کشفیه (شیخیه)

کشفیه (از شیخیه) پیروان سید کاظم بن سید قاسم حسینی رشتی حائری (1212- 1259) دانشمند مشهور فرقه «شیخیه» بودند که معروف به کشفی بود. وی از شاگرد شیخ زین الدین احمد احسائی موسس فرقه شیخیه به حساب می‌آمد.

تاریخچه

پس از شیخ احمد احسائی، شاگرد او سید کاظم رشتی (در گذشته در 1259 ه) جانشین او شد. اجداد سید کاظم از اشراف سادات حسینی مدینه بودند اما دو نسل از وی در ایران نشو و نما کردند. سید احمد جدّ سید کاظم، به علّت شیوع طاعون از مدینه خارج شد و به رشت رفت. وی در اصطلاح شیخیه ملقب به «سید نبیل» است. سید در جوانی به یزد رفت و در آن شهر به شیخ احمد احسائی پیوست و سپس رهسپار کربلا شد و تا پایان عمر در آن شهر به تدریس و ترویج مکتب شیخیه مشغول بود و بیش از یکصد و پنجاه جلد کتاب و رساله نوشت که غالبا رمزگونه و نامفهوم است. او در کربلا مورد توجه علمای عصر خود قرار گرفت. محمود آلوسی مفتی بغداد و مولف کتاب «مقامات آلوسیه» درباره سید کاظم می‌گوید که اگر سید در زمانی می‌زیست که ممکن بود نبی مرسل و پیغمبری مبعوث شده باشد، من اولین کسی بودم که به او ایمان می‌آوردم، زیرا شرایط لازم به اخلاق، علم کثیر و عمل به سجایای معنوی در شخص او موجود بود. بعضی نوشته‏‌اند: نجیب پاشا حاکم عثمانی که در زمان سید مسئول قتل و غارت کربلا بود، سید را دعوت کرد تا از وی دیدن کند و ظاهرا مراتب احترام را به جای آورد، ولی به او قهوه‏‌ای مسموم خوراند و سید در ماه ذیحجه سال 1259 ه درگذشت و در جوار قبر حسین بن علی (سید الشهدا) مدفون شد. مهم‌ترین کتاب سید کاظم «شرح القصیده» است که در شرح قصیده لامیه پاشا عبدالباقی افندی عمری موصلی، والی عراق در دوره عثمانی نوشته است. دلیل سرودن آن قصیده به مناسبت ارسال روپوش برای مرقد امام موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) از طرف سلطان محمود خان ثانی پادشاه عثمانی می‏ باشد. این روپوش، قطعه‌ای از پوشش‌های ضریح مطهر حضرت رسول (صلّی‌الله علیه وآله) بود که سلطان مذکور به عنوان تحفه برای ضریح حضرت موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) فرستاد.

وجه تسمیه شیخیه به کشفیه

سید کاظم رشتی، جانشین شیخ احمد در وجه تسمیه شیخیه به «کشفیه» می‌نویسد: «مراد از شیخی یا کشفی، اصحاب شیخ بزرگوار شیخ احمد‌بن‌زین‌العابدین احسایی می‌باشند و منسوبین به آن به کشفیه موسوم‌اند، چرا که خداوند سبحان، حجاب جهل و کوری در دین را از بصیرت‌ها و چشم‌های ایشان برداشته و ظلمت شک و ریب را از قلوب و ضمایر آنها برطرف کرده است».

نام برخی از آثار

کتاب‌های بسیاری از سید کاظم رشتی باقی مانده است که عبارتند از: «لوامع الحسینیة»، «حجة البالغة»، «حجة الدامغة»، «مقالات العارفین»، «اسرار الشهادة»، «کتاب اسرار العبادة»، «شرح دعاء السماة» و «شرح القصیدة».

جانشین سید کاظم

جانشین وی فرزندش سید احمد بود که در روز دوشنبه هفدهم جمادی الاولی سال‏ 1295 هجری قمری، به ضرب خنجر مردی شریر در باب السدرة کربلا به قتل رسید.