن بر امت واحده است، اما متأسفانه این امت در سال‌های اخیر متشتت شده و سخت‌ترین دوره خود را می‌گذراند. مدیرکل حوزه مفتی اعظم سلطنت عمان با بیان اینکه امروز با چالش‌های خطرناکی روبرو هستیم که مهمترین آن مسأله تکفیر است، افزود: متاسفانه تکفیر بین مسلمانان گسترش یافته و این مسأله فقط در این حد باقی نخواهد ماند. وی تصریح کرد: جنگ طایفه‌گری در تاریخ وجود داشته است، ولی هیچگاه تا این حد نبوده که به جنگ مذهبی کشیده شود و مردم به خاطر اعتقادشان آن هم در یک دین، سرخود را از دست بدهند. سعود السیابی خاطرنشان کرد: در مرحله اول باید کتاب‌های درسی را بررسی و بازنگری کنیم و مسائلی که مورد اختلاف و تفرقه را به وجود می‌آورد از این کتب پاک کنیم؛ زیرا اگر کینه از دل‌های نوجوانان شروع شود، نمی‌توانیم آنها را در سنین بالاتر کنترل کنیم. وی افزود: مسأله دوم، این است که علمای اسلامی باید از دعوت به مذاهب خود در بین پیروان دیگر مذاهب پرهیز کنند؛ زیرا علمای هر مذهبی اعتقاد دارند که در مقابل پیروان خود مسئولیت دارند، پس نباید این کارها را انجام داد. مدیرکل حوزه مفتی اعظم سلطنت عمان تصریح کرد: باید وحدت را تقویت کرده و در کشورهای اسلامی بر این مبحث تاکید فوق‌العاده داشته باشیم. سعود السیابی خاطرنشان کرد: مسأله دیگر آن است که باید مسلمان از تأکید بر مسایل تاریخی تفرقه‌افکنانه گذشته دور شوند؛ مسائل فتنه‌انگیری که باعث تفرقه و اختلاف در بین مسلمانان شده است؛ باید به گذشته درخشان بپردازیم و از مسائل تفرقه‌انگیز دوری کنیم.

اندیشمند عراقی

حجت الاسلام والمسلمین شیخ جواد خالصی از اندیشمندان عراق، در کنفرانس وحدت اسلامی در تهران با اشاره به این که نور پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) همواره درخشش خود را حفظ خواهد کرد، ابراز داشت: دین اسلام، دین حقیقی است که قطعا در بر دشمنانش فائق خواهد آمد و این یک وعده الهی است. وی با بیان اینکه وحدت نیاز به بحث ندارد و از واضحات است، ادامه داد: مشکل این است که برخی از کسانی که در اجلاس‌ها شرکت می‌کنند در بازگو کردن مسائل وحدت صادق نیستند. شاید برخی هم صادق هم باشند، ولی عملا کاری نمی‌کنند؛ عده‌ای هم مسائل را صادقانه بیان می‌کنند، ولی حاضر نیستند بهای این گفتار و عمل صادقانه را بیان می‌کنند. این عالم عراقی تصریح کرد: سرنوشت همه ما به اسلام پیوند خورده است؛ براین اساس اگر صادق باشیم، سالی یک بار گردهم نمی‌آییم تا همدیگر را ببنیم؛ باید دید چند نفر وقتی به کشورشان بر می‌گردند در مساجدشان می‌گویند که باید به دنبال وحدت باشیم. خجت الاسلام والمسلمین خالصی یادآورشد: مؤسساتی در دنیای اسلام وجود دارد که شناخته شده‌اند مانند مجمع تقریب و مراکز فتوا در مصر، شام و عراق، همه باید بر لزوم وحدت تأکید کنند. وی افزود: بسیاری از علما در کشورهای خود تحت فشار هستند که باید این مسائل را هم در نظر بگیریم؛ همه ما باید شهروندان کشورهای خود را نصیحت کنیم و صرفا به این اجلاس بسنده نکنیم.

رئیس مؤسسات آیت‌الله فضل‌الله

حجت الاسلام والمسلمین سید علی فضل‌الله، پیش از ظهر امروز در دومین روز کنفرانس وحدت اسلامی در تهران با تأکید بر این که به دلیل صدور فتاوای تکفیری، جهان اسلام در شرایط دشواری قرار گرفته است، گفت: برخی از اشخاص می‌گویند تلاش برای وحدت اسلامی به اهداف خود نرسیده و این تلاش‌ها به پایان رسیده است و تنها به یک شعار بسنده کرده‌ایم. وی با بیان این که نهادینه سازی اصل وحدت نیازمند کالبد شکافی اختلافات است، ابراز داشت: اگر می‌خواهیم به اصل وحدت برگردیم باید انگیزه‌های گروه‌های افراطی را بشناسیم. رئیس موسسات آیت‌الله فضل‌الله در لبنان ادامه داد: اولین انگیزه به خارج از کشورهای اسلامی بر می‌گردد که به دنبال از بین بردن تمدن اسلامی هستند؛ مسأله دیگر آن است که آنها خیلی از مسایلی که مطرح می‌کنند دارای سند و منبع اساسی نیست، بلکه در چارچوب منافع سیاسی و اقتصادی برخی دولت‌ها و کشورها می‌باشد. این اندیشمند لبنانی با بیان این که وحدت اسلامی اگر بخواهد به هدف خود برسد نیازمند تلاش‌های گسترده است، افزود: وحدت باید بدور از همه اختلافات سیاسی انجام شود؛ وحدت در پروسه‌های تنگ و غیر گسترده خود را منحصر کرده است که باید به سطح عمومی برسد؛ ما قبول نداریم که گفتمان وحدت صرفا محدود به خود باشد. وی با اشاره به اینکه شبکه‌های ماهواره‌ای اختلاف‌افکن گسترش یافته و در مقابل شبکه‌های تقریبی بسیار اندک‌اند، تصریح کرد: باید ابزارها و روش‌های خود را تغییر دهیم و از دشمنانان جلوتر باشیم. سیدعلی فضل الله خاطرنشان کرد: تفسیر معنی وحدت بسیار مهم است؛ زیرا همه ما دیگران را به وحدت دعوت می‌کنیم، ولی درک ما از وحدت ممکن است بادیگران تفاوت کند؛ در این مرحله باید پاسخ‌های لازم را به سئوالات بدهیم. رئیس موسسات آیت‌الله فضل‌الله در لبنان تأکید کرد: باید با جنبش‌هایی که می‌خواهند خون مسلمانان را بریزند، مبارزه کنیم؛ باید هر گونه کشتار و جنایت را تحریم کنیم؛ باید زبان گفتگو را در بین خود تقویت کرده و مشکلاتی که وجود دارد را کم رنگ کنیم.

برنامه‌های جنبی کنفرانس

همزمان با سومین روز برگزاری بیست و هشتمین كنفراس وحدت اسلامی در مراسمی با عنوان تكریم از شخصیت‌های بزرگ تقریبی، با حضور آیت‌الله محمد علی تسخیری مشاورعالی رهبری در امور جهان اسلام و آیت‌الله اراكی دبیر كل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، از شخصیت امام موسی صدر، شیخ سعید شعبان و آیت الله واعظ زاده خراسانی در سالن همایش‌های صدا و سیما تجلیل به عمل آمد.

سخنرانی امام خامنه‌ای در دیدار با میهمانان کنفرانس

در خجسته عید میلاد پربرکت نبی‌مکرم اسلام و ولادت صادق آل‌محمد، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار قشرهای مختلف مردم، مسئولان لشکری و کشوری، علما و اندیشمندان شرکت‌کننده در کنفرانس وحدت اسلامی و سفیران کشورهای اسلامی، وحدت را، درس بزرگ پیامبر خاتم و نیاز مبرم امت اسلام خواندند و تأکید کردند: تجلیل از رسول ختمی مرتبت نباید به حرف و سخن محدود شود بلکه تلاش برای تحقق پیام‌های وحدت‌بخش آن حضرت، باید مهمترین اولویت کشورهای اسلامی و ملتهای مسلمان باشد.

میلاد پیامبر اسلام، میلاد علم، عقل، اخلاق، رحمت و وحدت

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تبریک دو مناسبت گرانقدر این روز عزیز، میلاد پیامبر اسلام را میلاد «علم و عقل و اخلاق و رحمت و وحدت» خواندند و خاطرنشان کردند: در تحقق این مفاهیم عمیق و سعادت بخش، وظیفه مسئولان، سیاستمداران، علما و نخبگان کشورهای اسلامی، بسیار سنگین‌تر است. ایشان با ابراز تأسف عمیق از موفقیت طرح‌های تفرقه‌انگیز دشمنان اسلام تأکید کردند: اگر ملت‌های مسلمان با این امکانات عظیم و ویژگی‌های منحصر بفرد، نه در جزئیات بلکه در جهت‌گیری‌های کلی همدل و همزبان شوند، ترقی و تعالی امت اسلامی تضمین می‌شود و انعکاس جهانی وحدت و همزبانی دنیای اسلام، مایه شرف، آبرو و عظمت پیامبر اسلام خواهد شد. رهبر انقلاب، نماز پرشکوه ملتهای مسلمان در عید فطر و اجتماع عظیم حج را دو نمونه از هم جهتی عزت بخش امت اسلام برشمردند و افزودند: در اربعین حسینی امسال نیز، میلیونها مسلمان که اهل تسنن نیز در میان آنها بودند حادثه ای عظیم و عجیب آفریدند که انعکاس جهانی آن، به عنوان بزرگترین گردهمایی مسلمانان جهان، زمینه ساز افتخار و عظمت دنیای اسلام شد. ایشان در همین زمینه از دولت، ملت و عشایر عراق به علت فداکاری و بزرگواری در خدمت به زائران اربعین حسینی امسال، تشکر و قدردانی کردند.

عوامل و موانع ایجاد اتحاد دنیای اسلامی

رهبر انقلاب در تبیین عوامل ایجاد اتحاد دنیای اسلامی، پرهیز از سوءظن و اهانت فرق مختلف شیعه و سنی نسبت به یکدیگر را بسیار مهم دانستند و با اشاره به تلاش گسترده مراکز جاسوسی و اطلاعاتی غرب برای تفرقه افکنی خاطرنشان کردند: آن تشیعی که با MI۶ انگلیس مرتبط است و آن تسننی که مزدور CIA است هر دو ضد اسلام و ضد پیامبرند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، با یادآوری پرچمداری امام خمینی در بحث وحدت اسلامی، به تلاش‌های بی‌وقفه جمهوری اسلامی در این زمینه اشاره و خاطرنشان کردند: در ۳۵ سال اخیر کمک‌های ایران به برادران مسلمانان، غالباً به برادران اهل سنت بوده است و نظام اسلامی و ملت ایران با حمایت مستمر از ملت فلسطین و مردم کشورهای منطقه، پایبندی عملی خود را به شعار وحدت، ثابت کرده است. ایشان خطاب به سیاستمداران، علما و روشنفکران جهان اسلام این سؤال را مطرح کردند: هنگامی که زورگویان جهانی برای ایجاد اسلام‌هراسی و تخریب چهره نورانی اسلام، شدت مشغول فعالیتند، آیا سخنان تفرقه‌انگیز و تخریب متقابل چهره فرق اسلامی، خلاف حکمت و عقل و سیاست نیست؟ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، تمرکز سیاست خارجی برخی کشورهای منطقه بر معارضه با ایران را اشتباهی بزرگ برشمردند و افزودند: برخلاف این سیاست‌های غیرعاقلانه، جمهوری اسلامی، همچنان سیاست خارجی خود را بر مبنای دوستی و برادری با همه کشورهای اسلامی از جمله دولت‌های منطقه، پیگیری خواهد کرد. ایشان همچنین ترویج پلورالیسم را برداشت غلط از قرآن کریم و متون اسلامی خواندند و افزودند: بر مبنای آیات صریح قرآن، اسلام، پلورالیسم را قبول ندارد. رهبر انقلاب، تمرکز بر منافع امت اسلامی و وحدت دنیای اسلام را متضمن تأمین منافع تک تک کشورهای اسلامی خواندند و تأکید کردند: همه ما مسلمانان باید با تکیه بر متون قرآن از جمله آیه شریفه اَشِدّاءُ عَلَی الکُفار رُحماءُ بَینَهم ^{[فتح–29]} ‎ در مقابل استکبار و سرطان مهلک صهیونیسم جهانی و در رأس آنها آمریکا و دولت غاصب اسرائیل بایستیم و در میان خود، مهربان و همراه و همدل باشیم.

بیانیۀ پایانی

در بیانیه پایانی بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی در تهران آمده است که این کنفرانس به مدت سه روز چند موضوع کنفرانس را بررسی کرده و در پایان نشست‌های خود تصمیمات و توصیه‌های زیر را صادر نمود:

• شرکت‌کنندگان براساس مسلمات قرآن کریم و سنت شریف نبوی تأکید کردند که اسلام همه اهل قبله را شامل می‌شود و دلیل آن شهادتین است که جان، مال و آبروی گوینده آن را در امان قرار می‌دهد و تقریب بین مذاهب اسلامی را راهی مهم برای تحقق وحدت امت در حوزه‌های مختلف دانستند و اعلام داشتند که منتسبان تمامی مذاهب اسلامی که به ارکان اسلام و اصول ایمان باور دارند و هیچ یک از بدیهیات آن را انکار نمی‌کنند، در دایره امت واحده اسلامی قرار می‌گیرند و جان آنها یکسان است وکوچکترین آنان در شمول ذمه آنها قرار می‌گیرد و در برابر غیر خود، متحد هستند و برای تحقق اهداف والای اسلامی با یکدیگر همکاری می‌کند و اینکه نباید اختلافات سیاسی از اختلافات عقیدتی، تاریخی یا فقهی سوء‌استفاده کنند و انگیختن فتنه‌های طایفه‌ای یا نژادی، فقط به دشمنان اسلام خدمت می‌کند و طرح‌های مکارانه‌شان را عملی می‌سازد و اشغال‌گری‌های کینه توزانه سرزمین‌های اسلامی را که باید با تمامی ابزارها با آن مبارزه کرد، تقویت می‌کند.
• شرکت‌کنندگان تمامی اشکال تجاوزات صهیونیستی به ملت صبور، مقاوم شجاع فلسطین، به ویژه تلاش‌های آنها برای تخریب مسجد‌الاقصی و خانه‌های فلسطینیان در قدس و یهودی‌سازی آن را از طریق تغییر قومیتی در سرزمین فلسطین و محاصره این ملت غیور در غزه محکوم می‌کنند جهاد ملت قهرمان فلسطین و مقاومت دلیرانه آنان را گرامی می‌دارند و از تلاش‌های برای صلح گروه‌های مختلف فلسطینی و اتحاد آنها حمایت و بار دیگر بر ضرورت تحقق حقوق مشروع ملت فلسطین و در رأس آنها حق تعیین سرنوشت و برپایی دولت مستقل آنها در تمامی سرزمین‌های فلسطینی به پایتختی قدس شریف و حق بازگشت به وطنشان تأکید می‌کنند، همچنانکه به ندای امام خامنه‌ای در ضرورت مسلح ساختن ملت‌مان در کرانه باختری با هدف حمایت از مسأله مقاومت فرا می‌خوانند و محاکمه صهیونیست‌های جنایتکار و مجازات آنها در ازای جنایات جنگی و جرائم ضد انسانی‌شان، را از جامعه بین‌المللی می‌خواهند.
• شرکت‌کنندگان ضمن اعلام مقاومت به عنوان حق مشروع ملت‌ها، تمامی انواع تروریسم فردی یا گروهی یا دولتی که توسط برخی از کشورها تحت پوشش جهانی‌سازی دموکراتیک کردن کشورهای انجام می‌شود و در سطح اسلامی و جهانی محکوم است را تقبیح و حمایت خود را از مقاومت اسلامی در فلسطین و لبنان، اعلام کردند.
• شرکت‌کنندگان با هدف تحقق وحدت اهل قبله و تقریب پیروان مذاهب اسلامی، تمامی مسلمانان را به احترام به یکدیگر و پرهیز از بحث و مناقشه در مسائل مورد اختلاف و سپردن آن به بحث‌های علمی علما و کارشناسان و عدم اهانت و افترا به اتباع سایر مذاهب اسلامی فرا می‌خوانند. همچنین آنها بر عدم جواز هر شکلی از انواع توهین‌های لفظی یا عملی به مسائل مورد احترام هر یک از مذاهب اسلامی که به طور ویژه شامل اهل‌بیت (علیهم‌السّلام)، همسران پیامبر مکرم اسلام (صلی‌الله علیه وآله)، صحابه بزرگوار یا امامان مسلمانان می‌شود، و عدم جواز تخریب مساجد و عبادتگاه‌ها و همچنین حسینیه‌ها، تکایا و مراقد بزرگان تأکید کردند. در این راستا، شرکت‌کنندگان فتوای تاریخی رهبر معظم انقلاب اسلامی، امام خامنه‌ای را در خصوص تحریم اسائه ادب به شخصیت‌های بزرگ مذاهب اسلامی و اهانت به همسران نبی مکرم اسلام که مورد استقبال گسترده علمای امت و محافل دینی و الازهر شریف واقع شد را ارج نهادند.
• شرکت‌کنندگان تأکید کردند که امت اسلامی با چالش‌های بزرگی مواجه است که عقیده، شخصیت، فرهنگ، ارکان وجودی و نقش تمدن آن را نشانه گرفته است و در معرض توطئه‌هایی قرار دارد که گستستگی جغرافیائی، زبانی، ملی، مذهبی و حتی تاریخی آن را نشانه رفته است، همانطور که تلاش می‌کند آن را در حوزه‌های اجتماعی، علمی، اقتصادی و نظامی و... عقب و از اسلام دور نگه دارد و در قدرت خود برای مقابله با مشکلات حیاتی مستحدثه شک کند و می‌کوشد رفتارهای مادی منحرف از دین ووابستگی به غرب و تمایل به آن را در میان مسلمانان گسترش دهد و جهان اسلام را به جنگ‌های طایفه‌ای و قومی مشغول نگه دارد تا از مسیر مقاومت منحرف شود و این چیزی است که در رفتار گروه‌های تکفیری مسلح در نقاط مختلف جهان اسلام و همچنین در تضعیف تعلیم و تربیت اسلام‎‌گرایان و تشکیک در قدرت آن در به فروش واداشتن امت و نفوذ در رسانه‌های اسلامی از طریق اشاعه روحیه شکست و فرمانبرداری و سقوط اخلاقی آن مشهود است تا در طوفان فتنه‌ها به وظیفه خود در آگاهی بخشی و بنای شخصیت با ثبات اسلامی عمل نکند.
• شرکت‌کنندگان بر این باورند که نیاز شدید به طراحی برنامه‌های تفصیلی برای تحقق تقریب بین مذاهب اسلامی در حوزه‌های زیر احساس می‌شود:

1. ارتقای سطح آگاهی مسلمانان در حوزه‌های مختلف و به‌ویژه در حوزه فهم اسلام و تعالیم و اهداف آن و فهم واقعیت‌ها در سطوح مختلف؛
2. درخواست از کشورهای اسلامی برای اجرای شریعت اسلامی در تمامی حوزه‌های زندگی؛
3. آغاز فرایند آموزشی و تربیتی در نواحی مختلف امت اسلامی بر اساس آموزه‌های اسلامی؛
4. استفاده مفید از امکانات سیاسی، اقتصادی و جغرافیایی و توانمندی‌های علمی امت و کاربست آن در تحقق اهداف بزرگ و مقاومت در برابر چالش‌ها؛
5. کمک به اقلیت‌های اسلامی در کشورهای مختلف جهان برای حفظ هویتشان واقامه شعائر دینی و تقویت نقش آنها در جامعه در عین رعایت حقوق غیر مسلمانان در جوامع اسلامی؛
6. تربیت نسل اسلامی براساس فرهنگ مقاومت و عزت و ایجاد ساختار آینده نگرانی بهتر با تاکید بر نقش مثبت زنان و جوانان و سایر گروه‌های جامعه؛

• شرکت‌کنندگان از طریق راه‌های زیر به نوآوری در حوزه‌های اندیشه‌ای که به تقریب بینجامد، فرا می‌خوانند:

1. گسترش اندیشه اعتدال در فهم شریعت برگرفته از کتاب و سنت شریف نبوی؛
2. توجه به اولویت‌های فقهی و آگاهی نسبت به مقتضیات و خواسته‌های و در نظر داشتن شرایط متغیر در صدور احکام شرعی؛
3. توجه به مقاصد ثابت شریعت و ویژگی‌های عمومی اسلام؛
4. احیای علوم تطبیقی و علوم اختلافی؛
5. توجه به توسعه اندیشه تقریبی در پژوهش‌ها و مطالعات مختلف و به ویژه فقهی.

• شرکت‌کنندگان در سطح عملیاتی پیشنهادهای زیر را ارائه کردند:

1. توسعه منطق گفتگو بین مسلمانان بر اساس پایه‌های شرعی؛
2. تقویت فعالیت‌های کمیته «المساعی الحمیده» و کمیته‌های فرعی آن برای تحقق آشتی میان مسلمانان و حل بحران‌های آنها ووساطت بین دولت‌ها و ملت‌ها وگروه‌های مختلف برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها و دستیابی یک راه حل اسلامی مسالمت‌آمیز درباره مشکل سوریه، بحرین، عراق و میانمار و سایر حوزه‌های اختلاف؛
3. تقویت مطالعات تقریبی در دانشگاه‌ها از طریق گشایش گروه‌های دانشگاهی در این تخصص و افزایش پیام‌های علمی و توسعه مبادله تخصصی علمی؛
4. تنظیم فتوا بر اساس ضوابط مورد تأیید انجمن‌ها و منابع فقهی؛
5. تشکیل کمیته‌ای از حقوقدانان که حقوق آسیب دیدگان افراط و تکفیر و تروریسم را پیگیری کند؛
6. تشکیل کمیته‌های از متفکران که به ارائه برنامه‌ها و طرح‌هایی برای ضامنت سلامت خانواده مسلمان و دفاع از حقوق آن و به ویژه حقوق زنان و کودکان براساس ارزش‌های انسانی و شریعت نبوی بپردازد.

• شرکت‌کنندگان در کنفرانس اعلام می‌دارند که تقریب به معنی تعصب مذهبی یا کوشش برای تبلیغ یک مذهب در میان پیروان مذهب دیگر نیست و آنچه را که برخی طرف‌هگا به عنوان کوشش شیعه کردن اهل سنت یا سنی کردن شیعیان ترویج می‌کنند، بیشتار به قصد فتنه‌انگیزی و مفسده‌جویی میان مسلمانان و گسترش اختلاف میان امت است.
• کنفرانس وحدت اسلامی، جهان اسلام و ملت‌های منطقه را به اتحاد در مقابله با جنبش‌های افراطی و تکفیری و حمایت از مقاومت مردمی در عراق و سوریه تا استقرار امنیت در این دو کشور فر می‌خواند.
• شرکت‌کنندگان به همکاری برای یاری آوارگان و آسیب دیدگان از گروه‌های افراطی و تکفیری در مناطق مختلف جهان اسلام به ویژه سوریه و عراق فرا می‌خوانند.
• شرکت‌کنندگان در کنفرانس، خواهران مسلمانی را که از توانائی علمی برخوردارند، به همکاری برای موفقیت دعوت به تقریب فرا می‌خوانند و از ایشان می‌خواهند که نقش فعالتری در کنفرانس‌های وحدت اسلامی و گسترش آگاهی تقریبی میان جوامع اسلامی‌داشته باشند.
• شرکت‌کنندگان در کنفرانس معتقدند که مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، طی روند فعالیتش که نزدیک به ۳۰ سال به طول انجامیده است، با استفاده از تمامی ابزارهای موجود، نقش مهمی در تحقق موادی که بیشتر ذکر آن رفت، ایفا کرده است. امید است برخی از موانع و نواقصی که مانع از تسریع در تحقق اهداف مطلوب می‌شود، برطرف شود.
• کنفرانس وحدت اسلامی از شورای عالی و مجمع عمومی می‌خواهد به بررسی ارزیابی‌های کمیته‌ها و توصیه‌های آنان و توصیه‌های کمیته‌های دائمی مجمع عمومی و اتحادیه‌های جهانی علمای مقاومت بپردازد.
• شرکت‌کنندگان کنفرانس پیروزی‌ها و گام‌‌های موفقیت‌آمیز ملت‌های اسلامی در بیداری را شادباش گفته و همگان را به حمایت مادی و معنوی از خلق‌های ستم دیده به ویژه مردم فلسطین و میانمار را فرا می‌خوانند.
• شرکت‌کنندگان کنفرانس به جهاد مردم ایران و رهبری آن را در راه اجرای شریعت خدا در عرصه‌های مختلف زندگی درود می‌فرستند و هرگونه توطئه علیه این روند را محکوم می‌سازند همچنان که حمایت خود را از موضع جمهوری اسلامی ایران در پیشبرد توانایی هسته‌ای برای اهداف مسالمت‌آمیز را اعلام می‌دارند و هرگونه روش‌های پیچیده برای منع بهره‌گیری از حقوق مشروعی را که پیمان‌ها و قطعنامه‌های بین‌المللی تضمین می‌کنند محکوم می‌سازند و کشورهای اسلامی را به بهره‌گیری از این تجربه فرامی‌خوانند.
• شرکت‌کنندگان کنفرانس تلاش‌های پیشگامان تقریب و وحدت اسلامی از جمله سیدجمال‌الدین حسینی و امام شیخ محمدعبده و امام محمود شلتوت و امام بروجردی و امام خمینی و امام مودودی و امام کفتارو و امام سید موسی صدر و امام خامنه‌ای و حضرت آیت‌الله واعظ زاده خراسانی و حضرت آیت‌الله تسخیری را ارج می‌نهند.
• شرکت‌کنندگان در کنفرانس بر ضرورت تشکیل کمیته‌ای متشکل از شخصیت‌های فعال اسلامی برای پیگیری توصیه‌های کنفرانس و اجرای آنها و ارائه گزارش سالانه در مورد روند اجرایی این توصیه‌ها به دبیرخانه مجمع عمومی تاکید می‌کنند.
• شرکت‌کنندگان در کنفرانس مراتب سپاسگذاری خود را از جمهوری اسلامی ایران و رهبر آن امام خامنه‌ای (دام ظله العالی) و نیز از مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برای برگزاری و میزبانی این کنفرانس مبارک اعلام می‌دارند و برگزاری چنین گردهمایی‌هایی را متضمن خیر و برکت فراوانی می‌دانند.

جستارهای وابسته

• اسلام
• جهان اسلام
• وحدت اسلامی
• محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)
• کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی
• مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

منابع

• ديدار جمعی از مردم، مسئولان کشور، سفیران کشورهای اسلامی و ميهمانان كنفرانس وحدت اسلامى‌، پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، تاریخ درج مطلب: 19 دی‌ماه 1393 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 26 تیرماه 1404 ش.
• بیستمین و هفتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی/ تهران ـ 1393، وب‌سایت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 26 تیرماه 1404 ش.