ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
جز (جایگزینی متن - ' آن‌ها' به ' آنها')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شخصیت
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| عنوان = ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی
| عنوان = ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی
| تصویر = احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
| تصویر = عالمان شیعه.jpg
| نام = قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی
| نام = ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی
| نام‌های دیگر = ابوسعید سیرافی
| نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه افقی |ابوسعید سیرافی |قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی }}
| سال تولد = 284 ق
| سال تولد = 284 ق
| تاریخ تولد =  
| تاریخ تولد =  
| محل تولد = روستای سیراف، بوشهر
| محل تولد = {{فهرست جعبه افقی |روستای سیراف |بوشهر }}
| سال درگذشت = 368 ق
| سال درگذشت = 368 ق
| تاریخ درگذشت =  
| تاریخ درگذشت =  
| محل درگذشت = بغداد،قبرستان خیزران
| محل درگذشت = {{فهرست جعبه افقی |بغداد |قبرستان خیزران }}
| استادان =  
| استادان =  
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |سید رضی}}
| شاگردان = [[سید بن طاووس|سید رضی]]
| دین = [[اسلام]]
| دین = [[اسلام]]
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]]
| آثار = {{فهرست جعبه افقی |الوقف و الابتداء|شرح کتاب سیبویه در نحو}}
| آثار = {{فهرست جعبه افقی |الوقف و الابتداء|شرح کتاب سیبویه در نحو}}
| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه افقی |قاضی }}
| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه افقی |قاضی |نحو |لغت |[[فقه]] |[[حدیث]] |[[علوم قرآنی|علوم قرآن]] |[[کلام]]  }}
| وبگاه =  
| وبگاه =  
}}
}}
'''قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی''' که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است.
'''قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی''' که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، [[فقه]]، [[حدیث]]، [[علوم قرآنی|علوم قرآن]] و [[کلام]] است.


== معرفی اجمالی ==
== معرفی اجمالی ==
خط ۲۴: خط ۲۴:


== نام و مذهب پدر ==
== نام و مذهب پدر ==
پدرش [[زرتشتی]] بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از مسلمان شدن نام عبدالله بر خود نهاد.
پدرش [[زرتشت|زرتشتی]] بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از [[مسلمان]] شدن نام عبدالله بر خود نهاد.


== سال تولد ==
== سال تولد ==
خط ۳۳: خط ۳۳:


== ویژگی‌ها ==
== ویژگی‌ها ==
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی فقیه بزرگ شیعی او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حدیث، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن درید آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامه‌ای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامه‌ای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی [[فقیه]] بزرگ [[مذهب شیعه|شیعی]] او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، [[فقه]]، لغت، شعر، عروض، قرائت، [[حدیث]]، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از [[ابن سراج]] و لغت را از [[ابن درید]] آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامه‌ای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامه‌ای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.


سیرافی همان کسی است که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره‌ی بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.
سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.


== وفات و محل دفن ==
==آثار==
او در دوم رجب سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.
برخی از کتاب‌های او عبارتند از:
 
#الوقف و الابتداء؛
#شرح کتاب سیبویه در نحو؛
#اخبار النحویین البصریین‌؛
#اللغات الوصل و القطع‌؛
#صنعه الشعر و البلاغة؛
#شرح مقصوره ابن درید؛
#الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود<ref>تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳</ref>.


== آثار ==
==درگذشت==
برخی از کتاب‌های او عبارتند از:
او در دوم [[رجب]] سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.


# الوقف و الابتداء
==جستارهای وابسته==
# شرح کتاب سیبویه در نحو
* [[فقه]]
# اخبار النحویین البصریین‌
*[[حدیث]]
# اللغات الوصل و القطع‌
*[[علوم قرآنی|علوم قرآن]]
# صنعه الشعر و البلاغة
*[[کلام]]
# شرح مقصوره ابن درید
# الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود<ref>تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳</ref>.


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{علمای اسلام}}


[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:محدثان شیعه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۴

ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی
عالمان شیعه.jpg
نام کاملابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی
نام‌های دیگر
  • ابوسعید سیرافی
  • قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی
اطلاعات شخصی
سال تولد284 ق، ۲۷۶ ش‌، ۸۹۷ م
محل تولد
  • روستای سیراف
  • بوشهر
سال درگذشت368 ق، ۳۵۷ ش‌، ۹۷۹ م
محل درگذشت
  • بغداد
  • قبرستان خیزران
دیناسلام، شیعه
شاگردانسید رضی
آثار
  • الوقف و الابتداء
  • شرح کتاب سیبویه در نحو
فعالیت‌ها

قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است.

معرفی اجمالی

«قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی» که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است. او اهل سیراف (از توابع استان بوشهر) بود.

نام و مذهب پدر

پدرش زرتشتی بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از مسلمان شدن نام عبدالله بر خود نهاد.

سال تولد

ابوسعید در سال ۲۸۴ ق و به قولی دیگر ۲۹۰ ق به دنیا آمد.

تحصیلات

تحصیلات خود را تا سن ۲۰ سالگی در سیراف گذراند و به عمان مهاجرت کرد و پس از اخذ اجتهاد به وطن برگشت. سپس راهی بغداد شد و در آنجا منصب قضاوت را عهده‌دار بود. ابن ندیم با وی دوست بود و سید رضی پیش از ده سالگی از او نحو آموخت.

ویژگی‌ها

وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی فقیه بزرگ شیعی او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حدیث، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن درید آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامه‌ای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامه‌ای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.

سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.

آثار

برخی از کتاب‌های او عبارتند از:

  1. الوقف و الابتداء؛
  2. شرح کتاب سیبویه در نحو؛
  3. اخبار النحویین البصریین‌؛
  4. اللغات الوصل و القطع‌؛
  5. صنعه الشعر و البلاغة؛
  6. شرح مقصوره ابن درید؛
  7. الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود[۱].

درگذشت

او در دوم رجب سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳