سید نعمت الله جزایری: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۵۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سید نعمت الله جزایری.jpg |جایگزین=سید نعمت الله جزایری|سید نعمت الله جزایری]]
{{جعبه اطلاعات شخصیت
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| عنوان = سید نعمت الله جزایری
!نام
| تصویر = سید نعمت الله جزایری.jpg
!سید نعمت الله جزایری
| نام = سید نعمت‌الله موسوی جزایری  
|-
| نام‌های دیگر = محدث جزایری، سید جزائری
|نام کامل
| سال تولد =
|سید نعمت‌الله موسوی جزایری
| تاریخ تولد =
|-
| محل تولد = [[عراق]]، [[بصره]]، صباغیه
|القاب
| سال درگذشت = ۱۰۵۰ هجری قمری
|[[محدث]] جزایری • سید جزائری
| تاریخ درگذشت =
|-
| محل درگذشت =
|نسب
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی | [[علامه مجلسی]] | [[شیخ حر عاملی]] | [[محقق سبزواری]] | محقق خوانساری | ...}}
|[[سادات]] جزایری • [[امام کاظم(ع)]]
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | ابوالحسن بن محمد زمان بن عنآیت‌الله تستری | ابوالقاسم بن محمد مرعشی شوشتری | عبدالحسین بن خواجه کلبعلی گَرگَری}}
|-
| دین = [[اسلام]]
|زادگاه
| مذهب = [[شیعه]]
|[[عراق]] [[بصره]] صباغیه
| آثار = {{فهرست جعبه افقی | الانوار النعمانیة | انیس الوحید | جواهر الغوالی | کشف الاسرار | النور المبین | ریاض الابرار}}
|-
| وبگاه =
|نام پدر
}}
|سید عبدالله
'''سیّد نعمت‌الله جزایری''' از فقیهان‌، محدثین‌ و ادبای‌ ‌بزرگ [[شیعه]] در اواخر قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم هجری است.  
|-
|تاریخ تولد
|۱۰۵۰ق
|-
|اساتید
|[[علامه مجلسی]] [[شیخ حر عاملی]] محقق سبزواری محقق خوانساری و...
|-
|شاگردان
|ابوالحسن بن محمد زمان بن عنایت الله تستری ابوالقاسم بن محمد مرعشی شوشتری عبدالحسین بن خواجه کلبعلی گَرگَری
|-
|تألیفات
|الانوار النعمانیة انیس الوحید جواهر الغوالی کشف الاسرار النور المبین •ریاض الابرار
|-
|محل تحصیل
|هویزه • شیراز • [[اصفهان]] • عتبات عالیات
|-
|محل زندگی
|اصفهان • شوشتر
|-
|درگذشت
|۱۱۱۲ ه‍.ق
|-
|آرامگاه
|[[ایران]] • خرم آباد • پلدختر
|-
|}
</div>


'''سیّد نعمت الله جزایری''' که از فقیهان‌، محدثین‌ و ادبای‌ ‌بزرگ [[شیعه]] در اواخر قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم [[هجرى]] است،‏ در یکی از جزایر پیرامون [[بصره]] (بین [[دجله]] و [[فرات]]) به نام <big>صباغیه</big>، حدود سال ١٠۵٠ قمری دیده به جهان گشود.  
'''سید نعمت‌الله جزایری''' از شاگردان [[محمد باقر مجلسی|علامه مجلسی]] و [[محقق خوانساری]] است. در منطقه خوزستان‌ به‌ ویژه‌ شوشتر، مساجد و مدارس دینی متعددی احداث نمود و به تربیت مشتاقان علوم [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]] پرداخت. علامه جزایری صاحب آثار متعددی از جمله <big>ریاض الابرار فی مناقب الائمة الاطهار</big> می‌باشد.  


وی‌ سر سلسله ی خاندان‌ مشهور علمی‌ و دینی‌ سادات‌ جزایری‌ بود که‌ سه‌ قرن‌ در منطقه [[خوزستان‌]] به ‌ویژه‌ [[شوشتر]]، خدمات‌ ارزنده ‌ای‌ کردند. پدر او سیّد عبد الله با دوازده واسطه به [[امام موسی کاظم (ع)]] می رسد.
== تولد علامه جزایری ==
صباغیه یکی از جزایر پیرامون بصره، در حدود 1050 ق<ref> نابغه فقه و حدیث، سید محمد جزایری، ص 10</ref>. شاهد تولد نوزادی بود که خانه سید عبدالله را در شادمانی فرو برد. سید عبدالله که از نوادگان [[موسی بن جعفر (کاظم)|امام کاظم (علیه‌السلام)]] به شمار می‌آمد<ref>تحفه العالم، عبداللطیف بن ابیطالب شوشتری، ص 53</ref> فرزند دلبند خویش را نعمت الله نامید و در نخستین فرصت به مکتب سپرد.


'''سید نعمت الله جزایری''' از شاگردان [[علامه مجلسی]] و [[محقق خوانسارى]] است. در منطقه خوزستان‌ به‌ ویژه‌ شوشتر، مساجد و مدارس دینی متعددی احداث نمود و به تربیت مشتاقان علوم [[اهل بیت(ع)]] پرداخت. [[علامه جزایری]] صاحب آثار متعددی از جمله <big>ریاض الابرار فی مناقب الائمة الاطهار</big> می باشد.  
== تحصیلات علامه جزایری ==
نعمت‌الله روزهای کودکی را شتابان پشت سر نهاد و با بهره‌گیری از دانشوران صباغیه، شط بنی‌اسد، حویزه و بصره به یازده سالگی رسید. در این هنگام همراه برادرش سید نجم‌الدین ره‌سپار شیراز شد و به یاری شیخ جعفر بحرانی در مدرسه منصور به اقامت گزید<ref> الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 304 - 307</ref>.  


=تولد علامه جزایری=
تهیدستی بسیار نعمت‌الله، سرانجام وی را از انزوای ویژه روزگار آغازین درس بیرون آورده، به نسخه‌برداری از کتاب‌ها، تصحیح نسخه‌ها و حاشیه‌نویسی کشاند<ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 304 - 307</ref>. فرزند سید عبدالله گاه تا بامداد کار می‌کرد، درس می‌خواند و پس از نماز صبح و مطالعه ویژه بامدادی سر بر کتاب نهاده، لحظه‌ای می‌آرامید. آنگاه تا نیمروز تدریس می‌کرد و پس از نماز ظهر به درس یکی از استادان می‌شتافت<ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 312</ref>.


[[صباغیه]] یکی از جزایر پیرامون بصره، در حدود 1050 ق. <ref> نابغه فقه و حدیث، سید محمد جزایری، ص 10</ref> شاهد تولد نوزادی بود که خانه سید عبدالله را در شادمانی فرو برد. سید عبدالله که از نوادگان [[امام کاظم (ع)]] به شمار می آمد <ref>تحفه العالم، عبد اللطیف بن ابیطالب شوشتری، ص 53</ref> فرزند دلبند خویش را نعمت الله نامید و در نخستین فرصت به مکتب سپرد.
بنابراین نوجوان [[بین النهرین|بین‌النهرین]] گاه چنان در تهیدستی فرو می‌رفت که حتی توان خرید لقمه نانی را نداشت. در چنین موقعیت دشواری چراغ حجره‌اش به سبب بی‌روغنی خاموش می‌ماند و سید نعمت‌الله را در اندوهی جانکاه فرو می‌برد. او برای تحمل گرسنگی توان بسیار داشت ولی هرگز نمی‌توانست به دلیل ناداری درس شامگاهی را ترک کند. بنابراین به مهتاب، خانه دوستان یا مسجد جامع پناه می‌برد<ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 312</ref>.


=تحصیلات علامه جزایری=
سرانجام پیام‌های پیوسته پدر، نعمت‌الله را به سمت صباغیه ره‌سپار ساخت. پدر و مادر، که برای دیدار فرزند روز‌شماری می‌کردند برای آنکه او را در روستا ماندگار سازند مراسم ازدواج بر پا داشتند و پیوند سید نعمت‌الله با دختر عمویش را جشن گرفتند.


نعمت الله روزهای کودکی را شتابان پشت سر نهاد و با بهره گیری از دانشوران صباغیه، [[شط بنی اسد]]، حویزه و بصره به یازده سالگی رسید. در این هنگام همراه برادرش سید نجم الدین رهسپار [[شیراز]] شد و به یاری شیخ جعفر بحرانی در [[مدرسه منصور]] به اقامت گزید. <ref> الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 304 - 307</ref>  
بیست روز پس از ازدواج در حالی که سید اندیشه شیراز را - دست کم برای مدتی - از خود دور ساخته بود، [[زیارت]] یکی از دانشوران جزایر و گفتار ارزنده وی اشتیاق مدرسه را در دل او بیدار ساخت. به گونه‌ای که در همان محفل تصمیم به ادامه درس گرفت و چون از خانه آن دانشمند بیرون آمد بی آنکه کسی را آگاه سازد ره‌سپار شیراز شد<ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 308 - 310</ref>.


تهیدستی بسیار نعمت الله، سرانجام وی را از انزوای ویژه روزگار آغازین درس بیرون آورده، به نسخه برداری از کتابها، تصحیح نسخه ها و حاشیه نویسی کشاند. <ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 304 - 307</ref> فرزند سید عبدالله گاه تا بامداد کار می کرد، درس می خواند و پس از نماز صبح و مطالعه ویژه بامدادی سر بر کتاب نهاده، لحظه ای می آرامید. آنگاه تا نیمروز تدریس می کرد و پس از نماز ظهر به درس یکی از استادان می شتافت. <ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 312</ref>  
ولی این بار اقامت در مدرسه منصوریه دیری نپایید. پس از مدتی خبر درگذشت پدر وی را در اندوه فرو برد <ref>نابغه فقه و حدیث، ص 125</ref> و اندکی بعد دست حوادث مدرسه را به آتش کشید<ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4،ص 145</ref>.


نابغه فقه و [[حدیث]]، ص 125 سید نعمت‌الله با خاطره استادان بزرگ شیراز: شیخ جعفر بحرانی (متوفای 1091 ق.) ابراهیم بن ملاصدرا، شاه ابوالولی بن شاه تقی الدین شیرازی، سید هشام بن حسین احسابی، <ref>نابغه فقه و حدیث، ص 129</ref> شیخ صالح بن عبدالکریم کزکزانی(متوفای 1098 ق.) <ref>نابغه فقه و حدیث، ص 129</ref> راه [[اصفهان]] را پیش گرفت.


بنابراین نوجوان [[بین النهرین]] گاه چنان در تهیدستی فرو می رفت که حتی توان خرید لقمه نانی را نداشت. در چنین موقعیت دشواری چراغ [[حجره]] اش به سبب بی روغنی خاموش می ماند و سید نعمت الله را در اندوهی جانکاه فرو می برد. او برای تحمل گرسنگی توان بسیار داشت ولی هرگز نمی توانست به دلیل ناداری درس شامگاهی را ترک کند. بنابراین به مهتاب، خانه دوستان یا [[مسجد جامع]] پناه می برد. <ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 312</ref>
== شاگردان علامه جزایری ==
 
سرانجام پیامهای پیوسته پدر، نعمت الله را به سمت صباغیه رهسپار ساخت. پدر و مادر، که برای دیدار فرزند روز شماری می کردند برای آنکه او را در روستا ماندگار سازند مراسم ازدواج بر پا داشتند و پیوند سید نعمت الله با دختر عمویش را جشن گرفتند.
 
بیست روز پس از ازدواج در حالی که سید اندیشه شیراز را - دست کم برای مدتی - از خود دور ساخته بود، [[زیارت]] یکی از دانشوران جزایر و گفتار ارزنده وی اشتیاق مدرسه را در دل او بیدار ساخت. به گونه ای که در همان محفل تصمیم به ادامه درس گرفت و چون از خانه آن دانشمند بیرون آمد بی آنکه کسی را آگاه سازد رهسپار شیراز شد. <ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4، ص 308 - 310</ref>
 
ولی این بار اقامت در مدرسه منصوریه دیری نپایید. پس از مدتی خبر درگذشت پدر وی را در اندوه فرو برد <ref>نابغه فقه و حدیث، ص 125</ref> و اندکی بعد دست حوادث مدرسه را به آتش کشید. <ref>الانوار النعمانیة، فی بیان معرفة النشاة الانسانیة، سید نعمت الله جزایری، ج 4،ص 145</ref>
 
نابغه فقه و [[حدیث]]، ص 125 سید نعمت الله با خاطره استادان بزرگ شیراز: شیخ جعفر بحرانی (متوفای 1091 ق.) ابراهیم بن ملاصدرا، شاه ابوالولی بن شاه تقی الدین شیرازی، سید هشام بن حسین احسابی، <ref>نابغه فقه و حدیث، ص 129</ref> شیخ صالح بن عبد الکریم کزکزانی(متوفای 1098 ق.) <ref>نابغه فقه و حدیث، ص 129</ref> راه [[اصفهان]] را پیش گرفت.
 
=شاگردان علامه جزایری=
 
سید نعمت‌الله موسوی جزایری شاگردان بسیاری تریبت کرد که هر یک در گوشه‌ای از جهان اسلام به هدایت مردم و تدریس علوم [[اهل بیت]] پرداختند:
سید نعمت‌الله موسوی جزایری شاگردان بسیاری تریبت کرد که هر یک در گوشه‌ای از جهان اسلام به هدایت مردم و تدریس علوم [[اهل بیت]] پرداختند:


#ابوالقاسم بن محمد مرعشی شوشتری
# ابوالقاسم بن محمد مرعشی شوشتری
#
# ابوالحسن شوشتری
#ابوالحسن شوشتری
# شیخ علی بن حسین جامعی عاملی
#
# فتح‌الله بن علوان الکعبی الدورقی
#شیخ علی بن حسین جامعی عاملی
# قاضی محمدتقی شوشتری
#
# شیخ محمد الضبیری
#فتح‌الله بن علوان الکعبی الدورقی
# شیخ محمد علم‌الهدی کاشانی
#
# شیخ محمد نجار شوشتری
#قاضی محمدتقی شوشتری
# محمود بن میرعلی میمندی<ref>کشف الاسرار، ج ۱، ص ۶۸، ۱۰۳</ref>.
#
#شیخ محمد الضبیری
#
#شیخ محمد علم‌الهدی کاشانی
#
#شیخ محمد نجار شوشتری
#
#محمود بن میرعلی میمندی. <ref>کشف الاسرار، ج ۱، ص ۶۸، ۱۰۳</ref>


=تألیفات و آثار علمی جزایری=
=تألیفات و آثار علمی جزایری=


سید نعمت‌الله جزایری کتاب‌های گرانبهایی که فراتر از <big>۵۵ عنوان</big> است، از خود به یادگار نهاد. از جمله آنها کتابهای زیر را می توان نام برد:
سید نعمت‌الله جزایری کتاب‌های گران‌بهایی که فراتر از<big>۵۵ عنوان</big> است، از خود به یادگار نهاد. از جمله آنها کتاب‌های زیر را می‌توان نام برد:


*الانوار النعمانیه فی بیان معرفة النشأة الانسانیه
# الانوار النعمانیه فی بیان معرفة النشأة الانسانیه
*
# انیس الفرید فی شرح التوحید
*انیس الفرید فی شرح التوحید
# تحفة الاسرار فی الجمع بین الاخبار
*
# الجواهر الغوالی فی شرح عوالی اللئالی
*تحفة الاسرار فی الجمع بین الاخبار
# ریاض الابرار فی مناقب الائمة الاطهار
*
# زهر الربیع
*الجواهر الغوالی فی شرح عوالی اللئالی
# الغایة القصوی
*
# عقود المرجان فی تفسیر القرآن
*ریاض الابرار فی مناقب الائمة الاطهار
# مشکلات المسائل
*
# منبع الحیاة فی اعتبار قول المجتهدین من الاموات
*زهر الربیع
# نوادر الاخبار
*
# النور المبین فی قصص الانبیاء والمرسلین (قصص الانبیاء)
*الغایة القصوی
# هدیة المبین و تحفة الراغبین
*
* و ده‌ها اثر دیگری که به صورت حاشیه و شرح نوشته شده است<ref>چکیده‌ای از زندگانی سید جزایری، ص ۱۶، ۷۷</ref>.
*عقود المرجان فی تفسیر القرآن
*
*مشکلات المسائل
*
*منبع الحیاة فی اعتبار قول المجتهدین من الاموات
*
*نوادر الاخبار
*
*النور المبین فی قصص الانبیاء والمرسلین (قصص الانبیاء)
*
*هدیة المبین و تحفة الراغبین
*
*و ده‌ها اثر دیگری که به صورت حاشیه و شرح نوشته شده است. <ref>چکیده‌ای از زندگانی سید جزایری، ص ۱۶، ۷۷</ref>
*


=در گذشت علامه جزایری=
== در گذشت علامه جزایری ==
مرجع 62 ساله جنوب آنگاه که به سمت [[خوزستان]] ادامه مسیر می‌داد به شدت بیمار شد کاروانیان چون به جایدر (منزل‌گاهی نزدیک پلدختر) رسیدند سید را فرو آوردند تا لختی بیاساید<ref>نابغه فقه و حدیث، ص 225</ref>، لیکن در این وادی بیماری شدت یافت و سرانجام در شب جمعه 22 [[شوال]] 1112 ق<ref>فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ص 81</ref>. دیدگانی که به برکت خاک [[مقبره]] [[ائمه|امامان معصوم(علیه‌السلام)]] فروغی آسمانی یافته بود، برای همیشه بسته شد.


مرجع 62 ساله جنوب آنگاه که به سمت [[خوزستان]] ادامه مسیر می داد به شدت بیمار شد کاروانیان چون به جایدر (منزلگاهی نزدیک پلدختر) رسیدند سید را فرو آوردند تا لختی بیاساید، <ref>نابغه فقه و حدیث، ص 225</ref> لیکن در این وادی بیماری شدت یافت و سرانجام در شب جمعه 22 شوال 1112 ق. <ref>فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ص 81</ref> دیدگانی که به برکت خاک [[مقبره]] [[امامان معصوم (ع)]] فروغی آسمانی یافته بود، برای همیشه بسته شد.
مسافران پاکدل شوشتری پیکر پاک مرجع‌شان را غریبانه در جایدر به خاک سپردند. نیکان آن سامان، که قدر گوهر رخشان جزایر را می‌دانستند، بر آرامگاهش ساختمانی سراسر عشق و اخلاص بنیاد نهادند و برای تامین مخارج قاریان و خدمت‌گزاران حرمش موقوفاتی در نظر گرفتند<ref>کشف الاسرار، ج 1، ص 442 - 445</ref>.


مسافران پاکدل شوشتری پیکر پاک مرجعشان را غریبانه در جایدر به خاک سپردند. نیکان آن سامان، که قدر گوهر رخشان جزایر را می دانستند، بر آرامگاهش ساختمانی سراسر عشق و اخلاص بنیاد نهادند و برای تامین مخارج قاریان و خدمتگزاران حرمش موقوفاتی در نظر گرفتند. <ref>کشف الاسرار، ج 1، ص 442 - 445</ref>
== پانویس ==
{{پانویس}}


=پانویس=
{{علمای اسلام}}
{{پانویس|3}}


[[رده: عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده: عالمان شیعه]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:محدثان شیعه]]
[[رده:محدثان شیعه]]
[[رده:فقیهان شیعه]]