محمد فاضل لنکرانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| تاریخ درگذشت = | | تاریخ درگذشت = | ||
| محل درگذشت = [[قم]] | | محل درگذشت = [[قم]] | ||
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی | [[آیت‌الله بروجردی]] | [[امام خمینی]] | علامه طباطبایى}} | | استادان = {{فهرست جعبه عمودی | [[سید حسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] | [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] | [[سید محمدحسین طباطبایی|علامه طباطبایى]] }} | ||
| شاگردان = محمد ری‌شهری • مصطفی بروجردی • سید احمد میرعمادی • علی سیفی آملی | | شاگردان = محمد ری‌شهری • مصطفی بروجردی • سید احمد میرعمادی • علی سیفی آملی | ||
| دین = اسلام | | دین = [[اسلام]] | ||
| مذهب = شیعه | | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]] | ||
| آثار = {{فهرست جعبه افقی | تفصيل الشريعه في شرح تحرير الوسيله| الأحكام الواضحة}} | | آثار = {{فهرست جعبه افقی | تفصيل الشريعه في شرح تحرير الوسيله| الأحكام الواضحة}} | ||
| فعالیت‌ها = مرجع تقلید | | فعالیت‌ها = [[مرجع تقلید]] | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''آیت‌الله فاضل لنکرانی''' بعد از درگذشت [[آیت‌الله گلپایگانی]] و آیت‌الله محمدعلی اراکی یکی از هفت مرجعی بود که از سوی [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] معرفی شد. او از مراجع حامی [[جمهوری اسلامی ایران]] بود و مشروعیت آن را ناشی از [[ولایت فقیه]] | '''آیت‌الله فاضل لنکرانی'''، بعد از درگذشت [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|آیت‌الله گلپایگانی]] و [[محمد علی اراکی|آیت‌الله محمدعلی اراکی]] یکی از هفت مرجعی بود که از سوی [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] معرفی شد. او از مراجع حامی [[جمهوری اسلامی ایران]] بود و مشروعیت آن را ناشی از [[ولایت فقیه]] می‌دانست. لنکرانی همچنین از [[وحدت اسلامی|اندیشه‌های تقریبی]] حمایت میکرد و شرکت در [[نماز جماعت]] [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] را جایز می‌دانست. مدفن او در [[حرم فاطمه بنت موسی بن جعفر|حرم حضرت معصومه(سلام الله علیها)]] است. | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۱۰ش در [[قم]] به دنیا آمد. پدرش [[ | آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۱۰ش در [[قم]] به دنیا آمد. پدرش فاضل [[قفقاز|قفقازی]] از علمای حوزه و از اعضای شورای استفتاء [[سید حسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] بود. مادرش از فرزندان [[سادات]] معروف [[موسی مبرقع|مبرقع]] قم بود. | ||
== تحصیلات حوزوی == | == تحصیلات حوزوی == | ||
محمد فاضل در ۱۳ سالگی وارد [[حوزه علمیه]] شد پس از دروس ادبیات و مقدمات، قسمتی از | محمد فاضل در ۱۳ سالگی وارد [[حوزه علمیه]] شد پس از دروس ادبیات و مقدمات، قسمتی از کتاب رسائل و مکاسب را نزد پدرش خواند و بخشی را نزد [[محمدباقر سلطانی طباطبایی]] و همچنین [[عبدالجواد جبل عاملی]] و [[مرتضی حائری|شیخ مرتضی حائری یزدی]] آموخت. | ||
در ۱۹ سالگی وارد درس خارج شد. ۱۵ سال در درس خارج فقه [[آیت‌الله سید حسین بروجردی]] شرکت کرد و تقریرات درس او را به زبان عربی نوشت. | در ۱۹ سالگی وارد درس خارج شد. ۱۵ سال در درس خارج فقه [[سید حسین بروجردی|آیت‌الله سید حسین بروجردی]] شرکت کرد و تقریرات درس او را به زبان عربی نوشت. همچنین در درس خارج اصول [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] شرکت کرد و درس اصول او را نوشت. نزد علامه [[سید محمدحسین طباطبایی|سید محمدحسین طباطبائی]]، منظومه سبزواری و اسفار [[ملاصدرا]] را فرا گرفت<ref>زندگی‌نامه آیت‌الله فاضل لنکرانی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی.</ref>. | ||
دروس خود را با [[شهید]] [[سید مصطفی خمینی]] مباحثه | |||
آیت‌الله محمد فاضل در ۳۰ سالگی به درجه [[اجتهاد]] رسید<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>. وی در سال ۱۳۷۳ پس از درگذشت [[آیت‌الله محمدعلی اراکی]]، از سوی [[جامعه روحانیت مبارز تهران]]<ref>پایگاه اطلاع‌رسانی تاریخ ایرانی.</ref> و [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref> با اکثریت آرا، از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] شیعه شناخته و معرفی شد<ref> محمد فاضل لنکرانی، پایگاه اطلاع‌رسانی جامعه مدرسین.</ref>.<ref>زندگی‌نامه آیت‌الله فاضل لنکرانی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی.</ref>. | دروس خود را با [[شهید]] [[سید مصطفی خمینی]] مباحثه میکرد و از همان دوران جوانی در حوزه علمیه تدریس میکرد<ref>زندگی‌نامه آیت‌الله فاضل لنکرانی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی.</ref>. | ||
آیت‌الله محمد فاضل در ۳۰ سالگی به درجه [[اجتهاد]] رسید<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>. وی در سال ۱۳۷۳ پس از درگذشت [[محمد علی اراکی|آیت‌الله محمدعلی اراکی]]، از سوی [[جامعه روحانیت مبارز تهران]]<ref>پایگاه اطلاع‌رسانی تاریخ ایرانی.</ref> و [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref> با اکثریت آرا، از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] شیعه شناخته و معرفی شد<ref> محمد فاضل لنکرانی، پایگاه اطلاع‌رسانی جامعه مدرسین.</ref>.<ref>زندگی‌نامه آیت‌الله فاضل لنکرانی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی.</ref>. | |||
== اساتید == | == اساتید == | ||
مهم‌ترین اساتید او عبارتند از<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>: | مهم‌ترین اساتید او عبارتند از<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>: | ||
# فاضل قفقازی (پدر) | # فاضل قفقازی (پدر)؛ | ||
# عبدالجواد جبل | # عبدالجواد جبل عاملی؛ | ||
# سید محمدباقر سلطانی | # سید محمدباقر سلطانی طباطبایی؛ | ||
# [[امام خمینی]] | # [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]؛ | ||
# [[سید حسین بروجردی]] | # [[سید حسین بروجردی]]؛ | ||
# [[حسینعلی منتظری]] | # [[حسینعلی منتظری]]؛ | ||
# [[مرتضی حائری]] | # [[مرتضی حائری]]؛ | ||
# [[سید | # [[سید محمدحسین طباطبایی|علامه طباطبائی]]. | ||
== فعالیت‌های علمی == | == فعالیت‌های علمی == | ||
آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی تألیف کتاب، آثار علمی و نوشتن تقریرات درس‌های اساتید خود را از دوران جوانی شروع کرد و تا اواخر عمر به این | آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی تألیف کتاب، آثار علمی و نوشتن تقریرات درس‌های اساتید خود را از دوران جوانی شروع کرد و تا اواخر عمر به این فعالیت‌ها ادامه داد. آثار او در موضوعاتی همچون [[تفسیر]]، [[علوم قرآنی]]، [[فقه]]، [[اصول]] و اندیشه سیاسی هستند. محمد فاضل سال‌های طولانی فقه و اصول تدریس کرد<ref>ضمیمه روزنامه جمهوری اسلامی ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>. | ||
== روش اجتهادی == | == روش اجتهادی == | ||
آیت‌الله محمد فاضل در فقه به تحکیم مبانی آیت‌الله سید حسین بروجردی و امام خمینی پرداخت. کتاب تفصیل الشریعه فی ذیل تحریر الوسیله، توضیحات و توجیهات فقهی کتاب [[تحریر الوسیله]] امام خمینی است. شیوه او تجمیع و تراکم ظنون بود که به گفته محمدجواد فاضل لنکرانی | آیت‌الله محمد فاضل در فقه به تحکیم مبانی آیت‌الله سید حسین بروجردی و امام خمینی پرداخت. کتاب تفصیل الشریعه فی ذیل تحریر الوسیله، توضیحات و توجیهات فقهی کتاب [[تحریر الوسیله]] امام خمینی است. شیوه او تجمیع و تراکم ظنون بود که به گفته محمدجواد فاضل لنکرانی می‌تواند فقیه را به اطمینان برساند<ref>همایش بررسی شیوه استنباط و نوآوری‌های فقهی آیت‌الله‌العظمی فاضل لنکرانی، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله فاضل لنکرانی.</ref>. | ||
== مرکز فقهی ائمه اطهار( | == مرکز فقهی ائمه اطهار(علیه‌السلام) == | ||
مرکز فقهی ائمه اطهار( | مرکز فقهی ائمه اطهار(علیه‌السلام) توسط آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۷۶ش در قم تاسیس شد. آموزش فضلا و محققان، تربیت فقیهان و [[مجتهد|مجتهدان]] و زمینه‌سازی برای پژوهش‌های فقهی، از اهداف این مرکز اعلام شده است. مرکز فقهی ائمه اطهار (علیه‌السلام) شعبه‌هایی در [[مشهد]]، [[سوریه]] و [[افغانستان]] دارد. این مرکز را هم‌اکنون محمدجواد فاضل فرزند آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی اداره می‌کند<ref>معرفی مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم‌السلام) و اهداف آن، پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز فقهی ائمه اطهار(علیه‌السلام).</ref>. | ||
== آثار آیت‌الله فاضل لنکرانی == | == آثار آیت‌الله فاضل لنکرانی == | ||
کتاب‌های آیت‌الله فاضل لنکرانی افزون بر چهل عنوان در موضوعات و مسائل متعدد علوم اسلامی نگارش یافته است. تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله مشهورترین اثر فقهی آیت‌الله فاضل لنکرانی بوده که شرح بر کتاب تحریر الوسیله امام خمینی است<ref> زندگی‌نامه آیت‌الله فاضل لنکرانی، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی.</ref>. مرکز تحقیقات کامپیوتری نور کتابخانه دیجیتالی آثار او را در قالب نرم‌افزار تولید کرد<ref>کتابخانه دیجیتالی حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.</ref>. | |||
== فعالیت‌های سیاسی == | == فعالیت‌های سیاسی == | ||
آیت‌الله محمد فاضل از شاگردان امام خمینی بود و یکی از ۱۲ نفری بود که مرجعیت امام خمینی را کتبا به اطلاع دیگران رساندند<ref>ضمیمه روزنامه جمهوری اسلامی گفتگو با محمدجواد فاضل، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>. وی از اولین روزهای فعالیت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به آن پیوست و در جلسات آن شرکت | آیت‌الله محمد فاضل از شاگردان امام خمینی بود و یکی از ۱۲ نفری بود که مرجعیت امام خمینی را کتبا به اطلاع دیگران رساندند<ref>ضمیمه روزنامه جمهوری اسلامی گفتگو با محمدجواد فاضل، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>. وی از اولین روزهای فعالیت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به آن پیوست و در جلسات آن شرکت میکرد و امضای او در زیر بسیاری از اعلامیه‌ها، از جمله اعلام [[مرجعیت|مرجعیت]] امام خمینی و نیز خلع ید شاه از قدرت به چشم می‌خورد. فعالیت‌های وی در جامعه مدرسین و دیگر تلاش‌های سیاسی، باعث شد چند بار بازداشت، شکنجه و [[تبعید]] یا زندانی شود. وی حدود ۴ ماه به بندر لنگه و دو سال و نیم به [[یزد]] تبعید شد. فعالیت‌های سیاسی او پس از انقلاب اسلامی هم ادامه داشت. چند بار در جبهه‌های [[جنگ ایران و عراق]] حضور یافت و رزمندگان را تشویق کرد. پس از [[انقلاب اسلامی ایران]] به نمایندگی در دوره اول [[مجلس خبرگان رهبری]] از استان مرکزی برگزیده شد. او سال‌ها دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود<ref>گفتگو با آیت‌الله استادی پیرامون شخصیت حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله فاضل لنکرانی.</ref>. | ||
== برخی از نظریات == | == برخی از نظریات == | ||
محمد فاضل از جمله مراجعی دانسته شده که معتقد به استقلال | محمد فاضل از جمله مراجعی دانسته شده که معتقد به استقلال حوزه‌ها از دولت بود و تاکید بر آزادگی روحانیت و حوزه‌های علمیه داشت. وارد شدن حوزه به امور اقتصادی را قبول نداشت و درآمد [[وقف|موقوفات]] را نیز برای حوزه‌ها نمی‌پذیرفت<ref>روزنامه جام جم، درج شده در روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه ۱۷ و ۱۸ فروردین سال ۱۳۸۴.</ref>. | ||
وی مشروعیت حکومت را با ولایت فقیه | وی مشروعیت حکومت را با ولایت فقیه می‌دانست و از نظر او حفظ حکومت اسلامی واجب بود. | ||
آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی طرفدار [[وحدت اسلامی|وحدت]] بین مسلمانان بود و قائل به [[تقیه مداراتی]] بود و شرکت در نمازهای جماعت اهل سنت را از همین باب جایز | آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی طرفدار [[وحدت اسلامی|وحدت]] بین مسلمانان بود و قائل به [[تقیه مداراتی]] بود و شرکت در نمازهای جماعت [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] را از همین باب جایز می‌دانست. | ||
او به شخصیت سید | او به شخصیت سید روح‌الله خمینی علاقه داشت و معتقد بود ابعاد علمی او مورد غفلت واقع شده است. او در کتاب «تفصیل الشریعه فی ذیل تحریر الوسیله» به شرح کتاب تحریر الوسیله سید روح‌الله خمینی پرداخت<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>. | ||
== فتوای جنجالی == | == فتوای جنجالی == | ||
آیت‌الله فاضل لنکرانی در سال ۱۳۸۵ش و در پاسخ به استفتایی، فتوای [[ارتداد]] شخصی را صادر کرد که بعد‌ها گفته شد آن شخص [[رافق تقی]] نویسنده آذربایجانی بوده است. محتوای اسلام‌ستیزانه و توهین‌آمیز نسبت به [[ | آیت‌الله فاضل لنکرانی در سال ۱۳۸۵ش و در پاسخ به استفتایی، فتوای [[ارتداد]] شخصی را صادر کرد که بعد‌ها گفته شد آن شخص [[رافق تقی]] نویسنده آذربایجانی بوده است. محتوای اسلام‌ستیزانه و توهین‌آمیز نسبت به [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)]] در مقالات او مورد واکنش [[مسلمان|مسلمانان]] آذری‌زبان قرار گرفته بود. رافق تقی چند سال بعد توسط اشخاص نا‌شناس به قتل رسید و گفته شد که تحت تاثیر این [[فتوا]] به قتل رسیده است<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ۵ آذر ۱۳۹۰، شماره ۹۳۲۵.</ref>. محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۷۷ که برخی از نقض حکم ارتداد [[سلمان رشدی]] سخن می‌‌گفتند با صدور اطلاعیه‌ای در روزنامه جمهوری اسلامی اعلام کرد که حکم ارتداد سلمان رشدی پابرجاست و قابل نقض نیست<ref> روزنامه جمهوری اسلامی ۵/ ۷/ ۱۳۷۷.</ref>. | ||
== مخالفت با طرح ورود زنان به ورزشگاه‌ها == | == مخالفت با طرح ورود زنان به ورزشگاه‌ها == | ||
با طرح مسأله ورود زنان به ورزشگاه‌ها در سال ۱۳۸۵ش از طرف دولت وقت، محمد فاضل لنکرانی گفته بود که از نظر فقهی روشن است که نظر زن به بدن مرد حتی بدون لذت و ریبه جایز نیست و ثانیاً از مسائلی که اسلام بر آن تکیه فراوان دارد، عدم اختلاط زن و مرد است بنابراین شرکت بانوان در مکان‌های عمومی ورزشی که همراه با اختلاط است به هیچ وجه جایز نیست<ref>روزنامه شرق ۸۵/۲/۷.</ref>. | با طرح مسأله ورود زنان به ورزشگاه‌ها در سال ۱۳۸۵ش از طرف دولت وقت، محمد فاضل لنکرانی گفته بود که از نظر فقهی روشن است که نظر زن به بدن مرد حتی بدون لذت و ریبه جایز نیست و ثانیاً از مسائلی که اسلام بر آن تکیه فراوان دارد، عدم اختلاط زن و مرد است بنابراین شرکت بانوان در مکان‌های عمومی ورزشی که همراه با اختلاط است به هیچ وجه جایز نیست<ref>روزنامه شرق ۸۵/۲/۷.</ref>. | ||
== | == درگذشت == | ||
آیت‌الله فاضل لنکرانی در ۲۶ خرداد ۱۳۸۶ش در قم درگذشت و در حرم حضرت معصومه(سلام الله علیها) به خاک سپرده شد<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>. | آیت‌الله فاضل لنکرانی در ۲۶ [[خرداد ماه]] ۱۳۸۶ش در [[قم]] درگذشت و در [[حرم فاطمه بنت موسی بن جعفر|حرم حضرت معصومه(سلام الله علیها)]] به خاک سپرده شد<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[حرم فاطمه بنت موسی بن جعفر|حرم حضرت معصومه(سلام الله علیها)]] | |||
* [[حوزه علمیه]] | |||
* [[تبعید]] | |||
* [[قم]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۷۹: | خط ۸۶: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AC%DB%8C-%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3-70/1513390-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%84%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%86%D9%87-%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF برگرفته از سایت از زندگی | [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AC%DB%8C-%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3-70/1513390-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84-%D9%84%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%86%D9%87-%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF برگرفته از سایت از زندگی آیت‌الله‌العظمی محمد فاضل لنکرانی چه می‌دانید؟ www.jamaran.news] | ||
{{علمای اسلام}} | |||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان شیعه]] | [[رده:عالمان شیعه]] | ||
[[رده:مراجع تقلید]] | [[رده:مراجع تقلید]] | ||
[[رده:ایران]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۱۳
| آیت الله محمد فاضل موحدی لنکرانی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | محمد فاضل |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | ۱۳۱۰ ش، ۱۹۳۲ م، ۱۳۵۰ ق |
| محل تولد | قم |
| سال درگذشت | ۱۳۸۶ ش، ۲۰۰۸ م، ۱۴۲۹ ق |
| محل درگذشت | قم |
| دین | اسلام، شیعه |
| استادان | |
| شاگردان | محمد ری‌شهری • مصطفی بروجردی • سید احمد میرعمادی • علی سیفی آملی |
| آثار |
|
| فعالیت‌ها | مرجع تقلید |
آیت‌الله فاضل لنکرانی، بعد از درگذشت آیت‌الله گلپایگانی و آیت‌الله محمدعلی اراکی یکی از هفت مرجعی بود که از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم معرفی شد. او از مراجع حامی جمهوری اسلامی ایران بود و مشروعیت آن را ناشی از ولایت فقیه می‌دانست. لنکرانی همچنین از اندیشه‌های تقریبی حمایت میکرد و شرکت در نماز جماعت اهل‌سنت را جایز می‌دانست. مدفن او در حرم حضرت معصومه(سلام الله علیها) است.
زندگی‌نامه
آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۱۰ش در قم به دنیا آمد. پدرش فاضل قفقازی از علمای حوزه و از اعضای شورای استفتاء آیت‌الله بروجردی بود. مادرش از فرزندان سادات معروف مبرقع قم بود.
تحصیلات حوزوی
محمد فاضل در ۱۳ سالگی وارد حوزه علمیه شد پس از دروس ادبیات و مقدمات، قسمتی از کتاب رسائل و مکاسب را نزد پدرش خواند و بخشی را نزد محمدباقر سلطانی طباطبایی و همچنین عبدالجواد جبل عاملی و شیخ مرتضی حائری یزدی آموخت.
در ۱۹ سالگی وارد درس خارج شد. ۱۵ سال در درس خارج فقه آیت‌الله سید حسین بروجردی شرکت کرد و تقریرات درس او را به زبان عربی نوشت. همچنین در درس خارج اصول امام خمینی شرکت کرد و درس اصول او را نوشت. نزد علامه سید محمدحسین طباطبائی، منظومه سبزواری و اسفار ملاصدرا را فرا گرفت[۱].
دروس خود را با شهید سید مصطفی خمینی مباحثه میکرد و از همان دوران جوانی در حوزه علمیه تدریس میکرد[۲]. آیت‌الله محمد فاضل در ۳۰ سالگی به درجه اجتهاد رسید[۳]. وی در سال ۱۳۷۳ پس از درگذشت آیت‌الله محمدعلی اراکی، از سوی جامعه روحانیت مبارز تهران[۴] و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم[۵] با اکثریت آرا، از مراجع تقلید شیعه شناخته و معرفی شد[۶].[۷].
اساتید
مهم‌ترین اساتید او عبارتند از[۸]:
- فاضل قفقازی (پدر)؛
- عبدالجواد جبل عاملی؛
- سید محمدباقر سلطانی طباطبایی؛
- امام خمینی؛
- سید حسین بروجردی؛
- حسینعلی منتظری؛
- مرتضی حائری؛
- علامه طباطبائی.
فعالیت‌های علمی
آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی تألیف کتاب، آثار علمی و نوشتن تقریرات درس‌های اساتید خود را از دوران جوانی شروع کرد و تا اواخر عمر به این فعالیت‌ها ادامه داد. آثار او در موضوعاتی همچون تفسیر، علوم قرآنی، فقه، اصول و اندیشه سیاسی هستند. محمد فاضل سال‌های طولانی فقه و اصول تدریس کرد[۹].
روش اجتهادی
آیت‌الله محمد فاضل در فقه به تحکیم مبانی آیت‌الله سید حسین بروجردی و امام خمینی پرداخت. کتاب تفصیل الشریعه فی ذیل تحریر الوسیله، توضیحات و توجیهات فقهی کتاب تحریر الوسیله امام خمینی است. شیوه او تجمیع و تراکم ظنون بود که به گفته محمدجواد فاضل لنکرانی می‌تواند فقیه را به اطمینان برساند[۱۰].
مرکز فقهی ائمه اطهار(علیه‌السلام)
مرکز فقهی ائمه اطهار(علیه‌السلام) توسط آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۷۶ش در قم تاسیس شد. آموزش فضلا و محققان، تربیت فقیهان و مجتهدان و زمینه‌سازی برای پژوهش‌های فقهی، از اهداف این مرکز اعلام شده است. مرکز فقهی ائمه اطهار (علیه‌السلام) شعبه‌هایی در مشهد، سوریه و افغانستان دارد. این مرکز را هم‌اکنون محمدجواد فاضل فرزند آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی اداره می‌کند[۱۱].
آثار آیت‌الله فاضل لنکرانی
کتاب‌های آیت‌الله فاضل لنکرانی افزون بر چهل عنوان در موضوعات و مسائل متعدد علوم اسلامی نگارش یافته است. تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله مشهورترین اثر فقهی آیت‌الله فاضل لنکرانی بوده که شرح بر کتاب تحریر الوسیله امام خمینی است[۱۲]. مرکز تحقیقات کامپیوتری نور کتابخانه دیجیتالی آثار او را در قالب نرم‌افزار تولید کرد[۱۳].
فعالیت‌های سیاسی
آیت‌الله محمد فاضل از شاگردان امام خمینی بود و یکی از ۱۲ نفری بود که مرجعیت امام خمینی را کتبا به اطلاع دیگران رساندند[۱۴]. وی از اولین روزهای فعالیت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به آن پیوست و در جلسات آن شرکت میکرد و امضای او در زیر بسیاری از اعلامیه‌ها، از جمله اعلام مرجعیت امام خمینی و نیز خلع ید شاه از قدرت به چشم می‌خورد. فعالیت‌های وی در جامعه مدرسین و دیگر تلاش‌های سیاسی، باعث شد چند بار بازداشت، شکنجه و تبعید یا زندانی شود. وی حدود ۴ ماه به بندر لنگه و دو سال و نیم به یزد تبعید شد. فعالیت‌های سیاسی او پس از انقلاب اسلامی هم ادامه داشت. چند بار در جبهه‌های جنگ ایران و عراق حضور یافت و رزمندگان را تشویق کرد. پس از انقلاب اسلامی ایران به نمایندگی در دوره اول مجلس خبرگان رهبری از استان مرکزی برگزیده شد. او سال‌ها دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود[۱۵].
برخی از نظریات
محمد فاضل از جمله مراجعی دانسته شده که معتقد به استقلال حوزه‌ها از دولت بود و تاکید بر آزادگی روحانیت و حوزه‌های علمیه داشت. وارد شدن حوزه به امور اقتصادی را قبول نداشت و درآمد موقوفات را نیز برای حوزه‌ها نمی‌پذیرفت[۱۶].
وی مشروعیت حکومت را با ولایت فقیه می‌دانست و از نظر او حفظ حکومت اسلامی واجب بود.
آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی طرفدار وحدت بین مسلمانان بود و قائل به تقیه مداراتی بود و شرکت در نمازهای جماعت اهل‌سنت را از همین باب جایز می‌دانست.
او به شخصیت سید روح‌الله خمینی علاقه داشت و معتقد بود ابعاد علمی او مورد غفلت واقع شده است. او در کتاب «تفصیل الشریعه فی ذیل تحریر الوسیله» به شرح کتاب تحریر الوسیله سید روح‌الله خمینی پرداخت[۱۷].
فتوای جنجالی
آیت‌الله فاضل لنکرانی در سال ۱۳۸۵ش و در پاسخ به استفتایی، فتوای ارتداد شخصی را صادر کرد که بعد‌ها گفته شد آن شخص رافق تقی نویسنده آذربایجانی بوده است. محتوای اسلام‌ستیزانه و توهین‌آمیز نسبت به پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) در مقالات او مورد واکنش مسلمانان آذری‌زبان قرار گرفته بود. رافق تقی چند سال بعد توسط اشخاص نا‌شناس به قتل رسید و گفته شد که تحت تاثیر این فتوا به قتل رسیده است[۱۸]. محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۷۷ که برخی از نقض حکم ارتداد سلمان رشدی سخن می‌‌گفتند با صدور اطلاعیه‌ای در روزنامه جمهوری اسلامی اعلام کرد که حکم ارتداد سلمان رشدی پابرجاست و قابل نقض نیست[۱۹].
مخالفت با طرح ورود زنان به ورزشگاه‌ها
با طرح مسأله ورود زنان به ورزشگاه‌ها در سال ۱۳۸۵ش از طرف دولت وقت، محمد فاضل لنکرانی گفته بود که از نظر فقهی روشن است که نظر زن به بدن مرد حتی بدون لذت و ریبه جایز نیست و ثانیاً از مسائلی که اسلام بر آن تکیه فراوان دارد، عدم اختلاط زن و مرد است بنابراین شرکت بانوان در مکان‌های عمومی ورزشی که همراه با اختلاط است به هیچ وجه جایز نیست[۲۰].
درگذشت
آیت‌الله فاضل لنکرانی در ۲۶ خرداد ماه ۱۳۸۶ش در قم درگذشت و در حرم حضرت معصومه(سلام الله علیها) به خاک سپرده شد[۲۱].
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ زندگی‌نامه آیت‌الله فاضل لنکرانی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی.
- ↑ زندگی‌نامه آیت‌الله فاضل لنکرانی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.
- ↑ پایگاه اطلاع‌رسانی تاریخ ایرانی.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.
- ↑ محمد فاضل لنکرانی، پایگاه اطلاع‌رسانی جامعه مدرسین.
- ↑ زندگی‌نامه آیت‌الله فاضل لنکرانی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.
- ↑ ضمیمه روزنامه جمهوری اسلامی ۱۳۸۶/۲/۱۵.
- ↑ همایش بررسی شیوه استنباط و نوآوری‌های فقهی آیت‌الله‌العظمی فاضل لنکرانی، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله فاضل لنکرانی.
- ↑ معرفی مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم‌السلام) و اهداف آن، پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز فقهی ائمه اطهار(علیه‌السلام).
- ↑ زندگی‌نامه آیت‌الله فاضل لنکرانی، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی.
- ↑ کتابخانه دیجیتالی حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
- ↑ ضمیمه روزنامه جمهوری اسلامی گفتگو با محمدجواد فاضل، ۱۳۸۶/۲/۱۵.
- ↑ گفتگو با آیت‌الله استادی پیرامون شخصیت حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله فاضل لنکرانی.
- ↑ روزنامه جام جم، درج شده در روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه ۱۷ و ۱۸ فروردین سال ۱۳۸۴.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، ۵ آذر ۱۳۹۰، شماره ۹۳۲۵.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی ۵/ ۷/ ۱۳۷۷.
- ↑ روزنامه شرق ۸۵/۲/۷.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، ضمیمه، ۱۳۸۶/۲/۱۵.
منابع
برگرفته از سایت از زندگی آیت‌الله‌العظمی محمد فاضل لنکرانی چه می‌دانید؟ www.jamaran.news
