رستمیه
| رستمیه (رستمیان) | |
|---|---|
 | |
| نام | رستمیه (رستمیان) |
| نام رایج | رستمیه |
رستمیه (وهابیت رستمیه یا وهابیت اباضیه) شاخه‌ای از فرقه اباضیه در شمال آفریقا هستند[۱].
کتاب الوهابیه الرستمیه: ضلال مبین و عداء للدین
عبداللطیف بن عبدالعزیز آل شیخ وزیر امور اسلامی، دعوت و ارشاد عربستان سعودی با انتشار کتابی تحت عنوان: «الوهابیه الرستمیه: ضلال مبین و عداء للدین» (وهابیت رستمیه: گمراهى آشکار و دشمنى با دین) اقدام به نقد اعتقادات اباضیه نموده، اختلافات عمیق و ریشه‌دار اعتقادى بین وهابیت و اباضیه را دامن زده است. این موضوع طى در روزهاى اخیر به یکى از مسائل چالش برانگیز و پرسر و صدا در فضاى رسانه‌اى عمان تبدیل شده است.
وهابیت رستمیه
وهابیت رستمیه یا وهابیت اباضیه فرقه‌اى از مذهب اباضیه است که در اواخر قرن دوم هجرى در شمال آفریقا توسط عبدالوهاب بن عبدالرحمن بن رستم به وجود آمد و به وهابیت سعودى که یک جنبش به اصطلاح بنیادگرای سنى و با عقاید محمد بن عبدالوهاب در قرن دوازدهم هجرى آغاز شده است، هیج ارتباطى ندارد. در همین رابطه روزنامه دولتى عمان در تاریخ سه شنبه ٢٢ خرداد ماد 1403با انتشار مقاله اى تحت عنوان "کتاب الوهابیه الرستمیه و ضجیج التواصل الاجتماعى" (کتاب وهبیت رستمیه و هیاهوی شبکه های اجتماعی) به قلم بدر العبرى نویسنده. پژوهشکر امور اسلامى و کارشناس اداره تحقیقات دینی وزارت اوقاف و امور دینی سلطنت عمان. اقدام کرد؛ این مقاله، کتاب منتشر شده توسط وزیر سعودی را اقدامی بر خلاف مناسبات حاکم بین دو کشور عمان و عربستان و امى تفرقه برانگیز توصیف نموده و تاکید میکند طرز تفکر برخی از علمای دینى که هنوز در توهم اختلافات و د رگیری‌هاى فرقه‌ای هستند در گفتمان غالب کنونی به ویژه در میان نسل جوان جایگاهی ندارند. و نتیجه این تفکرات اگر با سیاست در پیوند باشد به چیزی جز نفرت، خشونت و افراط گرایی نخواهد انجامید. این مقاله در ادامه به جایگاه حقوقى نویسنده (وزیر امور اسلامی، دعوت و ارشاد عربستان سعودى) پرداخته و مى نویسد: هر کسى حق دارد با تحقیق و نگارش. به دفاع از عقاید خود بپردازد و آل شیخ نیز به عنوان کسانیکه نسب آنان به محمد بن عبدالوهاب بازمى گردد مى توانند این کار بکند ولى طرح این دیدگاه از طریق نهادهای رسمی مذهبی و انتشار این افکار از طریق این نهادها برخلاف کارویزه وحدت آفرین آنهاست. وی در ادامه. کتاب "وهابیت رستمیه" را از نظر روش شناختی، ضعیف توصیف نموده که خطرناک ترین بخش کتاب را بخش ارجاع به متون تاریخى مى داند که شرابط خاص خود را داشته اند و اکنون با خوانش منفى أتها صلح اجتماعی را به خطر انداخته. ممکن است گروههاى افراطى را به سوء استفاده از آن وادار کند؛ موضوع اختلافى یاد شده به ویژه بعد از پرداختن به آن توسط برخى از چهره ها و نویسندکان شاخص عمانی، به موضوعی داغ در فضاى مجازى و رسانه اى عمان تبدیل شده است١ در همین ارتباط عبدالله الوهیبى نویسنده مطرح عمائی، در سکوى اجتماعى ایکس نوشت: "چرا جماعت علماى عربستان جرات ندارند در باسخ به بى دین ترین خلق خدا که همزمان با اعیاد مختلف. حرمت حرمین را زیر پا مى گذارند. یک کتاب بنویسند؟ اگر عربستان توانایی دارد مشرکان و کفار را در مهمانى ها و اعیاد خود جاى دهد پس چرا توان جذب فرزندان مسلمان از فرقه هاى دیکر را ندارد؟!٠". کاربر دیگرى ضمن اشاره به اینکه شنیده شده این کتاب در عربستان به حجاج عمان داده شده. نوشته است: در مورد موشک هاى قاره پیما شنیده بودیم ولى امروز وقاحتى را مى بیئیم که فراتر از کهکشان هاست؛ تصور کنید از زائران عمانی با کتابی بذیرایی شود که اعنقاداتش را به چالش بکشد وبه اوتهمت مى زند" در واقع وهابيت و اباضيه اختلافات اعتقادى عميق و تاريخى با يکديگر داشته اند؛ علماي تندرو وهابي، اباضيه را حتى مسلمان هم نمى دانند و بعضا آنها را تکفير نيز مي کنند، حال اتکه در طرف مقابل" روحيه ى متعادل اباضيه همواره با روحيه خشن و تند وهابى در تضاد و تنافى بوده به گونه اي که اين شرايط در آثار علماى اباضيه نيز مشهود است. در عين حال يکى از تهديداتى که عمان همواره در براير آن واکنش سريح نشان مى دهد، نفوذ و گسترش تفکرات وهابی و افراطى در جامعه عمانی است بويژه که برخي از قبايل عمانی وهابی هم بوده اند و دامن زدن به اين اختلافات تهديد امنيتى جدى براى اين کشور محسوب مي شود در عين حال و با وجود اختلافات فرقه اى و مذهبي، دو کشور در پرتو مناسبات خوب سیاسي تلاش داشته اند تا اجازه بروز و ظهور اين اختلافات را ندهند. با اين وجود اننشار کتابى که در وافع باسخ و توهيني آشکار به مذهت اباضية بودة آن هم از سوی مقام مذهبي رسمى عربستان. اقدامي عجيب. چالش‌برانگيز و البته مبهم اسث که جگونه در شرایط فعلي. مسثولى در جايگاه وزير امور اسلامي. دعوت و ارشاد عربستان اقدام به انتشار چنين کتابي کند؟ بدیهی است عمانی‌ها تاکنون در سطح رسمى واکنش آشکارى به اين موضوع نداشته اند (اگرجه که مى توان انتشار مقاله مذکور در رسانه دولتى عمان را پاسخى شبه دولتى به انتشار اين کتاب تلقي نمود). ولى موضوع در سطح رسانه اى و مجازي ودر سطح ائمه جمعه و جماعت. با واکنش گسترده عمانی ها به عنوان ييروان اصلى مذهب اباضیه مواجه بوده است. از سوى ديکر. اين موضوع شايد در نکاه اوليه نوعى اقدام عادى و صرفا در قالب چاپ یک کتاب تلقى گردد، ليکن اگر اقدام ياد شده را کنار ساير اقدامات رسانه اى و مجازى عربستان در نکوهش جدایي عمان از ساير کشورهاى عضو شوراى همکارى در اعلام همزمان مناسبتهايى همچون اعياد فطر و قربان، و يا حملات رسانه اي کسترده آنها بويژه در مقطع اخير به شيخ احمد الخليلى مفتى اين کشور به جهت حمايت های وى از حماس و غزه و اتهام وى به تکفير و تشيع قرار دهيم، آنگاه مى توان معنايى ديگر به موضوع بخشيده، انتشاراين کتاب را در مقطع فعلى چندان غير هماهنگ و شخصى تلقى نکرد.
پانویس
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 203.
