بشیریه (غلاة شیعه)

از ویکی‌وحدت
نسخهٔ تاریخ ‏۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۳۲ توسط Hadifazl (بحث | مشارکت‌ها)
بشیریه
نامبشیریه
قرن شکل گیریقرن دوم هجری قمری
مبدأ شکل گیریکوفه
موسسمحمد‌بن‌بشیر کوفی
عقیدهاز واقفیه بودند( توقف امامان پس از امام موسی‌بن‌جعفر ع)

بَشیریه از «غلاة» شیعه و پیروان محمد‌بن‌بشیر کوفی از موالی بنی‌اسد بودند.

شرح حال موسس فرقه

درباره او نوشته‌اند که وی اهل کوفه و نیرنگ‌باز و شعبده‏‌باز بوده و از «واقفیه» به‌شمار می‌رفته است. یعنی کسانی که درباره امامان پس از حضرت موسی‌بن‌جعفر (علیه‌السّلام) قائل به توقف شدند و امامت آنان را نپذیرفتند[۱].

جایگاه رجالی

وی از راویان ضعیف شیعه است و مورد لعن امام‌کاظم (علیه‌السّلام) قرار گرفته است، زیرا به ایشان دروغ می‌بست[۲][۳].

اعتقادات

در منابع آمده است که محمد‌بن‌بشیر معتقد بود حضرت موسی‌بن‌جعفر (علیه‌السّلام) غایب شده و خود را به اهل‌نور، نورانی و به اهل‌ظلمت، ظلمانی نشان می‌دهد. از دیدگاه وی، آن‌حضرت نمرده و به زندان نیفتاده، بلکه غایب و قائم آل‌محمد است که در وقت غیبت، محمد‌بن‌بشیر را جانشین خود کرده انگشتر خود را به وی داده و آنچه را پیروانش از امر دین و دنیا احتیاج دارند به محمد‌بن‌بشیر آموخته است و بعد از وی، محمد‌بن‌بشیر امام است.

همچنین معتقد بود که ظاهر انسان آدم و باطنش ازلی است[۴][۵].

آثار

برخی از مدخل‌نویسان بدون نام بردن از اسم اثر، فقط درباره او نوشته‌اند که وی دارای کتابی نیز بوده است[۶].

تذکر لازم

تذکّر لازم اینکه دو راوی به نام «محمّد‌بن‌بشیر» وجود دارد:

الف: محمّد‌بن بشیر کوفی، همزمان با موسی بن جعفر (کاظم) (علیه‌السّلام) بوده و شخصی ملعون است و بشیریه پیروان او هستند.

ب: محمّد‌بن بشیر کوفی که برادر علی‌بن بشیر کوفی است و هر دو ثقه هستند. نجاشی از آنها نام می‌برد و می‌گوید: کتاب نوادر از این شخص ثقه است[۷] و در قم از دنیا رفته است. نکته قابل‌ ذکر این است که رجالیان هیچ نشانه روشنی برای تمییز این دو نفر هم‌نام بیان نکرده‌اند[۸].

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 104 با اصلاح عبارات.
  2. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 104
  3. مامقانی، عبدالله، تلخیص مقباس الهدایة، ص ۲۶۸
  4. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 104
  5. تبریزی، علی، بهجة الآمال، ج ۶، ص ۳۱۵-۳۱۸.
  6. تبریزی، علی، بهجة الآمال، ج ۶، ص ۳۱۵-۳۱۸.
  7. نجاشی احمد بن عباس، رجال النجاشی، ص ۳۴۴
  8. تبریزی، علی، بهجة الآمال، ج ۶، ص ۳۱۵.