صادق غریانی

صادق غریانی
نام کامل	صادق عبدالرحمن علی غریانی
نام‌های دیگر	صادق غریانی
اطلاعات شخصی
سال تولد	۱۹۴۲ م، ۱۳۲۰ ش‌، ۱۳۶۰ ق
محل تولد	طرابلس لیبی
دین	اسلام، اهل‌سنت
آثار	فی العقیدة والمنهج مدونة الفقه المالکی وأدلته أحکام المعاملات المالیة فی الفقه الإسلامی فتاوی المرأة المسلمة
فعالیت‌ها	مفتی اعظم لیبی تبلیغ اسلام تالیف

صادق عبدالرحمن علی غریانی (زاده ۱۹۴۲) اهل کشور لیبی، از علمای اسلام و استاد دانشگاه است. او از فوریه ۲۰۱۲ دارای سمت افتخاری عضویت در شورای انتقالی ملی لیبی را بر عهده داشت.

تولد و خانواده

غریانی در سال ۱۹۴۲ در شهر تجوره از استان طرابلس لیبی به دنیا آمد. خانواده‌اش اصالتاً اهل روستای انطاطات در نزدیکی شهر کوهستانی غریان در غرب لیبی بودند.

تحصیلات

وی در سال ۱۹۶۹ از دانشگاه محمد بن علی السنوسی دانشکده شریعت در البیضای لیبی فارغ‌التحصیل شد و در سال ۱۹۷۰ به عنوان رییس دانشگاه منصوب شد.

غریانی مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشکده شریعت و حقوق دانشگاه الازهر در سال ۱۳۵۱ دریافت کرد، چنانکه دکتری خود را در فقه تطبیقی از دانشکده شریعت و حقوق دانشگاه الازهر، در سال ۱۳۵۸ دریافت کرد. او دکترای دیگری از گروه زبان عربی و مطالعات اسلامی از دانشگاه اکستر در بریتانیا در سال ۱۹۸۴ دریافت کرد.

او بیش از ۳۰ سال را صرف تدریس در بخش تحصیلات تکمیلی گروه مطالعات اسلامی در دانشکده هنر دانشگاه الفاتح آن زمان کرد.

پس از انقلاب ۱۷ فوریه، تظاهرات علیه حکومت معمر قذافی و سقوط تعدادی از شهرها توسط مخالفان در آن زمان، او در برنامه ای تلویزیونی از مردم لیبی خواست که در برابر معمر قذافی ایستادگی کنند و اعلام فتوی جهاد کرد.

دارالافتاء و مفتی لیبی

صادق غریانی به واسطه قانون دارالافتاء به عنوان مفتی لیبی انتخاب شد. این قانون در فوریه ۲۰۱۲ به شماره حکم 15 به تصویب شورای موقت انتقالی ملی رسید. این حکم تصریح به تأسیس «دارالافتاء» دارد. در این قانون هم‌چنین تصریح شده است که نباید در رسانه‌ها اختلاف فتواها اعلام شود و فقط حکم مصوب دارالافتاء اعلام رسمی می‌شود. هم‌چنین به موجب این قانون، مفتی اعظم از مصونیت قضایی برخوردار می‌گردد.

این قانون موجب اعتراض برخی از علمای دینی در لیبی شد و آن را مانع آزادی بیان و عقیده دانستند و تصویب آن را غیر قانونی و بدون هماهنگی با علمای دین دانستند.

انتقاد به غریانی

صادق الغریانی از چند جهت در لیبی مورد انتقاد قرار می‌گیرد:

1. برخی آن را ادامه دهنده پروژه «لیبیا الغد» می‌دانند که توسط سیف الاسلام قذافی، پسر سرهنگ سابق لیبی معمر قذافی ترویج داده می‌شد.
2. برخی نیز او را نماد اخوان‌المسلمین - شاخه لیبی می‌دانند.

آثار

در عقیده

• فی العقیدة والمنهج.
• العقیدة الإسلامیة.

در فقه

• مدونة الفقه المالکی وأدلته.
• أحکام المیت وعادات المآتم.
• أحکام المعاملات المالیة فی الفقه الإسلامی.
• مناسک الحج والعمرة.
• فتاوی وتحقیقات فی مسائل فقهیة تکثر الحاجة إلیها.
• فتاوی المعاملات الشائعة.
• فتاوی المرأة المسلمة.

آموزشی

• الحکم الشرعی بین النقل والعقل.
• إیضاح المسالک إلی قواعد الإمام مالک للونشریسی، تحقیق.
• أساسیات الثقافة الإسلامیة. (دوره دانشگاهی)

آثار دیگر

• الأسرة أحکام وأدلة.
• قمع الحرص بالزهد والقناعة ورد ذل السؤال بالکَتْب والشفاعة، للقرطبی، تحقیق.
• تطبیقات قواعد الفقه عند المالکیة من خلال إیضاح المسالک للونشریسی و شرح المنهج المنتخب للمنجور.
• عدة المرید الصادق للشیخ زروق، تحقیق.
• الصلاة بین السواری والقیام مع الإمام حتی ینصرف.
• تصحیحات فی تطبیق بعض السنن.
• الزفاف وحقوق الزوجین.
• الأدعیة والأذکار.
• الغلو فی الدین -غلو التطرف وغلو التصوف.
• نصوص التراث فی القدیم والحدیث.

تقاضای عزل او

احزاب و شخصیت‌ها در لیبی به دلایل مختلف خواستار حذف صادق الغرانی از سمت مفتی شدند. از همه مهم‌تر رئیس شورای انتقالی سابق مصطفی عبدالجلیل {تحت فشار اماراتی} بود که در ۱۱ ژوئن 2014 اعلام کرد، صادق غریانی باید از سمت مفتی حذف شود به دلیل اینکه او یک شرط از شرایط لازم را ندارد و آن اعتماد مردم لیبی است و هیچ پرسشی درباره او از مردم انجام نشد و هیچ رایی به او داده نشد. و این شرایط در نص قانون لیبی آمده است.

همچنین فتاوای او مورد انتقاد جمعی از علمای الازهر الشریف بوده است؛ به‌ویژه فتوای خاص او که گفت: لازم است با نیروهای انقلابی به رهبری المشیر خلیفه حفتر در قالب عملیات الکرامة مبارزه کرد.

در ماه اوت ۲۰۱۴ کمیسیون ملی حقوق بشر لیبی از مجلس نمایندگان خواست تا صادق غریانی مفتی اعظم مجلس لیبی را از مقام خود حذف و از او لغو مصونیت قضایی کند. این کمیسیون در بیانیه خود گفت که این تصمیم پس از آن گرفته شد که کمیسیون ملی حقوق بشر مواجه شد با دعوت صریح غریانی مفتی مجلس لیبی برای تحریک و تشدید خشونت، قتل، شکنجه، تبعیض و نقض حقوق بشر از طریق رسانه‌ها که جنگ داخلی را تهدید می‌کند و بر امنیت و صلح اجتماعی جامعه تأثیر منفی می‌گذارد. این مجلس هم‌چنین خواستار ارجاع وی برای تحقیق از سوی دادستانی کل کشور شد.

فتوای بسیار مهم

هجوم به گذرگاه‌های غزه و کرانه باختری برای مسلمانان یک وظیفه فردی است و برای نیروهای مصر و اردن ممنوع است‌که مردم را از این کار باز دارند و هر کس جلوی آنها را بگیرد،صهیونیستی است.

جستارهای وابسته

• لیبی
• دانشگاه الازهر
• بریتانیا
• معمر قذافی

لینک‌های خارجی

تناصح، الموقع الرسمی للشیخ الصادق الغریانی