بکتاشیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''بَکتاشیه''' طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی بکتاش ولی، زاهد خراسانی می‌دانند. وی در نیشابور به دنیا آمد و نزد [[على احمد یسوى|على احمد یسوى]] درس خواند و در سال 738 هجرى قمری در گذشت.
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
| عنوان = بکتاشیه
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام = بکتاشیه
| نام رایج =
| تاریخ شکل گیری =
| قرن شکل گیری =قرن هفتم هجری قمری و قرن شانزدهم میلادی
| مبدأ شکل گیری =
| موسس =حاجی بکتاش ولی 
| عقیده = شباهت با غلاة شیعه، اباحه‌گری در برخی از رفتارهای دینی
}}
'''بَکتاشیه''' طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی‌ بکتاش‌ ولی؛ زاهد خراسانی می‌دانند. حاجی‌ بکتاش در [[نیشابور]] به دنیا آمد و نزد خواجه‌ احمد یسوی درس خواند و در سال 738 هجری قمری، در گذشت.  


==تاریخچه و عقاید==
== تاریخچه و عقاید ==
طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادى در آناتولى یعنى [[آسیاى صغیر|آسیاى صغیر]] گسترده شد. عقاید ایشان شبیه «[[قزلباشی|قزلباشیه]]»، «[[شبک]]» و «على اللهیان» کرد است. با این که بیشتر «بکتاشیه» خود را از [[اهل سنت و جماعت]] مى ‏دانند، ولى اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آن ها است و بلکه به «[[غلاة]]» شیعه‏ شباهت دارد. این فرقه به امامت [[ائمه اثنى عشر]] اعتقاد دارند و و [[چهارده معصوم]] (ع) را به بزرگى مى‏ ستایند.در عین حال عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است. زیرا معتقد به تثلیث اللّه و [[محمد (ص)]] و [[على (ع)]] هستند و مانند [[مسیحیان،|مسیحیان]] [[عشاى ربّانى]] به جاى مى‏ آورند.
طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادی در آناتولی ([[آسیای صغیر|آسیای صغیر]]) گسترده شد. عقاید ایشان شبیه «[[قزلباشی|قزلباشیه]]»، «[[شبک]]» و «علی‌اللهیان» کرد است. با اینکه بیشتر «بکتاشیه» خود را از اهل سنت و جماعت می‌‏دانند، ولی اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آنها است و بلکه به «[[غلاة|غُلاة]]» شیعه‏ شباهت دارد. این فرقه به امامت [[ائمه|ائمه اثنی عشر]] اعتقاد دارند و و چهارده معصوم (علیهم‌السّلام) را به بزرگی می‌ستایند. در عین‌حال، عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است، زیرا معتقد به [[تثلیث]] اللّه و [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|محمد (صلّی‌الله علیه وآله)]] و [[علی بن ابی طالب|علی (علیه‌السّلام)]] هستند و مانند [[مسیحیت|مسیحیان]]، [[عشای ربانی|عشای ربّانی]] به جای می‏ آورند.


==آداب و رسوم==
== آداب و رسوم ==
پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر مى‏ گذارند و نزد شیخ خود که او را «بابا» مى ‏خوانند، به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش مى‌کنند. نزد ایشان نوشیدن شراب حرام نیست. زنان شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و به فضل اللّهِ حروفى را که پیشواى «[[حروفیان|حروفیان]]» بود، احترام می‌کنند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از کتب مقدس مى ‏شمارند. کتاب مذکور را به فارسى «عشق نامه» و به ترکى «فرشته اوقلى» مى ‏نامند. جامه «بکتاشیه» عبایى سفید و کلاهى سیاه چند گوش مثلث شکل است که گاهى عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنى عشر به دوازده ترک مى ‏رسد. شیخ ایشان داراى عمامه ‏اى سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندى از سنگ دارند که آن را تسلیم تاش، یعنى سنگ تسلیم می خوانند. تبرزینى دو دم و عصایى دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند گوشواره‏ هایى به گوش مى‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند. حاج بکتاش را پیر اوّل می خوانند و پیروان او، فرزندان حاج بکتاش را «اوغلرى» یعنى پسران حاج بکتاش می نامند. بکتاشیه، عبادات شریعت اسلام را که عبارت است از: نماز، روزه، حج و زکات به جاى نمى ‏آورند.<ref> مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103 با ویرایش و اصلاح جملات</ref> <ref>دائرة المعارف الاسلامیة، ترجمه از چاپ اول، ج 4، بکتاشیه.</ref> <ref>صراف احمد حامد، الشبک من فرق الغلاة فى العراق، بغداد، سال 1954 میلادی، ص 45 و 49.</ref>  
پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر می‏‌گذارند و نزد شیخ خود که او را «بابا» می‌‏خوانند، به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش می‌کنند. نزد ایشان نوشیدن شراب حرام نیست. زنان‌شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و به "فضل‌اللّهِ حروفی" که پیشوای «[[حروفیان|حروفیان]]» بود، احترام می‌کنند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از کتب مقدس می‌‏شمارند. کتاب مذکور را به فارسی «عشق‌نامه» و به ترکی «فرشته اوقلی» می‌‏نامند. جامه «بکتاشیه» عبایی سفید بر دوش نهاده و کلاهی سیاه چند گوش مثلثی شکل که گاهی عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنی‌عشر به دوازده ترک می‌‏رسد، بر سر می گذارند. شیخ ایشان دارای عمامه‌‏ای سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندی از سنگ دارند که آن را تسلیم‌تاش، یعنی سنگ تسلیم می‌خوانند. همچنین تبرزینی دو دم و عصایی دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند، گوشواره‏‌هایی به گوش می‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند. حاج بکتاش را پیر اول می‌خوانند و پیروان او، فرزندان حاج بکتاش را «اوغلری» یعنی پسران حاج بکتاش می‌نامند. بکتاشیه، عبادات [[شریعت اسلام]] را که عبارت است از: [[نماز]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[زکات]] به جای نمی ‏آورند<ref> مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103 با ویرایش و اصلاح جملات.</ref><ref>دائرة المعارف الاسلامیة، ترجمه از چاپ اول، ج 4، بکتاشیه.</ref><ref>صراف احمد حامد، الشبک من فرق الغلاة فی العراق، بغداد، سال 1954 میلادی، ص 45 و 49.</ref>.


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{فرق و مذاهب}}


<references />
[[رده:فرق و مذاهب]]
 
[[رده: کلام ]]
[[رده: فرق و مذاهب]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۲۰

بکتاشیه
نامبکتاشیه
قرن شکل گیریقرن هفتم هجری قمری و قرن شانزدهم میلادی
موسسحاجی بکتاش ولی
عقیدهشباهت با غلاة شیعه، اباحه‌گری در برخی از رفتارهای دینی

بَکتاشیه طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی‌ بکتاش‌ ولی؛ زاهد خراسانی می‌دانند. حاجی‌ بکتاش در نیشابور به دنیا آمد و نزد خواجه‌ احمد یسوی درس خواند و در سال 738 هجری قمری، در گذشت.

تاریخچه و عقاید

طریقه «بکتاشیه» در قرن شانزدهم میلادی در آناتولی (آسیای صغیر) گسترده شد. عقاید ایشان شبیه «قزلباشیه»، «شبک» و «علی‌اللهیان» کرد است. با اینکه بیشتر «بکتاشیه» خود را از اهل سنت و جماعت می‌‏دانند، ولی اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آنها است و بلکه به «غُلاة» شیعه‏ شباهت دارد. این فرقه به امامت ائمه اثنی عشر اعتقاد دارند و و چهارده معصوم (علیهم‌السّلام) را به بزرگی می‌ستایند. در عین‌حال، عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر کرده است، زیرا معتقد به تثلیث اللّه و محمد (صلّی‌الله علیه وآله) و علی (علیه‌السّلام) هستند و مانند مسیحیان، عشای ربّانی به جای می‏ آورند.

آداب و رسوم

پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر می‏‌گذارند و نزد شیخ خود که او را «بابا» می‌‏خوانند، به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش می‌کنند. نزد ایشان نوشیدن شراب حرام نیست. زنان‌شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و به "فضل‌اللّهِ حروفی" که پیشوای «حروفیان» بود، احترام می‌کنند و کتاب «جاویدان‏ نامه» او را از کتب مقدس می‌‏شمارند. کتاب مذکور را به فارسی «عشق‌نامه» و به ترکی «فرشته اوقلی» می‌‏نامند. جامه «بکتاشیه» عبایی سفید بر دوش نهاده و کلاهی سیاه چند گوش مثلثی شکل که گاهی عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنی‌عشر به دوازده ترک می‌‏رسد، بر سر می گذارند. شیخ ایشان دارای عمامه‌‏ای سبز است. «بکتاشیه» بر گردن خود گردن بندی از سنگ دارند که آن را تسلیم‌تاش، یعنی سنگ تسلیم می‌خوانند. همچنین تبرزینی دو دم و عصایی دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند، گوشواره‏‌هایی به گوش می‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند. حاج بکتاش را پیر اول می‌خوانند و پیروان او، فرزندان حاج بکتاش را «اوغلری» یعنی پسران حاج بکتاش می‌نامند. بکتاشیه، عبادات شریعت اسلام را که عبارت است از: نماز، روزه، حج و زکات به جای نمی ‏آورند[۱][۲][۳].

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 103 با ویرایش و اصلاح جملات.
  2. دائرة المعارف الاسلامیة، ترجمه از چاپ اول، ج 4، بکتاشیه.
  3. صراف احمد حامد، الشبک من فرق الغلاة فی العراق، بغداد، سال 1954 میلادی، ص 45 و 49.