پرش به محتوا

بیست و ششمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی

از ویکی‌وحدت
بیست و ششمین کنفرانس بین‌المللی وحدت
نام رویدادبیست و ششمین کنفرانس بین‌المللی وحدت
تاریخ رویداد8 بهمن 1391 ش، مصادف با 15 ربیع‌الاول 1434 ق، برابر با 27 ژانویه سال 2013 م
روز رویدادیکشنبه
مکان رویدادتهران، سالن اجلاس سران
عواملمجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
دلیل اهمیتپیامبر اعظم (صلی‌الله علیه وآله) نماد هویت امت واحده اسلامی

بیست‌ و ششمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، با موضوع «پیامبر اعظم (صلی‌الله علیه وآله) نماد هویت امت واحده اسلامی» از روز یکشنبه 8 بهمن 1391 ش، مصادف با 15 ربیع‌الاول 1434 ق، برابر با 27 ژانویه سال 2013 م، با حضور اندیشمند و متفکر داخلی و خارجی از ایران و کشور اسلامی، از جمله آیت‌الله محسن اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، آیت‌الله تسخیری، دبیر پیشین مجمع، محمود احمدی نژاد، رئیس‌جمهور، احمد بدرالدین حسون، مفتی اعظم سوریه، سید عمار حکیم رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق، عثمان بطیخ، مفتی اعظم تونس، سیدعلی فضل‌الله از علمای لبنان، ابراهیم جعفری، نخست‌وزیر پیشین عراق، سید حسن فیروزآبادی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، سید محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، و محمدباقر خرمشاد، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، به مدت سه روز به همت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در ساختمان اجلاس سران در تهران برگزار گردید.

مراسم افتتاحیه

دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با تأکید بر اینکه ما در بیست و ششمین کنفرانس وحدت و دیگر برنامه‌های تقریب مذاهب اسلامی در پی راهکارهایی عملی جهت مقابله با سه پدیده ایجاد تفرقه در میان مسلمانان، تکفیر مسلمانان و هتک حرمت و ریختن خون آنان هستیم، با تبریک سالروز میلاد پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) و امام صادق (علیه‌السّلام) اظهار کرد: امیدواریم در این همایش بزرگ بتوانیم به بررسی مشکلات جهان اسلام پرداخته و راه‌حل‌هایی برای آنها بیابیم. آیت‌الله محسن اراکی افزود: ما از این همایش بزرگ انتظار داریم تا در مورد مشکلات و بحران‌هایی که جامعه اسلامی با آن دست به گریبان است به ویژه بزرگترین آنها یعنی فتنه ایجاد تفرقه و جنگ میان مسلمانان چاره‌اندیشی کند و ما با این همایش بتوانیم در این عرصه با هم‌اندیشی و بسیج امکانات راه‌حلی برای آن بیابیم. دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اظهار کرد: این عالمان بزرگ جهان اسلام هستند که باید راه‌حل مشکلات جهان اسلام را بیابند و ما نباید از سازمان‌های بین‌المللی در این زمینه توقعی داشته باشیم و آنان را حلال این مشکلات بپنداریم. اراکی با بیان اینکه آیا می‌توان چشم بر هم گذاشت و از این همه فجایع که در کشورهایی چون سوریه،‌ بحرین و ... صورت می‌پذیرد صرف‌نظر کرد؟، ادامه داد: مگر اسلام،‌ قرآن و پیامبر به ما اجازه می‌دهند که در برابر این وقایع دست روی دست بگذاریم و مگر آنها به ما دستور ندادند که صلح را در جهان برپا کنیم؟ وی اظهار کرد: از شاخصه‌های اصلی امت اسلامی وحدت آن است و اگر در جامعه اسلامی فتنه‌ای برپا شد باید دانست که چنین جامعه‌ای دچار بیماری شده و از راه رسول اکرم (صلی‌الله علیه وآله) نیز فاصله گرفته است. وی با بیان این‌که امت اسلامی تفرقه‌پذیر نیست، گفت: وظیفه همه عالمان اسلامی ایجاب می‌کند که در مسیر ایجاد وحدت جهان اسلام و امت واحده اسلامی تلاش کنند. به ویژه با نسیم بیداری اسلامی که در حال حاضر در جامعه اسلامی ایجاد شده است باید برای ایجاد بهار اسلامی تلاش کنیم تا در آن جوانه اسلامی بروید و تبدیل به درخت تنومند شود که سایه آن بر همه جهان اسلام افکنده شود. اراکی گفت: امیدواریم که در این گردهمایی بزرگ علمای اهل‌سنت و شیعه که از همه نقاط جهان در این مجمع دور هم جمع شده‌اند برای حل بحران‌های جهان اسلام چاره‌ای اندیشیده و برنامه خود را در این زمینه گفته و گامی برای حل مشکلات کشورهایی چون سوریه،‌ بحرین، عراق و دیگر نقاط جامعه اسلامی بردارند. وی گفت: این دشمن است که برای آتش‌افروزی در جهان اسلام سعی می‌کند و ما با اطلاع از این موضوع باید جلوی صدور فتواهای ضد اسلامی را نیز بگیریم. وی افزود: چگونه یک فتوا می‌تواند خلاف نص صریح قرآن و سنت رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله) باشد؟ دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گفت: در این همایش ما باید چاره‌ای برای سه پدیده خطرناک در جامعه اسلامی بیاندیشیم که آنها عبارتند از ایجاد تفرقه، تکفیر مسلمانان و هتک حرمت ریختن خون افراد مسلمان است و باید بدانیم که این سه پدیده خطرناک در حال حاضر جهان اسلام را تهدید می‌کنند. اراکی گفت: تاکنون کنفرانس تقریب مذاهب اسلامی توانسته است دو مرحله را پشت سر بگذارد که یکی از آنها طراحی،‌ استنباط،‌ تشریح و تبیین مبانی ضرورت و راهکارهای وحدت در جامعه اسلامی است که بر این اساس مجمع تقریب مذاهب اسلامی توانسته انبوهی از تحقیقات را در این زمینه به جامعه اسلامی ارائه کند. وی گفت:‌ همچنین دومین مهمی که تاکنون در کنفرانس‌های تقریب مذاهب اسلامی صورت پذیرفته است ایجاد گفتمان تقریب و وحدت و ترویج آن در جامعه اسلامی با تلاش بزرگان ما بوده است و بر این اساس گفتمان وحدت در جامعه اسلامی گفتمانی رایج شده است. دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اظهار کرد: راه افتادن موسساتی برای تقریب مذاهب و ادیان در نقاط مختلف جهان در نتیجه ترویج گفتمان تقریب در آنها بوده است که این مهم از طریق مجمع تقریب مذاهب اسلامی و زیر نظر مقام معظم رهبری صورت گرفته است. وی اظهار کرد:‌ امروز ما باید آنچه که نظریه‌پردازی کرده و ترویج داده‌ایم را به ثمر نشانده و در این اجلاس و دیگر برنامه‌هایمان آنها را به برنامه‌هایی عملی تبدیل کنیم.

پیام آیت‌الله مکارم‌شیرازی

آیت‌الله مکارم شیرازی در پیامی به بیست و ششمین کنفرانس وحدت اسلامی با تاکید بر بهره‌گیری از فقه مذاهب مختلف اسلامی برای نزدیک سازی پیروان مذاهب اسلامی، استفاده از فقه مقارن برای رسیدن به تقریب مذاهب اسلامی را ضروری دانست. متن پیام این مرجع تقلید که حجت‌الاسلام والمسلمین نظری آن را در مراسم افتتاحیه کنفرانس وحدت اسلامی قرائت کرد، به شرح زیر است:

استفاده از فقه مقارن برای تقریب

یکی از طرق وصول به مساله تقریب مذاهب استفاده از فقه مقارن است یعنی مسائل فقهی مذاهب مختلف را به صورت استدلالی و گسترده در برابر هم بچینیم مشترکات آن روشن شود و تفاوت‌های آنها هر کدام با دلیل مخصوص خود ذکر شود تا محققان بتواند قضاوت صحیحی داشته باشند. می‌دانیم اهل‌سنت هزاران کتاب فقهی، استدلالی و غیر استدلالی دارند و پیروان مکتب اهل‌بیت (علیه‌السّلام) نیز هزاران کتاب در این زمینه نوشته‌اند که بر اساس آیات قرآن و سنت پیامبر و روایات ائمه اهل‌بیت (علیه‌السّلام) تدوین شده است. هر گاه به سراغ فقه مقارن برویم و مسائل فقهی هر دو مذهب و یا حتی مذاهب دیگر را در کنار هم بچینیم خواهیم دید مشترکات بسیار زیاد و هر کدام برای موارد اختلاف دلیلی اقامه کرده‌اند که مطالعه آن سبب تقریب هر چه بیشتر مذاهب می‌شود. به همین دلیل فقهای بزرگ شیعه از دیر زمان به نوشتن کتب فقه مقارن پرداخته‌اند از جمله شیخ طوسی در کتاب خلاف، محقق حلی در معتبر، علامه حلی در تذکره و منتهی، صورت عالمانه و جامعی از فقه مقارن اسلامی ارائه داده‌اند. ولی در این میان جای کتابی به عنوان دایره‌المعارف فقه مقارن خالی بود تصمیم گرفتیم که به اتفاق جمعی از علمای حوزه علمیه به این کار بپردازیم و مخصوصا مسائل مستحدثه که در عصر و زمان ما پیدا شده از دیدگاه مذاهب مختلف مورد برسی قرار گرفت تاکنون سه جلد از این کتاب به چاپ رسیده و امید داریم در آینده نزدیک به پایان برسد.

صحنۀ جهان امروز، جنگ احزاب تمام عیار

حقیقت این است در هیچ زمانی در تاریخ اسلام مسأله وحدت مسلمین تا این اندازه که امروز به آن نیازمندیم ضرورت نداشته، صحنه جهان امروز مبدل به یک جنگ احزاب تمام عیار شده، آمریکا، اتحادیه اروپا، اسرائیل و کشورهای وابسته و مزدور آنها دست به دست هم داده‌اند تا جلوی پیشرفت اسلام را در جهان بگیرند و حکومت اسلام بر مناطق مختلف به خصوص منطقه خاورمیانه را دچار شکست کنند. قرآن مجید با صراحت تنازع و اختلاف را موجب فشل شدن و از بین رفتن روح جامعه اسلامی می‌شمرد و با صراحت در سوره انفال می‌فرماید: ولا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم [انفال–46] وظیفه شما اندیشمندان بزرگ جهان اسلام بسیار سنگین است باید همه ناآگاهان را از خواب غفلت بیدار کنید و درهای نجات و سعادت را به روی آنها بگشایید؛ البته خداوند یار و یاور شماست و اینجاست که برنامه‌هایی همچون برنامه‌های ابتکاری مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی کاملا می‌درخشد. اینجانب معتقدم چنانچه نیت‌ها خالص باشد و تلاش و کوشش کافی صورت گیرد دست لطف خدا به سوی ما دراز خواهد شد و به مقتضای والذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا [اعنکبوت–69] هدایت الهی شامل حال هه ما خواهد شد.

پیام آیت‌الله بشیر نجفی

پیام آیت‌الله بشیر نجفی از مراجع مقیم نجف از سوی فرزند ایشان حجت‌الاسلام شیخ علی نجفی در کنفرانس وحدت قرائت شد. متن این پیام به شرح زیر است:

استکبار جهانی در برهه‌ای از زمان، بر بسیاری از کشورهای اسلامی تسلط یافت و از همین طریق، تمام توان خود را به کار گرفت تا اسلام را محو کند و از هیچ توطئه‌ای برای رسیدن به اهداف شوم خود فروگذار نکرد. یکی از مهمترین برنامه‌های استکبار جهانی، برافروختن آتش فتنه انگیزی در میان مسلمانان از طریق طائفه‌گری و اختلاف افکنی بین ایشان بوده است. استکبار جهانی برای پیشبرد اهداف خود از افراد گمراه و نادان بهره برده است، متاسفانه همچنان مسلمانان مورد هجمه و حمله گروه‌های نادان و گمراه از اینجا و آنجا قرار می‌گیرند. بر همه ما واجب است که در برابر این فتنه انگیزی بایستیم و در این مسیر، بدون هیچ وقفه‌ای تلاش کنیم. علمای شیعه همچون شیخ طوسی در کتاب الخلاف، توجه به بحث‌های تطبیقی و مقارن داشته‌اند، شایسته است که از سیره علمای سلف بهره بگیریم و بهانه به دست دشمنان ندهیم.

سخنرانان

دبیرکل سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

آیت‌الله محمدعلی تسخیری در افتتاحیه بیست و ششمین کنفرانس وحدت اسلامی، با برشمردن برخی از فعالیت‌های صورت گرفته در جهت تقریب مذاهب اسلامی و فعالیت‌های این کنفرانس در این عرصه اظهار کرد: امیدواریم این فعالیت‌ها مقدمات ایجاد وحدت امت اسلامی را فراهم آورد. وی افزود: همچنین ایجاد وحدت امت اسلامی مقدمه‌ای جهت تشکیل جامعه موحدین، متقین و مبارزه با طاغوت و نیز مقدمه‌ای جهت تشکیل امت وسط و عدالت باشد تا بدین وسیله نمونه‌ای کامل برای بشریت صورت پذیرد. دبیرکل سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گفت: امیدواریم همه ما حامل رسالت خود در جهت وحدت امت اسلامی به همه جهان باشیم.

رئیس‌جمهوری اسلامی ایران

رئیس‌جمهور در بیست‌وششمین کنفرانس وحدت اسلامی با تأکید بر اتحاد مسلمانان، گفت: اگر مسلمان‌ها با هم بودند جایی برای سلطه‌گران وجود نداشت. دکتر محمود احمدی نژاد با اشاره به اوضاع کشورهای منطقه و جهان، خاطرنشان کرد: امروز در همه‌جای دنیا مشکلات فراوانی وجود دارد که یکی از آن‌ها کافی بود که همه ابناء بشر برای حل و فصل آن قیام کنند. وی با تأکید بر لزوم توجه به اهداف ایجاد وحدت و نتیجه آن، اظهار داشت: مباحث تاریخی فی‌نفسه منفی نیستند، اما وحدت در گذشته نمی‌تواند ترسیم‌کننده راه آینده باشد. رئیس‌جمهور با تأکید بر این‌که باید برای آینده وحدت کنیم، گفت: وحدت برای انجام یک مأموریت است اگر مأموریتی معرفی نشود وحدت بی‌معناست. تا مأموریتی معرفی نشود و وحدت در معرفی به‌وجود نیاید، وحدتی در عمل محقق نخواهد شد. بنابراین چه نگاه دینی داشته باشیم و چه صرفاً نگاه سیاسی داشته باشیم، باید مأموریت‌مان را جهانی تعریف کنیم والا شکست حتمی است. دشمنان نجات همه ملت‌ها را مطرح می‌کنند، در مقابل ما اگر بگوییم فقط مسلمان‌ها را نجات دهیم، شکست خواهیم خورد. بنابراین حتی باید برای نجات مردم آمریکا و اروپا هم تلاش کنیم. چراکه امروز مردم اروپا از ظلم به ستوه آمده‌اند و فریادرسی برایشان وجود ندارد. رئیس‌جمهور همچنین گفت: اگر کسی از فقر و بدبختی مردم خوشحال شود حتماً مسلمان نیست مسلمان کسی است که از فقر و فلاکت، ملت‌ها ناراحت بوده و غصه بخورد و برای اصلاح جهان تلاش کند. لذا دایره مأموریت، جهانی است؛ هرچند عده‌ای در دنیا اصرار دارند که مرزبندی بین مسیحیان و مسلمانان باقی بماند و حتی بین مسلمانان مرزبندی وجود داشته باشد.

مفتی اعظم سوریه

شیخ احمد بدرالدین حسون، مفتی اعظم سوریه هم در این کنفرانس گفت: گناه ایران این است که در برابر جهان‌خوران ایستاده و در این راه، مقاومت می‌کند. وی ابراز داشت: آیا کسی باور می‌کند که مسأله ایران مسأله هسته‌ای باشد؟ تنها مسأله آن‌ها با ایران، فلسطین و حمایت از مقاومت است. شیخ حسون در خصوص حوادث سوریه گفت: موضوع حقوق ملت در سوریه مانند پیراهن عثمان است؛ بشار اسد رسماً اعلام کرده است که اگر مردم سوریه بخواهند، ریاست‌جمهوری را رها می‌کنم؛ اما مسأله آن‌ها مسأله ریاست‌جمهوری نیست و با راه‌های دموکراتیک برای حل مسأله سوریه کنار نمی‌آیند و از سوی دیگر، سلاح به سوریه وارد می‌کنند. وی ادامه داد: در همایش معارضان سوری که به ابتکار جمهوری اسلامی ایران برگزار شد، بشار اسد و وزیر خارجه ایران دست به سوی معارضان دراز کردند، اما آن‌ها نپذیرفتند و به لندن و پاریس رفتند، آیا لندن و پاریس خواستار وحدت امت اسلامی هستند؟!

رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق

حجت الاسلام والمسلمین سیدعمار حکیم رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق هم گفت: برای حفظ بیداری اسلامی و وحدت میان مسلمین باید از فرمایشات رسول اکرم تبعیت کنیم. وی وجود فرقه‌ها و طایفه‌ها را برای مسلمانان نعمت دانست و گفت: پیشرفت‌ها در سایه تفاوت‌ها حاصل می‌شود و نباید از تنوع گروه‌ها به اختلاف برسیم و باید برای رسیدن به امت واحده تلاش نماییم. سیدعمار حکیم در ادامه به عوامل تفرقه و اختلاف بین مسلمانان اشاره و تصریح کرد: تعصب و تبعیض از جمله این عوامل است و متعصبین از دین به دور هستند و باعث می‌شوند یک نظام مردم‌سالار به سمت دیکتاتوری پیش رود. از سوی دیگر نظام لائیک نیز خطرات خودش را دارد و گروهی را بر گروه دیگر مسلط می‌نماید.

مفتی اعظم تونس

مفتی اعظم تونس با تأکید بر اینکه که ما باید همگان بر وحدت اسلامی تاکید کنیم و بدانیم که دینمان طرفدار وحدت است و از قرآن باید تدبیر و الگو بگیریم، در بیست و ششمین کنفرانس وحدت مذاهب اسلامی، اظهار کرد: همه ما باید بر وحدت اسلامی تاکید کنیم چرا که تنها راه موفقیت مسلمانان همین است. شیخ عثمان بطیخ افزود: قبل از اسلام همه جهان در تاریکی به سر می‌بردند، ولی قرآن به عنوان نوری برای ما آمد و اسلام اصولی چون وحدت را زنده کرده و رسول اکرم (صلی‌الله علیه وآله) باعث نجات بشریت شد و ما در چنین روزی باید به پیروی از وی بازگشته و عهدی جدید با ایشان برقرار کنیم. مفتی اعظم تونس اظهار کرد:‌ اسلام طرفدار وحدت و حلم است و قرآن کتابی است که ما باید از آن الگو گرفته و تدبیر اتخاذ کنیم و نباید تنها برای تبرک به آن مراجعه کنیم. بطیخ اظهار کرد: قرآن تهدیدی علیه کتاب‌های دیگر نیست بلکه این کتاب الهی و دین اسلام رحمتی برای تمام جهانیان هستند. وی اظهار کرد:‌ قرآن از ما می‌خواهد که با اخلاق خود بر جهان مسلط باشیم.

اندیشمند لبنانی

سیدعلی فضل‌الله از علمای لبنان با تأکید بر اینکه علمای ما باید با هم هماهنگ باشد تا امور را درست مدیریت کنند و تمام مسلمانان باید برای رهایی از مشکلات وحدت داشته باشند، در کنفرانس وحدت اسلامی اظهار کرد: ما باید اشکالات را برطرف کنیم و در رفتار خود تجدیدنظر داشته باشیم. در جامعه اسلامی دو گروه همواره می‌توانند جامعه را اصلاح کنند (خلفا و علما). وی خاطرنشان کرد: زمانی که علما عمل درستی داشته باشند و منافع شخصی خود را کنار بگذارند و عدالت را در نظر بگیرند، باعث می‌شود که انسان‌ها این عدالت را ببینند و خود آنها آگاهانه با مسائل برخورد کنند. این اختلافات موجود گاهی براساس جهل است و علمای ما باید با هم هماهنگ باشد تا امور را درست مدیریت کنند. وی با بیان این‌که برای ایجاد وحدت باید از عمل شروع کنیم، گفت: علما خود شاهد این اختلافات هستند و برای وحدت جامعه اسلامی باید اختلافات را کنار گذاشت. مسلمان کسی است که مسلمان دیگر از دست زبان و عمل او در امان باشد. ما در هر مدرسه، دانشگاه و سازمان فرهنگی و اجتماعی باید به صورت جدی در مورد وحدت بحث و بررسی داشته باشیم و وحدت در تمامی زمینه‌ها، نقش داشته باشد.

نخست‌وزیر پیشین عراق

ابراهیم جعفری، نخست‌وزیر پیشین عراق با تأکید بر اینکه اگر می‌خواهیم ارتباط مودت و دوستی داشته باشیم، باید قلب‌ها را به هم نزدیک کنیم و با زبان محبت و دوستی از انسان‌ها دعوت به عمل بیاوریم که در این زمینه آیات زیادی در قرآن آمده و این کنفرانس بهترین راه برای رسیدن به امت واحده اسلامی است، در کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی افزود: پیامبر در قلب‌ انسان‌ها نفوذ کرد و آنها را به اسلام دعوت کرد ما باید پیامبر را به عنوان الگوی حسنه خود قرار بدهیم. وی با بیان این‌که «محبت وقتی عقلانی باشد می‌تواند شهوات انسانی را کنترل کند» گفت: در این راستا باید بر مشترکات اسلامی تاکید ویژه‌ای کنیم خیلی‌ها می‌خواهند اتحاد مسلمانان را از بین ببرند و ما را از ارزش‌های اسلامی دور کنند ولی ما باید بر ارزش‌ها تاکید و آیات قرانی را ملاک خود قرار دهیم زیرا اسلام با فطرت انسان‌ها سازگار است. جعفری خاطرنشان کرد: اسلام بدی را از بین برده و پیامبر با تسخیر قلب‌ها یک امت کوچک را از جزیره‌العرب خارج و به یک امت واحده بزرگ تبدیل کرده است. نخست وزیر پیشین عراق با بیان اینکه اگر بهار واقعی می‌خواهیم باید وحدت داشته باشیم، گفت: ما بیش از 50 کشور هستیم و دو سوم از ذخایر نفتی در سرزمین‌های ما است اگر ارزش‌های اسلامی و انسانی را حفظ کنیم و به آخرت اعتقاد پیدا کنیم از هیچ کدام از مسائل دنیوی هراس پیدا نمی‌کنیم ما باید مسائل سیاسی، اخلاقی و دینی را طبق اصول دین رعایت کنیم. جعفری در پایان گفت: اسلام ما را به همگرایی دعوت کرده است و از همین جا اعلام می‌کنم که ملت عراق هر نوع خواسته‌ای که در صدد وحدت آنها باشد را انجام می‌دهد ملت ما باید در برابر حزب‌ها آگاه، بیدار و شجاع باشند و در برابر توطئه‌ها بایستند، در این کنفرانس علاوه بر تاکید بر وحدت باید مسائل سیاسی و اقتصادی روز کشورها را در نظر بگیریم چرا که این‌، باعث رسیدن به وحدت بیشتر می‌شود.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح

سید حسن فیروزآبادی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با تأکید بر اینکه نقشه راه وحدت اسلامی پرهیز از تفرقه و تاکید بر اشتراکات است و همین مفاهیم در کتب مرجع اهل‌سنت نیز آمده است، در بیست و ششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی اظهار کرد: وحدت از مهم‌ترین اصول و برنامه‌های دین اسلام است و وحدت باعث بیداری اسلامی در کشورهای مسلمان می‌شود و الگوی وحدت اسلامی ما برای جهان امروز نهضت امام خمینی و انقلاب ایران است. وی خاطرنشان کرد: ولی امر مسلمین جهان رهبر معظم انقلاب فرمودند اگر کسی کلامی بگوید که باعث تفرقه بین مسلمانان شود، بدانید یا جاهل است یا از کسانی است که می‌خواهد بین مسلمانان تفرقه بیندازد. وی در ادامه درباره عوامل اساسی برای وحدت اسلامی گفت: 15 عامل برای وحدت قابل شمردن است: قرآن، پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) و سنت نبوی، محبت اهل‌بیت، قبله، ایمان به خداوند، امت واحده، مهدویت و موعودگرایی، مسجد و نماز جمعه و جماعت، مناسک حج ابراهیمی، گفتگوی نیکو و معاشرت مسلمانان شیعه و سنی، شناخت و الفت شیعه و سنی برای عمل به فروعات دینی، جهاد و تبرا بر دشمنان اسلام ، وجود آشتی و همگرایی ، حرمت و افشای کانون‌های صهیونیستی و جاهلان افتراق دینی. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح خاطرنشان کرد: قرآن کتاب واحد است و همان کتابی است که خلیفه سوم جمع‌آوری و به تایید حضرت علی (علیه‌السّلام) رسانده است. حب اهل‌بیت نیز در بین اهل‌سنت وجود دارد به طوری که امام جمعه دبی در عصر حاضر می‌گوید، به نظر من بعد از قرآن حب اهل‌بیت بهترین پیوند دهنده قلب‌های مومنین است. وی در ادامه با اشاره به مهدویت و موعودگرایی گفت: این باور به قدری مسلم است که جزو عقاید انکارناپذیر شیعه و سنی است. گفت‌وگوی نیکوی شیعه و سنی جزو عوامل وحدت محسوب می‌شود. وی در پایان گفت: جهاد و تبرا از دشمنان دین اسلام از عوامل دیگر وحدت است. رهبر، وحدت را یک امر ضروری بیان می‌کند و باید بین تمام فرق و مذاهب اسلامی هماهنگی وجود داشته باشد و باید به این کشتار همدیگر پایان دهیم و در جهت وحدت اسلامی، تلاش بیشتری کنیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر اینکه کسانی هستند که متاسفانه می‌خواهند ما را از مسیر وحدت بیرون کنند، در بیست و ششمین کنفرانس وحدت اسلامی با تبریک میلاد پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) و امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) اظهار کرد: وجود پیامبر مهر و رحمت سراسر عشق و دوستی است و پیامبر محور وحدت و انسجام بین مسلمانان سراسر جهان است و تمامی پیامبران آمدن او را مژده داده بودند، پیامبری که رسالت او جهانی می‌شود. سیدمحمد حسینی افزود: پیامبر منادی وحدت است و دائما تفرقه و دودستگی و اختلاف بین مسلمانان را نفی کرد. پیامبر همه را دعوت به همبستگی و هم‌گرایی می‌کرد. اگر ما معتقدیم که پیرو او هستیم، تفرقه و نفاق دیگر معنی ندارد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این‌که کسانی هستند که متاسفانه می‌خواهند ما را از مسیر وحدت بیرون کنند، خاطرنشان کرد: برخی از دولت‌های منطقه در جهت اهداف آنها گام برمی‌دارند. در گذشته کسانی همچون شیخ محمد عبده، آیت‌الله بروجردی و امثال اینها ندای همبستگی را سر دادند و در عصر ما امام خمینی منادی وحدت بوده و این پرچم را مقام معظم رهبری در دست نگه داشته است و شخصیت‌هایی همواره در جهت ایجاد وحدت کمک کرده‌اند که امروز شاهد تجلیل از یکی از آنها آیت‌الله تسخیری بودیم که حرکت‌های آنها غیرقابل جبران است. وی با بیان این‌که در عصر حاضر شاهد قرآن‌سوزی هستیم و یا با فرهنگ و فیلم می‌خواهند فرهنگ اسلامی را از بین ببرند، گفت: اسلام‌ستیزی دلایلی دارد. وقتی آنها رشد و بالندگی اسلام را می‌بینند، دچار ترس و وحشت می‌شوند. اواخر قرن 20 وقتی هویت خود را بازیابی کردیم به ویژه با پیروزی انقلاب اسلامی که شاهد احیای اسلام هستیم، آنها به بهانه‌های مختلف هجمه‌های خود را روی اسلام زیاد کردند و اسلام را به عنوان خطر برای مردم خود مطرح کردند. متاسفانه برخی از افراد هم به این کار آنها دامن زده‌اند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: مکاتب دیگری در دنیا وجود دارد ولی آنها با آن مکاتب مشکلی ندارند و مشکل آنها با اسلام این است که اسلام دین را یک بحث فردی تلقی نمی‌کند بلکه در بحث سیاست، اقتصاد و همه امور جایگاه خاصی دارد و آنها توان خود را به کار برده‌اند تا بتوانند در جهان اسلام تفرقه بیندازند. وی در پایان گفت: عقلانیت و وحدت باید به جهان اسلام معرفی شود. در جمهوری اسلامی اقدامات به روزی انجام شده حتی در فضای مجازی، اقداماتی را انجام داده‌ایم تا چهره درست اسلام را به غرب بشناسیم و نظام سرمایه‌داری را به چالش بکشانیم و امیدوارم این نشست‌ها، راهکارهای مناسبی برای تحقق وعده الهی باشد.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی

محمدباقر خرمشاد در کنفرانس وحدت اسلامی، پنج فرصت و پیشنهاد را باعث وحدت و قدرت‌یابی جهان اسلام دانست.

  • پیشنهاد اول؛ در کشورهایی که در دو سال گذشته انقلاب کرده‌اند و رژیم‌های گذشته را ساقط کرده‌اند، رهبرانی که امروز قدرت را در این کشورها در دست گرفته‌اند، باید اسلام‌گرا باشند و وحدت را حفظ کنند و به گونه‌ای عمل کنند که برای امت اسلامی وحدت به ارمغان بیاورند.
  • وی در ادامه با اشاره به فرصت دوم گفت: فراهم آوردن فضای مناسب برای طرح هرچه بیشتر مسأله فلسطین در جهان اسلام، زیرا فلسطین از آرمان‌های مهم اسلام است و اکنون فرصت مناسبی برای رسیدن به این آرمان است.
  • خرمشاد با اشاره به فرصت سوم گفت: جهان اسلام قبل از این انقلابات اخیر با بن‌بست همراه بود و امروز توده‌های مردم مسلمان فرصت مشارکت پیدا کرده‌اند و این مشارکت را باید ارج بنهیم.
  • رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ادامه با اشاره به فرصت چهارم گفت: با اتفاقات جهان اسلام، اردوگاه جهان چند قطبی در مقابل نظام تک قطبی تقویت شده است و انتظار داریم که تقویت بیشتری نیز بشود. امروز با فضای پدید آمده می‌توان از جهان چند قطبی عبور کرد.
  • وی با اشاره به فرصت پنجم گفت: تفکرات اهل‌سنت تغییر پیدا کرده و به دنبال حکومتی نزدیک به اسلام و شریعت هستند و این فرصت مناسبی برای ایجاد وحدت است.

خرمشاد در ادامه با اشاره به تهدیدات جهان اسلام اشاره کرد: متاسفانه در دو سال گذشته علی‌رغم انقلابات شاهد قدرت‌گیری نیروهای تندرو در جهان اسلام هستیم که آنها فضای کشورهای اسلامی را تهدید می‌کنند و آرامش را برهم می‌زنند و باعث تفرقه و نفاق می‌شوند. رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در پایان با اشاره به تهدید دوم افزود: شکاف‌های جهان اسلام تهدید است. به دلایل مختلف در دو سال گذشته شاهد تشکیل قوم‌ها و قبایل مختلف هستیم که تهدیدی برای وحدت اسلامی است.

سخنرانی رهبر ایران

رهبر انقلاب اسلامی، در دیدار جمعی از مسئولان نظام، میهمانان خارجی شركت كننده در بیست و ششمین كنفرانس وحدت اسلامی، سفرای كشورهای اسلامی و قشرهای مختلف مردم، ضمن تبریك هفدهم ربیع الاول سالروز میلاد پیامبر اعظم اسلام (صلی‌ الله علیه وآله) و حضرت امام جعفر صادق (علیه‌السّلام)، اتحاد اسلامی را یك شعار مقدس و وحدت میان امت اسلامی را مهمترین پیام رسالت نبی مكرم اسلام (صلی‌ الله علیه وآله) دانستند و با اشاره به حركت بیداری اسلامی در دنیای اسلام بویژه در شمال آفریقا، آن را بخشی از تحقق وعده الهی دانستند و تأكید كردند: امروز اصلی‌ترین سیاست دنیای استكبار برای مقابله با بیداری اسلامی، ایجاد اختلاف و به جان هم انداختن مسلمانان در كشورهای اسلامی است، بنابراین وظیفه خطیر نخبگان دینی، سیاسی و دانشگاهی جهان اسلام تشریح طراحی دشمن برای امت اسلامی و تلاش جدی برای تحقق شعار اتحاد اسلامی است.

تبعیت امت اسلامی از دستورات پیامبر اسلام

حضرت آیت الله خامنه‌ای، ‌ماه ربیع الاول را بواسطه میلاد پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه وآله) و امام صادق (علیه‌السّلام)، بهار زندگی و حیات خواندند و خاطرنشان كردند: گرامی داشتن این میلاد بزرگ، فقط به جشن و شادی صرف نیست بلكه دنیای اسلام باید رابطه معنوی، قلبی و عاطفی خود را با نبی مكرم (صلی‌ الله علیه وآله) روز به روز تقویت كند. ایشان یكی دیگر از ضروریات گرامیداشت هفدهم ربیع الاول را تبعیت امت اسلامی از دستورات پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه وآله) دانستند و افزودند: مسلمانان باید دستورات آن بزرگوار را در زندگی خود پیاده و در مسیر دستورات ایشان برای تربیت فردی و اجتماعی و رفتار سیاسی در جامعه، حركت كنند. رهبر انقلاب اسلامی شرایط دنیای اسلام را برای پیروی عملی از دستورات حضرت خاتم النبیین (صلی‌الله علیه وآله) را بواسطه آغاز حركت بیداری اسلامی، مهیا و آماده خواندند و تأكید كردند: بعد از ده‌ها سال فشار و سلطه غربی‌ها بر دنیای اسلامی، اینك مسلمانان احساس می كنند كه اسلام، زمینه ساز تحقق عزت، سربلندی و استقلال آنها است و همه آرزوهای امت اسلامی، ‌می تواند به بركت اسلام برآورده شوند.

بركات بیداری اسلامی

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، شكل گرفتن احساس توانایی ایستادگی در مقابل استثمار و استكبار دولت‌های غربی، در میان مسلمانان، و وادار كردن غربی‌ها به عقب نشینی را از بركات بیداری اسلامی برشمردند و افزودند: بیداری اسلامی كه سی و چهار سال قبل در ایران آغاز شد و اكنون در دنیای اسلام در حال گسترش است، از نشانه های تحقق وعده الهی و حركت به سمت پیروزی است. ایشان خاطرنشان كردند: دنیای استكبار از همان ابتدای حركت بیداری اسلامی تلاش كرده است تا در مقابل آن مشكل و سد ایجاد كند اما اگر مسلمانان به خداوند متعال توكل كنند و عزم جدی برای حركت رو به جلو داشته باشند، سد دشمنان، قطعاً مانع حركت دنیای اسلام نخواهد شد و آنان گام به گام به پیروزی‌های بیشتری خواهند رسید.

ایجاد اختلاف، اصلی‌ترین تلاش دشمنان برای مقابله با بیداری اسلامی

رهبر انقلاب اسلامی، ایجاد اختلاف و مشغول كردن مسلمانان به یكدیگر را اصلی ترین تلاش دشمنان برای مقابله با بیداری اسلامی دانستند و افزودند: در زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز از همان ابتدا سیاست ایجاد اختلاف دنبال شد اما جمهوری اسلامی با قاطعیت در مقابل این توطئه ایستاد و پرچم اتحاد اسلامی را برافراشت. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای خاطرنشان كردند: امام خمینی در طول حیات خود بارها تأكید كردند كه ما معتقد به برادری اسلامی هستیم و این مسیر، بعد از ایشان نیز تا به امروز، ادامه داشته است. ایشان تأكید كردند: تنها راه مقابله با توطئه ایجاد اختلاف، احساس اتحاد میان مسلمانان و همچنین در میان گروه‌ها، مذاهب و جناح‌های مختلف داخل هریك از كشورهای اسلامی است. رهبر انقلاب اسلامی نتیجه اختلاف میان مسلمانان را به حاشیه رفتن مسأله فلسطین و لزوم ایستادگی در مقابل زیاده خواهی آمریكا و غرب دانستند و افزودند: حركت جدیدی كه امروز غربی‌ها در آفریقا برای تسلط بر ملتهای آفریقایی آغاز كرده‌اند، نتیجه اختلافات و مشغول بودن مسلمانان به یكدیگر است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به نمونه هایی از نتایج ایجاد اختلاف در میان مسلمانان از جمله فجایع پاكستان، جنگ و كشتار در سوریه، بایكوت شدن صدای مردم در بحرین، و در مقابل هم قرار گرفتن مردم در مصر، تأكید كردند: هر حركت اختلافی در میان ملت‌های مسلمان و یا در داخل هر كشور اسلامی، بطور قطع و یقین ، بازی كردن در زمینی است كه دشمن طراحی كرده است. ایشان نخبگان دینی، سیاسی، دانشگاهی و حوزوی كشورهای اسلامی را به جدی گرفتن موضوع وحدت فراخواندند و افزودند: نخبگان امت اسلامی باید ضمن تشریح طراحی خطرناك دشمن برای ایجاد اختلاف، خود نیز از هرگونه اختلاف و یا تحریك احساسات سطحی و عامیانه پرهیز كنند، زیرا برافروختن آتش اختلافها، سرنوشت ملتها را سیاه می كند. رهبر انقلاب اسلامی، شعار «اتحاد اسلامی» را یك شعار مقدس خواندند و تأكید كردند: اگر امروز پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه وآله) در میان ما بودند، همه مسلمانان را به اتحاد و پرهیز از اختلافات دعوت می كردند[۱].

بیانیۀ پایانی

در بیانیه پایانی بیست و ششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی در تهران آمده است که این کنفرانس به مدت سه روز چند موضوع کنفرانس را بررسی کرده و در پایان نشست‌های خود تصمیمات و توصیه‌های زیر را صادر نمود:

بسم الله الرحمن الرحیم

  • شرکت‌کنندگان با توجه به مسلمات قرآن کریم و سنت شریف نبوی تاکید کردند که اسلام گردآورنده تمامی‌ اهل قبله است و دلیل آن نیز شهادتین است که خون و مال و ناموس بر زبان آورنده‌اش را از هرگونه تعرضی مصون می‌دارد همچنانکه بر این باورند که تقریب مذاهب اسلامی‌ مهمترین راه برای تحقق وحدت امت اسلامی‌ در همه گستره‌هاست و پیروان مذاهب اسلامی‌ که به ارکان اسلام و اصول ایمان باور دارند و هیچ کدام از ضروریات این را منکر نشده‌اند، مجموعاً امت اسلامی‌ واحده را تشکیل می‌دهند و خونشان برابر و همگی در برابر یکدیگر مسئول هستند و در برابر دیگران متحد و یکپارچه‌اند و در راستای تحقق اهداف والای اسلامی‌ می‌کوشند و اختلاف‌های سیاسی هرگز نباید اختلاف‌های عقیدتی، تاریخی یا فقهی را مورد سوء استفاده قرار دهد و برانگیختن هر گونه فتنه فرقه‌ای یا نژادی، تنها در خدمت دشمنان امت قرار دارد و نقشه‌های شوم و فریبکارانه آنان را تحقق می‌بخشد و اشغالگری ننگین سرزمین‌های اسلامی‌ از سوی آنان را تثبیت می‌کند و شایسته است که با تمام قدرت در برابر آنها ایستادگی کرد.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس تاکید می‌کنند که قرآن کریم و سنت شریف نبوی، فضای انسانی تمدنی پرشکوهی را برای بشریت فراهم آورد و خردگرایی و فضای گفتگوی سازنده و آزادی اجتهاد طبق ضوابط شرعی را گسترش داده و روحیه برادری و وحدت را غرس کرده‌اند روحیه‌ای که در پی توضیح ویژگی‌های امت اسلامی‌ و رسالت والای آن برای تمامی‌ جهانیان کاملا روشن گشت و در نتیجه تعدد مذاهب حالتی طبیعی است که دارای پیامدهای سازنده‌ای به لحاظ راه حل‌های مشکلات در پرتو احکام شریعت اسلامی‌ و اصول آن است.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس به بحث و بررسی در سیره پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) پرداختند و بر ضرورت بهره برداری از آن در جنبه‌های گوناگون زندگی معاصر خویش انگشت گذارند. جنبه‌هایی چون:
  1. به حاشیه نراندن هیچکدام از گروه‌های اسلامی‌ بهنگام تدوین قانون اساسی است زیرا پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) همه قبایل و عشایر مدینه منوره از جمله یهودیان و بت‌پرستان را گرد آورد و زیر چتر این سند بسیار مهم یعنی صحیفه مدینه قرارداد؛
  2. توجه به وضع حقوق و آزادی‌های عمومی‌ و بویژه آزادی عقیده در قانون اساسی زیرا پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) بیش از یک ماده را به این حقوق و آزادی‌ها اختصاص داد؛
  3. توجه به همبستگی اجتماعی و ضرورت در نظر گرفتن آن در متن قانون اساسی به گونه‌ای که زندگی شرافتمندانه‌ای برای ناتوانان و مستمندان فراهم آید؛
  4. تشویق دولت‌های اسلامی‌ برای در نظر گرفتن شریعت اسلامی‌ به عنوان مرجع قانون گذاری‌های خود مشتمل بر تمامی‌ مذاهب فقه اسلامی‌ از جمله مذاهب چهارگانه اهل‌سنت و مذهب شیعه امامی‌ و مذاهب معتبر مسلمانان؛
  5. بنیانگذاری جایزه جهانی برای بهترین پژوهش‌ها و مطالعات سالیانه در سیره شریف نبوی که متضمن خلاقیت و نوآوری‌هایی در عرصه نوشتاری اسلامی‌ باشد.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس تاکید دارند که امت اسلامی‌ با چالش‌های بزرگی روبروست که باورها و شخصیت‌ها و عناصر وجودی و نقش تمدنی آن را نشانه گرفته و در معرض توطئه‌هایی در راستای متفرق کردن، پاره پاره کردن جغرافیایی، زبانی، قومی‌، مذهبی، و حتی تاریخی آنست. همچنان که این چالش برآنند تا امت اسلامی‌ را در ابعاد مختلف اجتماعی و علمی‌ و اقتصادی و نظامی‌ و ... عقب مانده نگاه دارد و در جهت دور ساختن آن از اسلام خود و ایجاد شک و تردید در توانایی برای رویارویی؛ مشکلات و مسائل نو پدید و اشاعه رفتارهای منحرفانه مادی و پاشیدن بذر تقلید و پیروی از غرب و شیفتگی نسبت به آن و کوشش در راستای تضعیف تعلیم و تربیت اسلامی‌ و ایجاد تردید در توانایی آنها برای آگاهی و روشنگری امت و نفوذ به رسانه‌های اسلامی‌ با گسترش روحیه شکست و وادادگی اخلاقی در این جهت که نتواند نقش مطلوب و شایسته خود را در خفه کردن توطئه‌ها و آگاهی بخشی و بنای شخصیت متعادل اسلامی‌ ایفا نماید.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس برآنند که هواها و گرایش‌های سیاسی و گسترش حالت‌های تعصب آمیز و جهل و نادانی برخی پیروان مذاهب نسبت به حقیقت مذاهب دیگر به ایجاد حالت انحرافی فرقه گرایانه و پر رنگ شدن پدیده افراط گرایی، غلو، تکفیر و دشمنی و کینه توزی و انتقال درگیری‌ها و نزاع‌های فکری به صحنه عمل و از آنجا پیامدهای منتفی خطرناکی برای امت در پی داشته و راههای نفوذ دشمنان و ضربه زدن به عقاید، گرایش‌های نظری و عملی اصیل آن را هموار ساخته است.
  • در جهت تحقق این وحدت در میان اهل قبله و برقراری تقریب مذاهب اسلامی‌، شرکت‌کنندگان در کنفرانس به لزوم احترام گذاشتن هر طرف به طرف دیگر و واگذاری مسائل خلافی به علما و کارشناسان و عدم اهانت و اسائه ادب به کسی فرا می‌خوانند. همچنانکه شرکت‌کنندگان در کنفرانس بر عدم جواز توجیه هر آنچه اهانت یا توهین به گروهی تلقی می‌شود انگشت گذاردند این تاکید بویژه شامل عدم اهانت به اهل‌بیت یا همسران پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) یا صحابه و پیشوایان مسلمانان از طریق اهانت به ایشان یا تعرض به هر آنچه منسوب به آنهاست اعم از هر نوع اسائه گفتاری یا رفتاری و عملی و نیز عدم جواز بی حرمتی به مساجد یا حسینیه‌ها و آرامگاه‌ها و مراکز دینی مختلف می‌گردد. در همین راستا شرکت‌گنندگان در کنفرانس فتوای تاریخی مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه‌ای در خصوص تحریم هرگونه اهانت به شخصیت‌ها و نمادهای مذاهب اسلامی‌ و اسائه ادب به همسران پیامبر را بسیار ارزشمند و گرانبار ارزیابی کردند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس برآنند که نیاز مبرمی‌ به تدوین برنامه‌های تفصیلی برای تحقق تقریب مذاهب اسلامی‌ در عرصه‌های زیر وجود دارد: بالا بردن سطح آگاهی مسلمانان در عرصه‌های مختلف و بویژه در عرصه فهم اسلام و آموزه‌ها و اهداف آن و درک واقعیت موجود در ابعاد مختلف؛ درخواست از کشورهای اسلامی‌ برای پیاده کردن شریعت اسلامی‌ در همه عرصه‌های زندگی؛ فعال سازی روند آموزشی و پرورشی همه جانبه برای بخش‌های مختلف امت اسلامی‌ طبق تعالیم اسلام؛ کوشش برای تحقق مواضع متحد عملی نسبت به مسایل بزرگ و تحقق همبستگی میان امت در عرصه‌های گوناگون؛ فعال سازی نهادهای مشترک اسلامی‌ از جمله سازمان تعاون اسلامی‌ و سازمان‌های غیر دولتی و سازمان‌های مردم نهاد و خیریه و تربیتی و آموزشی و رسانه‌ای؛ بهره برداری بهینه از امکانات سیاسی و اقتصادی و جغرافیایی و توانایی‌های علمی‌ امت و بسیج آنها برای تحقق اهداف بزرگ و ایستادگی در برابر چالش‌ها؛ کمک به اقلیت‌های اسلامی‌ در سرتاسر جهان برای پاسداری از هویت خود و ادای شعائر دینی و فعال سازی نقش آنها در جامعه ضمن رعایت حقوق غیر مسلمانان در جامعه اسلامی‌؛ تلاش جدی برای پیاده سازی اعلامیه اسلامی‌ حقوق بشر صادره از سوی سازمان تعاون اسلامی‌؛ تاکید بر نقش خلق‌های اسلامی‌ در ساخت آینده خود و مشارکت فعال در خودسازی و شیوه زندگی و ترسیم روند تمدنی بشری خود؛ پرورش نسل اسلامی‌ بر فرهنگ مقاومت و عزت و تشکیل ساختار آینده‌ای برتر با تاکید بر نقش سازنده زنان و جوانان.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس به خلاقیت و ابتکار در عرصه‌های فکری منجر به تقریب با توجه به موارد زیر فرا می‌خوانند: ژرفا بخشیدن به آیین میانه گرایی در فهم شریعت؛ رعایت فقه اولویت‌ها و شناخت اهداف و رعایت شرایط متغیر در اتخاذ مواضع شرعی؛ رعایت اهداف و مقاصد شرع و ویژگی‌های عمومی‌ اسلام؛ احیای دانش فقه مقایسه‌ای و علم خلاف؛ توجه به روند اجتهاد صادر از سوی مجامع فقهی؛ کنترل روند فتوا طبق ضوابط تدوینی مجامع فقهی؛
  • و در بعد عملی شرکت‌کنندگان در کنفرانس موارد زیر را پیشنهاد می‌کنند: تعمیم منطق گفتگوی مسلمانان با یکدیگر بر بنیادهای شرعی؛ آگاهی بخشی به نخبگان و توده‌های مسلمان نسبت به فرهنگ تقریب و تعمیم روحیه الفت و برادری و محبت میان بخش‌های مختلف امت؛ تلاش مشترک برای اتخاذ مواضع متحد در همه مسایل سرنوشتی همچون: پیاده کردن شریعت اسلامی‌، رویارویی با چالش‌های بزرگ مقدم دانستن منافع عمومی‌ بر منافع خصوصی، تشویق به تأسیس نهادهای وحدتی و تقریبی در تمامی‌ ابعاد رسانه‌ای، اجتماعی و تربیتی در هرجا، تشویق مطالعات تقریبی در دانشگاه‌ها از راه گشایش بخش‌های تخصصی دانشگاهی و همچنین تشویق رساله‌های علمی‌ و تحکیم و تقویت مبادلات تخصصی، کنترل روند فتوا طبق ضوابطی که مجامع فقهی در نظر گرفته‌اند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس اعلام می‌کنند که فراخوان تقریب به معنای تعصب مذهبی یا تبلیغ و انتشار مذهبی در میان پیروان مذهب دیگر نیست و آنچه برخی گروه‌ها به عنوان کوشش برای شیعه کردن اهل‌سنت یا سنی کردن شیعیان رواج می‌دهند تنها به قصد فتنه انگیزی میان مسلمانان و گسترش دایره اختلاف میان صفوف امت صورت می‌گیرد.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس همه گونه اشکال تجاوز صهیونیستی علیه خلق صبور و مقاوم ما در فلسطین بویژه جنایات وحشیانه‌ای که در غزه قهرمان و مقاوم به صورت قتل و تبعید هزاران تن فلسطینی صورت گرفت و کوشش‌های مربوط به ویران ساختن مسجد الاقصی و خانه‌های فلسطینی‌ها در بیت المقدس و یهودی‌سازی آن با ایجاد تغییرات جمعیتی در سرزمین فلسطین را محکوم می‌کنند و در عین حال به ملت قهرمان فلسطین و مقاومت شجاعانه آن درود می‌فرستند و کوشش‌های صلح جویانه میان گروه‌های فلسطین و وحدت بخشیدن به آنها را مورد حمایت قرار می‌دهند و مجدداً بر ضرورت احقاق حقوق مشروع فلسطینی و مهم‌ترین آنها حق تعیین سرنوشت و تاسیس دولت مستقل خود در تمامی‌ سرزمین‌های فلسطینی به پایتختی قدس شریف و حق آنان در بازگشت به سرزمین خود را انگشت می‌گذراند. همچنانکه از جامعه بین الملل خواستار محاکمه جنایتکاران صهیونیست و مجازات آنان به خاطر ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت می‌شوند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس بر ضرورت راه حل‌های اسلامی‌ برای بحران‌های جهان اسلام بویژه در سوریه و بحرین انگشت می‌گذارند و ضرورت ایفای نقش فعال علما و نخبگان در ارائه راه حل اسلامی‌ برای این بحران‌ها و تاسیس کمیته کوشش‌های خیرخواهانه و ایفای نقش میانجی میان دولت‌ها و ملت‌ها و گروه‌های مختلف جامعه به منظور نزدیک ساختن دیدگاه‌ها و رسیدن به راه حل اسلامی‌ مسالمت‌آمیز برای مشکلات در سوریه و بحرین را خاطرنشان می‌سازند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس خواهران مسلمان را به ارائه پژوهش‌ها و دیدگاه‌های خود برای موفقیت فراخوان به تقریب و این که عهده‌دار نقش فعالتری در کنفرانس وحدت اسلامی‌ و گسترش آگاهی تقریبی در میان جوامع اسلامی‌ باشند، فرا می‌خواند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس برآنند که مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی‌ در روند بیش از 20 ساله خود ایفاگر نقش مهمی‌ در راستای تحقق آنچه در بندهای پیش گفته مطرح شد بوده است گو اینکه موانع و کاستی‌هایی وجود دارد که برای دو چندان ساختن کوشش‌ها و شتاب گیری گام‌ها برای تحقق اهداف مورد نظر باید از میان برداشته شوند. به همین دلیل شرکت‌کنندگاندر کنفرانس موارد زیر را پیشنهاد می‌کنند: کوشش در تکامل بخشی و گسترش مجمع عمومی‌؛ تأسیس مرکز گفتگوی علما و اندیشمندان مذاهب اسلامی‌؛ کوشش در جهت توسعه فعالیت‌های مجمع در عرصه تعمیق بیداری اسلامی‌ و رهنمونی آن و ممانعت از انحراف آن از سوی عناصر مشکوک؛ کوشش در راستای تاسیس اتحادیه علمای مقاومت و تقریب و نیز اتحادیه جهانی زنان مسلمان و دیگر اتحادیه‌های شرکت کننده در روند عملی «تقریب»؛ ایجاد هر چه بیشتر مراکز منطقه‌ای وابسته برای اجرای برنامه‌های تقریبی و رصد کردن همه حرکت‌های خصمانه؛ کوشش در راستای فعال کردن میثاق وحدت اسلامی‌ صادره از سوی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی‌ در سال ۲۰۰۸ م و اجرای مواد آن؛ توجه به بهبود فعالیت‌های رسانه‌ای در خدمت به رسالت تبلیغی اسلام؛ افزایش توجه به شعائر و مراسم دینی بویژه حج و حضور فعال در آنها؛ کوشش در حضور در دانشگاه‌ها و مراکز گوناگون علمی‌ و برقراری پیوندهای هر چه نزدیکتر با اساتید و دانشجویان آنها؛ کوشش برای گشایش شعبه‌های بیشتری از دانشگاه مذاهب اسلامی‌ در ایران و خارج از آن.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس اعلام می‌دارند که مقاومت، حق مشروع خلق‌هاست. آنها همه انواع تروریسم فردی، گروهی و دولتی را که چه بسا برخی کشورها با پوشش جهانی شدن و دموکرانیزه کردن کشور مرتکب می‌شوند و از نظر اسلام و جهانیان محکوم است شدیداً محکوم می‌کنند و حمایت خود را از مقاومت اسلامی‌ در فلسطین و لبنان اعلام می‌دارند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس پیروزی‌های شکوهمند خلق‌های اسلامی‌ در خیزش جهانگیر خود و تغییر رژیم‌های دیکتاتوری در تونس، مصر، لیبی و یمن و نیز تداوم کوشش‌ها برای دستیابی به حقوق دیگر خلق‌ها و ارائه حمایت‌های مادی و معنوی به خلق مسلمان در میانمار را تبریک می‌گویند و از مردم قهرمان عراق می‌خواهند تا به تلاش خود برای سازندگی کشور خود و کوشش برای تحقق وحدت و همبستگی را تداوم ببخشند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس جهاد مردم ایران و رهبری آن را در راستای پیاده کردن شریعت اسلام در گستره‌های مختلف زندگی تهنیت می‌گویند و تمامی‌ توطئه‌ها علیه این روند میمون را محکوم می‌سازند. همچنانکه حمایت خود را از مواضع جمهوری اسلامی‌ ایران در ارتقای توانایی‌هایی هسته‌ای با اهداف مسالمت آمیز اعلام می‌دارند و همه شیوه‌های مفسده جویانه برای پیشگیری از بهره گیری از حقوق مشروعی را که تمام معاهده‌ها و پروتکل‌های بین المللی تضمین کرده است، محکوم می‌سازند، و کشورهای اسلامی‌ را به بهره برداری از این تجربه فرامی‌خوانند.
  • شرکت‌کنندگاندر کنفرانس مراتب تقدیر و تشکر خود را از جمهوری اسلامی‌ ایران و رهبری آن حضرت امام خامنه‌ای اعلام می‌دارند. آنها از مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی‌ نیز به دلیل برگزاری این کنفرانس و میزبانی آن تشکر می‌کنند و برگزاری چنین نشست‌ها و گردهمایی‌هایی را دارای خیر و برکات فراوانی می‌دانند[۲].

و صلی الله علی سیدنا محمد النبی الامی‌ و علی آله و صحبه و سلم

جستارهای وابسته

پانویس

منابع