محمد امامی کاشانی

محمد امامی کاشانی
نام‌های دیگر	محمد آقاامامی، آیت‌الله امامی کاشانی
اطلاعات شخصی
سال تولد	1310 ش، ۱۹۳۲ م، ۱۳۵۰ ق
روز درگذشت	12 اسفند 1402
دین	اسلام، شیعه
فعالیت‌ها	امامت جمعه تهران

محمد امامی کاشانی عالم شیعی و دانشمندی وحدت‌گرا بود. آیت‌الله امامی کاشانی نمایندۀ مردم تهران در دوره‌های‌ اول تا پنجم مجلس خبرگان رهبری و یکی از امامان جمعۀ موقت تهران بود. ایشان پیش از انقلاب اسلامی ایران، در مساجد تهران ضد حکومت پهلوی سخنرانی می‌کرد و به همین دلیل ممنوع‌المنبر شده بود. ریاست دیوان عدالت اداری، نمایندگی مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی، تولیت مدرسه عالی شهید مطهری و عضویت در جامعه روحانیت مبارز، شورای نگهبان، هیئت بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام از جمله فعالیت‌های ایشان پس از انقلاب اسلامی ایران به‌شمار می‌رود. کتاب دو جلدی «خط امان» در تبیین ادلۀ عقلی و فلسفی اثبات وجود و ظهور امام دوازدهم شیعیان و گفت‌ وگو با اندیشمندان گوناگون مسیحی و یهودی دربارۀ مهدویت از آثار اوست.

زندگی‌نامه

محمد آقاامامی در ۱۰ مهر سال ۱۳۱۰ ش، در محلۀ کلهُر کاشان به دنیا آمد. پدرش میرزا ابوترابِ امام جمعه، امام جمعۀ کاشان بود. به گفته وی اجدادش اقامۀ نماز جمعه کاشان را بر عهده داشتند. ایشان از سال ۱۳۱۷ ش، تحصیلات ابتدایی را آغاز کرد و در سال ۱۳۲۳ ش، وارد حوزۀ علمیه کاشان شد و ادبیات عرب را نزد آیت‌الله راستی کاشانی فراگرفت. در سال ۱۳۲۸ ش، با سفارش آیت‌الله یثربی به مدرسه سپهسالار تهران رفت ولی بیشتر از دو ماه در آنجا نماند؛ سپس با نامه‌ای که پدرش برای آیت‌الله بروجردی نوشته بود به قم رفت و در مدرسه فیضیه با محمدرضا مهدوی کنی هم‌ حجره شد.

امامی کاشانی دروس مقدمات و سطح را نزد امام موسی صدر، مهدی حائری، محمد صدوقی، سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، مجاهدی تبریزی و علی مشکینی فرا گرفت و در دروس شیخ مرتضی حائری و میرزا جواد تبریزی نیز شرکت کرد. او در ۲۳ سالگی در درس خارج فقه و اصول امام خمینی و محقق داماد شرکت داشت و دروس فلسفه و عرفان را نزد علامه طباطبایی و سید ابوالحسن رفیعی فرا گرفت. در سال ۱۳۴۰ ش، در حوزۀ علمیه تهران مشغول تدریس دروس سطح شد. در سال ۱۳۴۳ ش، سفر کوتاهی به نجف داشت و در دروس سید محسن حکیم و آیت‌الله سید ابوالقاسم خوئی نیز شرکت کرد.

فعالیت‌ها

فعالیت علمی

کتاب «خط امان» اثر برجستۀ ایشان است که در دو جلد به چاپ رسیده است. جلد اول کتاب در رابطه با ادلۀ عقلی و فلسفی اثبات حجت بن الحسن (علیه‌السلام) است و جلد دوم به نظریات ادیان مسیحی و یهودی درباره مصلح و منجی آخرالزمان می‌پردازد.

فعالیت فرهنگی

آیت‌الله امامی کاشانی در سال ۱۳۵۸ ش، با همکاری جمعی از جوانان، انجمن اسلامی دانش‌آموزان را تأسیس کرد. ایشان به حکم امام خمینی در سال ۱۳۶۱ ش، به عنوان تولیت مدرسه عالی شهید مطهری منصوب شد. وی برای این مدرسه، شعبه‌هایی در شهرهای یزد، مشهد و اهواز راه‌اندازی کرد.

فعالیت اجرایی

او در سال ۱۳۵۹ ش، با تشکیل اولین دورۀ مجلس شورای اسلامی، به نمایندگی از مردم کاشان وارد مجلس شد. همچنین اولین رئیس دیوان عدالت اداری ایران بود که در سال ۱۳۶۱ ش، فعالیتش را آغاز کرد. ایشان با حکم امام خمینی از اعضای هیئت بازنگری قانون اساسی ایران در سال ۱۳۶۸ ش، بود.

امامت جمعۀ تهران

آیت‌الله امامی از سال ۱۳۶۰ ش، تا آخر عمرش، امام جمعهٔ موقت تهران را بر عهده داشت.

عضویت در شورای نگهبان و خبرگان

او در سال ۱۳۶۲ ش، به حکم امام خمینی به‌عنوان عضو شورای نگهبان منصوب و تا سال ۱۳۷۸ ش، در عضویت این شورا بود. همچنین او از سال ۱۳۶۲ ش تا ۱۳۹۷ ش، به‌عنوان نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری حضور داشت.

درگذشت

سرانجام ایشان در شامگاه شنبه ۱۲ اسفند سال ۱۴۰۲ ش، در تهران به دلیل عارضۀ قلبی درگذشت.

پیام رهبر انقلاب

متن پیام رهبر انقلاب به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم درگذشت عالم بزرگوار مرحوم آیت‌الله آقای حاج شیخ محمد امامی کاشانی (رحمت‌الله‌علیه) را به خاندان محترم و بازماندگان و شاگردان و ارادتمندان ایشان تسلیت عرض می‌کنم. این عالم متقی و خدوم در طول سال‌های متمادی، چه پیش از پیروزی انقلاب در مجموعۀ روحانیت مبارز و چه پس از آن در جایگاه‌های حساس مانند شورای نگهبان، مجلس خبرگان، امامت جمعۀ تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، مدرسه شهید مطهری منشاء خدمت به کشور و نظام جمهوری اسلامی بوده‌اند، و امید است این همه در نامۀ حسنات ایشان مقبول درگاه الهی باشد. خداوند رحمت و مغفرت خود را شامل حال آن مرحوم فرماید.

سید علی خامنه‌ای

۱۴۰۲/۱۲/۱۳

پیام دبیرکل مجمع تقریب

حجت الاسلام والمسلمین دکتر حمید شهریاری دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی طی پیامی رحلت آیت‌الله امامی کاشانی را تسلیت گفت.

به گزارش روابط عمومی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، متن پیام به شرح زیر است: «إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعونَ» ارتحال مجتهد عالیقدر حضرت آیت‌الله امامی کاشانی، یار دیرین امام راحل و مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، موجب تأسف و تألم شد. ایشان عمر پربرکت خویش را در راه اعتلای اسلام و ارزش‌های اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و اهداف بلند نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به کار گرفت و ثمرات ارزشمندی را از خود بر جای گذاشت. اینجانب فقدان این فقیه وارسته را به مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، روحانیت معزز، اساتید و طلاب مدرسه عالی شهید مطهری، مردم شریف تهران و کاشان و بیت مکرم و شاگردان و ارادتمندان ایشان تسلیت عرض کرده و برای آن فقید سعید رحمت و علو درجات و برای بازماندگان صبر و سلامتی از درگاه خداوند متعال مسئلت می‌نمایم.

پیوند به بیرون

• خط امان؛ پژوهشی در موعود ادیان، نوشتۀ محمد امامی کاشانی، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.

جستارهای وابسته

• مجلس خبرگان رهبری
• سازمان تبلیغات اسلامی

منابع

• محمد امامی کاشانی، خط امان در ولایت صاحب الزمان، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، قم، ۱۳۸۶ ش.