افزودن پیوند

    ثعالبه: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌وحدت
    جز (جایگزینی متن - 'ابو ' به 'ابو')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    ثعالبه، فرقه‌ای از [[خوارج]] و پیروان ثعلبة بن عامر یا ثعلبة بن مشکان می‌ باشد.
    {{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب
    | عنوان =ثعالبه 
    | تصویر =
    | توضیح تصویر =
    | نام =ثعالبه
    | نام رایج =
    | تاریخ شکل گیری = 1  ق
    | قرن شکل گیری =
    | مبدأ شکل گیری =
    | موسس =  ثعلبة بن عامر یا ثعلبة بن مشکان
    | عقیده = 1. پیرو عقاید خوارج. 2.گرفتن زکات از بندگان (بردگان) هنگامی که غنی‌اند و دادن زکات به آنها هنگامی که فقیرند، رواست.
    }}
    '''ثعالبه''' فرقه‌ای از [[خوارج]] و پیروان ثعلبة بن عامر یا ثعلبة بن مشکان بودند.


    ==تاریخ تاسیس==
    ==تاریخ تاسیس==
    به طور یقین تاریخ تشکیل فرقه به بعد از ابوحنیفه می‌رسد. چون در برخی از نظرات تابع ا[[بوحنیفه]] بوده‌اند و [[عبدالکریم عجرد]] [[تابع عطیه اسود یمامی]] است که وی هم حنفی بوده است.
    به طور یقین تاریخ تشکیل فرقه به بعد از [[ابوحنیفه]] می‌رسد. چون در برخی از نظرات تابع ابوحنیفه بوده‌اند و [[عبدالکریم عجرد]] تابع [[عطیه اسود یمامی]] است که وی نیز حنفی بوده است.
     


    ==تعریف==
    ==تعریف==
    نام این فرقه را [[ثعلبیه]] نیز می گویند.<ref>ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ج۱، ص۲۰، بیروت ۱۳۶۸.</ref> غ<ref>زالی (نظام)، محمودطاهر، رسالة معرفة المذاهب، در محمد بن عبیداللّه ابوالمعالی،ج۱، ص۷۹.</ref> و گاهی به اشتباه تغلبیه می گویند. <ref>محمد جواد مشکور، هفتادو سه ملت یا اعتقادات مذاهب: رساله‌ای در فرق اسلام از آثار قرن هشتم هجری، تهران، عطائی، ۱۳۳۷ ش، ص ۴۱.</ref> غالباً ثعالبه را گروهی منشعب از عَجارِده دانسته و گفته‌اند که ثعلبه از یاران عبدالکریم بن عَجْرَد بود.<ref>اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۷.</ref> <ref>بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، بیروت،دارالکتب العلمیه، (بی تا)، ج۱، ص۸۰.</ref> <ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۱.</ref>
    نام این فرقه را [[ثعلبیه]]<ref>ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ج۱، ص۲۰، بیروت ۱۳۶۸.</ref><ref>زالی (نظام)، محمودطاهر، رسالة معرفة المذاهب، در محمد بن عبیداللّه ابوالمعالی، ج۱، ص۷۹.</ref> و گاهی به اشتباه، تغلبیه می‌گویند<ref> مشکور محمد جواد، هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب: رساله‌ای در فرق اسلام از آثار مربوط به قرن هشتم هجری، تهران، عطائی، ۱۳۳۷ ش، ص ۴۱.</ref>. در بیشتر منابع، ثعالبه را گروهی منشعب از [[عجارده|عَجارِده]] دانسته و گفته‌اند که ثعلبه از یاران عبدالکریم بن عَجْرَد بود<ref>اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۷.</ref><ref>بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، بیروت، دارالکتب العلمیه، (بی تا)، ج۱، ص۸۰.</ref><ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۱.</ref>.


    ==دلیل جدایی از ابن عجرد==
    ==دلیل جدایی از ابن عجرد==
    علت جدایی ثعلبه از ابن عجرد را اختلاف نظر این دو درباره اطفال دانسته اند. به اعتقاد ابن عجرد، باید از اطفال قبل از آن که به بلوغ برسند برائت جست اما به اعتقاد ثعلبه، اطفال را می بایست دوست داشت جز آن که زیر بار حق نروند، زیرا در باره محبت و دشمنی با کودکان حکم خاصی نداریم و اگر کودکی بعد از رسیدن به بلوغ اسلام را نپذیرد، کافر شده است. اینان معتقدند که [[سوره یوسف]] جزء [[قرآن]] نیست بلکه فقط یک داستان است. اختلاف نظر این دو نفر در ماجرای خواستگاری از دختربچه‌ای بروز کرد و به جدایی آنان انجامید.<ref>اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۷.</ref> <ref>بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، بیروت، دارالکتب العلمیه، (بی تا)، ج۱، ص۱۰۰۱۰۱.</ref> <ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۱۱۳۲.</ref>  
    علت جدایی ثعلبه از ابن عجرد را اختلاف نظر این دو درباره اطفال دانسته‌اند. به اعتقاد ابن عجرد، باید از اطفال قبل از آن که به بلوغ برسند برائت جست، اما به اعتقاد ثعلبه، اطفال را می‌باید دوست داشت جز آن‌که زیر بار حق نروند، زیرا درباره محبت یا دشمنی با کودکان حکم خاصی نداریم و اگر کودکی بعد از رسیدن به بلوغ اسلام را نپذیرد، کافر شده است. اینان معتقدند که [[سوره یوسف]] جزء [[قرآن]] نیست، بلکه فقط یک داستان است. اختلاف نظر این دو نفر در ماجرای خواستگاری از دختربچه‌ای بروز کرد و به جدایی آنان انجامید<ref>اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۷.</ref><ref>بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، بیروت، دارالکتب العلمیه، (بی تا)، ج۱، ص۱۰۰۱۰۱.</ref><ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۱۱۳۲.</ref>. اما داستان این‌چنین بود که مردی از عجارده دختر ثعلبه را خواستگاری کرد، ثعلبه گفت مهر او را معین کن، خواستگار زنی را پیش مادر دختر فرستاد که از او بپرسد که آیا دختر بالغ است یا نه؟ اگر بالغ شده به شرطی که در پیش عجارده معتبر است باید [[اسلام]] را توصیف کند تا هر چه مهر او باشد بدهد. مادر دختر گفت او زنی مسلمان و در ولایت ما است خواه بالغ یا نابالغ باشد. چون این خبر به عبدالکریم عجرد و ثعلبه ابن مشکان رسید، عبدالکریم گفت کودکان تا بالغ نشده‌اند باید از آنها بیزاری جست. ثعلبه گفت ما باید از ایشان خواه خردسال باشند و خواه بزرگ‌سال، سرپرستی کرده و آنان را تا انکار حق نکرده‌اند دوست بداریم. چون سخن بدینجا رسید، عجارده از ثعلبه جدا شده و فرقه‌ای جدید به نام ثعالبه بوجود آمد<ref> مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۷۵ش، ص۱۲۹.</ref>.
    جریان اینگونه بود که مردی از عجارده دختر ثعلبه را خواستگاری کرد. ثعلبه گفت مهر او را معین کن. خواستگار، زنی را پیش مادر دختر فرستاد که از او بپرسد که آیا دختر بالغ است یا نه؟ اگر بالغ شده به شرطی که در پیش عجارده معتبر است باید [[اسلام]] را توصیف کند تا هر چه مهر او باشد بدهد. مادر دختر گفت او زنی مسلمان و در ولایت ما است خواه بالغ یا نابالغ باشد. چون این خبر به عبدالکریم عجرد و ثعلبه ابن مشکان رسید، عبد الکریم گفت کودکان تا بالغ نشده‌اند باید از آن ها بیزاری جست. ثعلبه گفت ما باید از ایشان خواه خرد باشند و خواه بزرگ، سرپرستی کرده و آنان را تا انکار حق نکرده‌اند دوست بداریم. چون سخن بدینجا رسید عجارده از ثعلبه جدا شده و فرقه‌ای جدید به نام ثعالبه بوجود آمد. <ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۷۵ش، ص۱۲۹.</ref>  


     
    ==اعتقادات==
    ==اعتقادات==
    به ثعلبه و پیروانش عقایدی نسبت داده شده است، از جمله این‌که گرفتن زکات از بندگان (بردگان) هنگامی که غنی‌اند و دادن زکات به آن‌ها هنگامی که فقیرند رواست.<ref>اشعری علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۸.</ref>  
    به ثعالبه و پیروانش عقایدی نسبت داده شده است، از جمله این‌که گرفتن زکات از بندگان (بردگان) هنگامی که غنی‌اند و دادن زکات به آنها هنگامی که فقیرند رواست<ref>اشعری علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۸.</ref><ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۱.</ref>. همچنین گفته شده است که ثعالبه منکر قضا و قدر الهی بودند<ref>ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ج۱، ص۲۰، بیروت ۱۳۶۸.</ref><ref>محمودطاهر غزالی (نظام)، رسالة معرفة المذاهب، ج۱، ص۸۰، در محمد بن عبیداللّه ابوالمعالی، همان منبع.</ref><ref>هفتادوسه ملت یا اعتقادات مذاهب: رساله‌ای در فرق اسلام از آثار قرن هشتم هجری، ص ۴۱، چاپ محمدجواد مشکور، تهران: عطائی، ۱۳۳۷ ش.</ref> و نیز کودکان را در عذاب پدران‌شان شریک می‌دانسته‌اند<ref>اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۱۰۰.  
    <ref>شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۱.</ref>همچنین گفته شده است که ثعالبه قضا و قدر الاهی را منکر بوده اند. <ref>ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ج۱، ص۲۰، بیروت ۱۳۶۸.</ref> <ref>محمودطاهر غزالی (نظام)، رسالة معرفة المذاهب، ج۱، ص۸۰، در محمد بن عبیداللّه ابوالمعالی، همان منبع.</ref> <ref>هفتادوسه ملت، یا، اعتقادات مذاهب: رساله‌ای در فرق اسلام از آثار قرن هشتم هجری،ص ۴۱، چاپ محمدجواد مشکور، تهران: عطائی، ۱۳۳۷ ش.</ref>
    </ref>.
    و نیز کودکان را در عذاب پدرانشان شریک می‌دانسته اند.<ref>اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۱۰۰.  
    </ref>
     


    ==پانویس==
    ==پانویس==  
    {{پانویس}}


    <references />
    {{فرق و مذاهب}}


    [[رده: فرق و مذاهب]]
    [[رده:فرق و مذاهب]]
    [[رده: کلام ]]
    [[رده: مذاهب کلامی ]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۸ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۱

    ثعالبه
    نامثعالبه
    تاریخ شکل گیری1 ق، ۱ ش‌، ۶۲۲ م
    موسسثعلبة بن عامر یا ثعلبة بن مشکان
    عقیده1. پیرو عقاید خوارج. 2.گرفتن زکات از بندگان (بردگان) هنگامی که غنی‌اند و دادن زکات به آنها هنگامی که فقیرند، رواست.

    ثعالبه فرقه‌ای از خوارج و پیروان ثعلبة بن عامر یا ثعلبة بن مشکان بودند.

    تاریخ تاسیس

    به طور یقین تاریخ تشکیل فرقه به بعد از ابوحنیفه می‌رسد. چون در برخی از نظرات تابع ابوحنیفه بوده‌اند و عبدالکریم عجرد تابع عطیه اسود یمامی است که وی نیز حنفی بوده است.

    تعریف

    نام این فرقه را ثعلبیه[۱][۲] و گاهی به اشتباه، تغلبیه می‌گویند[۳]. در بیشتر منابع، ثعالبه را گروهی منشعب از عَجارِده دانسته و گفته‌اند که ثعلبه از یاران عبدالکریم بن عَجْرَد بود[۴][۵][۶].

    دلیل جدایی از ابن عجرد

    علت جدایی ثعلبه از ابن عجرد را اختلاف نظر این دو درباره اطفال دانسته‌اند. به اعتقاد ابن عجرد، باید از اطفال قبل از آن که به بلوغ برسند برائت جست، اما به اعتقاد ثعلبه، اطفال را می‌باید دوست داشت جز آن‌که زیر بار حق نروند، زیرا درباره محبت یا دشمنی با کودکان حکم خاصی نداریم و اگر کودکی بعد از رسیدن به بلوغ اسلام را نپذیرد، کافر شده است. اینان معتقدند که سوره یوسف جزء قرآن نیست، بلکه فقط یک داستان است. اختلاف نظر این دو نفر در ماجرای خواستگاری از دختربچه‌ای بروز کرد و به جدایی آنان انجامید[۷][۸][۹]. اما داستان این‌چنین بود که مردی از عجارده دختر ثعلبه را خواستگاری کرد، ثعلبه گفت مهر او را معین کن، خواستگار زنی را پیش مادر دختر فرستاد که از او بپرسد که آیا دختر بالغ است یا نه؟ اگر بالغ شده به شرطی که در پیش عجارده معتبر است باید اسلام را توصیف کند تا هر چه مهر او باشد بدهد. مادر دختر گفت او زنی مسلمان و در ولایت ما است خواه بالغ یا نابالغ باشد. چون این خبر به عبدالکریم عجرد و ثعلبه ابن مشکان رسید، عبدالکریم گفت کودکان تا بالغ نشده‌اند باید از آنها بیزاری جست. ثعلبه گفت ما باید از ایشان خواه خردسال باشند و خواه بزرگ‌سال، سرپرستی کرده و آنان را تا انکار حق نکرده‌اند دوست بداریم. چون سخن بدینجا رسید، عجارده از ثعلبه جدا شده و فرقه‌ای جدید به نام ثعالبه بوجود آمد[۱۰].

    اعتقادات

    به ثعالبه و پیروانش عقایدی نسبت داده شده است، از جمله این‌که گرفتن زکات از بندگان (بردگان) هنگامی که غنی‌اند و دادن زکات به آنها هنگامی که فقیرند رواست[۱۱][۱۲]. همچنین گفته شده است که ثعالبه منکر قضا و قدر الهی بودند[۱۳][۱۴][۱۵] و نیز کودکان را در عذاب پدران‌شان شریک می‌دانسته‌اند[۱۶].

    پانویس

    1. ↑ ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ج۱، ص۲۰، بیروت ۱۳۶۸.
    2. ↑ زالی (نظام)، محمودطاهر، رسالة معرفة المذاهب، در محمد بن عبیداللّه ابوالمعالی، ج۱، ص۷۹.
    3. ↑ مشکور محمد جواد، هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب: رساله‌ای در فرق اسلام از آثار مربوط به قرن هشتم هجری، تهران، عطائی، ۱۳۳۷ ش، ص ۴۱.
    4. ↑ اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۷.
    5. ↑ بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، بیروت، دارالکتب العلمیه، (بی تا)، ج۱، ص۸۰.
    6. ↑ شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۱.
    7. ↑ اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۷.
    8. ↑ بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، بیروت، دارالکتب العلمیه، (بی تا)، ج۱، ص۱۰۰۱۰۱.
    9. ↑ شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۱۱۳۲.
    10. ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۷۵ش، ص۱۲۹.
    11. ↑ اشعری علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۹۸.
    12. ↑ شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶، ج۱، ص۱۳۱.
    13. ↑ ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ج۱، ص۲۰، بیروت ۱۳۶۸.
    14. ↑ محمودطاهر غزالی (نظام)، رسالة معرفة المذاهب، ج۱، ص۸۰، در محمد بن عبیداللّه ابوالمعالی، همان منبع.
    15. ↑ هفتادوسه ملت یا اعتقادات مذاهب: رساله‌ای در فرق اسلام از آثار قرن هشتم هجری، ص ۴۱، چاپ محمدجواد مشکور، تهران: عطائی، ۱۳۳۷ ش.
    16. ↑ اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامییّن، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰، ج۱، ص۱۰۰.
    برگرفته از «https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=ثعالبه&oldid=216222»