ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۲۴: خط ۲۴:


== نام و مذهب پدر ==
== نام و مذهب پدر ==
پدرش [[زرتشتی]] بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از مسلمان شدن نام عبدالله بر خود نهاد.
پدرش [[زرتشت|زرتشتی]] بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از [[مسلمان]] شدن نام عبدالله بر خود نهاد.


== سال تولد ==
== سال تولد ==
خط ۳۵: خط ۳۵:
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی [[فقیه]] بزرگ [[مذهب شیعه|شیعی]] او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، [[فقه]]، لغت، شعر، عروض، قرائت، [[حدیث]]، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از [[ابن سراج]] و لغت را از [[ابن درید]] آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامه‌ای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامه‌ای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی [[فقیه]] بزرگ [[مذهب شیعه|شیعی]] او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، [[فقه]]، لغت، شعر، عروض، قرائت، [[حدیث]]، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از [[ابن سراج]] و لغت را از [[ابن درید]] آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامه‌ای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامه‌ای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.


سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره‌ی بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.
سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.


== آثار ==
==آثار==
برخی از کتاب‌های او عبارتند از:
برخی از کتاب‌های او عبارتند از:


# الوقف و الابتداء؛
#الوقف و الابتداء؛
# شرح کتاب سیبویه در نحو؛
#شرح کتاب سیبویه در نحو؛
# اخبار النحویین البصریین‌؛
#اخبار النحویین البصریین‌؛
# اللغات الوصل و القطع‌؛
#اللغات الوصل و القطع‌؛
# صنعه الشعر و البلاغة؛
#صنعه الشعر و البلاغة؛
# شرح مقصوره ابن درید؛
#شرح مقصوره ابن درید؛
# الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود<ref>تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳</ref>.
#الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود<ref>تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳</ref>.


== درگذشت ==
==درگذشت==
او در دوم [[رجب]] سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.
او در دوم [[رجب]] سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.


== جستارهای وابسته ==
==جستارهای وابسته==
* [[فقه]]
*[[حدیث]]
*[[علوم قرآنی|علوم قرآن]]
*[[کلام]]


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{علمای اسلام}}


[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:محدثان شیعه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۴

ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی
عالمان شیعه.jpg
نام کاملابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی
نام‌های دیگر
  • ابوسعید سیرافی
  • قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی
اطلاعات شخصی
سال تولد284 ق، ۲۷۶ ش‌، ۸۹۷ م
محل تولد
  • روستای سیراف
  • بوشهر
سال درگذشت368 ق، ۳۵۷ ش‌، ۹۷۹ م
محل درگذشت
  • بغداد
  • قبرستان خیزران
دیناسلام، شیعه
شاگردانسید رضی
آثار
  • الوقف و الابتداء
  • شرح کتاب سیبویه در نحو
فعالیت‌ها

قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است.

معرفی اجمالی

«قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی» که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است. او اهل سیراف (از توابع استان بوشهر) بود.

نام و مذهب پدر

پدرش زرتشتی بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از مسلمان شدن نام عبدالله بر خود نهاد.

سال تولد

ابوسعید در سال ۲۸۴ ق و به قولی دیگر ۲۹۰ ق به دنیا آمد.

تحصیلات

تحصیلات خود را تا سن ۲۰ سالگی در سیراف گذراند و به عمان مهاجرت کرد و پس از اخذ اجتهاد به وطن برگشت. سپس راهی بغداد شد و در آنجا منصب قضاوت را عهده‌دار بود. ابن ندیم با وی دوست بود و سید رضی پیش از ده سالگی از او نحو آموخت.

ویژگی‌ها

وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی فقیه بزرگ شیعی او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حدیث، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن درید آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامه‌ای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامه‌ای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.

سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.

آثار

برخی از کتاب‌های او عبارتند از:

  1. الوقف و الابتداء؛
  2. شرح کتاب سیبویه در نحو؛
  3. اخبار النحویین البصریین‌؛
  4. اللغات الوصل و القطع‌؛
  5. صنعه الشعر و البلاغة؛
  6. شرح مقصوره ابن درید؛
  7. الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود[۱].

درگذشت

او در دوم رجب سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳