فانیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فانیه''' از | {{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب | ||
| عنوان = فانیه | |||
| تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نام = | |||
| نام رایج = | |||
| تاریخ شکل گیری = | |||
| قرن شکل گیری = | |||
| مبدأ شکل گیری = از فرقه‌های مربوط به [[جهمیه]] | |||
| موسس = | |||
| عقیده = نباید دربارۀ بقای [[خداوند]] و نیز [[بهشت]] و [[جهنم]] سخنی گفت؛ چون اگر قائل به بقای خداوند و بهشت و جهنم شویم، موجب [[شرک]] در اسم و معنا می‌گردیم. | |||
}} | |||
'''فانیه''' از فرقه‌های مربوط به [[جهمیه]]اند. | |||
== | == تقسیم‌بندی == | ||
در منابع آمده است که جهمیه | در منابع آمده است که جهمیه دوازده فرقه‌اند که عبارت است از: فانیه، [[معطله]]، [[مرّیسیّه]]، [[ملتزمه]]، [[واردیه]]، [[زنادقه]]، [[حرقیه]]، [[مخلوقیه]]، [[مغیریه]]، [[قبریه]]، [[واقفیه]]، [[لفظیه]]<ref>ابن جوزی ابوالفرج؛ تلبیس ابلیس؛ ص 41.</ref>. | ||
==عقاید== | == عقاید == | ||
'''فانیه''' معتقدند که نباید دربارۀ بقای [[خداوند]] و نیز [[بهشت]] و [[جهنم]] سخنی گفت؛ چون اگر قائل به بقای خداوند و بهشت و جهنم شویم، موجب [[شرک]] در اسم و معنا می‌گردیم، زیرا خداوند می‌فرماید:{{متن قرآن|هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِیًّا|سوره = مریم|آیه = 65}}؛ «آیا مثل و مانندی برای او می‌یابی؟» یعنی این‌که همنامی برای خداوند نیست. علاوه، [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر (صلی‌الله علیه وآله وسلم)]] فرمود: «تغلق ابواب الجحیم»؛ «درهای دوزخ بسته می‌شود و هرگاه زمان به درازا انجامد، دوزخ خالی گردد و درهای آن بسته شود»<ref>بیهقی احمد بن حسین؛ فضائل الأوقات؛ بیروت، نشر دار العلمیه؛ ص 37-45.</ref>،<ref>شیخ مفید؛ الامالی؛ قم، نشر کنگره شیخ مفید؛ سال 1413 قمری؛ ص 230.</ref>. | |||
==وجه تسمیه== | == وجه تسمیه == | ||
در برخی از منابع به وجه تسمیه این فرقه اشاره شده است از | در برخی از منابع به وجه تسمیه این فرقه اشاره شده است. جدای از آن، در قرآن آمده است: {{متن قرآن|وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ|سوره = زمر|آیه = 68}}؛ «و در صور دمیده می‌شود، پس همه کسانی که در آسمان‌ها و زمین‌اند میمیرند». در این واقعۀ عظیم؛ بهشت و دوزخ نیز نابود خواهد شد مگر خداوند که حی و قیوم است؛ زیرا که خود فرمود: {{متن قرآن|کُلُّ شَیْءٍ هالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ|سوره = قصص|آیه = 88}}؛ «همه چیز جز ذات (پاک) او فانی می‌شود»<ref>مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی؛ سال 1372 شمسی؛ ص .349</ref>،<ref>هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب؛ کتابى بی‌نام مربوط به قرن ششم هجری قمری؛ با تصحیح محمد جواد مشکور؛ تهران، سال 1341 هجری شمسی؛ ص 68.</ref>. | ||
</ref> | |||
== پانویس == | |||
[[رده: مذاهب | {{پانویس}} | ||
{{فرق و مذاهب}} | |||
[[رده:فرق و مذاهب]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۴۳
| فانیه | |
|---|---|
 | |
| مبدأ شکل گیری | از فرقه‌های مربوط به جهمیه |
| عقیده | نباید دربارۀ بقای خداوند و نیز بهشت و جهنم سخنی گفت؛ چون اگر قائل به بقای خداوند و بهشت و جهنم شویم، موجب شرک در اسم و معنا می‌گردیم. |
فانیه از فرقه‌های مربوط به جهمیه‌اند.
تقسیم‌بندی
در منابع آمده است که جهمیه دوازده فرقه‌اند که عبارت است از: فانیه، معطله، مرّیسیّه، ملتزمه، واردیه، زنادقه، حرقیه، مخلوقیه، مغیریه، قبریه، واقفیه، لفظیه[۱].
عقاید
فانیه معتقدند که نباید دربارۀ بقای خداوند و نیز بهشت و جهنم سخنی گفت؛ چون اگر قائل به بقای خداوند و بهشت و جهنم شویم، موجب شرک در اسم و معنا می‌گردیم، زیرا خداوند می‌فرماید:
هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِیًّا [مریم–65] 
؛ «آیا مثل و مانندی برای او می‌یابی؟» یعنی این‌که همنامی برای خداوند نیست. علاوه، پیامبر (صلی‌الله علیه وآله وسلم) فرمود: «تغلق ابواب الجحیم»؛ «درهای دوزخ بسته می‌شود و هرگاه زمان به درازا انجامد، دوزخ خالی گردد و درهای آن بسته شود»[۲]،[۳].
وجه تسمیه
در برخی از منابع به وجه تسمیه این فرقه اشاره شده است. جدای از آن، در قرآن آمده است: وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ [زمر–68] ؛ «و در صور دمیده می‌شود، پس همه کسانی که در آسمان‌ها و زمین‌اند میمیرند». در این واقعۀ عظیم؛ بهشت و دوزخ نیز نابود خواهد شد مگر خداوند که حی و قیوم است؛ زیرا که خود فرمود: کُلُّ شَیْءٍ هالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ [قصص–88] ؛ «همه چیز جز ذات (پاک) او فانی می‌شود»[۴]،[۵].
پانویس
- ↑ ابن جوزی ابوالفرج؛ تلبیس ابلیس؛ ص 41.
- ↑ بیهقی احمد بن حسین؛ فضائل الأوقات؛ بیروت، نشر دار العلمیه؛ ص 37-45.
- ↑ شیخ مفید؛ الامالی؛ قم، نشر کنگره شیخ مفید؛ سال 1413 قمری؛ ص 230.
- ↑ مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی؛ سال 1372 شمسی؛ ص .349
- ↑ هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب؛ کتابى بی‌نام مربوط به قرن ششم هجری قمری؛ با تصحیح محمد جواد مشکور؛ تهران، سال 1341 هجری شمسی؛ ص 68.
