رستمیه
| رستمیه (رستمیان) | |
|---|---|
 | |
| نام | رستمیه (رستمیان) |
| نام رایج | رستمیه |
رستمیه (وهابیت رستمیه یا وهابیت اباضیه) شاخه‌ای از فرقه اباضیه در شمال آفریقا هستند[۱].
کتاب الوهابیه الرستمیه: ضلال مبین و عداء للدین
عبداللطیف بن عبدالعزیز آل شیخ وزیر امور اسلامی، دعوت و ارشاد عربستان سعودی با انتشار كتابی تحت عنوان: «الوهابیه الرستمیه: ضلال مبین و عداء للدین» (وهابیت رستمیه: گمراهى آشكار و دشمنى با دین) اقدام به نقد اعتقادات اباضیه نموده، اختلافات عمیق و ریشه‌دار اعتقادى بین وهابیت و اباضیه را دامن زده است. این موضوع طى در روزهاى اخیر به یكى از مسائل چالش برانگیز و پرسر و صدا در فضاى رسانه‌اى عمان تبدیل شده است.
وهابیت رستمیه یا وهابیت اباضیه فرقه‌اى از مذهب اباضیه است كه در اواخر قرن دوم هجرى در شمال آفریقا توسط عبدالوهاب بن عبدالرحمن بن رستم به وجود آمد و به وهابیت سعودى كه یك جنبش به اصطلاح بنیادكرای سنى و با عقاید محمد بن عبدالوهاب در قرن دوازدهم هجرى آغاز شده است، هیج ارتباطى ندارد. در همین رابطه روزنامه دولتى عمان در تاریخ سه شنبه ٢٢ خرداد ماد 1403با انتشار مقاله اى تحت عنوان "كتاب الوهابیه الرستمیه و ضجیج التواصل الاجتماعى" (کتاب وهبیت رستمیه و هیاهوی شبکه های اجتماعی) به قلم بدر العبرى نویسنده. پژوهشكر امور اسلامى و كارشناس اداره تحقیقات دینی وزارت اوقاف و امور دینی سلطنت عمان. اقدام كرد؛ این مقاله، كتاب منتشر شده توسط وزیر سعودی را اقدامی بر خلاف مناسبات حاکم بین دو كشور عمان و عربستان و امى تفرقه برانگیز توصیف نموده و تاکید میکند طرز تفکر برخی از علمای دینى كه هنوز در توهم اختلافات و د رگیرى هاى فرقه ای هستند در گفتمان غالب کنونی به ویژه در میان نسل جوان جایگاهی ندارند. و نتیجه این تفکرات اگر با سیاست در پیوند باشد به چیزی جز نفرت، خشونت و افراط گرایی نخواهد انجامید. این مقاله در ادامه به جایگاه حقوقى نویسنده (وزیر امور اسلامی، دعوت و ارشاد عربستان سعودى) پرداخته و مى نویسد: هر كسى حق دارد با تحقیق و نگارش. به دفاع از عقاید خود بپردازد و أل شیخ نیز به عنوان كسانیكه نسب آنان به محمد بن عبدالوهاب بازمى گردد مى توانند این كار بكند ولى طرح این دیدگاه از طریق نهادهای رسمی مذهبی و انتشار این افكار از طریق این نهادها برخلاف كارویزه وحدت آفرین آنهاست. وی در ادامه. كتاب "وهابیت رستمیه" را از نظر روش شناختی، ضعیف توصیف نموده که خطرناك ترین بخش كتاب را بخش ارجاع به متون تاریخى مى داند كه شرابط خاص خود را داشته اند و اكنون با خوانش منفى أتها صلح اجتماعی را به خطر انداخته. ممكن است گروههاى افراطى را به سوء استفاده از آن وادار كند؛ موضوع اختلافى یاد شده به ویژه بعد از پرداختن به آن توسط برخى از چهره ها و نویسندكان شاخص عمانی، به موضوعی داغ در فضاى مجازى و رسانه اى عمان تبدیل شده است١ در همین ارتباط عبدالله الوهیبى نویسنده مطرح عمائی، در سكوى اجتماعى ایكس نوشت: "چرا جماعت علماى عربستان جرات ندارند در باسخ به بى دین ترین خلق خدا كه همزمان با اعیاد مختلف. حرمت حرمین را زیر پا مى گذارند. یك كتاب بنویسند؟ اگر عربستان توانایی دارد مشركان و كفار را در مهمانى ها و اعیاد خود جاى دهد پس چرا توان جذب فرزندان مسلمان از فرقه هاى دیكر را ندارد؟!٠". كاربر دیگرى ضمن اشاره به اینكه شنیده شده این كتاب در عربستان به حجاج عمان داده شده. نوشته است: در مورد موشك هاى قاره پیما شنیده بودیم ولى امروز وقاحتى را مى بیئیم كه فراتر از كهكشان هاست؛ تصور كنید از زائران عمانی با كتابی بذیرایی شود كه اعنقاداتش را به چالش بكشد وبه اوتهمت مى زند" در واقع وهابيت و اباضيه اختلافات اعتقادى عميق و تاريخى با يكديگر داشته اند؛ علماي تندرو وهابي، اباضيه را حتى مسلمان هم نمى دانند و بعضا آنها را تكفير نيز مي كنند، حال اتكه در طرف مقابل" روحيه ى متعادل اباضيه همواره با روحيه خشن و تند وهابى در تضاد و تنافى بوده به گونه اي كه اين شرايط در آثار علماى اباضيه نيز مشهود است. در عين حال يكى از تهديداتى كه عمان همواره در براير آن واكنش سريح نشان مى دهد، نفوذ و گسترش تفكرات وهابی و افراطى در جامعه عمانی است بويژه كه برخي از قبايل عمانی وهابی هم بوده اند و دامن زدن به اين اختلافات تهديد امنيتى جدى براى اين كشور محسوب مي شود در عين حال و با وجود اختلافات فرقه اى و مذهبي، دو كشور در پرتو مناسبات خوب سیاسي تلاش داشته اند تا اجازه بروز و ظهور اين اختلافات را ندهند. با اين وجود اننشار كتابى كه در وافع باسخ و توهيني آشكار به مذهت اباضية بودة آن هم از سوی مقام مذهبي رسمى عربستان. اقدامي عجيب. چالش برانگيز و البته مبهم اسث كه جگونه در شرایط فعلي. مسثولى در جايگاه وزير امور اسلامي. دعوت و ارشاد عربستان اقدام به انتشار چنين كتابي كند؟ بدیهی است عمانيها تاكنون در سطح رسمى واكنش آشكارى به اين موضوع نداشته اند (اگرجه که مى توان انتشار مقاله مذكور در رسانه دولتى عمان را پاسخى شبه دولتى به انتشار اين كتاب تلقي نمود). ولى موضوع در سطح رسانه اى و مجازي ودر سطح ائمه جمعه و جماعت. با واكنش گسترده عمانی ها به عنوان ييروان اصلى مذهب اباضیه مواجه بوده است. از سوى ديكر. اين موضوع شايد در نكاه اوليه نوعى اقدام عادى و صرفا در قالب چاپ یك كتاب تلقى گردد، ليكن اگر اقدام ياد شده را كنار ساير اقدامات رسانه اى و مجازى عربستان در نكوهش جدایي عمان از ساير كشورهاى عضو شوراى همكارى در اعلام همزمان مناسبتهايى همچون اعياد فطر و قربان، و يا حملات رسانه اي كسترده آنها بويژه در مقطع اخير به شيخ احمد الخليلى مفتى اين كشور به جهت حمايت های وى از حماس و غزه و اتهام وى به تكفير و تشيع قرار دهيم، آنگاه مى توان معنايى ديگر به موضوع بخشيده، انتشاراين كتاب را در مقطع فعلى چندان غير هماهنگ و شخصى تلقى نكرد.
پانویس
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 203.
