کشفیه (شیخیه): تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۵۹

کشفیه (از شیخیه) پیروان سید کاظم بن سید قاسم حسینی رشتی حائری (1212- 1259) دانشمند مشهور فرقه «شیخیه» بودند که معروف به کشفی بود. وی از شاگرد شیخ زین الدین احمد احسائی موسس فرقه شیخیه به حساب می‌آمد.

تاریخچه

پس از شیخ احمد احسائی، شاگرد او سید کاظم رشتی (در گذشته در 1259 ه) جانشین او شد. اجداد سید کاظم از اشراف سادات حسینی مدینه بودند اما دو نسل از وی در ایران نشو و نما کردند. سید احمد جدّ سید کاظم، به علّت شیوع طاعون از مدینه خارج شد و به رشت رفت. وی در اصطلاح شیخیه ملقب به «سید نبیل» است. سید در جوانی به یزد رفت و در آن شهر به شیخ احمد احسائی پیوست و سپس رهسپار کربلا شد و تا پایان عمر در آن شهر به تدریس و ترویج مکتب شیخیه مشغول بود و بیش از یکصد و پنجاه جلد کتاب و رساله نوشت که غالبا رمزگونه و نامفهوم است. او در کربلا مورد توجه علمای عصر خود قرار گرفت. محمود آلوسی مفتی بغداد و مولف کتاب «مقامات آلوسیه» درباره سید کاظم می‌گوید که اگر سید در زمانی می‌زیست که ممکن بود نبی مرسل و پیغمبری مبعوث شده باشد، من اولین کسی بودم که به او ایمان می‌آوردم، زیرا شرایط لازم به اخلاق، علم کثیر و عمل به سجایای معنوی در شخص او موجود بود. بعضی نوشته‏‌اند: نجیب پاشا حاکم عثمانی که در زمان سید مسئول قتل و غارت کربلا بود، سید را دعوت کرد تا از وی دیدن کند و ظاهرا مراتب احترام را به جای آورد، ولی به او قهوه‏‌ای مسموم خوراند و سید در ماه ذیحجه سال 1259 ه درگذشت و در جوار قبر حسین بن علی (سید الشهدا) مدفون شد. مهم‌ترین کتاب سید کاظم «شرح القصیده» است که در شرح قصیده لامیه پاشا عبدالباقی افندی عمری موصلی، والی عراق در دوره عثمانی نوشته است. دلیل سرودن آن قصیده به مناسبت ارسال روپوش برای مرقد امام موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) از طرف سلطان محمود خان ثانی پادشاه عثمانی می‏ باشد. این روپوش، قطعه‌ای از پوشش‌های ضریح مطهر حضرت رسول (صلّی‌الله علیه وآله) بود که سلطان مذکور به عنوان تحفه برای ضریح حضرت موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) فرستاد. ^[۱]

وجه تسمیه شیخیه به کشفیه

سید کاظم رشتی، جانشین شیخ احمد در وجه تسمیه شیخیه به «کشفیه» می‌نویسد: «مراد از شیخی یا کشفی، اصحاب شیخ بزرگوار شیخ احمد‌بن‌زین‌العابدین احسایی می‌باشند و منسوبین به آن به کشفیه موسوم‌اند، چرا که خداوند سبحان، حجاب جهل و کوری در دین را از بصیرت‌ها و چشم‌های ایشان برداشته و ظلمت شک و ریب را از قلوب و ضمایر آنها برطرف کرده است»^[۲].

نام برخی از آثار

کتاب‌های بسیاری از سید کاظم رشتی باقی مانده است که عبارتند از: «لوامع الحسینیة»، «حجة البالغة»، «حجة الدامغة»، «مقالات العارفین»، «اسرار الشهادة»، «کتاب اسرار العبادة»، «شرح دعاء السماة» و «شرح القصیدة».

جانشین سید کاظم

جانشین وی فرزندش سید احمد بود که در روز دوشنبه هفدهم جمادی الاولی سال‏ 1295 هجری قمری، به ضرب خنجر مردی شریر در باب السدرة کربلا به قتل رسید^[۳]^[۴].

پانویس

↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 268 با ویرایش و اصلاح عبارات
↑ https://www.erfan.ir/farsi/86964.html
↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 367 با ویرایش و اصلاح جملات.
↑ الصراف احمد حامد، الشبك من فرق الغلاة فى العراق، بغداد، سال 1954 میلادی، ص 269.

[1] مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 268 با ویرایش و اصلاح عبارات

[2] ttps://www.erfan.ir/farsi/86964.html

[3] مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 367 با ویرایش و اصلاح جملات.

[4] الصراف احمد حامد، الشبك من فرق الغلاة فى العراق، بغداد، سال 1954 میلادی، ص 269.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''کشفیه''' (از شیخیه) پیروان سید کاظم بن سید قاسم حسینى رشتى گیلانى حائرى (1212- 1259) دانشمند مشهور فرقه «[[شیخیه|شیخیه]]» بودند که معروف به کشفى بود. وى شاگرد [[شیخ زین الدین احمد احسائى|شیخ زین الدین احمد احسائى]] موسس فرقه شیخیه و نایب او بود.
+'''کشفیه''' (از [[شیخیه]]) پیروان سید کاظم بن سید قاسم حسینی رشتی حائری (1212- 1259) دانشمند مشهور فرقه «[[شیخیه|شیخیه]]» بودند که معروف به کشفی بود. وی از شاگرد [[شیخ زین الدین احمد احسائى|شیخ زین الدین احمد احسائی]] موسس فرقه شیخیه به حساب می‌آمد.
-==تاریخچه==
+== تاریخچه ==
+پس از شیخ احمد احسائی، شاگرد او سید کاظم رشتی (در گذشته در 1259 ه) جانشین او شد. اجداد سید کاظم از اشراف سادات حسینی [[مدینه]] بودند اما  دو نسل از وی در ایران نشو و نما کردند.  سید احمد جدّ سید کاظم،  به علّت شیوع طاعون از مدینه خارج شد و به رشت رفت. وی در اصطلاح شیخیه ملقب به «[[سید نبیل]]» است. سید در جوانی به یزد رفت و در آن شهر به شیخ احمد احسائی پیوست و سپس رهسپار [[کربلا]] شد و تا پایان عمر در آن شهر به تدریس و ترویج مکتب شیخیه مشغول بود و بیش از یکصد و پنجاه جلد کتاب و رساله نوشت که غالبا رمزگونه و نامفهوم است. او در کربلا مورد توجه علمای عصر خود قرار گرفت. محمود آلوسی مفتی بغداد  و مولف کتاب «مقامات آلوسیه» درباره سید کاظم می‌گوید که اگر سید در زمانی می‌زیست که ممکن بود نبی مرسل و پیغمبری مبعوث شده باشد، من اولین کسی بودم که به او ایمان می‌آوردم، زیرا شرایط لازم به اخلاق، علم کثیر و عمل به سجایای معنوی در شخص او موجود بود. بعضی نوشته‏‌اند: نجیب پاشا حاکم عثمانی که در زمان سید مسئول قتل و غارت کربلا بود، سید را دعوت کرد تا از وی دیدن کند و ظاهرا مراتب احترام را به جای آورد، ولی به او قهوه‏‌ای مسموم خوراند و سید در ماه ذیحجه سال 1259 ه درگذشت و در جوار قبر [[حسین بن علی (سید الشهدا)]] مدفون شد. مهم‌ترین کتاب سید کاظم «شرح القصیده» است که در شرح قصیده لامیه پاشا عبدالباقی افندی عمری موصلی، والی عراق در دوره عثمانی نوشته است. دلیل سرودن آن قصیده به مناسبت ارسال روپوش برای مرقد [[موسی بن جعفر (کاظم)|امام موسی بن جعفر (علیه‌السّلام)]] از طرف سلطان محمود خان ثانی پادشاه عثمانی می‏ باشد. این روپوش، قطعه‌ای از پوشش‌های ضریح مطهر [[حضرت رسول (ص)|حضرت رسول (صلّی‌الله علیه وآله)]] بود که سلطان مذکور به عنوان تحفه برای ضریح حضرت موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) فرستاد.
-پس از شیخ احمد احسائى، شاگرد او سید کاظم رشتی (در گذشته در 1259 ه)  جانشین او شد. اجداد سید کاظم از اشراف سادات حسینى [[مدینه]] بودند و دو نسل بود که ایرانى شده بودند. جدّش سید احمد به علّت شیوع طاعون از مدینه گریخت و به رشت رفت. وى در اصطلاح شیخیه ملقب به «[[سید نبیل]]» است. سید در جوانى به یزد رفت و در آن شهر به شیخ احمد احسائى پیوست و سپس  رهسپار [[کربلا]] شد و تا پایان عمر در آن شهر به تدریس و ترویج مکتب شیخیه مشغول بود و بالغ بر یکصد و پنجاه جلد کتاب و رساله نوشت که غالبا رمز گونه و غیر مفهوم است. او در کربلا مورد توجه علماى عصر خود گردید. محمود آلوسى مفتى بغداد صاحب «مقامات آلوسیه» درباره سید کاظم می گوید که اگر سید در زمانى مى ‏زیست که ممکن بود نبى مرسل و پیغمبرى مبعوث شده باشد، من اولین کسی بودم که به او ایمان می آوردم، زیرا شرایط لازم به اخلاق و علم کثیر و عمل به سجایاى معنوى در شخص او موجود بود.  بعضى نوشته‏ اند نحیب پاشا حاکم عثمانى که در زمان سید مسئول قتل و غارت کربلا بود، سید را دعوت کرد تا از وى دیدن نماید و ظاهرا مراتب احترام را به جاى آورد، ولى به او قهوه‏ اى مسموم خوراند و سید در ذی حجه سال 1259 ه درگذشت و در جوار قبر [[امام حسین (ع)]] مدفون شد. مهم‌ترین کتاب سید کاظم «شرح القصیده» است که در شرح قصیده لامیه پاشا عبدالباقى افندى عمرى موصلى والى عراق در دوره عثمانى نوشته است.  دلیل سرودن آن قصیده به مناسبت ارسال روپوش براى مرقد [[امام موسى بن جعفر (ع)]] از طرف سلطان محمود خان ثانى پادشاه عثمانى مى‏ باشد. این روپوش، قطعه ای از پوشش هاى ضریح مطهر [[حضرت رسول (ص)]] بود که سلطان مذکور به عنوان تحفه براى ضریح حضرت موسى بن جعفر (ع) فرستاد.
 <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 268 با ویرایش و اصلاح عبارات</ref>
-==وجه تسمیه==
+== وجه تسمیه شیخیه به کشفیه ==
 سید کاظم رشتی، جانشین شیخ احمد در وجه تسمیه شیخیه به «کشفیه» می‌نویسد:
-«مراد از شیخی یا کشفی، اصحاب شیخ بزرگوار الشیخ احمد بن زین‌العابدین احسایی می‌باشند و منسوبین به آن به کشفیه موسوم اند، چرا که خداوند سبحان، حجاب جهل و کوری در دین را از بصیرت‌ها و چشم‌های ایشان برداشته و ظلمت شک و ریب را از قلوب و ضمایر آن ها برطرف کرده است.»
+«مراد از شیخی یا کشفی، اصحاب شیخ بزرگوار شیخ احمد‌بن‌زین‌العابدین احسایی می‌باشند و منسوبین به آن به کشفیه موسوم‌اند، چرا که خداوند سبحان، حجاب جهل و کوری در دین را از بصیرت‌ها و چشم‌های ایشان برداشته و ظلمت شک و ریب را از قلوب و ضمایر آنها برطرف کرده است»<ref>https://www.erfan.ir/farsi/86964.html</ref>.
-<ref>https://www.erfan.ir/farsi/86964.html</ref>
+== نام برخی از آثار ==
+کتاب‌های بسیاری از سید کاظم رشتی باقی مانده است که عبارتند از: «لوامع الحسینیة»، «حجة البالغة»، «حجة الدامغة»، «مقالات العارفین»، «اسرار الشهادة»، «کتاب اسرار العبادة»، «شرح دعاء السماة» و «شرح القصیدة».
-==نام برخی از آثار==
+== جانشین سید کاظم ==
-کتاب هاى بسیارى از سید کاظم رشتی باقى مانده است که عبارتند از: «لوامع الحسینیه»، «حجة البالغه»، «حجة الدامغه»، «مقالات العارفین»، «اسرار الشهادة»، «کتاب اسرار العباده»، شرح دعاى المسماة و شرح القصیده و شرح الزیاره.
+جانشین وی فرزندش سید احمد بود که در روز دوشنبه هفدهم جمادی الاولی سال‏ 1295 هجری قمری، به ضرب خنجر مردی شریر در باب السدرة کربلا به قتل رسید<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 367 با ویرایش و اصلاح جملات.</ref><ref>الصراف احمد حامد، الشبك من فرق الغلاة فى العراق، بغداد، سال 1954 میلادی، ص 269.</ref>.
-==جانشین سید کاظم==
+== پانویس ==
-جانشین وى سید احمد پسرش بود که در روز دوشنبه هفدهم جمادى الاولى سال‏ 1295 هجری قمری، به ضرب خنجر مردى شریر در باب السدره کربلا به قتل رسید. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم،  ص 367  با ویرایش و اصلاح جملات.</ref> <ref>الصراف احمد حامد، الشبك من فرق الغلاة فى العراق،  بغداد،  سال 1954 میلادی، ص 269.</ref>
+{{پانویس}}
-==پانویس==
+{{فرق و مذاهب}}
-[[رده: فرق و مذاهب]]
+[[رده:فرق و مذاهب]]
-<references />