عجارده: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
(صفحه‌ای تازه حاوی «عجارده يا عجرديه‏ از فرق خوارج و پيروان عبد الكريم بن عجرد بودند. ==شرح حال==...» ایجاد کرد)
 
 
(۴۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
عجارده يا عجرديه‏ از فرق خوارج و پيروان عبد الكريم بن عجرد بودند.  
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
| عنوان = عجارده
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام = عجارده
| نام رایج =
| تاریخ شکل گیری =
| قرن شکل گیری =
| مبدأ شکل گیری =
| موسس =عبدالکریم بن عجرد
| عقیده = دارای تفکر خاص خوارجی و از اصلی‌ترین شاخه‌های این فرقه
}}
'''عجارده''' یا عجردیه‏ از فرقه [[خوارج]] و از  پیروان عبدالکریم بن عجرد بودند.  


==شرح حال==
== شرح حال ==
عبد الکریم عجرد در آغاز پيرو عطيه بن اسود حنفى بود. برخى نوشته‏ اند عبد الكريم بن عجرد نخست از ياران ابى بيهس بود و سپس با وى مخالفت كرد و سرانجام به حبس افتاد و در زندان بود كه دو تن از يارانش ميمون و شعيب كه با يكديگر در باب «مشيت خداوند» اختلاف كرده بودند، براى حكميت به او نامه نوشتند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 332 با ویرایش و اصلاح و جا به جایی عبارات و عناوین.
عبدالکریم عجرد در آغاز پیرو [[عطیه بن اسود حنفى|عطیة بن اسود حنفی]] بود. برخی نوشته‏‌اند وی در ابتدا از یاران [[ابى بیهس|ابی بیهس]] بود و سپس با و‎ی مخالفت کرد و سرانجام به حبس افتاد و در همان حال دو تن از یارانش به نام میمون و شعیب که با یکدیگر در باب «مشیت خداوند» اختلاف کرده بودند، برا‎ی حکمیت به او نامه نوشتند<ref>مشکور محمد جواد ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 332 با ویرایش و اصلاح و جا به جایی عبارات و عناوین.</ref>.
</ref>


==خاستگاه==
== تاریخچه ==
فرقه عجارده از فرقه ای به نام عطویه که پیرو عطیه بن اسود الحنفی بودند، جدا شده است.
فرقه عجارده از فرقه‌ای به نام [[عطویه]] که پیرو عطیه بن اسود الحنفی بودند، جدا شده است<ref>بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد؛ الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة؛ بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷، ص۷۲.</ref>. عبدالکریم شهرستانی وی را از پیروان ابی بیهس از فرقه [[بیهسیه]] بر شمرده است که در ادامه با او مخالفت کرده است<ref>شهرستانی، عبدالکریم، ''الملل والنحل''، بیروت، نشر دارالمعرفة، سال ۱۴۰۴ هجری قمری، ج۱، ص ۱۲۷.</ref>. این فرقه به عنوان بزرگ‌ترین فرقه از فرق خوارج معرفی شده است؛ زیرا که عجارده زیر مجموعه خود پیروان مختلفی را در برداشت.  
<ref>البغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، دارالآفاق الجدیده، ۱۹۷۷، الطبعةالثانیة، ص۷۲.</ref> عبد الکریم شهرستانی وی را از پیروان ابی بیهس از فرقه بیهسیه بر شمرده است که در ادامه با او مخالفت کرده است. <ref>الشهرستانی، عبدالکریم، الملل والنحل، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۰۴، ج۱، ص۱۲۷.
البته علت وجود انشعابات گسترده در خوارج را گاهی می‌توان در تحمیل عقاید شخصی افرادی جستجو کرد که در جوامع آن روز دارای نفوذ فراوانی بوده‌اند و افرادی را با تفکر خود همراه می‌کردند. این مسأله موجب شد که بیش از پانزده فرقه زیر‌مجموعه عجارده قرار گیرند.
</ref>عجارده بزرگ ترین، فرقه از فرق خوارج معرفی شده است؛ زیرا این فرقه پیروان مختلفی را به عنوان زیر مجموعه خود در برداشت.  
خوارج گاهی به دلیل تفکرات شخصی دچار انشعابات گسترده می شدند تا آن جا که فقط فرقه عجارده به بیش از پانزده فرقه تبدیل شده است و این نشان می دهد که در جامعه خوارج تفکر یکسانی حاکم نبود.  


==انشعابات==
== انشعابات ==
عبد الکریم شهرستانى ده فرقه از خوارج را به «عجارده» نسبت مى‏ دهد که نام آن ها عبارت است از: خلفيه، صلتيه، حمزيه، شعيبيه، ميمونيه، اطرافيه، جازميه، ثعالبه، شيبانيه.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 333 با ویرایش و اصلاح و جا به جایی عبارات و عناوین.
[[عبدالکریم شهرستانى|عبدالکریم شهرستانی]] ده فرقه از خوارج را به «عجارده» نسبت می‏‌دهد که نام آنها عبارت است از: خلفیه، صلتیه، حمزیه، شعیبیه، میمونیه، اطرافیه، جازمیه، ثعالبه، شیبانیه.<ref>مشکور محمد جواد، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 333 با ویرایش و اصلاح و جا به جایی عبارات و عناوین.</ref>ابوالحسن اشعری و عبدالقاهر بغدادی در آثار خود<ref>اشعری ابوالحسن؛ مقالات الاسلامیین؛ بیروت، دارالاحیا الثراث العربی؛ ص ۲۴.</ref><ref>بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد؛ الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة؛ بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷ میلادی؛ چاپ دوم، ص ۱۸.</ref><ref>بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد، ''الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة''، بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷ میلادی، چاپ دوم، ص۵۴.</ref> 14فرقه را که عبارت است از: [[میمونیه]]، [[خلفیه]]، [[حمزیه]]، [[شعیبیه]]، [[خازمیه]]، [[معلومیه]]، [[مجهولیه]]، [[صلتیه]]، [[ثعالبه]]، [[اخنسیه]]، [[معبدیه]]، [[شیبانیه]]، [[رشیدیه]] و [[مکرمیه]] را از انشعابات عجارده بر‌شمرده‌اند.
</ref>
البته ابو الحسن اشعری و عبد القاهر بغدادی در آثار خود <ref>الاشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین، بیروت، دارالاحیا الثراث العربی، ص۲۴</ref>. <ref>البغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، دارالآفاق الجدیده، ۱۹۷۷، الطبعةالثانیة، ص۱۸</ref>. <ref>البغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، دارالآفاق الجدیده، ۱۹۷۷، الطبعةالثانیة، ص۵۴.</ref>    
15 فرقه را که عبارت است از: میمونیه خلفیه حمزیه شعیبیه خازمیه معلومیه مجهولیه صلتیه ثعالبه اخنسیه معبدیه شیبانیه رشیدیه مکرمیه از انشعابات عجارده بر شمردند


==عقاید ==
== عقاید ==
عجارده به عنوان اصلی ترین شاخه از فرق خوارج از عقاید خاص به خود بر خوردار بوده اند. <ref>البغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، دارالآفاق الجدیده، ۱۹۷۷، الطبعةالثانیة، ص۱۸</ref> <ref>البغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، دارالآفاق الجدیده، ۱۹۷۷، الطبعةالثانیة، ص۵۵.</ref>
عجارده به عنوان اصلی‌ترین شاخه از فرقه خوارج، از عقاید خاص به خود بر خوردار بوده‌اند<ref>بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد، ''الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة''، بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷، چاپ دوم، ص ۱۸.</ref><ref>بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد؛ ''الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة''، بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷ میلادی؛ چاپ دوم، ص ۵۵.</ref>. که به نام برخی از آن اشاره می‌شود:
که به نام برخی از آن اشاره می شود.
# تکفیر [[عثمان]]؛
۱. تکفیر عثمان
تکفیر [[علی بن ابی‌طالب|امیرالمومنین علی (علیه‌السّلام)]]؛
۲. تکفیر امیرالمومنین علی علیه‌السّلام  
تکفیر اصحاب جمل؛
۳. تکفیر اصحاب جمل
تکفیر حکمین ([[ابوموسی اشعری]] و [[عمرو بن عاص]])؛
۴. تکفیر حکمین (ابوموسی اشعری و عمرو بن عاص)  
تکفیر کسانی که به حکم حکمین رضایت دارند؛
۵. تکفیر کسانی که به حکم حکمین رضایت دارند
تکفیر مرتکبین گناه به سبب گناه؛
۶. تکفیر مرتکبین گناه به سبب گناه
وجوب قیام و خروج بر پیشوای جائر؛
۷. وجوب قیام و خروج بر پیشوای جائر
این فرقه [[سوره یوسف]] را از [[قرآن]] نمی‌دانستند و معتقد بودند محتوای این سوره، داستانی عاشقانه است که ارتباطی با قرآن ندارد<ref>فخررازی، محمد بن عمر، ''اعتقادالمسلمین والمشرکین''، بیروت، نشر دارالکتب العلمیه، سال ۱۴۰۲ هجری قمری، ص ۴۷.</ref>.
۸. این فرقه سوره یوسف را از قرآن نمی‌دانستند و معتقد بودند محتوای این سوره، داستانی عاشقانه است و ارتباطی با قرآن ندارد.
فخررازی، محمد بن عمر، اعتقادالمسلمین والمشرکین، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۲، ص۴۷.
همچنین عجارده متفق اند که كودكان هرگاه بالغ شدند، باید به ااسلام خوانده شوند و يا اسلام را توصيف نمايند و قبل از این باید از آن ها  دوری کرد. عجارده با ازارقه در يك مورد اختلاف دارند به این که ازارقه بردن اموال مخالفان را جایز می دانند، ولى عجارده معتقدند که بردن مال هيچ يك از آنان جایز نيست مگر اين كه او را كشته و مال شان را به يغما بريم. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 332 با ویرایش و اصلاح و جا به جایی عبارات و عناوین.
</ref>


==پانویس==
همچنین عجارده متفق‌اند که کودکان هرگاه بالغ شدند باید به [[اسلام]] خوانده شوند و یا اسلام را توصیف نمایند و قبل از این باید از آنها دوری کرد. عجارده با [[ازارقه]] در یک مورد اختلاف دارند به این که ازارقه بردن اموال مخالفان را جایز می‌دانند، ولی عجارده معتقدند که بردن مال هیچ‌یک از آنان جایز نیست مگر این که او را کشته و مال‌شان را به یغما بریم<ref>مشکور محمد جواد، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 332؛ با ویرایش و اصلاح و جابجایی عبارات و عناوین.</ref>.


[[رده: کلام اسلامی]]
== پانویس ==
[[رده: فرقه های دینی ]]
{{پانویس}}
 
{{فرق و مذاهب}}
 
[[رده:فرق و مذاهب]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۸

عجارده
نامعجارده
موسسعبدالکریم بن عجرد
عقیدهدارای تفکر خاص خوارجی و از اصلی‌ترین شاخه‌های این فرقه

عجارده یا عجردیه‏ از فرقه خوارج و از پیروان عبدالکریم بن عجرد بودند.

شرح حال

عبدالکریم عجرد در آغاز پیرو عطیة بن اسود حنفی بود. برخی نوشته‏‌اند وی در ابتدا از یاران ابی بیهس بود و سپس با و‎ی مخالفت کرد و سرانجام به حبس افتاد و در همان حال دو تن از یارانش به نام میمون و شعیب که با یکدیگر در باب «مشیت خداوند» اختلاف کرده بودند، برا‎ی حکمیت به او نامه نوشتند[۱].

تاریخچه

فرقه عجارده از فرقه‌ای به نام عطویه که پیرو عطیه بن اسود الحنفی بودند، جدا شده است[۲]. عبدالکریم شهرستانی وی را از پیروان ابی بیهس از فرقه بیهسیه بر شمرده است که در ادامه با او مخالفت کرده است[۳]. این فرقه به عنوان بزرگ‌ترین فرقه از فرق خوارج معرفی شده است؛ زیرا که عجارده زیر مجموعه خود پیروان مختلفی را در برداشت. البته علت وجود انشعابات گسترده در خوارج را گاهی می‌توان در تحمیل عقاید شخصی افرادی جستجو کرد که در جوامع آن روز دارای نفوذ فراوانی بوده‌اند و افرادی را با تفکر خود همراه می‌کردند. این مسأله موجب شد که بیش از پانزده فرقه زیر‌مجموعه عجارده قرار گیرند.

انشعابات

عبدالکریم شهرستانی ده فرقه از خوارج را به «عجارده» نسبت می‏‌دهد که نام آنها عبارت است از: خلفیه، صلتیه، حمزیه، شعیبیه، میمونیه، اطرافیه، جازمیه، ثعالبه، شیبانیه.[۴]ابوالحسن اشعری و عبدالقاهر بغدادی در آثار خود[۵][۶][۷] 14فرقه را که عبارت است از: میمونیه، خلفیه، حمزیه، شعیبیه، خازمیه، معلومیه، مجهولیه، صلتیه، ثعالبه، اخنسیه، معبدیه، شیبانیه، رشیدیه و مکرمیه را از انشعابات عجارده بر‌شمرده‌اند.

عقاید

عجارده به عنوان اصلی‌ترین شاخه از فرقه خوارج، از عقاید خاص به خود بر خوردار بوده‌اند[۸][۹]. که به نام برخی از آن اشاره می‌شود:

  1. تکفیر عثمان؛
  2. تکفیر امیرالمومنین علی (علیه‌السّلام)؛
  3. تکفیر اصحاب جمل؛
  4. تکفیر حکمین (ابوموسی اشعری و عمرو بن عاص
  5. تکفیر کسانی که به حکم حکمین رضایت دارند؛
  6. تکفیر مرتکبین گناه به سبب گناه؛
  7. وجوب قیام و خروج بر پیشوای جائر؛
  8. این فرقه سوره یوسف را از قرآن نمی‌دانستند و معتقد بودند محتوای این سوره، داستانی عاشقانه است که ارتباطی با قرآن ندارد[۱۰].

همچنین عجارده متفق‌اند که کودکان هرگاه بالغ شدند باید به اسلام خوانده شوند و یا اسلام را توصیف نمایند و قبل از این باید از آنها دوری کرد. عجارده با ازارقه در یک مورد اختلاف دارند به این که ازارقه بردن اموال مخالفان را جایز می‌دانند، ولی عجارده معتقدند که بردن مال هیچ‌یک از آنان جایز نیست مگر این که او را کشته و مال‌شان را به یغما بریم[۱۱].

پانویس

  1. مشکور محمد جواد فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 332 با ویرایش و اصلاح و جا به جایی عبارات و عناوین.
  2. بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد؛ الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة؛ بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷، ص۷۲.
  3. شهرستانی، عبدالکریم، الملل والنحل، بیروت، نشر دارالمعرفة، سال ۱۴۰۴ هجری قمری، ج۱، ص ۱۲۷.
  4. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 333 با ویرایش و اصلاح و جا به جایی عبارات و عناوین.
  5. اشعری ابوالحسن؛ مقالات الاسلامیین؛ بیروت، دارالاحیا الثراث العربی؛ ص ۲۴.
  6. بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد؛ الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة؛ بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷ میلادی؛ چاپ دوم، ص ۱۸.
  7. بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷ میلادی، چاپ دوم، ص۵۴.
  8. بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷، چاپ دوم، ص ۱۸.
  9. بغدادی، عبدالقاهر بن طاهربن محمد؛ الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، نشر دارالآفاق الجدیده، سال ۱۹۷۷ میلادی؛ چاپ دوم، ص ۵۵.
  10. فخررازی، محمد بن عمر، اعتقادالمسلمین والمشرکین، بیروت، نشر دارالکتب العلمیه، سال ۱۴۰۲ هجری قمری، ص ۴۷.
  11. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 332؛ با ویرایش و اصلاح و جابجایی عبارات و عناوین.