افزودن پیوند

    مجسمه: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌وحدت
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    '''مجسمه''' به عموم فرقى که در توحید به تجسّم خداوند معتقدند اطلاق می‌گردد.  
    {{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
    | عنوان = مجسّمه
    | تصویر =
    | توضیح تصویر =
    | نام =
    | نام رایج =
    | تاریخ شکل گیری =
    | قرن شکل گیری =
    | مبدأ شکل گیری =
    | موسس = افرادی چون یحیی بن معین، احمد بن حنبل، سفیان ثوری، اسحاق بن راهویه، داوود اصفهانی
    | عقیده =  در [[توحید]] به [[مجسّمه|تجسّم]] خداوند معتقدند
    }}
    '''مجسّمه''' به فرقه‌هایی می‌گویند که در [[توحید]] به [[مجسّمه|تجسّم]] خداوند معتقدند.  


    ==پیشینه تشبیه==
    == پیشینه تجسیم ==
    اصل اعتقاد به تشبیه از طرف افرادی چون یحیى بن معین، احمد بن حنبل، سفیان ثورى، اسحاق بن راهویه، داوود اصفهانى و هشام بن الحکم مطرح شد.
    اعتقاد به تجسیم در ابتدا از طرف افرادی چون یحیی بن معین، احمد بن حنبل، سفیان ثوری، اسحاق بن راهویه، داوود اصفهانی مطرح شد.


    ==افسانه مجسمه==
    ==عقاید مجسمه ==
    در برخی از منابع <ref>تبصرة العوام، ص 75- 86.</ref> ضمن بیان مقالات مربوط به مجسمه و مشبهه آمده است که مشبهه می‌گویند: روز قیامت حضرت فاطمه (س) در حالی که پیراهن خون آلود امام حسین(ع) را بر دوش خود حمل می‌کند نزد خدا آمده دادخواهی می‌کند و وقتی خداوند او را می‌بیند،  به یزید می‌گوید که برو زیر عرش مخفی شو تا  فاطمه(س) تو را نبیند. یزید زیر عرش پنهان مى‌‏شود. چون فاطمه حاضر می‌شود فریاد دادخواهی سر می‌دهد. در این هنگام خداوند پاى خود را برهنه کرده دستارچه بر روی خود می‌بندد و خطاب به فاطمه(س) می‌گوید که ای فاطمه(س) اینک پای من از تیر نمرود مجروح است آن گاه که تیر را به سوی من انداخت و من نمرود را عفو کردم و تو نیز یزید را عفو کن در این هنگام  فاطمه (س) یزید را عفو می‌کند.
    == خداوند شبیه خلق است و جا و مکان دارد==
    تمامی مجسمه و [[مشبهه|مشبّهه]] خداوند را به خلق تشبیه می‌کنند و معتقدند که خداوند مثل دیگر موجودات مادی، جا و مکان دارد و [[عرش]] مکان اوست، در حالی‌که پاهای خود را بر کرسی عرش قرار داده است. او دارای سر و دست و سایر اعضای بدن است. بنابراین، نمی‌توان موجودی را تصور کرد که دارای جسم باشد اما جا و مکان نداشته، بلکه غایب باشد.


    ==عقاید مجسمه==
    === خداوند خود را شبیه آدم آفرید ===
    ===خداوند شبیه خلق است و جا و مکان دارد===
    مجسمه و مشبهه معتقدند هنگامی که خداوند اراده کرد تا آدم را بیافریند، آیینه‌ای پیش روی خود نهاد و آدم را به صورت خود بیافرید. از یکی از بزرگان «[[حشویه]]» پرسیدند که خدای متعال اعضاء دارد؟ گفت: آری همان اعضایی که ما داریم او نیز دارد. ابوالمهزام از [[ابوهریره]] روایت می‌کند که از [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلّی‌الله علیه وآله)]] پرسیدند خداوند از چیست؟ گفت: از آب و لیکن نه از آب زمین و نه از آب آسمان، لکن او اسب را بیافرید و بدوانید تا عرق کرد پس خود را از آن عرق بیافرید.
    تمامی مجسمه و مشبهه خداوند را به خلق تشبیه می‌کنند و معتقدند که خداوند جا و مکان دارد عرش مکان اوست و پاهایش را بر کرسی عرش قرار داده است سر  و دست و سایر اعضا را دارد،  بنا بر این نمی‌توان موجودی را تصور کرد که جا و مکان نداشته باشد.


    ===خداوند خود را شبیه آدم آفرید===
    === خداوند دارای اعضا و صورت است ===
    مجسمه و مشبهه معتقدند که هنگامی که خداوند خواست تا آدم را بیافریند، آئینه ای پیش روى خود نهاد و آدم را به صورت خود بیافرید.
    «[[مغیریه]]» که پیروان مغیرة بن سعید عجلی بودند گفتند که پروردگارشان دارای اعضایی به صورت حروف هجا است.
    از یکى از بزرگان «حشویه» پرسیدند که خداى متعال اعضا دارد؟ گفت: آرى همان اعضایی که ما داریم او نیز دارد.
    ابو المهزام از ابو هریره روایت می کند که از رسول (ص) خدا پرسیدند خداوند از چیست؟ گفت: از آب و لیکن نه از آب زمین و نه از آب آسمان، لکن او اسب را  بیافرید و بدوانید تا عرق کرد پس خود را از آن عرق بیافرید.


    ===خداوند شبیه حضرت علی(ع) است===
    === خداوند جسم است نه مثل دیگر اجسام ===
    «سبائیه» حضرت على (ع) را به خداوند تشبیه کردند و گفتند: او خدا است.
    برخی از مجسّمه گفتند خدای متعال جسم است، ولی نه مانند دیگر اجسام، شی‏ء است نه مانند دیگر اشیاء، نفس است نه مانند دیگر نفس‌ها، عالم است نه مانند دیگر عالمان.


    ===خداوند دارای اعضا و صورت===
    === آفرینش ملائک از موی سینه و دست خدا ===
    «مغیریه» که پیروان مغیرة بن سعید عجلى بودند گفتند که: پروردگارشان داراى اعضایى به صورت حروف هجا است.
    عروه از عبداللّه بن عمرو بن عاص روایت می‌کند که گفت: خدای متعال ملائکه را از موی سینه و دست‌های خود بیافرید.


    ===خداوند جسم است نه مثل دیگر اجسام===
    ===خداوند شبیه حضرت علی (علیه‌السّلام) است===
    برخى از مجسّمه گفتند: خداى تعالى جسم است ولى مانند دیگر اجسام نیست و شی‏ء است و مانند و مثل دیگر اشیاء نیست و نفس است و مانند دیگر نفس ها نیست و عالم است و مانند دیگر عالمان نیست.
    «[[سبائیه]]» [[علی بن ابی‌طالب|حضرت علی (علیه‌السّلام)]] را به خداوند تشبیه کردند و گفتند: او خداوند است.
     
    ===آفرینش ملائک از موی سینه و دست خدا===
    عروه از عبد اللّه بن عمرو بن عاص روایت می کند که گفت: خداى متعال ملائکه را از موى سینه و دست هاى خود بیافرید.


    ===سلام خدا بر اهل بهشت===
    ===سلام خدا بر اهل بهشت===
    قرطى از عمر بن عبد العزیز روایت کند که چون خداوند در قیامت از حساب خلق فارغ شود، با جماعتى از ملائکه برود و بر اهل بهشت سلام کند و می گویند که این سلام همان سلامی است که خداوند در قرآن فرمود: «سَلامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِیمٍ.» سوره یاسین، آیه 58.
    [[عمر بن عبدالعزیز]] روایت می‌کند که چون خداوند در قیامت از حساب خلق فارغ شود، با جماعتی از ملائکه برود و بر اهل بهشت سلام کند و می‌گویند که این سلام همان سلامی است که خداوند در قرآن فرمود: «سَلامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِیمٍ.»<ref>سوره یاسین، آیه 58</ref>. [[ابوهریره|ابو هریره]] از رسول خدا روایت می‌کند: چون پیامبر (صلّی‌الله علیه وآله) قرآن می‌‏خواند و به آیه «إنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ»<ref>سوره حج، آیه 75</ref> می‏‌رسید، دست‌هایش را بر چشم و گوش‌هایش می‏‌نهاد.
    ابو هریره از رسول خدا روایت می کند که: چون پیغمبر (ص) قرآن مى‏خواند و به آیه «أَنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ» مى‏رسید دست ها بر چشم و گوش ها مى‏ نهاد.


    ==تقسیم بندی مشبهه(مجسمه) در امور کلامی و فقهی==
    == تقسیم‌بندی مشبهه (مجسمه) در علم کلام و فقه ==
    مشبهه در امور اعتقادی،  هم رای و در یک فرقه هستند، ولی در امور شرعی(فقهی) به هفت فرقه تقسیم می‌شوند.
    تمام مشبهه در امور اعتقادی همرأی و در یک فرقه هستند، ولی در امور شرعی (فقهی) به هفت فرقه تقسیم می‌شوند. 1. طایفه‌ای از فرقه [[کرامیه|کرّامیان]] هستند که در فروع شرع پیرو مذهب [[ابوحنیفه]] می‌باشند. 2. برخی از اصحاب [[مالک بن انس|مالک]] هستند. 3. برخی از اصحاب [[محمد بن ادریس شافعی|شافعی]] هستند. 4. تمامی اصحاب [[سفیان ثوری]] هستند. 5. تمامی اصحاب [[اسحاق بن راهویه]] هستند. 6. تمامی اصحاب [[احمد بن حنبل]] هستند. 7. بیشتر کرامیّان هستند که در اصول در فروع پیرو مذهب ابوعبدالله کرام‌اند.
    1. طایفه ای از فرقه کرّامیان هستند که در فروع شرع پیرو مذهب ابو حنیفه می باشند.
    2. برخی از اصحاب مالک هستند.
    3. برخی از اصحاب از اصحاب شافعى هستند.
    4. تمامی اصحاب سفیان ثورى هستند.
    5. تمامی اصحاب اسحاق بن راهویه هستند.
    6. تمامی اصحاب احمد بن حنبل هستند.
    7. بیشتر کرامیّان هستند که در اصول در فروع پیرو مذهب ابوعبد الله کرام اند.


    ==تقسیم بندی دیگر==
    ==تقسیم‌بندی دیگر==
    بغدادى مى‌نویسد: مشبهه بر دو دسته‌اند: دسته ‏اى که ذات خداوند را به ذاتى جز او مانند کنند و گروهى دیگر که صفات او را به صفات غیر او تشبیه کنند.
    بغدادی می‌نویسد:  


    <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 390 با ویرایش و اصلاح و جابجایی گسترده عبارات.</ref>ح<ref>سنی رازی سید مرتضی، تبصرة العوام فى معرفة مقالات الانام، با اهتمام عباس اقبال آشتيانى، تهران، سال 1313 هجری شمسی، ص 75- 86.</ref> <ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بين الفرق، با اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، قاهره، سال 1948 میلادی، ص 138- 140.</ref><ref>اشعری ابو الحسن، مقالات الاسلاميين و اختلاف المصلين، مصر، مجلد اول 1950، مجلد دوم 1954، ص 257.</ref> <ref>عراقی ابو محمد عثمان بن عبدالله، الفرق المفترقة بين اهل الزيغ و الزندقة، تحقيق يشار قوتلو آى، آنكارا، سال 1961 میلادی، ص 76.</ref>
    مشبهه بر دو دسته‌اند: دسته‌‏ای که ذات خداوند را به ذاتی جز او و گروهی دیگر که صفات او را به صفات غیر او تشبیه کنند<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 390 با ویرایش و اصلاح و جابجایی گسترده عبارات.</ref><ref>حسنی رازی سید مرتضی، تبصرة العوام فى معرفة مقالات الانام، با اهتمام عباس اقبال آشتيانى، تهران، سال 1313 هجری شمسی، ص 75- 86.</ref><ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بين الفرق، با اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، قاهره، سال 1948 میلادی، ص 138- 140.</ref><ref>اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلاميين و اختلاف المصلين، مصر، مجلد اول 1950، مجلد دوم 1954، ص 257.</ref><ref>عراقی ابو محمد عثمان بن عبدالله، الفرق المفترقة بين اهل الزيغ و الزندقة، تحقيق يشار قوتلو آى، آنكارا، سال 1961 میلادی، ص 76.</ref>.


    ==پانویس==
    ==پانویس==
    {{پانویس}}
    {{فرق و مذاهب}}


    [[رده: کلام ]]
    [[رده:فرق و مذاهب]]
    [[رده: فرق و مذاهب کلامی ]]
    <references />

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۵۷

    مجسّمه
    موسسافرادی چون یحیی بن معین، احمد بن حنبل، سفیان ثوری، اسحاق بن راهویه، داوود اصفهانی
    عقیدهدر توحید به تجسّم خداوند معتقدند

    مجسّمه به فرقه‌هایی می‌گویند که در توحید به تجسّم خداوند معتقدند.

    پیشینه تجسیم

    اعتقاد به تجسیم در ابتدا از طرف افرادی چون یحیی بن معین، احمد بن حنبل، سفیان ثوری، اسحاق بن راهویه، داوود اصفهانی مطرح شد.

    عقاید مجسمه

    خداوند شبیه خلق است و جا و مکان دارد

    تمامی مجسمه و مشبّهه خداوند را به خلق تشبیه می‌کنند و معتقدند که خداوند مثل دیگر موجودات مادی، جا و مکان دارد و عرش مکان اوست، در حالی‌که پاهای خود را بر کرسی عرش قرار داده است. او دارای سر و دست و سایر اعضای بدن است. بنابراین، نمی‌توان موجودی را تصور کرد که دارای جسم باشد اما جا و مکان نداشته، بلکه غایب باشد.

    خداوند خود را شبیه آدم آفرید

    مجسمه و مشبهه معتقدند هنگامی که خداوند اراده کرد تا آدم را بیافریند، آیینه‌ای پیش روی خود نهاد و آدم را به صورت خود بیافرید. از یکی از بزرگان «حشویه» پرسیدند که خدای متعال اعضاء دارد؟ گفت: آری همان اعضایی که ما داریم او نیز دارد. ابوالمهزام از ابوهریره روایت می‌کند که از رسول خدا (صلّی‌الله علیه وآله) پرسیدند خداوند از چیست؟ گفت: از آب و لیکن نه از آب زمین و نه از آب آسمان، لکن او اسب را بیافرید و بدوانید تا عرق کرد پس خود را از آن عرق بیافرید.

    خداوند دارای اعضا و صورت است

    «مغیریه» که پیروان مغیرة بن سعید عجلی بودند گفتند که پروردگارشان دارای اعضایی به صورت حروف هجا است.

    خداوند جسم است نه مثل دیگر اجسام

    برخی از مجسّمه گفتند خدای متعال جسم است، ولی نه مانند دیگر اجسام، شی‏ء است نه مانند دیگر اشیاء، نفس است نه مانند دیگر نفس‌ها، عالم است نه مانند دیگر عالمان.

    آفرینش ملائک از موی سینه و دست خدا

    عروه از عبداللّه بن عمرو بن عاص روایت می‌کند که گفت: خدای متعال ملائکه را از موی سینه و دست‌های خود بیافرید.

    خداوند شبیه حضرت علی (علیه‌السّلام) است

    «سبائیه» حضرت علی (علیه‌السّلام) را به خداوند تشبیه کردند و گفتند: او خداوند است.

    سلام خدا بر اهل بهشت

    عمر بن عبدالعزیز روایت می‌کند که چون خداوند در قیامت از حساب خلق فارغ شود، با جماعتی از ملائکه برود و بر اهل بهشت سلام کند و می‌گویند که این سلام همان سلامی است که خداوند در قرآن فرمود: «سَلامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِیمٍ.»[۱]. ابو هریره از رسول خدا روایت می‌کند: چون پیامبر (صلّی‌الله علیه وآله) قرآن می‌‏خواند و به آیه «إنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ»[۲] می‏‌رسید، دست‌هایش را بر چشم و گوش‌هایش می‏‌نهاد.

    تقسیم‌بندی مشبهه (مجسمه) در علم کلام و فقه

    تمام مشبهه در امور اعتقادی همرأی و در یک فرقه هستند، ولی در امور شرعی (فقهی) به هفت فرقه تقسیم می‌شوند. 1. طایفه‌ای از فرقه کرّامیان هستند که در فروع شرع پیرو مذهب ابوحنیفه می‌باشند. 2. برخی از اصحاب مالک هستند. 3. برخی از اصحاب شافعی هستند. 4. تمامی اصحاب سفیان ثوری هستند. 5. تمامی اصحاب اسحاق بن راهویه هستند. 6. تمامی اصحاب احمد بن حنبل هستند. 7. بیشتر کرامیّان هستند که در اصول در فروع پیرو مذهب ابوعبدالله کرام‌اند.

    تقسیم‌بندی دیگر

    بغدادی می‌نویسد:

    مشبهه بر دو دسته‌اند: دسته‌‏ای که ذات خداوند را به ذاتی جز او و گروهی دیگر که صفات او را به صفات غیر او تشبیه کنند[۳][۴][۵][۶][۷].

    پانویس

    1. ↑ سوره یاسین، آیه 58
    2. ↑ سوره حج، آیه 75
    3. ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 390 با ویرایش و اصلاح و جابجایی گسترده عبارات.
    4. ↑ حسنی رازی سید مرتضی، تبصرة العوام فى معرفة مقالات الانام، با اهتمام عباس اقبال آشتيانى، تهران، سال 1313 هجری شمسی، ص 75- 86.
    5. ↑ بغدادی عبدالقاهر، الفرق بين الفرق، با اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، قاهره، سال 1948 میلادی، ص 138- 140.
    6. ↑ اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلاميين و اختلاف المصلين، مصر، مجلد اول 1950، مجلد دوم 1954، ص 257.
    7. ↑ عراقی ابو محمد عثمان بن عبدالله، الفرق المفترقة بين اهل الزيغ و الزندقة، تحقيق يشار قوتلو آى، آنكارا، سال 1961 میلادی، ص 76.
    برگرفته از «https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=مجسمه&oldid=219859»