علی اللّهی
علی‌اللّهی اصطلاحی است که به مذهبی تلفیق‌گرا که بیشتر پیروان آن در استان کردستان ایران زندگی می‌کنند، نسبت داده می‌شود.
وجه تسمیه
این مذهب شامل بخش‌هایی از مذهب شیعه و ادیان قدیمی‌تر است. باور اصلی این مذهب این است که در طول تاریخ حلولِ الوهیت بارها رخ داده‌است. علی‌اللهی‌ها احترام خاصی برای علی بن ابی طالب قائل‌اند[۱] و باور دارند که خدا جسم علی(علیه‌السّلام) را برای حلول برگزید[۲].
نقش دیگر فرق و ادیان
آیین‌های گوناگونی به علی‌اللهی بودن شناخته شده‌اند؛ ازجمله ایزدیان و علویان. برخی این مذهب را ترکیبی از ادیان و آیین‌های دیرین‌تر مانند مزدیسنا می‌دانند[۳].
گاهی اصطلاح علی‌اللهی برای اشاره به غالیان به کار می‌رود. مانند کیسانیه، علویان (سوریه) و اهل حق[۴].
آثاری از مذاهب مانوی و یهود و مسیحیت در مذهب آنها به چشم می خورد. به تعبیر دیگر مذهب آنها کشکولی است که از هر مسلک و مذهبی یک مطلب اخذ کرده و بدون کمترین توجیه عقلانی و یا وحیانی آنها را تبلیغ می کنند. این عقاید نه تنها از ساختار مستحکمی برخوردار نیستند، بلکه در تناقض با هم دیگر می باشند و هیچ تبیین عقلانی را بر نمی تابند[۵].
اعتقادات
علی‌الهی‌ها به عنوان فرقه‌ای توصیف شده‌اند که به پیامبر(ص) و علی بن ابی‌طالب احترام می‌گذارند. نسبت‌هایی به ایشان داده می‌شود که از آن جمله عدم اعتقاد به قرآن و عدم قربانی حیوانات زیرا باور دارند که قانون مجاز شمردن کشتن برخی حیوانات، توسط ابوبکر، عمر و عثمان بن عفان و پیروان آنان ساخته شده‌است [۶].
