بکتاشیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
بَکتاشیه، طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی بکتاش ولی زاهد خراسانی می‌دانند وی در نيشابور به دنیا آمد و نزد على احمد يسوى درس خواند و در سال 738 هجرى در گذشت.
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
| عنوان = بکتاشیه
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام = بکتاشیه
| نام رایج =
| تاریخ شکل گیری =
| قرن شکل گیری =قرن هفتم هجری قمری و قرن شانزدهم میلادی
| مبدأ شکل گیری =
| موسس =حاجی بکتاش ولی 
| عقیده = شباهت با غلاة شیعه، اباحه‌گری در برخی از رفتارهای دینی
}}
'''بَکتاشیه''' طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی‌ بکتاش‌ ولی؛ زاهد خراسانی می‌دانند. حاجی‌ بکتاش در [[نیشابور]] به دنیا آمد و نزد خواجه‌ احمد یسوی درس خواند و در سال 738 هجری قمری، در گذشت.  


==تاریخچه و عقاید ==
== تاریخچه و عقاید ==
طريقه «بكتاشيه» در قرن شانزدهم ميلادى در اناتولى يعنى آسياى صغير رواج فراوان يافت و عقايد ايشان شبيه «قزل باشيه» و «شبك» و «على الهيان» كرد است. با اين كه بيشتر «بكتاشيه» خود را از اهل سنت و جماعت مى ‏دانند ولى اعمال و رفتار ايشان بر خلاف آن طايفه است و بيشتر به «غلاة» شيعه‏ شباهت دارد و به امامت ائمه اثنى عشر اعتقاد دارند و و چهارده معصوم (ع) را به بزرگى مى‏ ستايند.در عين حال عقايد مسيحيان نيز در ايشان تأثير كرده است و معتقد به تثليث اللّه و محمد (ص) و على (ع) هستند و مانند مسيحيان غشاى ربّانى به جاى مى‏ آورند. <ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103</ref>
طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادی در آناتولی ([[آسیای صغیر|آسیای صغیر]]) گسترده شد. عقاید ایشان شبیه «[[قزلباشی|قزلباشیه]]»، «[[شبک]]» و «علی‌اللهیان» کرد است. با اینکه بیشتر «بکتاشیه» خود را از اهل سنت و جماعت می‌‏دانند، ولی اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آنها است و بلکه به «[[غلاة|غُلاة]]» شیعه‏ شباهت دارد. این فرقه به امامت [[ائمه|ائمه اثنی عشر]] اعتقاد دارند و و چهارده معصوم (علیهم‌السّلام) را به بزرگی می‌ستایند. در عین‌حال، عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است، زیرا معتقد به [[تثلیث]] اللّه و [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|محمد (صلّی‌الله علیه وآله)]] و [[علی بن ابی طالب|علی (علیه‌السّلام)]] هستند و مانند [[مسیحیت|مسیحیان]]، [[عشای ربانی|عشای ربّانی]] به جای می‏ آورند.


==آداب و رسوم==
== آداب و رسوم ==
پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنير مى‏ گذارند و در پيش شيخ خود كه او را «بابا» مى ‏خوانند به گناهان خويش اعتراف و از او طلب آمرزش مى‏ كنند. نوشيدن شراب در نزد ايشان حرام نيست و زنان شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و فضل اللّه حروفى را كه پيشواى «حروفيان» بود محترم مى‏ شمارند و كتاب «جاويدان‏ نامه» او را از كتب مقدس مى ‏شمارند و اين كتاب را به فارسى «عشق نامه» و به تركى «فرشته اوقلى» مى ‏نامند.جامه «بكتاشيه» عبايى سفيد و كلاهى سياه چند گوش مثلث شكل است كه گاهى عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنى عشر به دوازده ترك مى ‏رسد و شيخ ايشان داراى عمامه ‏اى سبز است. «بكتاشيه» بر گردن خود گردن بندى از سنگ دارند كه آن را تسليم تاش يعنى سنگ تسليم می خوانند و تبرزينى دو دم و عصايى دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند، گوشواره‏ هايى به گوش مى‏ آويزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند.حاج بكتاش را پير اوّل می خوانند و پيروان او فرزند حاج بكتاش را «اوغلرى» يعنى پسران حاج بكتاش می نامند.ايشان عبادات شريعت اسلام را كه نماز و روزه و حج و زكات باشد به جاى نمى ‏آورند.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103</ref>
پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر می‏‌گذارند و نزد شیخ خود که او را «بابا» می‌‏خوانند، به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش می‌کنند. نزد ایشان نوشیدن شراب حرام نیست. زنان‌شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و به "فضل‌اللّهِ حروفی" که پیشوای «[[حروفیان|حروفیان]]» بود، احترام می‌کنند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از کتب مقدس می‌‏شمارند. کتاب مذکور را به فارسی «عشق‌نامه» و به ترکی «فرشته اوقلی» می‌‏نامند. جامه «بکتاشیه» عبایی سفید  بر دوش نهاده و کلاهی سیاه چند گوش مثلثی شکل که گاهی عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنی‌عشر به دوازده ترک می‌‏رسد، بر سر می گذارند. شیخ ایشان دارای عمامه‌‏ای سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندی از سنگ دارند که آن را تسلیم‌تاش، یعنی سنگ تسلیم می‌خوانند. همچنین تبرزینی دو دم و عصایی دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند، گوشواره‏‌هایی به گوش می‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند. حاج بکتاش را پیر اول می‌خوانند و پیروان او، فرزندان حاج بکتاش را «اوغلری» یعنی پسران حاج بکتاش می‌نامند. بکتاشیه، عبادات [[شریعت اسلام]] را که عبارت است از: [[نماز]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[زکات]] به جای نمی ‏آورند<ref> مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103 با ویرایش و اصلاح جملات.</ref><ref>دائرة المعارف الاسلامیة، ترجمه از چاپ اول، ج 4، بکتاشیه.</ref><ref>صراف احمد حامد، الشبک من فرق الغلاة فی العراق، بغداد، سال 1954 میلادی، ص 45 و 49.</ref>.


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{فرق و مذاهب}}


[[رده: کلام اسلامی]]
[[رده:فرق و مذاهب]]
[[رده: فرقه های دینی ]]
[[رده: مذاهب کلامی ]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۲۰

بکتاشیه
نامبکتاشیه
قرن شکل گیریقرن هفتم هجری قمری و قرن شانزدهم میلادی
موسسحاجی بکتاش ولی
عقیدهشباهت با غلاة شیعه، اباحه‌گری در برخی از رفتارهای دینی

بَکتاشیه طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی‌ بکتاش‌ ولی؛ زاهد خراسانی می‌دانند. حاجی‌ بکتاش در نیشابور به دنیا آمد و نزد خواجه‌ احمد یسوی درس خواند و در سال 738 هجری قمری، در گذشت.

تاریخچه و عقاید

طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادی در آناتولی (آسیای صغیر) گسترده شد. عقاید ایشان شبیه «قزلباشیه»، «شبک» و «علی‌اللهیان» کرد است. با اینکه بیشتر «بکتاشیه» خود را از اهل سنت و جماعت می‌‏دانند، ولی اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آنها است و بلکه به «غُلاة» شیعه‏ شباهت دارد. این فرقه به امامت ائمه اثنی عشر اعتقاد دارند و و چهارده معصوم (علیهم‌السّلام) را به بزرگی می‌ستایند. در عین‌حال، عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است، زیرا معتقد به تثلیث اللّه و محمد (صلّی‌الله علیه وآله) و علی (علیه‌السّلام) هستند و مانند مسیحیان، عشای ربّانی به جای می‏ آورند.

آداب و رسوم

پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر می‏‌گذارند و نزد شیخ خود که او را «بابا» می‌‏خوانند، به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش می‌کنند. نزد ایشان نوشیدن شراب حرام نیست. زنان‌شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و به "فضل‌اللّهِ حروفی" که پیشوای «حروفیان» بود، احترام می‌کنند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از کتب مقدس می‌‏شمارند. کتاب مذکور را به فارسی «عشق‌نامه» و به ترکی «فرشته اوقلی» می‌‏نامند. جامه «بکتاشیه» عبایی سفید بر دوش نهاده و کلاهی سیاه چند گوش مثلثی شکل که گاهی عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنی‌عشر به دوازده ترک می‌‏رسد، بر سر می گذارند. شیخ ایشان دارای عمامه‌‏ای سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندی از سنگ دارند که آن را تسلیم‌تاش، یعنی سنگ تسلیم می‌خوانند. همچنین تبرزینی دو دم و عصایی دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند، گوشواره‏‌هایی به گوش می‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند. حاج بکتاش را پیر اول می‌خوانند و پیروان او، فرزندان حاج بکتاش را «اوغلری» یعنی پسران حاج بکتاش می‌نامند. بکتاشیه، عبادات شریعت اسلام را که عبارت است از: نماز، روزه، حج و زکات به جای نمی ‏آورند[۱][۲][۳].

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103 با ویرایش و اصلاح جملات.
  2. دائرة المعارف الاسلامیة، ترجمه از چاپ اول، ج 4، بکتاشیه.
  3. صراف احمد حامد، الشبک من فرق الغلاة فی العراق، بغداد، سال 1954 میلادی، ص 45 و 49.