محکمه اولی
| محکمه اولی | |
|---|---|
 | |
| نام رایج | محکمه اولی |
| قرن شکل گیری | ق 1 |
| موسس | عروة‌بن‌حدیر و یزید‌بن‌عاصم محاربی |
| عقیده | در جنگ صفین بر حضرت علی علیه‌السلام شوریدند و گفتند: لا حکم الا لله یعنی حکمی جز حکم خدا نیست. |
محکمه اولی یا داوری‌خواهان نخست؛ اوّلین فرقه از خوارج بودند که با فرمان حضرت علی (علیه‌السّلام) مخالفت کردند.
وجه تسمیه
نشوان‌الحمیری می‌نویسد: آنان را از این جهت محکمه خواندند که تحکیم را در جنگ صفین انکار کردند و گفتند: لا حکم الّا للّه[۱]. البته برخی از منابع[۲] محکمه را «حکمیه» خوانده‌اند و می‌گویند که آنان کسانی بودند که در جنگ صفین بر حضرت علی (علیه‌السّلام) شوریده و گفتند که حکمی جز حکم خدا نیست و حکمی نیز برای مردمان نمیباشد.
تاریخچه
نوشته‌اند نخستین کسی که از محکمه اولی از فرمان امام سرباز زد، عروة‌بن‌حدیر برادر مرداس خارجی بود، اما برخی یزید‌بن‌عاصم محاربی را نام بردند و گفتند که در جنگ صفین چون موافقت دو لشکر را بر داوری میان حضرت علی (علیه‌السّلام) و معاویه اعلام کردند، مردی ربیعی از بنی‌یشکر که در جنگ از همراهان حضرت علی (علیه‌السّلام) بود، بر لشکر معاویه تاخت و تعدادی از نفرات لشکر را کشت و سپس به‌طرف یاران امام هجوم آورد و مردی از آنان را از پای درآورد و با فریاد بلند گفت که بدانید: من علی (علیه‌السّلام) و معاویه را از خلافت برداشتم و از حکم هر دوی ایشان بیزاری میجویم. این را گفت و دوباره بر یاران حضرت علی (علیه‌السّلام) تاخت تا آنکه کشته شد.
رهبران فرقه
رهبران اولیه این فرقه، افرادی چون عروة‌بن‌حدیر و یزید‌بن‌عاصم محاربی بوده‌اند که در جریان جنگ صفین، مقابل امام علی (علیه‌السّلام) قرار گرفته به او اعتراض کردند و سپس از خوارج شدند[۳][۴][۵][۶][۷].
پانویس
- ↑ مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 393
- ↑ مقریزی تقی الدین ابوالعباس، الخطط، 5 جلدی، قاهره، سال 1930- 1911 میلادی، ج 2، ص 354.
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%85%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 393 با ویرایش و اصلاح و جابجایی جملات
- ↑ بغدادی عبدالقاهر، الفرق بين الفرق، با اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، قاهره، سال 1948 میلادی، ص 46.
- ↑ عراقی ابو محمد عثمان بن عبدالله، الفرق المفترقة بين اهل الزيغ و الزندقة، تحقيق يشار قوتلو آى، آنكارا، سال 1961 میلادی، ص 23.
- ↑ مقریزی تقی الدین ابوالعباس، الخطط، 5 جلدی، قاهره، سال 1930- 1911 میلادی، ج 2، ص 354.
