خاصه

    از ویکی‌وحدت
    نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۰۲ توسط Salehi.m (بحث | مشارکت‌ها)
    خاصه
    نامخاصه

    خاصّه اصطلاحی است برای شیعه در برابر اصطلاح عامّه که شامل اهل‌سنت و جماعت می‌شود[۱][۲].

    وجه نام‌گذاری خاصه

    به گفته برخی از بزرگان، دلیل نامیده شدن «شیعه» به «خاصه» این است که اولاً شیعیان خود را سزاوارتر از دیگران به این نام می‌دانند و ثانیاً شیعیان در میان عموم گروه‌های فراوان مسلمان، خاص‌ و محدودند.[۳].

    وجه نام‌گذاری عامه

    دلیل نام‌گذاری اهل‌سنت به عامه این است که چون در سه قرن اول هجری قمری یعنی دوران زندگی امامان شیعه، اهل‌سنت حاکم بودند و تقریبا همه امکانات حکومتی، قضایی و علمی در اختیار آنان بود، از این‌جهت تعبیر «عامه» درباره آنان به‌کار می‌رفته و حتی این تعبیر در احادیث امامان شیعه نیز دیده شده است.[۴]. مثلا در مقبوله عمر‌بن‌حنظلة از امام صادق (علیه‌السّلام)؛ از این تعبیر استفاده شده است.[۵].

    و اما در مباحث مربوط به سند احادیث، اگر راویان حدیث از اهل‌سنت باشند، گفته می شود که روایت مذکور از «طرق عامه» به‌دست ما رسیده است و اگر راویان حدیث شیعه باشند، گفته می شود که روایت از «طرق خاصه» به‌دست ما رسیده است.[۶].

    پانویس

    1. مشکور محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ اول، ص 176 با اقتباس.
    2. جواد محدثی، فرهنگ غدیر، قم، انتشارات معروف، سال ۱۳۹۲ ش، ص ۳۷۷.
    3. سید محسن امین، اعیان‌الشیعة، بیروت، انتشارات دار التعارف للمطبوعات، سال ۱۴۱۸ ق، ج ۱، ص ۲۴.
    4. جواد محدثی، همان.
    5. شیخ کلینی، الکافی، تهران، انتشارات دار الکتب الاسلامیة، سال 1369 ش، ج ۱، ص ۶۸.
    6. جواد محدثی، همان، ص۳۷۸.