سید محمود علایی طالقانی: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
| تصویر = محمود-طالقانی.jpg
| تصویر = محمود-طالقانی.jpg
| نام =  
| نام =  
| نام‌های دیگر =آیت‌الله طالقانی  
| نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه افقی|آیت‌الله طالقانی|ابوذر زمان }}
| سال تولد =1289 ش
| سال تولد = 1289 ش
| تاریخ تولد =  
| تاریخ تولد =  
| محل تولد = [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]، طالقان
| محل تولد = [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]، طالقان
خط ۱۸: خط ۱۸:
| وبگاه =  
| وبگاه =  
}}
}}
'''سید محمود علایی طالقانی''' از مبارزان و شخصیت‌های [[انقلاب اسلامی ایران]]، مفسر [[قرآن]] و [[نهج‌البلاغه]] و از علمای [[تهران]] بود. وی پیش از انقلاب با [[جبهه ملی]] و [[نهضت آزادی]] همراهی داشت و پس از کودتای ۲۸ مرداد، از مدافعان [[فدائیان اسلام]] بود. وی در جریان انقلاب سفید و مخالفت‌ با آن به زندان افتاد. در آستانۀ انقلاب، ریاست شورای انقلاب را بر عهده گرفت و پس از انقلاب اولین امام‌جمعۀ شهر تهران و نمایندۀ مردم تهران در مجلس خبرگان قانون اساسی شد.
'''سید محمود علایی طالقانی''' از مبارزان و شخصیت‌های [[انقلاب اسلامی ایران]]، مفسر [[قرآن]] و [[نهج‌البلاغه]] و از علمای [[تهران]] بود. وی پیش از انقلاب با [[جبهه ملی]] و [[نهضت آزادی]] همراهی داشت و پس از کودتای ۲۸ مرداد، از مدافعان [[فدائیان اسلام]] بود. وی در جریان انقلاب سفید و مخالفت‌ با آن به زندان افتاد. در آستانۀ انقلاب، ریاست شورای انقلاب را بر عهده گرفت و پس از انقلاب اولین امام‌جمعۀ شهر تهران و نمایندۀ مردم تهران در مجلس خبرگان قانون اساسی شد.


خط ۳۷: خط ۳۶:


== فعالیت‌های فرهنگی ==
== فعالیت‌های فرهنگی ==
سید محمود دلیل بازگشت خود به تهران را تثبیت عقاید ایمانی جوانان ذکر کرده است و فعالیت‌های فرهنگی خود را با نوشتن مقاله و سخنرانی، شروع می‌کند. وی چارۀ درد اجتماع را در بازگشت به [[قرآن]] و [[نهج‌ البلاغه|نهج‌البلاغه]] می‌دانست و تلاش کرد خود در این راه پیشقدم باشد، از همین‌رو برای جوانان جلسات تفسیر قرآن برپا کرد. خود در‌ این‌باره می‌گوید:
آیت‌الله طالقانی، دلیل بازگشت خود به [[تهران]] را تثبیت عقاید ایمانی جوانان ذکر کرده است و فعالیت‌های فرهنگی خود را با نوشتن مقاله و سخنرانی، شروع می‌کند. وی چارۀ درد اجتماع را در بازگشت به [[قرآن]] و [[نهج‌ البلاغه|نهج‌البلاغه]] می‌دانست و تلاش کرد خود در این راه پیشقدم باشد، از همین‌رو برای جوانان جلسات [[تفسیر|تفسیر قرآن]] برپا کرد. خود در‌ این‌باره می‌گوید:


این کتاب هدایت که چون نیم قرن اول [[اسلام]] باید بر همه شئون نفسانی و اخلاقی و قضاوت و حکومت حاکم باشد، یکسره از زندگی برکنار شده و در هیچ شأنی دخالت ندارد. دنیای اسلام، که با رهبری این کتاب روزی پیشرو و رهبر بود، امروز دنباله‌رو شده. کتابی که سند دین و حاکم بر همه امور بوده مانند آثار عتیقه و کتاب ورد تنها جنبه تقدس و تبرک یافته و از سرحد زندگی و حیات عمومی برکنار شده و در سر حد عالم اموات و تشریفات آمرزش قرار گرفته و آهنگ آن اعلام مرگ است<ref>اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۳۲۶.</ref>.
این کتاب هدایت که چون نیم قرن اول [[اسلام]] باید بر همه شئون نفسانی و اخلاقی و قضاوت و حکومت حاکم باشد، یکسره از زندگی برکنار شده و در هیچ شأنی دخالت ندارد. دنیای اسلام، که با رهبری این کتاب روزی پیشرو و رهبر بود، امروز دنباله‌رو شده. کتابی که سند دین و حاکم بر همه امور بوده مانند آثار عتیقه و کتاب ورد تنها جنبه تقدس و تبرک یافته و از سرحد زندگی و حیات عمومی برکنار شده و در سر حد عالم اموات و تشریفات آمرزش قرار گرفته و آهنگ آن اعلام مرگ است<ref>اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۳۲۶.</ref>.
خط ۵۷: خط ۵۶:
فاصله میان حوزویان و دانشگاهیان، یکی از مهمترین دغدغه‌های طالقانی بود و همواره از این دیوار بزرگ میان این دو قشر، رنج می‌برد. وی تلاش بسیاری کرد تا میان این دو نهاد تاثیرگذار در جامعه ارتباط و [[وحدت]] ایجاد کند که بیشترین این فعالیت‌ها در مسجد هدایت بوده است<ref>مجله یادآور، مصاحبه با آیت‌الله امامی کاشانی، ص۲۹؛ اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۶۳.</ref> کاتوزیان در‌این‌باره می‌گوید:
فاصله میان حوزویان و دانشگاهیان، یکی از مهمترین دغدغه‌های طالقانی بود و همواره از این دیوار بزرگ میان این دو قشر، رنج می‌برد. وی تلاش بسیاری کرد تا میان این دو نهاد تاثیرگذار در جامعه ارتباط و [[وحدت]] ایجاد کند که بیشترین این فعالیت‌ها در مسجد هدایت بوده است<ref>مجله یادآور، مصاحبه با آیت‌الله امامی کاشانی، ص۲۹؛ اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۶۳.</ref> کاتوزیان در‌این‌باره می‌گوید:


آیت‌الله طالقانی... حق بزرگی به گردن ما دانشگاهیان دارد؛ برای اینکه از نخستین کسانی بود که می‌خواست بین دانشگاه و روحانیت پلی ایجاد کند و این دو مرکز علمی را به هم مربوط سازد، ارتباطی در سطح برابر، نه در سطح ولایت که یکی پیشرو باشد و یکی مقلد<ref>اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۶۷.</ref>.
آیت‌الله طالقانی ... حق بزرگی به گردن ما دانشگاهیان دارد؛ برای اینکه از نخستین کسانی بود که می‌خواست بین دانشگاه و روحانیت پلی ایجاد کند و این دو مرکز علمی را به هم مربوط سازد، ارتباطی در سطح برابر، نه در سطح ولایت که یکی پیشرو باشد و یکی مقلد<ref>اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۶۷.</ref>.


== فعالیت‌های سیاسی ==
== فعالیت‌های سیاسی ==
خط ۷۸: خط ۷۷:


=== انقلاب سفید ===
=== انقلاب سفید ===
[[پرونده:سید محمود علایی طالقانی.jpg|بی‌قاب|راست]]
در جریان انقلاب سفید شاه، یکی از کسانی که به مخالفت با این رفراندوم پرداخت، طالقانی بود. وی در بیانیه‌ای در ۲ بهمن ۱۳۴۱ش ضمن بیان دیدگاهش در مخالفت با فئودالیسم و اینکه به داشتن گرایش‌های سوسیالیستی مشهور است و با اصلاحات واقعی مخالف نیست، اعلام داشت که تا آزادی قلم و مطبوعات نباشد و قانون اساسی زیر پا گذاشته می‌شود، خیمه شب بازی رفراندوم، فایده‌ای ندارد.
در جریان انقلاب سفید شاه، یکی از کسانی که به مخالفت با این رفراندوم پرداخت، طالقانی بود. وی در بیانیه‌ای در ۲ بهمن ۱۳۴۱ش ضمن بیان دیدگاهش در مخالفت با فئودالیسم و اینکه به داشتن گرایش‌های سوسیالیستی مشهور است و با اصلاحات واقعی مخالف نیست، اعلام داشت که تا آزادی قلم و مطبوعات نباشد و قانون اساسی زیر پا گذاشته می‌شود، خیمه شب بازی رفراندوم، فایده‌ای ندارد.


خط ۱۵۱: خط ۱۵۱:


== شورا ==
== شورا ==
[[پرونده:سید محمود علایی طالقانی.jpg|بی‌قاب|راست]]
طالقانی معتقد بود که برای جلوگیری از انحراف انقلاب باید سرنوشت سیاسی مردم به دست خود آنان تعیین شود و راهکار اجرایی این امر را شوراها می‌دانست او طرح اصلی شوراها را در سخنرانی خود در [[مدرسه فیضیه]] در سال ۱۳۵۸ به‌طور واضح مطرح کرد<ref>شیرخانی، شورا و آزادی، ص۱۲۴.</ref>. و به دنبال این بود که طرحش در ضمن اصول [[قانون اساسی]] بیاید اما آنچه مدنظر وی بود تصویب نشد. این امر باعث شد که طالقانی در خطبه‌های [[نماز جمعه]] ۱۶ شهریور ۱۳۵۸ که آخرین خطبه وی بود، با لحنی انتقادی و گله‌آمیز از تصویب نشدن اصول شوراها در قانون‌ اساسی و مزایای شوراها و تأثیر آن بر مردم سخن بگوید. وی مصراً از نمایندگان مجلس خواست که با تصویب مواد قانونی شوراها کار مردم را به خودشان بسپارند تا مردم باور کنند که انقلاب شده و خودشان می‌توانند سرنوشت خود را تعیین کنند و بیاموزند که چگونه مردم‌سالاری را عملاً به اجرا گذارند. به علت آنکه آخرین نماز جمعه بر سر قطعه شهدا برپا شد و تأکید ایشان بر شورا بود، مردم در تشییع جنازه وی فریاد می‌زدند: «پیام طالقانی، شهادت است و شورا».
طالقانی معتقد بود که برای جلوگیری از انحراف انقلاب باید سرنوشت سیاسی مردم به دست خود آنان تعیین شود و راهکار اجرایی این امر را شوراها می‌دانست او طرح اصلی شوراها را در سخنرانی خود در [[مدرسه فیضیه]] در سال ۱۳۵۸ به‌طور واضح مطرح کرد<ref>شیرخانی، شورا و آزادی، ص۱۲۴.</ref>. و به دنبال این بود که طرحش در ضمن اصول [[قانون اساسی]] بیاید اما آنچه مدنظر وی بود تصویب نشد. این امر باعث شد که طالقانی در خطبه‌های [[نماز جمعه]] ۱۶ شهریور ۱۳۵۸ که آخرین خطبه وی بود، با لحنی انتقادی و گله‌آمیز از تصویب نشدن اصول شوراها در قانون‌ اساسی و مزایای شوراها و تأثیر آن بر مردم سخن بگوید. وی مصراً از نمایندگان مجلس خواست که با تصویب مواد قانونی شوراها کار مردم را به خودشان بسپارند تا مردم باور کنند که انقلاب شده و خودشان می‌توانند سرنوشت خود را تعیین کنند و بیاموزند که چگونه مردم‌سالاری را عملاً به اجرا گذارند. به علت آنکه آخرین نماز جمعه بر سر قطعه شهدا برپا شد و تأکید ایشان بر شورا بود، مردم در تشییع جنازه وی فریاد می‌زدند: «پیام طالقانی، شهادت است و شورا».


==== پیام امام خمینی به مناسبت درگذشت آیت‌الله طالقانی====
==== پیام امام خمینی به مناسبت درگذشت آیت‌الله طالقانی====
[[پرونده:ابوذر زمان.jpg|بی‌قاب|راست]]
بسم الله الرحمن الرحیم
بسم الله الرحمن الرحیم
إِنَّا لِلَّـهِ وَإِنَّا إِلَیهِ رَاجِعُونَ
إِنَّا لِلَّـهِ وَإِنَّا إِلَیهِ رَاجِعُونَ