حشویه

از ویکی‌وحدت
حشویه
نامحشویه
عقیده1. واجب و سنت و نقل هر‌ سه یکی است، زیرا هر سه بر یک لفظ وارد می‌شود. 2. سخن گفتن در جایی‌که شنونده نباشد، عبث و بیهوده و امر کردن در جایی که مأموری نباشد، بی‌نتیجه است. در ازل، غیر از خداوند، هیچ موجودی نبوده است. «کان اللّه و لم یکن معه شی‏ء» بنابر این، هیچ موجودی نبود تا مورد خطاب خدواند قرار گیرد و یا خطابش را بشنود.

حشویه‏ لقبی طعن‌آمیز برای طیفی از گرایش‌های سیاسی ـ اعتقادی در تاریخ اسلام است که منسوبان به آن، همواره از سوی مخالفان متهم به جهل و بی‌اعتنایی به روش‌های عقلانی بوده‌اند.

معنای لغوی حشو

حشو در لغت به معنای چیزهایی از پنبه و پشم و غیر آن است که لحاف و بالش و تشک را با آنها پُر می‌کنند و همچنین به کلام زاید که‏ در ادای مطلب واقع شود، حشو می‌گویند. [۱]

تاریخچه و علت نام‌گذاری

حشویه در اسلام لقب تحقیرآمیزی است که بعضی از علمای کلام مانند «معتزله» به «اصحاب حدیث» دادند، زیرا اصحاب حدیث غالبا قائل به «تجسّم» و «تشبیه» خداوند بودند. دیگر آن که حشویه را از آن جهت به این لقب خواندند که احادیث روایت شده از پیامبر اکرم(صلی‌الله علیه و آله) که اصلی برای آن نیست، بدون تحقیق در کلام خود وارد کنند.

عقاید

جمیع جبریه قائل به جبر و تشبیه‌اند. در رساله «معرفة المذاهب» آمده است که حشویه معتقدند واجب و سنت و نقل هر‌ سه یکی است، زیرا هر سه بر یک لفظ وارد می‌شود. همچنین معتقدند که سخن گفتن در جایی‌که شنونده نباشد، عبث و بیهوده و امر کردن در جایی که مأموری نباشد، بی‌نتیجه است. اکنون چون معلوم است در ازل غیر از خداوند، هیچ موجودی نبوده است. «کان اللّه و لم یکن معه شی‏ء» بنابراین، هیچ موجودی نبود تا مورد خطاب خدواند قرار گیرد و یا خطابش را بشنود.[۲] [۳] [۴] [۵]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 159 با ویرایش و دخل و تصرف در عبارات
  2. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 159 با ویرایش و دخل و تصرف در عبارات
  3. غزالی محمد طاهر معروف به نظام، معرفة المذاهب، تصحیح دکتر علی اصغر حکمت، چاپ تهران، ص 15.
  4. هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب، تصحیح دکتر محمد جواد مشکور، چاپ تهران، سال 1341 شمسی، ص 68.
  5. دائرة المعارف الاسلامیه، ج 7، ص 439.