ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←درگذشت) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
== نام و مذهب پدر == | == نام و مذهب پدر == | ||
پدرش [[زرتشتی]] بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از مسلمان شدن نام عبدالله بر خود نهاد. | پدرش [[زرتشت|زرتشتی]] بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از [[مسلمان]] شدن نام عبدالله بر خود نهاد. | ||
== سال تولد == | == سال تولد == | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی [[فقیه]] بزرگ [[مذهب شیعه|شیعی]] او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، [[فقه]]، لغت، شعر، عروض، قرائت، [[حدیث]]، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از [[ابن سراج]] و لغت را از [[ابن درید]] آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامهای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامهای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد. | وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی [[فقیه]] بزرگ [[مذهب شیعه|شیعی]] او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، [[فقه]]، لغت، شعر، عروض، قرائت، [[حدیث]]، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از [[ابن سراج]] و لغت را از [[ابن درید]] آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامهای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامهای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد. | ||
سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی | سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است. | ||
== آثار == | ==آثار== | ||
برخی از کتاب‌های او عبارتند از: | برخی از کتاب‌های او عبارتند از: | ||
# الوقف و الابتداء؛ | #الوقف و الابتداء؛ | ||
# شرح کتاب سیبویه در نحو؛ | #شرح کتاب سیبویه در نحو؛ | ||
# اخبار النحویین البصریین؛ | #اخبار النحویین البصریین؛ | ||
# اللغات الوصل و القطع؛ | #اللغات الوصل و القطع؛ | ||
# صنعه الشعر و البلاغة؛ | #صنعه الشعر و البلاغة؛ | ||
# شرح مقصوره ابن درید؛ | #شرح مقصوره ابن درید؛ | ||
# الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود<ref>تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳</ref>. | #الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود<ref>تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳</ref>. | ||
== درگذشت == | ==درگذشت== | ||
او در دوم [[رجب]] سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید. | او در دوم [[رجب]] سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید. | ||
== جستارهای وابسته == | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[فقه]] | |||
*[[حدیث]] | |||
*[[علوم قرآنی|علوم قرآن]] | |||
*[[کلام]] | |||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{علمای اسلام}} | |||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان شیعه]] | [[رده:عالمان شیعه]] | ||
[[رده:محدثان شیعه]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۴
| ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی |
| نامهای دیگر |
|
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 284 ق، ۲۷۶ ش، ۸۹۷ م |
| محل تولد |
|
| سال درگذشت | 368 ق، ۳۵۷ ش، ۹۷۹ م |
| محل درگذشت |
|
| دین | اسلام، شیعه |
| شاگردان | سید رضی |
| آثار |
|
| فعالیت‌ها | |
قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است.
معرفی اجمالی
«قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی» که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است. او اهل سیراف (از توابع استان بوشهر) بود.
نام و مذهب پدر
پدرش زرتشتی بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از مسلمان شدن نام عبدالله بر خود نهاد.
سال تولد
ابوسعید در سال ۲۸۴ ق و به قولی دیگر ۲۹۰ ق به دنیا آمد.
تحصیلات
تحصیلات خود را تا سن ۲۰ سالگی در سیراف گذراند و به عمان مهاجرت کرد و پس از اخذ اجتهاد به وطن برگشت. سپس راهی بغداد شد و در آنجا منصب قضاوت را عهده‌دار بود. ابن ندیم با وی دوست بود و سید رضی پیش از ده سالگی از او نحو آموخت.
ویژگی‌ها
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی فقیه بزرگ شیعی او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حدیث، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن درید آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامهای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامهای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.
سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.
آثار
برخی از کتاب‌های او عبارتند از:
- الوقف و الابتداء؛
- شرح کتاب سیبویه در نحو؛
- اخبار النحویین البصریین؛
- اللغات الوصل و القطع؛
- صنعه الشعر و البلاغة؛
- شرح مقصوره ابن درید؛
- الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود[۱].
درگذشت
او در دوم رجب سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳
