رشیدیه: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «رشيديه از فرق خوارج و شاخه پنجم از ثعالبه اند. اعضای این فرقه پیرو شخصی به ن...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب | |||
<ref> | | عنوان =رشیدیه ( عشریه) | ||
| تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نام =رشیدیه ( عشریه) | |||
| نام رایج = رشیدیه | |||
| تاریخ شکل گیری = | |||
| قرن شکل گیری = | |||
| مبدأ شکل گیری = | |||
| موسس =رشید طوسی | |||
| عقیده = | |||
}} | |||
'''رشیدیه''' از شاخه‌های فرقه [[خوارج]] و قسم پنجم از [[ثعالبه]]<nowiki/>و از پیروان شخصی به نام رشید طوسی هستند. [[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|محمدبن عبدالکریم شهرستانی]] این فرقه را رشیدیه و اصحاب رشید طوسی نوشته و آنان را «عشریه» نیز خوانده است. رشیدیه با تکیه بر مسائل فقهی و اقتصادی، با [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] مخالفت می‌کردند<ref>محمد جواد مشکور، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 203، با ویرایش و اصلاح عبارات.</ref>. | |||
== | == وجه تسمیه به عشریه == | ||
فرقه رشیدیه به عشریه نیز معروف بودند، از این جهت که در [[زکات]] به جای پرداخت یک‌دهم از محصولی که با آب نهر و رود آبیاری می‌شده ــ چنان‌که نظر زیاد بن‌عبدالرحمان، فقیه ثعالبه نیز بوده است ــ یک بیستم از محصول را پرداخت می‌کرده‌اند، چرا که زیاد‌بن‌عبدالرحمان تَبَرّی از کسانی را که یک بیستم می‌پرداخته‌اند، روا نمی‌دانسته است<ref>اشعری،علی‌بن‌اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۹-۱۰۰.</ref><ref>عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، ''الفرق بین الفرق''، بیروت، انتشارات دارالکتب العلمیة، (بی تا)، ج ۱، ص ۸۲.</ref><ref>محمد‌بن‌عبدالکریم شهرستانی، ''الملل و النحل''، بیروت، سال ۱۴۰۶ ق، ج ۱، ص ۱۳۲.</ref>. | |||
==عقاید== | ==عقاید== | ||
باید گفت که چون | رشید معتقد بود از [[زکات]] زمین‌هایی که با آب چشمه‌سار و رودها آبیاری شود، نیم‌عشر و زمین‌هایی که با آب باران سیراب شود، یک عشر کامل باید گرفت. زیاد‌بن‌عبدالرحمن که از خوارج بود، با وی مخالفت کرد و گفت از [[زکات]] زمین‌هایی که با چشمه‌سار و رودخانه‌ها آبیاری شود، باید عشر‌کامل گرفت<ref>محمد جواد مشکور، همان.</ref><ref>شهرستانی محمد بن عبدالکریم شهرستانی، ''همان''، ترجمه افضل الدین صدر ترکه اصفهانی، با تصحیح سید محمد رضا جلالی نائینی، چاپ تهران، سال 1321 ش، ص 119.</ref><ref> عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، ''همان''، با اهتمام محمد زاهد بن حسن الکوثری، چاپ قاهره، سال 1948 م، ص 61.</ref><ref>عبدالرزاق رسعنی، ''مختصر الفرق بین الفرق''، با اهتمام فیلیپ خوری هیتی، چاپ مصر، سال 1924 م، ص 87.</ref>. اضافه بر‌این، می‌توان گفت که رشیدیه چون از شاخه‌های ثعالبه هستند، از این‌جهت، تابع عقاید ایشان نیز می‌باشند. از جمله اینکه گرفتن زکات از بندگان (بردگان) وقتی که دیگر بی‌نیاز شدند یا دادن زکات به آنها وقتی که محتاج شدند، جایز است<ref>ابوالحسن اشعری، ''مقالات الاسلامییّن و اختلاف المصلین''، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن، سال 1980 م، ج ۱، ص ۹۸.</ref><ref> محمد بن عبدالکریم شهرستانی، ''الملل و النحل''، بیروت، سال ۱۴۰۶ ق، ج ۱، ص۱۳۱.</ref><ref>همچنین گفته شده است که این فرقه همچون ثعالبه، منکر قضا‌و‌قدر الهی بودند. | ||
</ref><ref>ابن جوزی، تلبیس | </ref><ref>ابن جوزی، ''تلبیس ابلیس''، بیروت، سال 1368 ق، ج ۱، ص۲۰.</ref><ref>محمودطاهر غزالی (نظام)، ''رسالة معرفة المذاهب''، ج ۱، ص۸۰.</ref><ref>''هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب''، رساله‌ای در فرق اسلام از آثار قرن هشتم هجری، با کوشش محمدجواد مشکور، تهران، انتشارات عطایی، سال ۱۳۳۷ ش، ص ۴۱.</ref><ref>همچنین باور داشتند که کودکان در عذاب پدران‌شان شریک‌اند.</ref><ref>ابوالحسن اشعری، ''همان''، ص۱۰۰.</ref>. | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
{{فرق و مذاهب}} | |||
[[رده: مذاهب | |||
[[رده:فرق و مذاهب]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۱۹
| رشیدیه ( عشریه) | |
|---|---|
 | |
| نام | رشیدیه ( عشریه) |
| نام رایج | رشیدیه |
| موسس | رشید طوسی |
رشیدیه از شاخه‌های فرقه خوارج و قسم پنجم از ثعالبهو از پیروان شخصی به نام رشید طوسی هستند. محمدبن عبدالکریم شهرستانی این فرقه را رشیدیه و اصحاب رشید طوسی نوشته و آنان را «عشریه» نیز خوانده است. رشیدیه با تکیه بر مسائل فقهی و اقتصادی، با اهل‌سنت مخالفت می‌کردند[۱].
وجه تسمیه به عشریه
فرقه رشیدیه به عشریه نیز معروف بودند، از این جهت که در زکات به جای پرداخت یک‌دهم از محصولی که با آب نهر و رود آبیاری می‌شده ــ چنان‌که نظر زیاد بن‌عبدالرحمان، فقیه ثعالبه نیز بوده است ــ یک بیستم از محصول را پرداخت می‌کرده‌اند، چرا که زیاد‌بن‌عبدالرحمان تَبَرّی از کسانی را که یک بیستم می‌پرداخته‌اند، روا نمی‌دانسته است[۲][۳][۴].
عقاید
رشید معتقد بود از زکات زمین‌هایی که با آب چشمه‌سار و رودها آبیاری شود، نیم‌عشر و زمین‌هایی که با آب باران سیراب شود، یک عشر کامل باید گرفت. زیاد‌بن‌عبدالرحمن که از خوارج بود، با وی مخالفت کرد و گفت از زکات زمین‌هایی که با چشمه‌سار و رودخانه‌ها آبیاری شود، باید عشر‌کامل گرفت[۵][۶][۷][۸]. اضافه بر‌این، می‌توان گفت که رشیدیه چون از شاخه‌های ثعالبه هستند، از این‌جهت، تابع عقاید ایشان نیز می‌باشند. از جمله اینکه گرفتن زکات از بندگان (بردگان) وقتی که دیگر بی‌نیاز شدند یا دادن زکات به آنها وقتی که محتاج شدند، جایز است[۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶].
پانویس
- ↑ محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 203، با ویرایش و اصلاح عبارات.
- ↑ اشعری،علی‌بن‌اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۹-۱۰۰.
- ↑ عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، بیروت، انتشارات دارالکتب العلمیة، (بی تا)، ج ۱، ص ۸۲.
- ↑ محمد‌بن‌عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، بیروت، سال ۱۴۰۶ ق، ج ۱، ص ۱۳۲.
- ↑ محمد جواد مشکور، همان.
- ↑ شهرستانی محمد بن عبدالکریم شهرستانی، همان، ترجمه افضل الدین صدر ترکه اصفهانی، با تصحیح سید محمد رضا جلالی نائینی، چاپ تهران، سال 1321 ش، ص 119.
- ↑ عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، همان، با اهتمام محمد زاهد بن حسن الکوثری، چاپ قاهره، سال 1948 م، ص 61.
- ↑ عبدالرزاق رسعنی، مختصر الفرق بین الفرق، با اهتمام فیلیپ خوری هیتی، چاپ مصر، سال 1924 م، ص 87.
- ↑ ابوالحسن اشعری، مقالات الاسلامییّن و اختلاف المصلین، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن، سال 1980 م، ج ۱، ص ۹۸.
- ↑ محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، بیروت، سال ۱۴۰۶ ق، ج ۱، ص۱۳۱.
- ↑ همچنین گفته شده است که این فرقه همچون ثعالبه، منکر قضا‌و‌قدر الهی بودند.
- ↑ ابن جوزی، تلبیس ابلیس، بیروت، سال 1368 ق، ج ۱، ص۲۰.
- ↑ محمودطاهر غزالی (نظام)، رسالة معرفة المذاهب، ج ۱، ص۸۰.
- ↑ هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب، رساله‌ای در فرق اسلام از آثار قرن هشتم هجری، با کوشش محمدجواد مشکور، تهران، انتشارات عطایی، سال ۱۳۳۷ ش، ص ۴۱.
- ↑ همچنین باور داشتند که کودکان در عذاب پدران‌شان شریک‌اند.
- ↑ ابوالحسن اشعری، همان، ص۱۰۰.
