احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی
| احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی |
| اطلاعات شخصی | |
| سال درگذشت | 399 ق، ۳۸۷ ش، ۱۰۰۹ م |
| دین | اسلام، شیعه |
| استادان | اسحاق بن عبدون |
| شاگردان | محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید) |
| آثار | ایمان ابی طالب (علیه السلام) |
احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی، (000 – حدود 399ق) ابوالحسین. وی در بغداد نزد اساتید متعددی علوم حدیث را فرا گرفت، اما اکنون از استادان او تنها «اسحاق بن عبدون» را میشناسیم که خود از «محمد بن عبدالله بن سلیمان حضرمی» روایت دارد.
معرفی اجمالی
احمد بن محمد بن طرخان کندی جرجرایی، ابوالحسین. نویسنده و محدث شیعی در اواخر قرن چهارم هجری. در‌باره اصالت خانوادگی او این اندازه روشن است‌که جد او «طرخان کندی» از رؤسای اقوام عرب بوده و چون ملزم به پرداخت مالیات نبود «طرخان» لقب گرفت. اما از این مطلب هیچگاه نمیتوان استفاده نمود که وی دارای ریشه و اصالت عربی است، زیرا «طرخان» واژهای فارسی است و به رئیس قبیلهای اطلاق میگردد که پنج هزار انسان زیر دست او باشند، در مقابل کلمه «بطریق» که واژهای رومی است و به کسی گفته میشود که ده هزار انسان زیر دست خود داشته باشد، چنان‌که «قومس» نیز به کسی گفته میشود که دویست نفر را در اختیار داشته باشد. این موضوع، با توجه به این‌که نام او در منابع رجالی به صورت «ابوالحسن احمد بن محمد جرجانی» نیز آمده است، احتمال غیر عربی بودن وی را بیشتر تقویت میکند.
در‌باره تاریخ ولادت و وفات او گزارشی در منابع نیامده است. از نسبت «جرجرایی»(بر وزن قه‌قرایی) استفاده میشود که محل تولد او در ناحیه پایین دست نهروان بین واسط و بغداد بوده است. به گفته نجاشی شخصی معروف به «ابن ابیالعباس»، وی را به دلیل این‌که از علویان بود، به قتل رسانده است، اما تاریخ این حادثه روشن نیست. بنابراین در‌باره ولادت و وفات او زمان دقیقی نمیتوان ارائه داد، ولی با توجه به این‌که وی از اساتید «شیخ مفید» (م413ق) بوده است میبایست وفات او تقریبا در اواخر قرن چهارم روی داده باشد. وی ظاهرا دوران کودکی را در زادگاهش سپری کرد و پس از آن برای کسب علوم و معارف دینی به بغداد آمد و آن‌جا را مسکن دائمی خود قرار داد.
اساتید
وی در بغداد نزد اساتید متعددی علوم حدیث را فرا گرفت، اما اکنون از استادان او تنها «اسحاق بن عبدون» را میشناسیم که خود از «محمد بن عبدالله بن سلیمان حضرمی» روایت دارد.
شاگردان
از شاگردان او «محمد بن محمد بن نعمان» معروف به «شیخ مفید»(م413ق) است که در کتاب أمالی خود، چند حدیث از او نقل کرده است. از شاگردی «شیخ مفید» نزد او بر میآید که وی از چهرههای علمی در بغداد بوده و احتمالاً بزرگان دیگری نیز در مجلس درس او شرکت داشتند که نام و نشان آنها بر ما مخفی مانده است. از معاصران یا شاگردان دیگر او «ابوالعباس نجاشی»(م450ق) است‌که وی را از دوستان خود معرفی نموده و بر درستی احادیث او تأکید کرده است. هم‌چنین از شاگردان با واسطه او «شیخ طوسی» (م460ق) است که در بعضی از منابع حدیثی گاهی احادیث او به طور مستقیم از وی نقل میشود.
آثار
از تألیفات او تنها کتاب «ایمان ابی طالب (علیه السلام)» معرفی شده است.
جستارهای وابسته
منابع
- رجال نجاشی، ص87 شماره 210؛
- وسایل الشیعه(اسلامیه)، ج8ص607 حدیث7؛
- مستدرک الوسایل، ج9ص132 حدیث 10460؛
- تهذیب المقال، ج3ص398 شماره 208؛
- طبقات اعلام الشیعه، ج1ص40؛
- تاج العروس، زبیدی، ذیل ماده طرخان.
