عطائیه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (تمیزکاری) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''عطائیه''' از مذاهب بائده (فراموش شده) [[فقه|فقهى]] [[اهل | {{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب | ||
| عنوان = عطائیه | |||
| تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نام = | |||
| نام رایج = | |||
| تاریخ شکل گیری = | |||
| قرن شکل گیری = | |||
| مبدأ شکل گیری = | |||
| موسس = ''عطاء‌بن‌ابى‌ریاح'' (رباح) | |||
| عقیده = | |||
}} | |||
'''عطائیه''' از مذاهب بائده (فراموش شده) [[فقه|فقهى]] [[اهل سنت و جماعت]] و منسوب شخصی به نام به ''عطاء‌بن‌ابى‌ریاح'' (رباح) است. | |||
== شرح حال == | == شرح حال == | ||
وی فقیهی تابعی از فقها، | وی فقیهی تابعی از فقها، مفسرین و محدثین طبقه سوم در [[مکه]] و شخصی معلم و پارسا بود. وی در زمان خلافت [[عثمان]] به دنیا آمد و در جنگ [[حجاج بن یوسف|حَجّاج]] با [[عبدالله بن زبیر]]، دستش قطع و در ادامه نابینا شد و سرانجام در سال ۱۱۴ هجری قمری در سن ۸۸ سالگی درگذشت<ref>مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی؛ سال 1372 شمسی؛ ص 334.</ref>،<ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف؛ تهذیب الکمال؛ ج ۲۰، ص ۷۶، ش ۳۹۳۳.</ref>،<ref>ذهبی شمس الدین محمد؛ تذکرة الحفّاظ، ج ۱ ص ۹۸.</ref>،<ref>بخاری محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹</ref>،<ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳</ref>،<ref>منیع بغدادی محمد بن سعد؛ الطبقات الکبری؛ ج ۵ ص ۴۷۰.</ref>،<ref>محمدی ری شهری محمد؛ شناخت‌نامه حدیث؛ ج ۳، ص ۱۶۸-۱۶۹.</ref>. | ||
</ref> <ref>بخاری محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹</ref><ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳</ref> <ref>منیع بغدادی محمد بن | |||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
در زمان وى | در زمان وى مذاهب فقهى (به‌عنوان مذهب و فرقه) هنوز برقرار نشده بود و در [[مدینه]] هفت نفر به‌عنوان فقهاى سبعه مرجعیت داشتند که مردم به آنان رجوع می‌کردند. علاوه در [[مکه]] که عطاء می‌زیسته است، جمعى از جمله خود وی مرجعیت داشتهاند که پس از درگذشت هر کدام از ایشان، دوران مرجعیت‌شان نیز خاتمه می‌یافت<ref>مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی؛ سال 1372 شمسی؛ ص 335.</ref>،<ref>مقدسی شمس الدین ابو عبیدالله محمد بن احمد؛ احسن التقاسیم فى معرفة الاقالیم؛ لیدن سال 1876 - 1906 میلادی؛ ص 37.</ref>. | ||
== جایگاه روایی == | == جایگاه روایی == | ||
''عطاء‌بن‌ابی‌ریاح'' (رباح) با حدود دویست نفر از [[صحابه]] [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر (صلّی‌الله علیه وآله)]] حشر و نشر داشته است. او از پیامبر (صلّی‌الله علیه وآله)، [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]]، [[عمر بن خطاب|عمر]]، [[عثمان]] و فضل‌بن‌عبّاس، به صورت مرسل و از اُمّ‌سَلَمه، اُمّ‌هانی، ابو‌سعید خُدْری، [[عایشه]]، [[عبدالله ابن عباس|ابن‌عبّاس]]، [[عبدالله بن زبیر|عبداللّه‌بن‌زبیر]]، [[عبدالله بن عمر|عبدالله‌بن‌عمر]] و دیگران، روایت نقل کرده است. جمعی از راویان چون [[ابوحنیفه|ابوحنیفه]]، اوزاعی، زُهری، قتاده، اَعمَش، سَلَمة‌بن‌کهیل از وی حدیث شنیده اند. [[شیخ طوسی]] او را از اصحاب [[علی بن ابی‌طالب|امام علی (علیه‌السّلام)]] می‌داند و می‌نویسد که در نقل حدیث، خلط (مخلّط) می‌کرده است<ref>شیخ طوسی؛ رجال الطوسی؛ ص ۷۵، ش ۷۲۱.</ref>. البته عطا به نظر نمی‌تواند از اصحاب امام علی (علیه‌السّلام) باشد؛ زیرا وی در زمان شهادت حضرت تنها سیزده سال عمر داشت. | |||
[[شیخ طوسی]] او را از اصحاب [[امام علی ( | علاوه بر آن، بعضی می‌گویند که تهمت خلط از ناحیه [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] دربارۀ ''عطاء‌بن‌سائب'' گفته شده است نه دربارۀ ''عطاء‌بن‌ابی‌رباح''<ref>شوشتری محمد تقی؛ قاموس الرجال؛ ج ۷، ص ۲۰۳، ش ۴۸۸۹.</ref>. در منابع اهل‌سنت از [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر (علیه‌السّلام)]] نقل شده است که فرمود: احکام [[حج]] را از عطاء بیاموزید<ref>ابن کثیر دمشقی؛ البدایه و النهایة؛ ج ۹، ص ۳۰۶.</ref>. همچنین شیخ طوسی حدود 84 فتوا را به عطاء نسبت داده است<ref>موسوعة طبقات الفقهاء؛ ج ۱، ص ۴۶۰، ش ۲۱۴.</ref>. | ||
== آثار و روایات == | == آثار و روایات == | ||
باید گفت که شمار دقیقی از روایات و آثار | باید گفت که شمار دقیقی از روایات و آثار ''عطاء‌بن‌ریاح'' گزارش نشده است، ولی احادیث فراوانی در منابع حدیثی اهل‌سنت به او نسبت داده شده است<ref>محمدی ری شهری محمد؛ شناخت‌نامه حدیث، ج ۳، ص ۱۶۸-۱۶۹.</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{فرق و مذاهب}} | |||
[[رده:مذاهب | |||
[[رده:فرق و مذاهب]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۵ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۲
| عطائیه | |
|---|---|
 | |
| موسس | عطاء‌بن‌ابى‌ریاح (رباح) |
عطائیه از مذاهب بائده (فراموش شده) فقهى اهل سنت و جماعت و منسوب شخصی به نام به عطاء‌بن‌ابى‌ریاح (رباح) است.
شرح حال
وی فقیهی تابعی از فقها، مفسرین و محدثین طبقه سوم در مکه و شخصی معلم و پارسا بود. وی در زمان خلافت عثمان به دنیا آمد و در جنگ حَجّاج با عبدالله بن زبیر، دستش قطع و در ادامه نابینا شد و سرانجام در سال ۱۱۴ هجری قمری در سن ۸۸ سالگی درگذشت[۱]،[۲]،[۳]،[۴]،[۵]،[۶]،[۷].
تاریخچه
در زمان وى مذاهب فقهى (به‌عنوان مذهب و فرقه) هنوز برقرار نشده بود و در مدینه هفت نفر به‌عنوان فقهاى سبعه مرجعیت داشتند که مردم به آنان رجوع می‌کردند. علاوه در مکه که عطاء می‌زیسته است، جمعى از جمله خود وی مرجعیت داشتهاند که پس از درگذشت هر کدام از ایشان، دوران مرجعیت‌شان نیز خاتمه می‌یافت[۸]،[۹].
جایگاه روایی
عطاء‌بن‌ابی‌ریاح (رباح) با حدود دویست نفر از صحابه پیامبر (صلّی‌الله علیه وآله) حشر و نشر داشته است. او از پیامبر (صلّی‌الله علیه وآله)، ابوبکر، عمر، عثمان و فضل‌بن‌عبّاس، به صورت مرسل و از اُمّ‌سَلَمه، اُمّ‌هانی، ابو‌سعید خُدْری، عایشه، ابن‌عبّاس، عبداللّه‌بن‌زبیر، عبدالله‌بن‌عمر و دیگران، روایت نقل کرده است. جمعی از راویان چون ابوحنیفه، اوزاعی، زُهری، قتاده، اَعمَش، سَلَمة‌بن‌کهیل از وی حدیث شنیده اند. شیخ طوسی او را از اصحاب امام علی (علیه‌السّلام) می‌داند و می‌نویسد که در نقل حدیث، خلط (مخلّط) می‌کرده است[۱۰]. البته عطا به نظر نمی‌تواند از اصحاب امام علی (علیه‌السّلام) باشد؛ زیرا وی در زمان شهادت حضرت تنها سیزده سال عمر داشت. علاوه بر آن، بعضی می‌گویند که تهمت خلط از ناحیه اهل‌سنت دربارۀ عطاء‌بن‌سائب گفته شده است نه دربارۀ عطاء‌بن‌ابی‌رباح[۱۱]. در منابع اهل‌سنت از امام باقر (علیه‌السّلام) نقل شده است که فرمود: احکام حج را از عطاء بیاموزید[۱۲]. همچنین شیخ طوسی حدود 84 فتوا را به عطاء نسبت داده است[۱۳].
آثار و روایات
باید گفت که شمار دقیقی از روایات و آثار عطاء‌بن‌ریاح گزارش نشده است، ولی احادیث فراوانی در منابع حدیثی اهل‌سنت به او نسبت داده شده است[۱۴].
پانویس
- ↑ مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی؛ سال 1372 شمسی؛ ص 334.
- ↑ یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف؛ تهذیب الکمال؛ ج ۲۰، ص ۷۶، ش ۳۹۳۳.
- ↑ ذهبی شمس الدین محمد؛ تذکرة الحفّاظ، ج ۱ ص ۹۸.
- ↑ بخاری محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹
- ↑ یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳
- ↑ منیع بغدادی محمد بن سعد؛ الطبقات الکبری؛ ج ۵ ص ۴۷۰.
- ↑ محمدی ری شهری محمد؛ شناخت‌نامه حدیث؛ ج ۳، ص ۱۶۸-۱۶۹.
- ↑ مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی؛ سال 1372 شمسی؛ ص 335.
- ↑ مقدسی شمس الدین ابو عبیدالله محمد بن احمد؛ احسن التقاسیم فى معرفة الاقالیم؛ لیدن سال 1876 - 1906 میلادی؛ ص 37.
- ↑ شیخ طوسی؛ رجال الطوسی؛ ص ۷۵، ش ۷۲۱.
- ↑ شوشتری محمد تقی؛ قاموس الرجال؛ ج ۷، ص ۲۰۳، ش ۴۸۸۹.
- ↑ ابن کثیر دمشقی؛ البدایه و النهایة؛ ج ۹، ص ۳۰۶.
- ↑ موسوعة طبقات الفقهاء؛ ج ۱، ص ۴۶۰، ش ۲۱۴.
- ↑ محمدی ری شهری محمد؛ شناخت‌نامه حدیث، ج ۳، ص ۱۶۸-۱۶۹.
