ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شخصیت | {{جعبه اطلاعات شخصیت | ||
| عنوان = ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی | | عنوان = ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی | ||
| تصویر = | | تصویر = عالمان شیعه.jpg | ||
| نام = | | نام = ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی | ||
| نامهای دیگر = ابوسعید سیرافی | | نامهای دیگر = {{فهرست جعبه افقی |ابوسعید سیرافی |قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی }} | ||
| سال تولد = 284 | | سال تولد = 284 ق | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد = | ||
| محل تولد = | | محل تولد = {{فهرست جعبه افقی |روستای سیراف |بوشهر }} | ||
| سال درگذشت = 368 | | سال درگذشت = 368 ق | ||
| تاریخ درگذشت = | | تاریخ درگذشت = | ||
| محل درگذشت = | | محل درگذشت = {{فهرست جعبه افقی |بغداد |قبرستان خیزران }} | ||
| استادان = | | استادان = | ||
| شاگردان = | | شاگردان = [[سید بن طاووس|سید رضی]] | ||
| دین = [[اسلام]] | | دین = [[اسلام]] | ||
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]] | | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]] | ||
| آثار = {{فهرست جعبه افقی |الوقف و الابتداء|شرح کتاب سیبویه در نحو}} | | آثار = {{فهرست جعبه افقی |الوقف و الابتداء|شرح کتاب سیبویه در نحو}} | ||
| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه افقی |قاضی }} | | فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه افقی |قاضی |نحو |لغت |[[فقه]] |[[حدیث]] |[[علوم قرآنی|علوم قرآن]] |[[کلام]] }} | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی''' که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، | '''قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی''' که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، [[فقه]]، [[حدیث]]، [[علوم قرآنی|علوم قرآن]] و [[کلام]] است. | ||
== معرفی اجمالی == | |||
«قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی» که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، [[فقه]]، [[حدیث]]، علوم [[قرآن]] و [[کلام]] است. او اهل سیراف (از توابع استان بوشهر) بود. | «قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی» که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، [[فقه]]، [[حدیث]]، علوم [[قرآن]] و [[کلام]] است. او اهل سیراف (از توابع استان بوشهر) بود. | ||
==نام و مذهب پدر== | == نام و مذهب پدر == | ||
پدرش [[زرتشت|زرتشتی]] بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از [[مسلمان]] شدن نام عبدالله بر خود نهاد. | |||
پدرش [[زرتشتی]] بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از مسلمان | |||
== سال تولد == | |||
ابوسعید در سال ۲۸۴ ق و به قولی دیگر ۲۹۰ ق به دنیا آمد. | ابوسعید در سال ۲۸۴ ق و به قولی دیگر ۲۹۰ ق به دنیا آمد. | ||
==تحصیلات== | == تحصیلات == | ||
تحصیلات خود را تا سن ۲۰ سالگی در سیراف گذراند و به [[عمان]] مهاجرت کرد و پس از اخذ [[اجتهاد]] به وطن برگشت. سپس راهی [[بغداد]] شد و در آنجا منصب قضاوت را عهده‌دار بود. [[ابن ندیم]] با وی دوست بود و [[سید رضی]] پیش از ده سالگی از او نحو آموخت. | |||
تحصیلات خود را تا سن ۲۰ سالگی در سیراف گذراند و به [[عمان]] مهاجرت کرد و پس از اخذ [[اجتهاد]] | |||
== ویژگی‌ها == | |||
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی [[فقیه]] بزرگ [[مذهب شیعه|شیعی]] او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، [[فقه]]، لغت، شعر، عروض، قرائت، [[حدیث]]، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از [[ابن سراج]] و لغت را از [[ابن درید]] آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامهای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامهای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد. | |||
سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
برخی از کتاب‌های او عبارتند از: | برخی از کتاب‌های او عبارتند از: | ||
#الوقف و الابتداء؛ | |||
#شرح کتاب سیبویه در نحو؛ | |||
#اخبار النحویین البصریین؛ | |||
#اللغات الوصل و القطع؛ | |||
#صنعه الشعر و البلاغة؛ | |||
#شرح مقصوره ابن درید؛ | |||
#الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود<ref>تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳</ref>. | |||
==درگذشت== | |||
او در دوم [[رجب]] سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید. | |||
==جستارهای وابسته== | |||
* [[فقه]] | |||
*[[حدیث]] | |||
*[[علوم قرآنی|علوم قرآن]] | |||
*[[کلام]] | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
{{علمای اسلام}} | |||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان شیعه]] | [[رده:عالمان شیعه]] | ||
[[رده:محدثان شیعه]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۴
| ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی |
| نامهای دیگر |
|
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 284 ق، ۲۷۶ ش، ۸۹۷ م |
| محل تولد |
|
| سال درگذشت | 368 ق، ۳۵۷ ش، ۹۷۹ م |
| محل درگذشت |
|
| دین | اسلام، شیعه |
| شاگردان | سید رضی |
| آثار |
|
| فعالیت‌ها | |
قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است.
معرفی اجمالی
«قاضی ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافی» که به اختصار «ابوسعید سیرافی» خوانده می‌شود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام است. او اهل سیراف (از توابع استان بوشهر) بود.
نام و مذهب پدر
پدرش زرتشتی بود و بهزاد نام داشت؛ ولی بعد از مسلمان شدن نام عبدالله بر خود نهاد.
سال تولد
ابوسعید در سال ۲۸۴ ق و به قولی دیگر ۲۹۰ ق به دنیا آمد.
تحصیلات
تحصیلات خود را تا سن ۲۰ سالگی در سیراف گذراند و به عمان مهاجرت کرد و پس از اخذ اجتهاد به وطن برگشت. سپس راهی بغداد شد و در آنجا منصب قضاوت را عهده‌دار بود. ابن ندیم با وی دوست بود و سید رضی پیش از ده سالگی از او نحو آموخت.
ویژگی‌ها
وی فردی پرهیزکار و عفیف بود و با اجرت استنساخ کتاب‌ها روزگار می‌گذراند و درآمد دیگری نمی‌پذیرفت. کرخی فقیه بزرگ شیعی او را تحلیل و تکریم می‌کرد و بر همه برتری می‌داد و مجلس فتوا برایش ترتیب داده بود. وی عالمی جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حدیث، کلام، حساب و هندسه چیره‌دست بود. ابوسعید علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن درید آموخت تا این‌که خود از اکابر و اعاظم علمای زمان خویش شد. وی در فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام از اساتید بنام بود؛ اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصریان، اشتهار بیشتری یافت. بر اثر شهرتی که داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله نوح سامانی نامهای به او نوشت و چهارصد سؤال که غالب آنها الفاظ لغوی بود از وی پرسید و دیلمی وزیر نامهای مشتمل بر سئوالاتی در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملک دیلم از آذربایجان یکصد و بیست سؤال در باب قرآن و حدیث نزد او فرستاد و همچنین عده‌ای دیگر و او همه را جواب داد.
سیرافی همان کسی است‌که با ابوبِشر متّی بن یونس القُنّائی مناظره بزرگی در رجحان نحو عربی بر منطق یونانی کرد و صورت این مناظره در کتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است.
آثار
برخی از کتاب‌های او عبارتند از:
- الوقف و الابتداء؛
- شرح کتاب سیبویه در نحو؛
- اخبار النحویین البصریین؛
- اللغات الوصل و القطع؛
- صنعه الشعر و البلاغة؛
- شرح مقصوره ابن درید؛
- الاقناع فی النحو که پسرش یوسف آن را بعد از او کامل نمود[۱].
درگذشت
او در دوم رجب سال ۳۶۸ ق درگذشت و در مقبره خیزران دفن گردید.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ج ۱، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳
