مخمسه (غلاة): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌وحدت
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    '''مخمّسه‏''' از [[غلاة]] [[شیعه]] و از پیروان قاسم‌بن‌علی‌بن‌محمد‌کرخی بودند. برادر وی به نام احمد و دو فرزندش به نام‌های جعفر و محمد جزء اولین کسانی بودند که از او پیروی کردند.<ref>حموی رومی بغدادی، یاقوت‌بن عبدالله (1979 م)، معجم البلدان، بیروت، انتشارات احیاء التراث العربی، ج 7، ص 236</ref> <ref>احاديث نور النبي و اهل بيته(ع)، تأليف و نشر قم، مرکز المصطفي، ص41.</ref>
    {{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
    | عنوان =مخمّسه (غُلاة)
    | تصویر =
    | توضیح تصویر =
    | نام =
    | نام رایج =مخمّسه (غُلاة)
    | تاریخ شکل‌گیری =
    | قرن شکل‌گیری =
    | مبدأ شکل‌گیری =
    | موسس = قاسم‌بن‌علی‌بن‌محمد‌کرخی
    | عقیده =1. اهل بیت نور ابدی‌اند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود. 2. همه موجودات( چه انسان و چه غیر انسان) دارای روح هستند.3. روح مؤمن به‌بدن هفت مؤمن دیگر منتقل می‌شود.4.  ایمان دارای هفت درجه است و مومن در درجه هفتم آن قرار دارد و حجاب‌ها از جلو رویش برداشته می شود و پروردگارش را با نورانیت  می‌بیند   
    }}
     
    '''مخمّسه‏''' از [[غلاة|غُلاة]] [[شیعه]] و از پیروان قاسم‌بن‌علی‌بن‌محمد‌کرخی بودند. برادر وی به‌نام احمد و دو فرزندش به‌نام‌های جعفر و محمد جزء اولین کسانی بودند که از او پیروی کردند<ref>حموی رومی بغدادی، یاقوت‌بن عبدالله (1979 م)، معجم‌البلدان، بیروت، انتشارات احیاء‌التراث‌العربی، ج 7، ص 236</ref><ref>احاديث نورالنبیّ و اهل‌بيته(ع)، تأليف و نشر قم، مرکز المصطفی، ص41.</ref>.


    == معنای لغوی مخمسه ==
    == معنای لغوی مخمسه ==
    مخمّس به چیزی می‌گویند که دارای پنج رکن باشد.<ref>وَجدی محمد فرید، دائره المعارف قرن عشرین، بیروت، نشر دارالمعرفه، سال 1971 میلادی، ج3، ص 792
    مخمّس به‌چیزی می‌گویند که دارای پنج رکن باشد<ref>وَجدی محمد فرید، دائرةالمعارف قرن عشرین، بیروت، نشر دارالمعرفة، سال 1971 میلادی، ج3، ص 792
    </ref>
    </ref>.


    == وجه تسمیه ==
    == وجه تسمیه ==
    این طایفه چون درباره پنج‌تن معصومین عقاید خاص و غلو‌آمیز داشتند، از این‌جهت به مخمسه معروف شدند.<ref>دهخدا، علی اکبر، لغت‌نامه، تهران، نشر دانشگاه تهران، سال 1337 هجری شمسی، ج 24، ص 670</ref> <ref>حسینی دشتی، سید مصطفی، معارف و معاریف، تهران، نشر موسسه فرهنگی آرایه. سال 1379 هجری قمری، ج9، ص 234</ref> <ref>غریری سامی، الجذور التاریخیه والنفسیه للغلو والغلاة، قم، نشر دلیل ما، سال 1382 هجری قمری، ص 179</ref> <ref>حموی رومی بغدادی، یاقوت‌بن عبدالله معجم البلدان، بیروت، انتشارات احیاء التراث العربی، 1979 میلادی، ج7، ص 236</ref>
    این طایفه چون درباره پنج‌تن معصومین عقاید خاص و غلو‌آمیز داشتند، از این‌جهت به‌مخمّسه معروف شدند<ref>دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، تهران، نشر دانشگاه تهران، سال 1337 هجری شمسی، ج 24، ص 670</ref><ref>حسینی دشتی، سید مصطفی، معارف و معاریف، تهران، نشر موسسه فرهنگی آرایه. سال 1379 هجری قمری، ج9، ص 234</ref><ref>غریری سامی، الجذور التاریخیة والنفسیة للغلوّ والغلاة، قم، نشر دلیل ما، سال 1382 هجری قمری، ص 179</ref><ref>حموی رومی بغدادی، یاقوت‌بن عبدالله معجم‌البلدان، بیروت، انتشارات احیاء‌التراث العربی، 1979 میلادی، ج7، ص 236</ref>.


    == عقاید ==
    == عقاید ==
    ===پنج‌تن اهل‌بیت نور ابدی‌اند===
    این فرقه معتقد بودند که [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|محمد‌بن‌عبد‌الله (صلّی‌الله‌علیه وآله)]]، [[علی بن ابی‌طالب|امام علی (علیه‌السّلام)]]، [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|فاطمه زهرا (سلام‌الله علیها)]] و [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن (علیه‌السّلام)]] و [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیه‌السّلام)]] پنج نورند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود<ref>احاديث نور‌النبی و اهل بيته(ع)، قم، تالیف و نشر مرکز المصطفی، ص41.</ref>.


    === پنج‌تن اهل‌بیت نور ابدی‌اند ===
    ===خداوند مصالح بندگانش را به پنج نفر سپرده است===
    این فرقه معتقد بودند که [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)]]، [[علی بن ابی طالب|امام علی (ع)]]، [[فاطمه بنت محمد (زهرا)]] و [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن(ع)]] و [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین(ع)]] پنج نورند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود.<ref>احاديث نور النبي و اهل بيته(ع)، قم، تالیف و نشر مرکز المصطفي، ص41.</ref>
    می‌گفتند که خداوند متعال اداره مصالح بندگان خود را به‌پنج نفر سپرده است. آنها عبارتند از: [[سلمان]]، [[مقداد]]، [[عمار]]، [[ابوذر]]،  عمروبن‌امیّة. از میان ایشان، سلمان رییس آنها و در مقام پیامبری می‌باشد<ref>مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 399</ref><ref>دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران، نشر دانشگاه تهران. سال 1337 هجری شمسی، ج 24، ص 670</ref><ref>مدرس محمدعلی، ریحانة الأدب فی تراجم المعروفین بالکنیة او اللّقب، تبریز، نشر شفق، سال 1346، ج5، ص 265</ref><ref>نوری طبرسی، حسين، خاتمة المستدرک، قم، نشر مؤسسه آل‌البيت، چاپ اول، سال 1415 هجری قمری، ج1، ص163.
    </ref>.


    === خداوند مصالح بندگانش را به پنج نفر سپرده است ===
    ===همه موجودات دارای روح‌اند===
    می گفتند که خداوند متعال اداره مصالح بندگان خود را به پنج نفر سپرده است. آنها عبارتند از: [[سلمان]]، [[مقداد]]، [[عمار]]، [[ابوذر]]، عمر و ابن امیه. از میان ایشان، سلمان رییس آنها و در مقام پیامبری می‌باشد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 399</ref>
    <ref>دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران، نشر دانشگاه تهران. سال 1337 هجری شمسی، ج 24، ص 670</ref> <ref>مدرس محمدعلی، ریحانه الأدب فی تراجم المعروفین بالکینه او اللقب، تبریز، نشر شفق، سال 1346، ج5، ص 265</ref> <ref>نوري طبرسي، حسين، خاتمة المستدرک، قم، نشر مؤسسه آل البيت، چاپ اول، سال 1415 هجری قمری، ج1، ص163.
    </ref>
     
    === همه موجودات دارای روح‌اند ===
    معتقد بودند که همه موجودات عالم اعم از انسان و غیر انسان دارای روح‌اند.
    معتقد بودند که همه موجودات عالم اعم از انسان و غیر انسان دارای روح‌اند.


    === انتقال روح به ابدان مومنین ===
    ===انتقال روح به‌ابدان مومنین===
    بر این باور بودند که روح مؤمن به بدن هفت مؤمن دیگر منتقل می‌شود.
    بر این باور بودند که روح مؤمن به‌بدن هفت مؤمن دیگر منتقل می‌شود.


    === درجات ایمان ===
    ===درجات ایمان===
    معتقد بودند که [[ایمان]] هفت درجه دارد و انسان مومن در آخرین درجه به شناخت پروردگار می‌رسد و حجاب‌ها از صورت او برداشته می‌شود و پروردگارش را با نورانیت می‌بیند. <ref>اشعری قمی، سعدبن عبدالله المقالات و الفرق، به تصحیح محمد جواد مشکور، قم، نشر موسسه مطبوعاتی عطایی، سال 1963 میلادی، ص 59</ref>
    معتقد بودند که [[ایمان]] هفت درجه دارد و انسان مومن در آخرین درجه به‌شناخت پروردگار می‌رسد و حجاب‌ها از صورت او برداشته می‌شود و پروردگارش را با نورانیت می‌بیند<ref>اشعری قمی، سعدبن‌عبدالله المقالات و الفرق، به تصحیح محمد جواد مشکور، قم، نشر موسسه مطبوعاتی عطایی، سال 1963 میلادی، ص 59</ref>.


    == انشعابات مخمسه ==  
    ==انشعابات مخمسه==  
    از مُخَمِّسَـه فرقه‌ای به نام «[[شریعیه|شریعیّه]]» منشعب می‌شود که پیروان محمد بن موسی شریعی، یا سریعی، یا شریفی و یا شریقی هستند. این فرقه بر این باورند که [[روح‌القدس|روح‌القدس]] در پنج شخص حلول کرده است. آن اشخاص عبارت‌اند از: پیامبر (ص)، علی (ع)، فاطمه (س)، حسن (ع) و حسین (ع) <ref>غریری سامی، الجذور التاریخیه والنفسیه للغلو و الغلاة، قم، نشر دلیل‌ما، سال 1382 هجری‌‌قمری، ص 181</ref>.
    از مُخَمِّسَـه فرقه‌ای به‌ام «[[شریعیه|شریعیّه]]» منشعب می‌شود که پیروان محمد‌بن‌موسی شریعی، یا سریعی، یا شریفی و یا شریقی هستند. این فرقه بر این باورند که [[روح‌القدس|روح‌القدس]] در پنج شخص حلول کرده است. آن اشخاص عبارت‌اند از: پیامبر (صلّی‌الله علیه وآله)، علی (علیه‌السّلام)، فاطمه (سلام‌الله علیها)، حسن (علیه‌السّلام) و حسین (علیه‌السّلام) <ref>غریری سامی، الجذور التاریخیة والنفسیة للغلوّ و الغلاة، قم، نشر دلیل‌ما، سال 1382 هجری‌‌قمری، ص 181</ref>.


    == پانویس ==
    ==پانویس==
    {{پانویس}}
    {{پانویس}}
    {{فرق و مذاهب}}


    [[رده:فرق و مذاهب]]
    [[رده:فرق و مذاهب]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۲۵

    مخمّسه (غُلاة)
    نام رایجمخمّسه (غُلاة)
    موسسقاسم‌بن‌علی‌بن‌محمد‌کرخی
    عقیده1. اهل بیت نور ابدی‌اند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود. 2. همه موجودات( چه انسان و چه غیر انسان) دارای روح هستند.3. روح مؤمن به‌بدن هفت مؤمن دیگر منتقل می‌شود.4. ایمان دارای هفت درجه است و مومن در درجه هفتم آن قرار دارد و حجاب‌ها از جلو رویش برداشته می شود و پروردگارش را با نورانیت می‌بیند

    مخمّسه‏ از غُلاة شیعه و از پیروان قاسم‌بن‌علی‌بن‌محمد‌کرخی بودند. برادر وی به‌نام احمد و دو فرزندش به‌نام‌های جعفر و محمد جزء اولین کسانی بودند که از او پیروی کردند[۱][۲].

    معنای لغوی مخمسه

    مخمّس به‌چیزی می‌گویند که دارای پنج رکن باشد[۳].

    وجه تسمیه

    این طایفه چون درباره پنج‌تن معصومین عقاید خاص و غلو‌آمیز داشتند، از این‌جهت به‌مخمّسه معروف شدند[۴][۵][۶][۷].

    عقاید

    پنج‌تن اهل‌بیت نور ابدی‌اند

    این فرقه معتقد بودند که محمد‌بن‌عبد‌الله (صلّی‌الله‌علیه وآله)، امام علی (علیه‌السّلام)، فاطمه زهرا (سلام‌الله علیها) و امام حسن (علیه‌السّلام) و امام حسین (علیه‌السّلام) پنج نورند که از قدیم بوده و تا ابد خواهند بود[۸].

    خداوند مصالح بندگانش را به پنج نفر سپرده است

    می‌گفتند که خداوند متعال اداره مصالح بندگان خود را به‌پنج نفر سپرده است. آنها عبارتند از: سلمان، مقداد، عمار، ابوذر، عمروبن‌امیّة. از میان ایشان، سلمان رییس آنها و در مقام پیامبری می‌باشد[۹][۱۰][۱۱][۱۲].

    همه موجودات دارای روح‌اند

    معتقد بودند که همه موجودات عالم اعم از انسان و غیر انسان دارای روح‌اند.

    انتقال روح به‌ابدان مومنین

    بر این باور بودند که روح مؤمن به‌بدن هفت مؤمن دیگر منتقل می‌شود.

    درجات ایمان

    معتقد بودند که ایمان هفت درجه دارد و انسان مومن در آخرین درجه به‌شناخت پروردگار می‌رسد و حجاب‌ها از صورت او برداشته می‌شود و پروردگارش را با نورانیت می‌بیند[۱۳].

    انشعابات مخمسه

    از مُخَمِّسَـه فرقه‌ای به‌ام «شریعیّه» منشعب می‌شود که پیروان محمد‌بن‌موسی شریعی، یا سریعی، یا شریفی و یا شریقی هستند. این فرقه بر این باورند که روح‌القدس در پنج شخص حلول کرده است. آن اشخاص عبارت‌اند از: پیامبر (صلّی‌الله علیه وآله)، علی (علیه‌السّلام)، فاطمه (سلام‌الله علیها)، حسن (علیه‌السّلام) و حسین (علیه‌السّلام) [۱۴].

    پانویس

    1. حموی رومی بغدادی، یاقوت‌بن عبدالله (1979 م)، معجم‌البلدان، بیروت، انتشارات احیاء‌التراث‌العربی، ج 7، ص 236
    2. احاديث نورالنبیّ و اهل‌بيته(ع)، تأليف و نشر قم، مرکز المصطفی، ص41.
    3. وَجدی محمد فرید، دائرةالمعارف قرن عشرین، بیروت، نشر دارالمعرفة، سال 1971 میلادی، ج3، ص 792
    4. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، تهران، نشر دانشگاه تهران، سال 1337 هجری شمسی، ج 24، ص 670
    5. حسینی دشتی، سید مصطفی، معارف و معاریف، تهران، نشر موسسه فرهنگی آرایه. سال 1379 هجری قمری، ج9، ص 234
    6. غریری سامی، الجذور التاریخیة والنفسیة للغلوّ والغلاة، قم، نشر دلیل ما، سال 1382 هجری قمری، ص 179
    7. حموی رومی بغدادی، یاقوت‌بن عبدالله معجم‌البلدان، بیروت، انتشارات احیاء‌التراث العربی، 1979 میلادی، ج7، ص 236
    8. احاديث نور‌النبی و اهل بيته(ع)، قم، تالیف و نشر مرکز المصطفی، ص41.
    9. مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 399
    10. دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران، نشر دانشگاه تهران. سال 1337 هجری شمسی، ج 24، ص 670
    11. مدرس محمدعلی، ریحانة الأدب فی تراجم المعروفین بالکنیة او اللّقب، تبریز، نشر شفق، سال 1346، ج5، ص 265
    12. نوری طبرسی، حسين، خاتمة المستدرک، قم، نشر مؤسسه آل‌البيت، چاپ اول، سال 1415 هجری قمری، ج1، ص163.
    13. اشعری قمی، سعدبن‌عبدالله المقالات و الفرق، به تصحیح محمد جواد مشکور، قم، نشر موسسه مطبوعاتی عطایی، سال 1963 میلادی، ص 59
    14. غریری سامی، الجذور التاریخیة والنفسیة للغلوّ و الغلاة، قم، نشر دلیل‌ما، سال 1382 هجری‌‌قمری، ص 181