متخیله: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
جز (تمیزکاری)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''متخیله‏''' معتقدند که [[نفس ناطقه]] بر دو نوع عملی و نظری است. با نفس ناطقه عملی، محسوسات و با نفس ناطقه نظری معقولات درک می‌شود. حسّ انسان نزدیک‌ترین وسیله او در درک محسوسات است و حال آنکه محسوسات از اخصّ مدرکات و معقولات از بهترین مدرکات است و [[عقل]] عالی‌ترین اسباب ادراکات است و [[قوّه متخيله|قوّه متخیله]] به هر دو متصل و در خدمت ایشان است. بنابر‌این، [[قوه متخیله]] ماده قوه عملی است و قوه عملی ماده قوه نظری و عقل منفعل ماده [[عقل مستفاد]] و عقل مستفاد ماده [[عقل فعال]] است.
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
در حقیقت؛ قوه متخیله یک چیز بیشتر نیست و چون قوّه متخیله ماده قوه عملی است و قوه عملی ماده قوه نظری و قوه نظری ماده عقل منفعل و عقل منفعل ماده عقل مستفاد و عقل مستفاد ماده عقل فعّال است؛ پس اگر با افعال متحد شود به درجه کمال می‌رسد و در این صورت آماده دریافت [[وحی]] می شود وحی به فعّال می‌رسد و از عقل فعّال به عقل مستفاد و از عقل مستفاد به عقل منفعل. حکیمی که [[فيلسوف|فیلسوف]] شود، اگر فیض کند به قوه متخیله با افعال متحد می‌شود. در این صورت، چنین شخصی آگاه به همه احوال و افعال می‌شود و آنچه را که لازم است بداند خواهد دانست و راهنمای سعادت اعظم می‌شود و خوبی‌ها و خیرات اول و آخر مربوط به دنیا و انسان‌ها را بیان می‌کند. او حاکم و رئیس می‌شود و در نفوس نفوذ می‌کند و هیچ رئیسی بالاتر از وی نخواهد بود بلکه او ناموسی است که اطاعت از او واجب است. و اما در اینجا مقصود از عقل فعال [[جبرائیل]] است. جبرائیل در نظام آفرینش و نزد خداوند مبدأ اول و اتصال‌دهنده معراج و ناموس نبوت است. این سخن فلاسفه است که مسلمانان آن را نبوت نامیدند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 387 با ویرایش و بازنویسی کامل جملات و روان سازی آن.</ref> <ref>حسنی رازی سید مرتضی، تبصرة العوام فى معرفة مقالات الانام، با اهتمام عباس اقبال آشتيانى، تهران، سال 1313 هجری شمسی، ص 9</ref>
| عنوان = متخیله‏
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام =
| نام رایج =
| تاریخ شکل گیری =
| قرن شکل گیری =
| مبدأ شکل گیری =
| موسس =
| عقیده =  [[نفس ناطقه]] به دو نوع عملی و نظری تقسیم می‌شود.
}}
'''متخیله‏''' معتقدند که [[نفس ناطقه]] به دو نوع عملی و نظری تقسیم می‌شود. با نفس ناطقه عملی، محسوسات و با نفس ناطقه نظری معقولات درک می‌شود. حسّ انسان نزدیک‌ترین وسیله او در درک محسوسات است و حال آنکه محسوسات از اخصّ مدرکات و معقولات از بهترین مدرکات و [[عقل]] عالی‌ترین اسباب ادراکات است و [[قوّه متخيله|قوّه متخیله]] به هر دو متصل و در خدمت ایشان است. بنابر‌این، قوه متخیله ماده قوه عملی است و قوه عملی ماده قوه نظری و عقل منفعل ماده [[عقل مستفاد]] و عقل مستفاد ماده [[عقل فعال]] است.
 
در حقیقت؛ قوه متخیله یک چیز بیشتر نیست و چون قوّه متخیله ماده قوه عملی است و قوه عملی ماده قوه نظری و قوه نظری ماده عقل منفعل و عقل منفعل ماده عقل مستفاد و عقل مستفاد ماده عقل فعّال است؛ پس اگر با افعال متحد شود به درجه کمال می‌رسد، در این‌صورت آماده دریافت [[وحی]] می‌شود وحی به عقل فعّال می‌رسد و از عقل فعّال به عقل مستفاد و از عقل مستفاد به عقل منفعل.  
 
حکیمی که [[فيلسوف|فیلسوف]] شود، اگر فیض کند به قوه متخیله با افعال متحد می‌شود. در این‌صورت، چنین شخصی آگاه به همه احوال و افعال می‌شود و آنچه را که لازم است بداند خواهد دانست و راهنمای سعادت اعظم می‌شود و خوبی‌ها و خیرات اول و آخر مربوط به دنیا و انسان‌ها را بیان می‌کند. او حاکم و رئیس می‌شود و در نفوس نفوذ می‌کند و هیچ رئیسی بالاتر از وی نخواهد بود، بلکه او ناموسی است که اطاعت از او واجب است. و اما در اینجا مقصود از عقل فعال [[جبرائیل]] است. جبرائیل در نظام آفرینش و نزد خداوند مبدأ اول و اتصال‌دهنده معراج و ناموس نبوت است. این سخن فلاسفه است که مسلمانان آن را نبوت نامیدند<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 387 با ویرایش و بازنویسی کامل جملات و روان سازی آن.</ref><ref>حسنی رازی سید مرتضی، تبصرة العوام فى معرفة مقالات الانام، با اهتمام عباس اقبال آشتيانى، تهران، سال 1313 هجری شمسی، ص 9</ref>.


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{فرق و مذاهب}}


[[رده:فرق و مذاهب]]
[[رده:فرق و مذاهب]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۰

متخیله‏
عقیدهنفس ناطقه به دو نوع عملی و نظری تقسیم می‌شود.

متخیله‏ معتقدند که نفس ناطقه به دو نوع عملی و نظری تقسیم می‌شود. با نفس ناطقه عملی، محسوسات و با نفس ناطقه نظری معقولات درک می‌شود. حسّ انسان نزدیک‌ترین وسیله او در درک محسوسات است و حال آنکه محسوسات از اخصّ مدرکات و معقولات از بهترین مدرکات و عقل عالی‌ترین اسباب ادراکات است و قوّه متخیله به هر دو متصل و در خدمت ایشان است. بنابر‌این، قوه متخیله ماده قوه عملی است و قوه عملی ماده قوه نظری و عقل منفعل ماده عقل مستفاد و عقل مستفاد ماده عقل فعال است.

در حقیقت؛ قوه متخیله یک چیز بیشتر نیست و چون قوّه متخیله ماده قوه عملی است و قوه عملی ماده قوه نظری و قوه نظری ماده عقل منفعل و عقل منفعل ماده عقل مستفاد و عقل مستفاد ماده عقل فعّال است؛ پس اگر با افعال متحد شود به درجه کمال می‌رسد، در این‌صورت آماده دریافت وحی می‌شود وحی به عقل فعّال می‌رسد و از عقل فعّال به عقل مستفاد و از عقل مستفاد به عقل منفعل.

حکیمی که فیلسوف شود، اگر فیض کند به قوه متخیله با افعال متحد می‌شود. در این‌صورت، چنین شخصی آگاه به همه احوال و افعال می‌شود و آنچه را که لازم است بداند خواهد دانست و راهنمای سعادت اعظم می‌شود و خوبی‌ها و خیرات اول و آخر مربوط به دنیا و انسان‌ها را بیان می‌کند. او حاکم و رئیس می‌شود و در نفوس نفوذ می‌کند و هیچ رئیسی بالاتر از وی نخواهد بود، بلکه او ناموسی است که اطاعت از او واجب است. و اما در اینجا مقصود از عقل فعال جبرائیل است. جبرائیل در نظام آفرینش و نزد خداوند مبدأ اول و اتصال‌دهنده معراج و ناموس نبوت است. این سخن فلاسفه است که مسلمانان آن را نبوت نامیدند[۱][۲].

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 387 با ویرایش و بازنویسی کامل جملات و روان سازی آن.
  2. حسنی رازی سید مرتضی، تبصرة العوام فى معرفة مقالات الانام، با اهتمام عباس اقبال آشتيانى، تهران، سال 1313 هجری شمسی، ص 9