مذهب مالکی

مذهب مالکی
نام رایج	مذهب مالکی
قرن شکل‌گیری	ق 2
مبدأ شکل‌گیری	مدینه
موسس	مالک بن انس

مذهب مالکی یکی از مذاهب چهارگانه فقهی اهل سنت است. مؤسس این مذهب، مالک بن اَنَس از طبقه سوم فقهای تابعی مدینه است. او حدود سال‎های ۹۰ تا ۹۷ ق متولد شد و بنابر قولى در سال ۱۷۹ ق هجرى وفات کرد. مالک از عباسیان ناراضی بوده، و همین موضوع، دلیل گرایش امویان اندلس به‌او گشت.

اساتید:

در زمان مالک‌بن‌انس، مکتب امام صادق (ع) پر بود از علما و افراد بسیاری از گوشه و کنار جهان اسلام خود را جهت ملاقات بـه‌ایشان رسانده و براى دیدن حضرت،لحظه‌شماری مى کردند. مالک نیز براى مدت زمانى در محضر امام حاضر شده و حدیث دریافت می‌کرد. مالک پس از آن از اساتید دیگرى مانند: عامربن‌عبداللّه بن‌زبیر بن‌العوام، زیدبن‌اسلم، سعید مقبرى، ابو حازم، صفوان‌بن‌سلیم و دیگران استفاده نمود. همچنین براى فراگیرى علم، ملازم اشخاصی مانند ربیعة‌بن‌فروخ، ابن‌شهاب زهری، نافع مولی عبدالله بن‌عمر ابن‌هرمز و ابوالزناد، وهب‌بن‌هرمز، ربیعة الرأى بود.

آثار

اثر مهم فقهی مالک، کتاب «الموطَّاء» است که به‌درخواست منصور دوانیقی آن را تالیف کرد. اثر دیگر او «رسالة الی هارون‌الرشید» است.

دیدگاه‌های مالک:

مالک‌بن‌انس معتقد بود ظاهر قرآن بر سنت مقدم است. وی همچنین به‌قدیم بودن قرآن اذعان داشت و جبری مسلک بود. مالک طعن بر اصحاب رسول خدا (ص) را زشت شمرده و آن را جرمی بزرگ می‌شمرد. او نظام «استخلاف» را صحیح مى‌دانست.

منابع فقهی

کتاب، سنت، فتاوای صحابه، اجماع، قیاس، استحسان، مصالح مرسله، استصحاب و عمل اهل مدینه؛ جزء منابع استنباط دین در مذهب مالکی می‌باشد.

محل سکونت مالکی‌ها

مذهب مالکی امروزه در قسمت‌های شمالی آفریقا، الجزایر، تونس، و در قسمت‌های کوهستانی مصر، سودان، کویت، قطر، بحرین جمعیت بیشتری دارد و در فلسطین و عربستان - هم به‌ویژه منطقه احساء - به‌صورت محدودتر، مالکی‌مذهب ها حضور دارند

عقیده کلامی مالکی ها

مالکی‌ها در عقاید کلامی، پیرو اشاعره هستند.

منابع مقاله

ره توشه حج، جمعی از نویسندگان، نشر مشعر. سایت Mazaheb Eslam. فقه تطبیقی مذاهب پنج گانه جعفری، حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی، از محمد جواد مغنیه. چهار امام اهل سنت و جماعت، محمد رئوف توکلی.

منابع

دانشنامه اسلامی نقل از سایت رحما