پرش به محتوا

بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی

از ویکی‌وحدت
بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی
نام رویدادبیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی
تاریخ رویداد27 دی‌ماه 1392 ش، مصادف با 15 ربیع الاول 1435 ق، برابر با 17 ژانویه 2014 م
روز رویدادجمعه
مکان رویدادتهران، سالن اجلاس سران
عواملمجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
دلیل اهمیتقرآن و نقش آن در وحدت امت مسلمان

بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، با موضوع «قرآن و نقش آن در وحدت امت مسلمان» از روز جمعه 27 دی‌ماه 1392 ش، مصادف با 15 ربیع الاول 1435 ق، برابر با 17 ژانویه 2014 م، با حضور اندیشمند و متفکر داخلی و خارجی از ایران و کشور اسلامی، از جمله آیت‌الله محسن اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، آیت‌الله محمدعلی تسخیری، رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب، دکتر حسن روحانی، رئیس‌جمهور، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، ابراهیم جعفری، نخست وزیر سابق عراق، آیت‌الله محمد واعظ‌ زاده خراسانی، دبیرکل اسبق مجمع تقریب مذاهب، علامه سیدساجدین قپانچی امام جمعه نجف، احمد بدرالدین حسون، مفتی اعظم سوریه، شیخ محمد تقی مولا، رئیس ستاد حج عراق، علامه شیخ طنطونه، مفتی کشور فلسطین، مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، دکتر موسی اشعری رئیس دانشگاه اندونزی، احمد محمود کریم، استاد دانشگاه مصر، شیخ طالب حسین الخزرجی رئیس مرکز اسلامی برزیل، سید عباس علی موسوی اندیشمند لبنانی، و دکتر یوسف مشریه، دبیرکل اتحاد علما و ائمه الجزایر، به مدت سه روز به همت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در ساختمان اجلاس سران در تهران برگزار گردید.

مراسم افتتاحیه

دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان اینکه وحدت امت اسلامی و حفظ آن از بزرگترین فرائض است، گفت: امروز جامعه اسلامی و جهان بشری با توطئه بزرگی به نام فتنه مذهبی،‌ تفرقه، تکفیر و ترور روبرو است. آیت‌الله محسن اراکی طی سخنانی در بیست و هفتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی که در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی آغاز به کار کرده است، با تبریک هفته وحدت و سالروز میلاد پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه وآله) و امام صادق (علیه‌السّلام) گفت: امیدواریم این اجلاس بزرگ که بیست و هفتمین دوره آن تحت عنوان نقش قرآن کریم در وحدت وامت اسلامی،‌ خیر و برکت برای جامعه اسلامی و گامی در جهت حل مشکلات جهان اسلام باشد. وی ابراز امیداوری کرد: این اجلاس بتواند گامی در جهت مقابله با تفرقه و تکفیر و ترور باشد که امروز جهان اسلام با آن روبرو است بردارد و بتوانیم با این جریان خطرناک و ضدبشری مقابله و راه را برای صلح بشری فراهم سازد. اراکی با اشاره به اینکه امروز بیداری اسلامی بشارت و علامت بزرگی از تحقق وعده الهی است، افزود: هدف این اجلاس عمل به مهمترین دستور الهی مبنی بر وحدت امت اسلامی است که تمام انبیاء الهی برای این منظور مبعوث شدند تا با ایجاد وحدت صلح و امنیت را میان امت‌ها ایجاد کنند. وی تصریح کرد: وحدت و اتحاد مسلمین یک واجب شرعی و عقلی است زیرا همه ما یک دشمن مشترک داریم که بر ضد ماست؛ سرزمین‌های ما را اشغال کرده و اتحاد ما را نشانه رفته و زنان و کودکان ما را می‌کشد و به دنبال آن است که علما و خواص را با هم درگیر کند. دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان اینکه امت اسلامی همانند یک جسم و جسد واحد است، گفت: از همه علما مراجع دینی و شخصیت‌های با نفوذ در جهان اسلام می‌خواهیم با یک موضع‌گیری واحد و در یک صف در مواجهه با این توطئه و فتنه مذهبی و مقابله با تکفیر قرار گیرند. اراکی همچنین از اصحاب فکر، هنر ،‌قلم و اصحاب رسانه خواست که برای مقابله با جریان تکفیر که خطر اسلامی و انسانی است، در یک خط قرار گیرند و احساس وظیفه و تکلیف کنند. وی همچنین ایجاد اتحادیه‌های مختلف با استفاده ظریفت و توانمندی‌های امت اسلامی، ایجاد کمیته صلح اسلامی برای حل مشکلات و بحران‌های جهان اسلام،‌ ایجاد اتحادیه زنان مسلمان و تشکیل کمیته متشکل از علمای جهان اسلام برای بررسی چالش‌ها و ارائه راهکارها برای حل مشکلات جهان اسلام را از مهمترین فعالیت‌ها و اقدامات انجام شده توسط این مجمع عنوان کرد. دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در پایان از عنایات و ارشادات مقام معظم رهبری و همچنین از علما و مراجع دینی به ویژه آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله شیخ بشیر نجفی که نمایندگان خود را به این اجلاس فرستادند قدردانی و تشکر کرد.

پیام آیت‌الله مکارم شیرازی

آیت‌الله ناصر مكارم شیرازی در پیامی به بیست و هفتمین كنفرانس بین المللی وحدت اسلامی تأكید كرد: اگر ما مسلمانان هوشیار باشیم، گروه اقلیت تكفیری را از خود دور و منزوی كنیم و به توطئه‌های دشمن تن ندهیم، صلح و صفا و محبت و دوستی تمام جهان اسلام را فرا می گیرد. متن كامل این پیام كه توسط نماینده ایشان درمراسم افتتاحیه این كنفرانس در سالن اجلاس سران قرائت شد، به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

قبل از هر چیز سالروز میلاد پیامبر اكرم (صلی‌الله علیه وآله) و فرزند گرامیش امام صادق (علیهم‌السّلام) را به همه شما عزیزان، برادران و خواهران تبریك عرض می‌كنم، مخصوصا از دست اندركاران و دبیر‌كل محترم مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و همه دوستان ایشان در تشكیل این كنگره عظیم تشكر و سپاسگزاری دارم و امیدوارم جلسه پر بار و پر بركت و سرنوشت ساز بوده باشد. برادران و خواهران عزیز! اكنون در حالی از وحدت سخن می‌گوییم كه بسیاری از كشور های اسلامی در آتش جنگ و خونریزی می‌سوزد، از سوریه گرفته تا مصر و یمن و حتی بخشی از عراق و پاكستان و افغانستان و شاید هیچ زمانی آتش اختلاف در میان مسلمین جهان تا این حد شعله‌ور نبوده است. دلیل آن هم روشن است، هنگامی كه از تعلیمات اسلام فاصله بگیریم و به توطئه‌های دشمنان قسم خورده اسلام تن در دهیم نتیجه‌ای بهتر از این نخواهد بود.

دو عامل اصلی اختلاف، جنگ و جدایی

قرآن مجید در آیه إِنَّ الَّذینَ فَرَّقُوا دینَهُمْ وَ كانُوا شِیَعاً لَسْتَ مِنْهُمْ فی‏ شَیْ‏ءٍ إِنَّما أَمْرُهُمْ إِلَي اللَّهِ... [انعام–159] هشدار شدیدی درباره اختلاف میان مسلمین داده و می‌فرماید: ؛ ای پیامبر! كسانی كه در دین خدا جدایی افكندند و به گروهای مختلف و متخاصم تبدیل شدند هیچ رابطه‌ای با تو ندارند. یعنی راه و رسم آنها به كلی از راه و رسم تو جداست، آیین تو آیین وحدت و برادری و اخوت و محبت است نه آیین خشونت و اختلاف و نزاع خونین. در جای دیگری در آیات ولاتكونوا من المشركین من الذین فرقوا دینهم و كانوا شیعا [روم–31 و 32] می‌فرماید: از مشركان نباشید همان‌ها كه در دین خود جدایی افكندند و به گروه‌های مختلف و متخاصم مبدل شده‌اند؛ یعنی اختلاف در میان مسلمین همانند شرک به خداست. هنگامی كه در علل این اختلاف دقت می‌كنیم می‌بینیم عامل اصلی اختلاف و جنگ و جدایی دو چیز است: نخست جریان‌های تكفیری است یعنی همان اقلیتی كه همه مسلمین جهان را جز خود كافر و مهدور‌الدم می‌دانند و جان و مال و ناموس آنها را مباح می‌شمرند و دوم توطئه دشمنان قسم خورده اسلام است كه آن گروه سبک‌مغز و بی‌رحم را آلت‌دست خود قرار داده و آتش جنگ را بر افروخته‌اند و مرتبا به آنها كمک می‌كنند و پول و سلاح می‌دهند كه برادران مسلمان خود را قتل و عام كنند و شهر‌های آنها را ویران نمایند و تخم نفاق و بذر عداوت و دشمنی بپاشند. بدبختانه بعضی از سران كشور‌های عربی نیز در این دام افتاده‌اند و از عوامل اصلی این اختلاف شده‌اند. اگر ما مسلمانان هوشیار باشیم، گروه اقلیت تكفیری را از خود دور كنیم و منزوی نماییم و به توطئه‌های دشمن تن ندهیم، صلح و صفا و محبت و دوستی تمام جهان اسلام را فرا خواهد گرفت.

مسئولیت سنگین علمای اسلام

سالیان دراز شیعیان و علویان و اهل سنت و مسیحیان در كشورهایی مانند سوریه در كنار هم برادروار زندگی می‌كردند، كشورشان آباد و امنیت و صلح و صفا و دوستی برقرار بود، اما پای توطئه‌های دشمن با ابزار جریان تكفیری به‌میان آمد و همه چیز را بهم ریخت. علمای اسلام در اینجا مسئولیت سنگینی دارند نباید سكوت كنند زیرا پیغمبر اكرم (صلی‌الله علیه وآله) فرموده: «هنگامی كه بدعت‌ها ظاهر می‌شود عالم باید علمش را اظهار كند و گرنه مشمول لعن‌الهی خواهد شد» بنابراین علمای عزیزی كه از مذاهب مختلف اسلامی احساس مسئولیت كرده اند و در این مجلس پر شكوه شركت نموده‌اند بر تلاش خود بیفزایند و از طرق فرهنگی مسلمانان را متوجه مسئولیت خود بسازند. نقش شما عزیزان، نقش بسیار مؤثری است و چنانچه همه دست به دست هم دهیم هم توطئه‌های بیگانه را می‎توانیم خنثی كنیم و هم گروه‌های طرفدار خشونت را منزوی سازیم. ما هم برای آگاه ساختن مسلمین از خطرات جریان‌های تكفیری برنامه‌ریزی وسیعی برای كنگره مهمی در سال آینده كرده‌ایم كه ان‌شاءالله از وجود شما علمای اسلام نیز در این برنامه جامع بهره مند خواهیم شد. از خداوند بزرگ توفیقات هر چه بیشتر شما را خواستارم و به همه شما از صمیم دل دعا می‌كنم.

پیام آیت‌الله بشیر نجفی

پیام آیت‌الله بشیر نجفی از مراجع مقیم نجف از سوی فرزند ایشان حجت‌الاسلام شیخ علی نجفی در کنفرانس وحدت قرائت شد. متن این پیام به شرح زیر است:

در این کنگره وزین بر حسن روابط بین مسلمانان تاکید می‌شود و بر این مسأله در آیات و روایات تأکید شده است و مسلمانان، برادر یکدیگر معرفی شده‌اند. ایشان تصریح کردند: خدای متعال بر همکاری مسلمانان با یکدیگر تأکید دارد اما امروز مسلمانان با چالش‌های فراوانی مواجه شده اند که ناشی از کم توجهی به آموزه‌های قرآن است و لذا متأسفانه اندیشه تکفیری در کشورهایی چون سوریه، عراق، لیبی و جاهای دیگر ترویج می‌شود. حضرت آیت‌الله بشیر نجفی اندیشه تکفیری را یکی از مهمترین مفاسد فکری و اخلاقی در دنیای کنونی برشمرده و خاطر نشان کردند: پیامبر اسلام تأکید داشتند که امت اسلامی باید همچون یک پیکره واحد باشند. لذا امروز بیش از هر چیز نیازمندیم که به آموزه‌های اصیل قرآنی و نبوی بازگردیم. اندیشه تکفیری هیچ ارتباطی با اسلام ندارد.

سخنرانان

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام

آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در بیست‌ و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی در جمع علما و اندیشمندان گفت: هیچ یک از دوره‌هایی که هفته وحدت برگزار شده، بی‌نتیجه نبوده، اما از آن نتیجه اساسی که از اول در اهداف تاسیس این نهاد مقدس بوده، فاصله داریم لذا انتظار داریم علمای جهان اسلام تلاش مضاعفی کنند.

وحدت واقعی جهان اسلام نیاز حقیقی قرن معاصر

وی با بیان اینکه امروز نیازمند وحدت واقعی جهان اسلام هستیم، اظهار کرد: متأسفانه امروز شرایطی که بر جهان اسلام می‌گذرد، از یک بعد وضع خطرناکی به خود گرفته است و دقیقا ضد وحدت و دعوت و رسالت پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) به پیش می‌رود. وی اختلاف نظر در میان انسان‌ها را یک موضوع طبیعی عنوان کرد و گفت: هر انسانی که با عقل و معلومات خود راهی را انتخاب می‌کند، اختلاف‌نظر در میان آنها یک امر طبیعی است و در معارف ما دستوری نسبت به اینکه اختلاف‌نظر را دفع کنیم، وجود ندارد، زیرا اختلاف‌نظر می‌تواند در مذاکرات و استدلال‌ها مفید باشد و اساسا اجتهاد مکمل خاتمیت در اسلام است. هاشمی‌رفسنجانی خاطرنشان کرد: در اجتهاد همه یک جور نتیجه نمی‌گیرند و تفاوت‌هایی پیش می‌آید و این تفاوت‌ها مفید است. بنابراین از این جهت نباید خودمان را به گونه‌ای معرفی کنیم که می‌خواهیم اختلاف‌نظرها را برداریم. بنابراین از اختلاف‌نظر، اختلاف عقیده نیز پیش می‌آید و آن هم پذیرفته شده است.

اختلاف عقیده عامل خطرناک تضعیف وحدت

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه باید راهی آسان‌تر در نظر بگیریم و آن جلوگیری از نزاع و درگیری است، گفت: آنچه خطرناک است و شدت بیشتری یافته، تنازع، جنگ، خشونت و وارد کردن خسارت براساس اختلاف عقیده و نظر است که این بسیار مذموم و از موارد گناهان کبیره است. وی تأکید کرد: باید همت‌مان را در این مقطع برای جلوگیری از نزاع‌های خونین که جهان اسلام به آن گرفتار شده به کار ببریم و راهی پیدا کنیم که جلوی وضع بسیار خطرناک را بگیرد، زیرا تبعات آن بسیار سنگین بوده و تعصبات را تشدید می‌کند و آثار تخریبی دارد و کم‌کم حالت جنون و دیوانه‌وار به خود گرفته است. هاشمی‌رفسنجانی، اتفاقات، ترورها و عملیات‌های انتحاری صورت گرفته در نقاط مختلف جهان اسلام را نمونه‌ای از این وضعیت خطرناک عنوان کرد و گفت: این چه تفکری است که امروز شاهد آن هستیم در حالی که پیامبر ما پیامبر رحمت و دین ما دین اخوت و مهربانی است. امروز در خاورمیانه و کشورهای عربی آنچه رخ می‌دهد اصلا تناسب با آنچه معارف اسلامی از ما خواسته‌اند، ندارد. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر اینکه باید از این برنامه‌های وحدت‌بخش به سراغ جدی‌ترین مسائل برویم، اظهار کرد: علمای اسلام دور هم بنشینند و اینگونه مسائل را مطرح کنند و دولت‌های اسلامی وعده اجرا دهند و حمایت کنند تا شاید جلوی این خودسری‌های نادرست گرفته شود، زیرا آنچه امروز می‌بینیم مراتب تندی از نزاع است که فراتر از اهانت و تهمت زبانی رفته است که امروز در رسانه‌های مختلف آنها را مشاهده می‌کنیم و این تاسف‌بار است. وی خاطرنشان کرد: جای تاسف دارد که امروز در عصر بیداری اسلامی و عصر انفجار اطلاعات، این مقوله‌ها به نام اسلام و عقاید دینی پخش می‌شود و بدون شک تاثیر منفی در افراد غیرمسلمان و آنهایی که از بیرون به اسلام نگاه می‌کنند، دارد. بنابراین وظیفه ما علماست که این مسأله را روشن کنیم.

تعلیمات قرآن عاملی برای وحدت

هاشمی‌رفسنجانی با بیان اینکه اگر دنیای اسلام تعلیمات محکم قرآن را رعایت می‌کرد، اکنون شاهد این وضعیت نبودیم، گفت: امت اسلامی یک چهارم همه ملت‌های دنیاست و 60 کشور مستقل به اضافه گروه‌ها و جمعیت‌های زیاد در کشورهای غیراسلامی دارد و شاید بهترین سرمایه‌های الهی در اختیار مسلمانان است. پس چنین امتی می‌تواند امروز بزرگترین قدرت دنیا باشد، اما متأسفانه وضع به گونه‌ای دیگر به پیش رفته است. هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: متاسفانه امروز به جای اینکه از این سرمایه‌ها برای تحکیم قدرت جهان اسلام استفاده شود، شرایط به گونه‌ای پیش آمده که از آن دور شده‌ایم و بسیاری از امکانات یا خنثی مانده و یا در درگیری‌های بین خود امت تلف می‌شود و دشمنان ما را به جان هم انداخته‌اند. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: من نمی‌دانم برای چه و سر چه چیزی شیعه و سنی با هم اختلاف پیدا می‌کنند. حال اینکه چه کسی اولین خلیفه بوده یا نبوده، هیچ سودی برای ما ندارد و نتیجه‌ای از آن نخواهیم گرفت. اینکه آنها چگونه وضو می‌گیرند و نماز می‌خوانند، منطق عقلانی برای تبدیل شدن به اختلاف ندارد و سندی از قرآن و سنت برای اینکه ما با هم اختلاف داشته باشیم وجود ندارد.

اختلافات و نزاع‌ها توطئۀ دشمنان

وی، اختلافات و نزاع‌ها را توطئه و تلاش دشمنان برای به جان هم انداختن مسلمانان ارزیابی کرد و گفت: اکنون حرکات اختلاف‌انگیز و نزاع هیچ وجه عقلانی، شرعی و دینی ندارد. امروز می‌شود در رسانه‌های مشترک بحث‌های مشترک را که انسان‌های عالم و متقی پشت آن است برای همه فرقه‌ها و مذاهب منتشر کرد و دولت‌ها می‌توانند از آن حمایت اجرایی کنند. هاشمی‌رفسنجانی اظهار کرد: حداقل 95 درصد مسائل ما مشترک است و جزئیات فتوایی در هر مذهبی وجود دارد و این نباید منشاء اختلاف و تکفیر شود. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین با اشاره به جریان بیداری اسلامی و ابراز تأسف از اینکه این حرکت‌ها در کشورهای مختلف به انحراف کشیده شده است، گفت: دو سال پیش برای بیداری اسلامی خوشحال شدیم که مردم سرنوشت خود را از دست انحصارگرهای بین‌المللی نجات داده و مستقل زندگی می‌کنند و بسیار شیرین بود که مردم یک کشور با آرامش در خیابان‌ها جمع شده‌اند و استبداد و استکبار را برکنده‌اند اما چه شد دوباره این حرکت‌ها تبدیل به نزاع داخلی شد و مردم به جان همدیگر افتادند. متاسفانه وقتی از دور به این صحنه‌ها نگاه می‌کنیم، یک مقدار کارها ابلهانه است. هاشمی‌رفسنجانی با بیان اینکه به هدر دادن منافع و مصالح یک امت گناه بسیار بزرگی است، تصریح کرد: اگر اعمال ما مطابق مبانی محکم اسلامی باشد، می‌توانیم تفکر خود را برای همه دنیا به عنوان نمونه و الگو نشان دهیم. همانطور که پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) در زمان حیات خود برنامه عملیاتی در پیش گرفتند که ظرف 10 سال مدینه فاضله‌ای را ایجاد کردند و حال ما برعکس این سنت عمل می‌کنیم. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه نباید تنها به این کنفرانس‌ها و یک هفته وحدت اکتفا کنیم، افزود: باید کارهای بزرگی را توسط علمای طراز اول پیگیری کنیم که حرف آنها برای مردم حجت است تا مردم را طبق یک قانون عام اسلامی بین‌المللی راهنمایی کنیم و امیدواریم خداوند توفیق دهد از این راه نادرست برگردیم و تحقق امت واحده را هدف قرار دهیم.

رئیس جمهوری اسلامی ایران

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی گفت: پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) در مکه به فرد فرد انسانها توجه بیشتر داشت اما هدف تنها و تنها، ساختن افراد در تراز مسلمان مومن نبود هدف دیگر نیز مد نظر بود و آن ساخت یک جامعه اسلامی و دولت اسلامی بود و پیامبر عرب و غیر عرب را یکی کرد و توانست سیاه و سفید را یکرنگ کرده و وحدتی مستحکم و منسجم و بنیانی مرصوص در سایه فرهنگ بلند توحید و اسلام بسازد. رئیس جمهور افزودند: ممکن است ما راه های مختلفی را برای دستیابی به فرهنگ بلند اسلامی و اجرای احکام آن برگزینیم اما یادمان باشد مبدأ و مقصدمان یکی است و ما از راه های مختلف به دنبال یک حقیقت هستیم؛ حقیقت توحید و توحید حقیقت. اما متأسفانه گروه هایی که از حقیقت اسلام و بعد عقلانی آن مطلع نیستند به نام اسلام و جهاد، اسلام را محرف و واژگون معرفی کرده و شکاف بین مسلمانان را بیشتر می کنند. پیامبر اسلام الگو و اسوه ماست که راه اعتدال و میانه روی و اقتصاد را به ما آموخته است و با چهره اخلاقی و انسانی و با محبت و مهربانی نه تنها با مسلمانان بلکه با غیر مسلمانان برخورد می کرد. ایشان نه تنها پیمان عقبه با قبایل مدینه را به انجام رساند بلکه حتی با یهود و دیگران نیز پیمان بست و حکومت خود را در مدینه بر مبنای پیمان با دیگران و قرارداد اجتماعی تثبیت کرد و به ما آموخت چگونه رفتار و حکومت کنیم. ایشان در ادامه تصریح کردند: ریشه تروریسم ترس است و کسی که دست به کشتار می زند ترسوترین آدم است. کسی که فکر می کند منافع فردی یا جمعی خود در حال از بین رفتن است دست به اینگونه اعمال می زند. ما باید ریشه های ارهاب و تروریسم را که هم فرهنگی است، هم اقتصادی و هم اجتماعی، بیابیم؛ و این رسالت بر دوش علما و اندیشمندان و محققان جهان اسلام و همچنین بر دوش دولت های اسلامی است و امروز همه جهان از جمله سوریه، مصر، لبنان، یمن، بحرین، افغانستان، لیبی و دیگر کشورهای اسلامی نیازمند گفتگو و تعامل هستند. ما باید تمام توان خود را برای جلوگیری از ادامه خونریزی در کشورهای اسلامی به کار بندیم. دکتر روحانی تکفیر را زشت‌ترین حربه دشمنان اسلام دانسته و افزودند: کسانی که با زشت ترین حربه یعنی حربه تکفیر میان امت اسلامی فاصله می افکنند، نه دوستان اهل سنت هستند نه دوستان تشیع. بلکه آنان دشمنان اسلام و پیامبر اسلام اند. قرآن کریم میان همه مسلمانان پیوند ولایت برقرار کرده است لذا هر کس به ریسمان ولایت صدمه بزند با اسلام و قرآن و پیامبر اسلام مخالفت کرده است.

رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب

آیت‌الله محمدعلی تسخیری در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی گفت: ما امت میانه‌رویی هستیم و باید نمونه و الگویی برای تمام بشریت باشیم. منظور ما از میانه‌روی، میانه‌روی تمدنی است و رسول اکرم (صلی‌الله علیه وآله) بهترین الگو برای ما در راستای میانه‌روی است. ما ضمام امورمان را به دست غرب داده‌ایم و آن‌ها نیروهای ما را به یغما می‌برند؛ آن‌ها ما را به کشورهای کوچک و تکه تکه تقسیم کرده‌اند و هرکدام از ما قانون اساسی متفاوتی داریم. چرا ما به آنها این اجازه را داده‌ایم تا در سرنوشت کشور ما دخالت کنند. وی افزود: متأسفانه برخی از کشورهای جهان عرب به خود می‌بالند که لائیک شده‌اند. منظور آنها این است که ولایت دین را نمی‌پذیرند مگر در مسائل شخصی، خانوادگی و امور فردی در غیر این صورت آن‌ها لائیک هستند و معقتدم زن مسلمان باید حداقل نیمی از مسئولیت‌های کل جهان اسلام را بر عهده بگیرد؛ چراکه خدای عزوجل ولایت را متعادل قرار داده و در بین زن و مرد این ولایت قرار دارد. ایشان در ادامه تصریح کردند: تقریب مقدمه‌ای برای بسترسازی و وحدت است. تقریب مسأله اندیشه‌هاست و ما هرگز نمی‌گوییم کسی در اندیشه یکی شود بلکه می‌گوییم در بستر این اندیشه‌ها به وحدت برسند.

مفتی اعظم سوریه

احمد بدرالدین حسون در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی گفت: امروز ملت ایران ما را گردهم آورده است امتی که توانست نگاه جهانیان را به خود جلب کند؛ این ملت تاریخ و تمدن و فرهنگ عالی دارد و غرب تلاش می کرد بر این ملت تسلط یابد تا از ثروت انسانی بسیار با ارزشی برخوردار است. امروز آمده‌ایم بدانیم بیماری امت اسلامی چیست و درمان کجاست. ملت ایران به دنیا اعلام کرد که می‌خواهد هسته‌ای شود و به فضا برود و به قله‌های علم و دانش برسد و توانست به این هدف دست پیدا کند. مفتی اعظم سوریه افزود: ملت سوریه نیز با الهام از راه ملت ایران در مقابل 86 کشور که سلاح و نیرو فرستاده بودند، پایداری کرد و همه ما از شیعه و سنی ایمان داریم که رسول و کتاب مشترک داریم که راه سعادت را به ما نشان داده‌اند و ما به رسول خدا و خاندانش محبت می‌ورزیم پس همه ما در ولایت شیعه و در دین سنی هستیم و هرگز از هم متفرق نمی‌شویم. وی موضع جمهوری اسلامی ایران را حمایت از مستضعفان جهان و مقاومت دانست و تصریح کرد که ما باید از طریق رسانه‌ها و منابر خود این محور را ترویج کنیم و سوریه با تمام فرزندانش پایدار است و شیعه و سنی همدیگر را در آغوش گرفتند و سوریه با رهبری مؤمنش پایدار ایستاده است پس شما نیز همچون ایران دستان خود را به دستان سوریه نزدیک کنید و در کنار مقاومت و ملت سوریه باشید.

نخست وزیر سابق عراق

ابراهیم جعفری در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی گفت: مسلمانان شاید در مورد مسائل جزیی با یکدیگر اختلاف داشته باشند ولی در رابطه با مسائل اصلی که قرآن است همه یکدل و همراه هستند و راز موفقیت جهان اسلام اعتدال و میانه‌روی است. مسلمانان اگر بخواهند به وحدت برسند باید به سمت قرآن حرکت کنند در سوره آل عمران آیه 103 وارد شده که به ریسمان الهی چنگ بزنید تا الفت در بین مسلمانان برقرار شود. نخست وزیر سابق عراق افزود: راز وحدت امت اسلامی، امتی که در طول تاریخ واحد بوده، به معنای این نیست که در آینده هم می تواند واحد بماند. راز وحدت در روآوری به قرآن و استمرار آن آیین است. وی تأکید کرد که کسانی که می‌گویند نژاد آریایی برترین نژاد است درست نیست اسلام می‌گوید برترین نژاد با کسی است که بیشترین ایمان را داشته باشد. امروز یک میلیارد و 500 میلیون مسلمان در حدود 60 کشور جهان زندگی می‌کنند شاید در مسائل جزئی اختلاف داشته باشند ولی نباید اختلافات آنها فراگیر شود. ایشان تصریح کرد: امر به معروف و نهی از منکر راز وحدت امت اسلامی است و این خجالت‌آور است که پیروان محمد (صلی‌الله علیه وآله) به جان یکدیگر بیفتد و مدعی این باشند که به سنت پایبند هستند وقتی از دین محمد (صلی‌الله علیه وآله) صحبت می‌کنیم نباید به ترویج خرافات کمک کنیم که اگر به سمت خرافات برویم برای جامعه اسلامی بزرگترین خطر است. وی افزود: دشمنان می‌خواستند عراق را با تفرقه ‌افکنی از بین ببرند ولی به دلیل پیوندهای محکمی که بین شیعه و سنی قرار داشت آنها نتوانستند کاری از پیش ببرند و مسلمانان یکپارچه در برابر تکفیری‌های عراق ایستادند. و مردم عراق ثابت کردند دشمن واقعی اسلام تکفیری‌ها هستند و اگر جهان اسلام می‌خواهد به صلح دست یابد باید راه اعتدال و میانه‌روی را پیش گیرد. اصولی که بر طبق قرآن نباشد ما را از اعتدال خارج کرده و به چپ و راست می‌کشاند.

امام جمعه نجف

علامه سیدساجدین قپانچی امام جمعه نجف در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با قدردانی از کشور ایران و تقریب مذاهب اظهار کرد:‌ در جهان امروز ما با دو چالش مواجه هستیم یکی عدم برنامه‌ریزی و دیگری خط تکویری عقب مانده از آیات قرآن. وی یادآور شد: الآن مسأله‌ای که مد نظر است این است که ما باید درک خود را از اسلام بالا ببریم نه جلوتر از قرآن حرکت کنیم و نه از قرآن عقب بمانیم. بلکه باید بدانیم قرآن به عنوان بهترین راهنما است. امام جمعه نجف تصریح کرد: متاسفانه یک‌ سری از غیرمسلمانان می‌خواهند از قرآن به عنوان اسطوره و سمبل یاد کنند و این را در دانشگاه‌ها و ماهواره‌ها نیز مطرح می‌کنند. در صورتی که قرآن یک اصل است نه اسطوره، در قرآن ما هیچ انحرافی وجود ندارد و حلال و حرام قرآن و رسول‌الله تا قیامت به همین شکل باقی می‌ماند. وی تصریح کرد: عراق امروز عذاب‌های زیادی را تحمل می‌کند. کشورهای غربی می‌خواهند ما را به سمت جنگ طایفه‌ای بکشانند و ما نباید نسبت به حق ملت عراق بی‌تفاوت باشیم. آنها هرگز نمی‌توانند ما را به جنگ طایفه‌ای بکشانند. ساجدین قپانچی در پایان گفت: امروز ایران به رهبری امام خمینی و امام خامنه‌ای پرچمدار وحدت جهان اسلام شده است و ما باید درصدد آن باشیم که این وحدت را در بین فرزندان مسلمانان نیز ترویج دهیم.

رئیس ستاد حج عراق

شیخ محمد تقی مولا رئیس ستاد حج عراق در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت با بیان اینکه پیامبر آمد تا بشریت را به هدایت برساند، گفت: برای ما واضح است که شریعت تا چه اندازه بر وحدت اسلامی تأکید می‌کند. تمام مسلمانان باید بر مسأله وحدت تأکید کنند و ذره‌ای از آن کوتاه نیایند. آنها می‌خواهند مسلمانان را به بی‌رحمی محکوم کنند در صورتی که ما مشترکات زیادی با یکدیگر داریم. وی گفت: این کارهای ناشایستی که امروز در جهان اسلام رخ می‌دهد کار شیعه و یا سنی نیست. آنها می‌خواهند با این کارها به عقیده و دین ما حمله‌ور شوند و علمای اسلام باید در برابر این انحرافات ایستاده و فتواهای خود را در این زمینه صادر کنند.

مفتی کشور فلسطین

علامه شیخ طنطونه مفتی کشور فلسطین در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با بیان اینکه امروز فلسطین غریب است، گفت: متاسفانه امروز فلسطین در بین کشورهای اسلامی غریب است. آن‌ها می‌خواستند کاری کنند که وقتی نام اسرائیل تمام ملت‌ها آن خبرها را گوش نکنند. وی خاطرنشان کرد: تکفیری‌ها و غربی‌ها می‌خواهند هرگاه نام اسلام، الله و رسول‌الله آمد تصویری که در ذهن ملت‌هاست جز خون و خونریزی نباشد و این ما هستیم که باید در برابر این اندیشه‌ها بایستیم. مفتی کشور فلسطین در پایان گفت: فلسطین مسأله تمام جهان اسلام است و باید بر آن واحد شویم. فلسطین قطب‌نمای واقعی جهان اسلام است و دفاع از مردم فلسطین باید در دستور کار تمام امت‌های اسلامی باشد. ولی متاسفانه فلسطین فراموش شده است. مسلمانان با یکدیگر این اشتراک را دارند که قبله نخست آ‌ن‌ها بیت‌المقدس در فلسطین است. پس باید بر این اشتراک تاکید کنند.

امام جمعه اهل سنت زاهدان

مولوی عبدالحمید در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با اشاره به اینکه امروز دشمنان راضی نیستند امت اسلامی کنار هم بنشینند، افزود: آنها آرزو دارند ما روی در روی هم قرار گیریم و با یکدیگر درگیر باشیم در این شرایط برگزاری کنفرانس وحدت اسلامی یک نعمت بزرگ الهی است که جای شکر دارد. وی خاطرنشان کرد: از مقام معظم رهبری تشکر می‌کنم که در فکر عالم اسلام هستند و برای وحدت امت اسلامی دغدغه دارند و مجمع تقریب مذاهب اسلامی از ابتکارات ایشان است که می‌خواهند همه مسلمین در کنار هم قرار گیرند. امام جمعه اهل سنت زاهدان همچنین با تبریک میلاد پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) آن را به ارمغان آورنده سعادتی بزرگ برای بشریت دانست و گفت: خداوند با فرستادن عزیزترین و اشرف مخلوقات خود بشر را به کمال و پیشرفت مادی و معنوی هدایت کرد. آنچه رسول خد (صلی‌الله علیه وآله) برای بشریت آوردند دین ماندگار اسلام و سرمایه عظیمی به نام قرآن کریم بود که خداوند این سرمایه را به هر ملتی نداده است. مولوی عبدالحمید تصریح کرد: همه فرق و مذاهب اسلامی باید به ریسمان الهی چنگ بزنند، تحت فرمان او باشند و این برای همه مسلمانان واجب است و تفرقه بر این اساس ممنوع و حرام است و هرکس اختلاف در میان امت اسلامی ایجاد کند خداوند او را به عذاب دنیوی گرفتار می‌کند. وی با بیان اینکه مسلمانان مشترکاتی همچون اهل بیت (علیهم‌السّلام) و خاندان رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله) دارند، اظهار کرد: همه ما مسلمانان و فرق اهل سنت به اهل بیت (علیهم‌السّلام) عشق می‌ورزند و محبت آنها جزو اعتقادات و ایمان اهل سنت است و هر کس آنها دوست نداشته باشد جزو اهل بدعت است. اهل سنت ایران مسیرشان، مسیر تقریب است و ما در این مدت از نظام جمهوری اسلامی حمایت کرده‌ایم و در انتخابات‌ها بسیاری از مناطق اهل سنت در رای دادن جلوتر از مناطق شیعه‌نشین بودند و ما در دفاع مقدس شهید داده‌ایم تا از استقلال میهن‌مان دفاع کنیم. امام جمعه اهل سنت زاهدان یادآور شد: اگر کوچکترین تعرضی به این سرزمین صورت گیرد اول دفاع‌کننده برادران اهل سنت خواهند بود که در مرزهای کشور زندگی می‌کنند. مولوی عبد‌الحمید همچنین بر ضرورت آسیب‌شناسی وحدت امت اسلامی و ارائه راهکارها در این زمینه تاکید کرد و گفت: یکی مسائل مهم در رابطه با آزادی مذهبی و عدالت و برابری در همه جای جهان برای اقلیت‌های مذهبی است و این کنفرانس باید در این باره فکر کند. ما به همه کشورهای اسلامی توصیه می‌کنیم اقلیت‌های مذهبی را دریابند و به اقلیت‌های شیعه و سنی رسیدگی کنند و بین آنها تفاوتی قائل نشوند. وی خاطرنشان کرد: امروز جهان اسلام با تندروی و تکفیر مواجهه است لذا علمای اسلام نه تنها برای مقابله با آن باید قدم بردارند بلکه حکومت‌ها را توجیه کنند که حق ملت‌شان را رعایت کنند؛ چرا که علاج در کشتن‌،‌ حمله انتحاری،‌ ترور و خشونت نیست، بلکه گفتمان و شنیدن حرف مخالفان و سعه صدر می‌تواند مشکلات را حل کند. مولوی عبدالحمید در پایان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران و بزرگان ما زمینه‌ای فراهم کنند که علمای اسلام برای حل مشکلات و بحران‌های موجود مذاکره کنند، گفت: اینکه تنها بنشینیم و موضع‌گیری کنیم نمی‌تواند مشکلات جهان اسلام را حل کند، ما آمادگی داریم و علمای اهل سنت و شیعه که دارای نفوذ هستند می‌خواهیم در این زمینه قدم‌های مهمی بردارند.

استاد دانشگاه مصر

استاد احمد محمود کریم استاد دانشگاه مصر، در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامیبا اشاره به اینکه باید تاریخ اسلام مجددا بازنویسی شود، گفت: در گذشته در تدوین تاریخ اسلام زور و تزویر نقش داشته و ما باید از این اجلاس‌ها و نشست‌ها نتیجه‌ عملی بگیریم نه این که به دور هم بودن و دیدار اکتفا کنیم. این اندیشمند مصر نیز خاطرنشان کرد: باید تمام مسائل و مشکلات اختلافی را دور کنیم و تالیفات مشترک در فقه تطبیقی داشته باشیم و باید در مقام عمل مسائل اختلافی را از مطرح شدن در میان عوامل دور کنیم.

رئیس دانشگاه اندونزی

دکتر موسی اشعری، رئیس دانشگاه اندونزی در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با بیان اینکه باید اندیشه‌ پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) را در مراکز علمی و آکادمیک ترویج کنیم، گفت: باید برای رسیدن به وحدت مصالح مشترک امت اسلامی را در نظر بگیریم و امروز مهمترین مصلحت همان وحدت امت اسلامی است.

رئیس مرکز اسلامی

شیخ طالب حسین الخزرجی رئیس مرکز اسلامی برزیل در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، مهمترین خطر برای امت اسلامی را خطر تکفیر عنوان کرد و افزود: این خطر شرف، کرامت و ناموس انسان‌ها را تهدید می‌کند و این خشونت نتیجه‌ی تهدیدها، شبهه‌ها، حسدها و انگیزه‌های سیاسی و مجموعه‌ای از عقده‌های روانی در دل افراد است. وی افزود: بایستی به تربیت و پرورش اسلامی برگردیم و این وظیفه‌ی علما و خطبا و نویسندگان و صاحبان قلم است. رئیس مرکز اسلامی برزیل با بیان اینکه تکفیر دیگران به دور از شأن اسلام و مسلمانان است، تصریح کرد: این گونه اقدامات از فرهنگ اسلامی به دور است که به نام دین و خدا ریختن خون مردم را حلال می‌کنند. این کارها با فرهنگ ما بیگانه و لکه ننگی در دین ماست.

اندیشمند لبنانی

سید عباس علی موسوی، اندیشمند لبنانی در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با اشاره به نقش قرآن کریم در تحقق وحدت اسلامی تصریح کرد: قرآن به ما وحدت بخشید و همه‌ ما را یکتاپرست کرد و همه‌ ما به این کتاب آسمانی ایمان داریم. پس باید از تفسیرهای تندروانه از قرآن دوری گزینیم. چرا که این گونه تفسیرها عامل متفرق کردن امت است. وی افزود: باید تکامل در تفسیر و متمرکز شدن بر آیاتی که شمول دارد و بر وحدت تاکید می‌کند و همچنین تفسیر قرآن به قرآن را که مهمترین عامل وحدت امت اسلامی است، مد نظر قرار دهیم.

دبیرکل اسبق مجمع تقریب مذاهب

آیت‌الله محمد واعظ‌ زاده خراسانی، دبیرکل اسبق مجمع تقریب مذاهب طی سخنای اختلاف و تفرقه را مهم‌ترین دلایل عقب‌ماندگی امت اسلامی برشمرد و تصریح کرد: علمای بزرگ اسلام از شیعه و سنی در همه اعصار بر وحدت و دوری از تفرقه تأکید داشته‌اند. اگرچه مذاهب اسلامی در برخی از مسائل کلامی و فقهی اختلاف نظر دارند، اما بنابر منابع مذهب شیعه و سنی اهل بیت (علیهم‌السّلام) مکررا بر پرهیز مسلمانان از تفرقه تأکید کرده‌اند.

دبیرکل اتحاد علما و ائمه الجزایر

دکتر یوسف مشریه دبیرکل اتحاد علما و ائمه الجزایر در بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، در سخنان خود تصریح کرد: امروز جهان اسلام خطر تکفیر را درک کرده و امروز بزرگترین و مهمترین خطر برای جهان اسلام، اندیشه‌ تکفیری است که به جای گفتگو و اقامه دلیل دست به کشتار و تکفیر دیگران می‌زند. وی یادآور شد: در کشور الجزایر 250 هزار نفر به دلیل فتاوای تکفیری کشته شدند. در حالی که قرآن کریم ریختن خون انسان‌ها را حرام می‌داند. بنابراین علمای جهان اسلام باید این خطر را جدی بگیرند و مانع گسترش این تفکر شوند.

برنامه‌های جنبی کنفرانس

همزمان با آیین پایانی بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با عنوان «قرآن و نقش آن در وحدت امت مسلمان» از شخصیت‌های برجسته تقریبی تجلیل و برترین کتاب تقریبی سال معرفی شد.

سخنرانی امام خامنه‌ای در دیدار با میهمانان کنفرانس

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی در خجسته سالروز میلاد تاریخ ساز نبی مکرم اسلام (صلی‌الله علیه وآله) و ولادت پربرکت امام صادق (علیه‌السّلام) در دیدار جمعی از مسئولان کشور، میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی و گروه‌هایی از مردم، با دعوت از جهان اسلام برای برآورده ساختن انتظارات پیامبر خاتم، تأکید کردند: امروز مهمترین مسأله دنیای اسلام، وحدت است و با وجود همه توطئه‌ها، آینده امت اسلامی در پرتو وحدت، آگاهی و بیداری اسلامی، درخشان و نوید بخش خواهد بود.

دو روش اساسی اسلام برای آزادی بشر

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تبریک عید سعید میلاد پیامبر اعظم حضرت محمد مصطفی (صلی‌الله علیه وآله) و ولادت پربرکت امام جعفر صادق (علیه‌السّلام)، آزادی از تصورات و اوهام و سپس تلاش برای آزادی از ظلم و ستم حکومت‌های مستبد و ایجاد حکومت عادلانه را دو روش اساسی اسلام برای آزادی بشر برشمردند و افزودند: ملت‌های مسلمان باید با ایجاد آزادی درونی و فکری، تلاش کنند با دستیابی به استقلال سیاسی، استقرار حکومتهای مردمی، برپایی مردم‌سالاری دینی و حرکت براساس شریعت اسلام، خود را به آزادی مورد نظر اسلام عزیز برسانند. ایشان، توطئه ها و تحرکات دشمنان اسلام برای جلوگیری از آزادی حقیقی و سعادت امت اسلامی را، پیچیده و چند بعدی خواندند و خاطرنشان کردند: ایجاد اختلاف میان مسلمانان، محور اساسی ترفندهای استکبار است.

غفلت از فلسطین، مهمترین هدف دشمنان اسلام

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، تلاش ۶۵ ساله برای فراموش شدن مسأله فلسطین و تحمیل وجود رژیم جعلی، جنایتکار و غاصب صهیونیستی بر ملت‌های مسلمان را، نمونه‌ای از تلاش‌های مستبدانه آمریکا و دیگر زورگویان جهانی خواندند و افزودند: جنگ‌های ۳۳ روزه لبنان، ۲۲ روزه و ۸ روزه غزه نشان داد به‌جز برخی دولت‌ها که عملاً حافظ منافع بیگانگان شده‌اند ملت‌های مسلمان با هوشیاری، هویت و موجودیت فلسطین را حفظ کرده و به رژیم صهیونیستی و حامیانش سیلی می‌زنند. رهبر انقلاب در نگاهی کلان به مسائل جهان اسلام، غافل کردن امت اسلامی از مسأله فلسطین را از جمله اهداف مهم دشمنان اسلام در به راه انداختن جنگ‌های داخلی، دامن زدن به اختلاف و ترویج تفکرات تکفیری و افراطی برشمردند.

جریان تکفیری، خطری بزرگ برای دنیای اسلام

ایشان با ابراز تأسف عمیق افزودند: عده‌ای تکفیری به‌جای توجه به رژیم خبیث صهیونیستی، به اسم اسلام و شریعت، اکثر مسلمانان را تکفیر می‌کنند و زمینه ساز جنگ و خشونت و اختلاف می‌شوند و به همین علت، وجود این جریان تکفیری، مژده‌ای برای دشمنان اسلام است. رهبر انقلاب با اشاره به آیه شریفه «اَشدّاء علیَ الکُفّارِ رُحَماء بَینَهُم» افزودند: جریان تکفیری، این دستور صریح پروردگار را نادیده می گیرد و با تقسیم مسلمانان به مسلمان و کافر، آنها را به جان هم می‌اندازد. ایشان سؤال کردند: با این وضع آیا کسی می‌تواند تردید کند که وجود این جریان و پشتیبانی مالی و تسلیحاتی از آن، کار دستگاههای امنیتی و خبیث دولتهای استکباری و دست نشاندگان آنها نیست؟ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با توجه به این واقعیات، جریان تکفیری را خطری بزرگ برای دنیای اسلام برشمردند و با توصیه به کشورهای اسلامی برای مراقبت و هوشیاری کامل، افزودند: متأسفانه برخی دولت‎های مسلمان، به‌عواقب حمایت از این جریان بی‌توجهند و نمی‌فهمند که این آتش، دامن همه آنها را هم خواهد گرفت. رهبر انقلاب اسلامی، تشدید اختلافات میان شیعه و سنی و افزایش درگیریهای داخلی ملت‌های مسلمان در سه چهار سال اخیر را عکس‌العمل ستمگران جهانی در مقابل تشدید بیداری اسلامی در تعدادی از کشورها برشمردند. ایشان افزودند: مستکبران تلاش می کنند برای تحت الشعاع قرار دادن بیداری اسلامی، پیروان مذاهب مختلف اسلامی را با یکدیگر درگیر کنند و سپس با برجسته کردن اقدامات شنیع جریان تکفیری نظیرِ «جویدن جگر انسان های به قتل رسیده»، اصل اسلام را در افکار عمومی جهانیان، زشت جلوه دهند. رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: بدون تردید این مسائل یکباره به وجود نیامده است و قدرت‌های جهانی برای ایجاد آنها، مدتها برنامه‌ریزی و سیاستگذاری کرده اند.

مقابله با عوامل ضد وحدت، تکلیف بزرگ شیعه و سنی

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مقابله با هر عامل ضد وحدت را تکلیف بزرگ شیعه و سنی و دیگر شاخه‌های مذهبی خواندند و خاطرنشان کردند: نخبگان سیاسی، علمی و دینی برای ایجاد وحدت در جوامع اسلامی، وظایف سنگینی برعهده دارند. رهبر انقلاب در همین زمینه، علمای دنیای اسلام را به‌برحذر داشتن ملت‌ها از اختلافات فرقه‌ای و مذهبی، دانشمندان دانشگاه‌ها را به تبیین اهمیت اهداف اسلامی برای دانشجویان و نخبگان سیاسی امت اسلامی را به تکیه بر مردم و دوری از بیگانگان و دشمنان اسلام فراخواندند و تأکید کردند: امروز مهمترین مسأله در دنیای اسلام، وحدت است. ایشان با اشاره به خروج تدریجی ملت‌های مسلمان از زیر بار سلطه مستقیم استعمارگران، هشدار دادند: مستکبران درصددند منافع دوران سلطه مستقیم را با سلطه غیرمستقیم سیاسی، فرهنگی و اقتصادی تأمین کنند.

بیداری و آگاهی، تنها راه سعادت امت اسلامی

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیداری و آگاهی، را تنها راه سعادت امت اسلامی برشمردند و خاطرنشان کردند: امکانات فراوان، موقعیت جغرافیایی ممتاز، میراث تاریخی بسیار ارزشمند و منابع اقتصادی بی نظیر کشورهای اسلامی، می‌تواند در سایه وحدت و همدلی، عزت و کرامت و آقایی مسلمانان را رقم بزند. ایشان پیروزی انقلاب اسلامی و استحکام الگوی جمهوری اسلامی را با وجود ۳۵ سال توطئه‌های گوناگون مستکبران، از نشانه های آینده نوید بخش امت اسلامی دانستند و تأکید کردند: به فضل الهی ملت ایران و نظام اسلامی روز به روز قوی‌تر، ریشه‌دارتر و مقتدر‌تر خواهد شد[۱].

بیانیۀ پایانی

در بیانیه پایانی بیست و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی در تهران آمده است که این کنفرانس به مدت سه روز چند موضوع کنفرانس را بررسی کرده و در پایان نشست‌های خود تصمیمات و توصیه‌های زیر را صادر نمود:

  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس با توجه به مسلمات قرآن کریم و سنت شریف پیامبر اکرم تأکید داشتند که اسلام گرد‌هم آوردنده اهل قبله است و گواه آن شهادتین است که حافظ خون گوینده این دو مطلب است. همچنین براین عقیده هستند که تقریب مذاهب اسلامی گام مهمی در جهت تحقیق وحدت امت در تمام زمینه‌هاست و مذاهب اسلامی که به ارکان دین مبین اسلام و اصول ایمان دارند هیچ مطلب معلومی از دین را منکر نیستند و پیروان دین مبین اسلام در جمع امت اسلامی واحده را تشکیل می‌دهند و خون آنها یاریکدیگر است و کمترین آنها مورد توجه تمام آنهاست و نسبت به دیگران دست واحدی را تشکیل می‌دهند و برای تحقق اهداف والای اسلامی با هم همکاری می‌کنند و اختلاف سیاسی میان آنها نباید باعث بروز اختلافات عقیده‌ای و تاریخی و فقهی آنها شود و برانگیختن هرگونه فتنه مذهبی و نژادی به نفع دشمنان امت اسلام است و تحقق بخش توطئه‌های فریبکارانه دشمنان ملت است و موجب تقویت دسیسه اشغال سرزمین‌ها از سوی آنان می‌گردد و ضروری است با هر وسیله‌ای با آنان مقاومت کرد.
  • شرکت‌کنندگان در این کنفرانس هرگونه تجاوز صهیونیستی علیه ملت شکیبا و مبارز ما که در فلسطین حضور دارد محکوم می‌نماید. خصوصا آنچه که مربوط به تخریب مسجدالاقصی و منازل مردم شهر بیت‌المقدس و یهودی کردن آن از طریق تغییر بافت جمعیتی آن در فلسطین و محاصره کردن ملت بزرگ فلسطین و مقاومت شجاعانه آن است و یک بار دیگر بر لزوم اجرای حقوق مشروع ملت فلسطین که مهترین آن حق این ملت در تعین سرنوشت و تشکیل کشور مستقل خود در کلیه سرزمین‌های فلسطین به پایتختی قدس شریف تأکید دارد و بر حق آنها دربازگشت به خانه و کاشانه آنها تأکید دارند همچنین از جامعه بین‌المللی خواستار محاکمه جنایتکاران صهیونیست و مجازات آنها بخاطر جنایات جنگی و جرایم ضد بشری که داشته‌اند شده است.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس اعلام می‌دارند که مقاومت حق مشروع خلق‌هاست و همه انواع تروریسم اعم از فردی و گروهی و آنچه که به وسیله بعضی قدرت‌های بزرگ تحت پوشش جهانی شدن و دمکراسیزه کردن کشورها انجام می‌دهند، از نظر اسلام و از نظر جهانیان محکوم است و حمایت خود را از فلسطین و لبنان اعلام می‌دارند.
  • در راستای تحقق این وحدت در میان اهل قبله و این تقریب بین پیروان مذاهب اسلامی، شرکت‌کنندگان در کنفرانس به لزوم احترام گذاردن مسلمانان به یکدیگر و واگذاری بحث در امور اختلافی به علما و کارشناسان و عدم توهین و اهانت به شخصیت‌ها را فرا می‌خوانند همچنان که شرکت‌کنندگان در کنفرانس بر عدم اهانت و بی‌حرمتی به هر طرف به ویژه به اهل بیت و همسران پیامبر یا صحابه و پیشوایان مسلمانان را یا تعرض به آنها به شکل هر نوع اسائه گفتاری یا عملی و عدم جواز بی حرمتی به مساجد و پرستش‌گاه‌ها و حسینیه‌ها و آرامگاه‌ها و مراکز عبادی تأکید می‌کنند. در این راستا شرکت‌کنندگان در کنفرانس فتوای تاریخی را که حضرت آیت‌الله امام خامنه ای، رهبر انقلاب اسلامی در مورد تحریم اسائه ادب به شخصیت‌های مذاهب اسلامی و توهین به همسران پیامبر که با استقبال گسترده علمای امت و محافل دینی و ازهر شریف روبرو شد، ارج می‌نهند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس تاکید دارند که امت اسلامی با چالش‌های بزرگی روبروست که عقیده، شخصیت، فرهنگ و عناصر وجودی و نقش تمدنی آن را نشانه گرفته و در معرض توطئه‌هایی برای متفرق کردن و پراکندن جغرافیایی، زبانی، قومی و مذهبی و حتی تاریخی قرار دارد. همچنان که کوشش می‌شود که در ابعاد اجتماعی علمی و اقتصادی و نظامی و غیره نیز عقب‌مانده نگه داشته شود و برای دور ساختن آن از اسلام و ایجاد تردید در توانایی رویارویی با مشکلات جدید زندگی و نیز گسترش رفتارهای انحراف‌آمیز مادی و ایجاد نوعی غرب‌زدگی و تقلید و شیفتگی نسبت به غرب برنامه‌ریزی می شود. این امر همچنین از طریق تضعیف آموزش و پرورش اسلامی و ایجاد تردید در توانایی این آموزش و پرورش در توسعه و پیشرفت امت و نفوذ در رسانه‌های اسلامی با اشاعه روحیه شکست و وادادگی اخلاقی تلاش می‌شود تا نتواند نقش مطلوب خود را در ریشه‌کنی فتنه‌ها و آگاهی بخشی و روشنگری و بنای شخصیت متعادل اسلامی ایفا نماید.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس برآنند که نیاز مبرمی برای تدوین برنامه‌های مفصل در جهت تحقق تقریب مذاهب اسلامی در عرصه‌های زیر وجود دارد:
  1. اعتلای سطح آگاهی نزد مسلمانان در عرصه‌های مختلف و به ویژه در عرصه درک اسلام و تعالیم و اهداف آن و درک واقعیت‌های موجود در ابعاد مختلف؛
  2. درخواست از کشورهای اسلامی برای پیاده کردن شریعت اسلامی در همه عرصه‌های زندگی؛
  3. فعال‌سازی روند آموزشی و پرورشی فراگیر برای بخش‌های گوناگون امت طبق تعالیم اسلام؛
  4. بهره‌گیری بهینه از امکانات سیاسی و اقتصادی و جغرافیایی و توانایی‌های علمی امت و بسیج آنها در راستای تحقق اهداف بزرگ و مقاومت در برابر چالش‌ها؛
  5. کمک به اقلیت‌های مسلمان در سرتاسر جهان برای حفظ هویت خود و انجام شعائر دینی و فعال سازی نقش آنان در جامعه با رعایت حقوق غیر مسلمانان در جامعه اسلامی؛
  6. پرورش نسل مسلمان بر اساس فرهنگ مقاومت و عزت و شکل‌دهی به آینده برتر برای آنها همزمان با تاکید بر نقش سازنده زنان و جوانان.
  • شرکت کنندگان در کنفرانس از طریق موارد زیر به خلاقیت در عرصه اندیشه های منجر به تقریب فرا می خوانند:
  1. عمق بخشیدن به میانه‌گرایی در فهم و درک شریعت؛
  2. رعایت فقه اولویت‌ها و شناخت اهداف و رعایت شرایط متغیر به هنگام موضع گیری‌های شرعی؛
  3. رعایت مقاصد شریعت و ویژگی‌های عمومی اسلام؛
  4. احیای فقه مقایسه‌ای و علم خلاف؛
  5. توجه به تعمیق در اندیشه تقریب در مباحث و پژوهش‌های مختلف به ویژه پژوهش‌های فقهی؛
  6. تعمیم منطق گفتگو میان مسلمانان بر اساس بنیادهای شرعی؛
  7. تقویت فعالیت‌های کمیسیون مساعی حمیده و کمیته‎های فرعی آن برای تحقق آشتی میان مسلمانان و حل بحران‌های آنان و ایفای نقش میانجی بین حکومت‌ها و ملت‌ها و گروه‌های مختلف در جهت نزدیک سازی دیدگاه‌ها و نیل به راه حل صلح‌آمیز اسلامی برای مسأله سوریه و بحرین؛
  8. تشویق مطالعات تقریبی در دانشگاه‌ها از طریق گشودن بخش‌های دانشگاهی در این تخصص و تشویق پایان‌نامه‌های علمی و تقویت همکاری‌های تخصصی؛
  9. کنترل روند فتوا بر اساس ضوابط تدوین شده از سوی مجامع فقهی.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس اعلام می‌دارند که تقریب به معنی تعصب مذهبی یا کوشش برای تبلیغ یک مذهب میان پیروان مذهب دیگر نیست و آنچه را که برخی طرف ها به عنوان کوشش شیعه کردن اهل سنت یا سنی کردن شیعیان ترویج می‌کنند بیشتر به قصد فتنه‌انگیزی و مفسده‌جویی میان مسلمانان و گسترش اختلاف میان امت است.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس خواهران مسلمانی را که از توانایی علمی برخوردارند به همکاری در موفق ساختن فراخوان تقریب فرامی‌خوانند و از ایشان می‌خواهند که نقش فعال‌تری در کنفرانس‌های وحدت اسلامی و گسترش آگاهی تقریبی میان جوامع اسلامی داشته باشند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس بر‌آنند که مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلام، طی روندی که حدود 30 سال به طول انجامیده است، نقش‌های مهمی در تحقق مواد پیش گفته ایفا کرده است گو اینکه موانع و کاستی‌هایی نیز وجود دارد که باید برطرف شده تا تلاش‌ها و گام‌های برداشته شده برای تحقق اهداف مورد نظر دوچندان شود. از اینجاست که شرکت‌کنندگان در کنفرانس موارد زیر را پیشنهاد می کنند:
  1. کوشش در جهت بهبود و گسترش مجمع عمومی؛
  2. تاسیس مرکزی برای گفتگو میان علما و اندیشمندان مذاهب اسلامی؛
  3. کوشش در راستای بهبود فعالیت های مجمع در عرصه تعمیق بیداری اسلامی و رهنمونی آن و ممانعت از تحریف آن از سوی عناصر مشکوک؛
  4. فعال‌سازی اتحادیه علمای مقاومت و نیز اتحادیه جهانی زنان مسلمان و دیگر اتحادیه‌های شرکت کننده در روند میدانی تقریب؛
  5. کوشش در جهت فعال‌سازی منشور وحدت اسلامی صادره از سوی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در سال 2008 م و اجرای مفاد آن؛
  6. گسترش فعالیت‌ها بر روی شبکه اینترنت از نظر محدوده مخاطبین، زبان‌ها و انواع فعالیت‌ها؛
  7. افزایش انتشارات به زبان‌های مختلف؛
  8. گسترش فعالیت‌های رسانه‌ای دیداری و شنیداری و نیز فعالیت‌های هنری و تولید برنامه های متناسب با اقشار مختلف جامعه؛
  9. توجه به فرهنگ مردمی تقریبی و تعمیق آن برای سنین مختلف؛
  10. توجه فزاینده به شعائر دینی به‌ویژه حج و حضور فعال در آن؛
  11. کوشش برای حضور فعال در دانشگاه‌ها و مراکز علمی مختلف و ایجاد ارتباط هر چه بیشتر با اساتید و دانشجویان؛
  12. کوشش در جهت گشایش شعبه‌های بیشتر برای دانشگاه مذاهب اسلامی وابسته به مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در ایران و خارج از کشور.
  • کنفرانس شورای عالی و دبیرخانه مجمع رابه مطالعه ارزیابی های کمیسیون‌ها و توصیه‌هایی که در عرصه‌های بین‌المللی و فرهنگی و مسائل ایران داشته‌اند و نیز مطالعه پیشنهادهای کمیته ها دائمی مجمع عمومی و تصمیم‌گیری برای آنچه که باید طی 3 سال آینده به مورد اجرا گذاشته شود و نیز ارائه گزارشی از این به نشست آینده مجمع عمومی فرامی‎‌خواند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس تاکید دارند که قرآن کریم و سنت شریف نبوی فضای انسانی شکوهمندی را تحقق بخشیده‌اند و خردورزی و روحیه گفتگوی سازنده و آزادی اجتهاد طبق ضوابط شرعی و ترویج روحیه برادری و وحدت تحقق بخشیده‌اند و پیش از آن ویژگی‌های امت اسلامی و رسالت والای آن را به همه جهانیان روشن ساخته‌اند. به همین دلیل تعدد مذاهب حالتی طبیعی است که در ایجاد راه حل‌های متنوع در پرتو احکام شریعت اسلام تأثیر سازنده‌ای داشته است.
  • شرکت‎‌کنندگان در کنفرانس برآنند که هواها و گرایش‌های سیاسی و شیوع حالت‌های تعصب‌آمیز و جهل برخی پیروان مذاهب نسبت به حقیقت مذاهب دیگر به ایجاد حالت ناهمگون و فرقه‌ای و چیدگی پدیده غلو و تکفیر و افراط و نفرت و انتقال نزاع‌های فکری به عرصه عملی انجامیده و پیامدهای منفی خطرناکی بر نیرو و همبستگی امت برجای گذاشته و راه‌های ضربه زدن به آن را برای دشمنان آسان ساخته است.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس پیروزی‌ها و گام های موفقیت‌آمیز ملت‌های اسلامی در بیداری آنها را شادباش گفته و همگان را فرا می‌خوانند تا به حمایت مادی و معنوی از خلق‌های ستم‌دیده به‌ویژه در فلسطین و میانمار بپردازند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس به جهاد مردم ایران و رهبری آن را در راه اجرای شریعت خدا در عرصه‌های مختلف زندگی درود می‌فرستند و هرگونه توطئه علیه این روند را محکوم می‎سازند همچنان که حمایت خود را از موضع جمهوری اسلامی ایران در پیشبرد توانایی هسته‌ای برای اهداف مسالمت‌آمیز را اعلام می‌دارند و هرگونه روش‌های پیچیده برای منع بهره‌گیری از حقوق مشروعی را که پیمان‌ها و قطعنامه‌های بین‌المللی تضمین می‌کنند محکوم می‌سازند و کشورهای اسلامی را به بهره‌گیری از این تجربه فرامی‌خوانند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس تلاش‌های پیشگامان تقریب و وحدت اسلامی از جمله سیدجمال الدین حسینی و امام شیخ محمدعبده و امام محمود شلتوت و امام بروجردی و امام خمینی و امام مودودی و امام کفتارو و امام سید موسی صدر و امام خامنه‌ای (حفظه الله) و حضرت آیت‌الله واعظ زاده خراسانی و حضرت آیت‌الله تسخیری را ارج می‌نهند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس تاکید دارند که مذاهب اسلامی هشت‌گانه جملگی مذاهبی اسلامی بوده و پیروان هر کدام از آنها مسلمان تلقی می‌شوند و حقوق و تکالیف همه مسلمانان نیز بر آنها جاری است. آنها بر مواضعی که از سوی مراجع دینی اهل سنت و شیعه و به‌ویژه بزرگان ازهر شریف و مراجع دینی در نجف اشرف و قم در خصوص ضرورت اجتناب از هر آنچه که منجر به پراکندگی صفوف مسلمانان می‌گردد، انگشت می‌گذارند و همه انواع تکفیر و دعوت به تجاوز به خون و مال و ناموس مسلمانان را محکوم می‌نمایند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس بر ضرورت تشکیل کمیته‌ای متشکل از شخصیت‌های فعال اسلامی برای پیگیری توصیه‌های کنفرانس و اجرای آنها و ارائه گزارش سالانه در مورد روند اجرایی این توصیه‌ها به دبیرخانه مجمع عمومی تاکید می‌کنند.
  • شرکت‌کنندگان در کنفرانس مراتب سپاسگذاری خود را از جمهوری اسلامی ایران و رهبر آن امام خامنه‌ای (دام ظله العالی) و نیز از مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برای برگزاری و میزبانی این کنفرانس مبارک اعلام می‌دارند و برگزاری چنین گردهمایی هایی را متضمن خیر و برکت فراوانی می‌دانند[۲].

جستارهای وابسته

پانویس

منابع