عماریه

    از ویکی‌وحدت
    عمّاریه ‏
    موسسعمّار بن موسی ساباطی
    عقیدهرشته امامت را به‌امام جعفر صادق (علیه‌السلام) کشانیده‏ و پس از وی به‌امامت عبداللّه افطح قائل شدند.

    عمّاریه ‏ شاخه‌ای از فرقۀ «فطحیه» و از یاران عمّار بن موسی ساباطی بودند.

    تاریخچه

    این فرقه، رشته امامت را به‌امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) کشانیده‏ و پس از وی به‌امامت عبداللّه افطح قائل شدند که یکی از مهم‌ترین فرزندان امام بود. البته عبدالکریم شهرستانی نامی از این فرقه نبرده است، ولی مقریزی آن را معمریه و منسوب به‌معمر دانسته است.

    رهبر فرقه

    پیشوای این فرقه شخصی به‌نام عمار بن موسی ساباطی از موالیان و کنیه‌اش ابوالیقظان بود. وی از اصحاب امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) و امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) به‌شمار می‏‌رفت. شیخ طوسی در برخی از تعابیر، او را از اصحاب امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) و بعضی دیگر، از یاران امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) بر شمرده است. وی در اصل کوفی و ساکن مدائن بود. نجاشی می‌نویسد که ابوالفضل عمار بن موسی ساباطی از موالی بود و دو برادر او یعنی قیس و صباح از حضرت امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) روایت می‌‏کردند. کشّی می‌نویسد او از اصحاب حضرت رضا (علیه‌السّلام) بود و فطحی به‌شمار می‌‏رفت. بعضی از محدثان او را ضعیف و فاسدالمذهب دانسته‏‌اند. مقریزی «عماریه» را از شیعیان بنی‌العباس ذکر کرده و ابن حزم می‏‌نویسد که فرقه‏‌ای از شیعیان بنی‌عباس قائل به‌نبوت عمّار نامی ملقب به‌«خدّاش» شدند و اسد بن عبداللّه برادر خالد بن عبداللّه القسری‏ خداش را دستگیر کرده به‌قتل رساند. البته به‌نظر می‌رسد که عماری که نامش در عبارت اخیر آمده غیر از عمار نخستین است که از شیعیان «فطحی» بوده است.[۱][۲][۳][۴][۵][۶] [۷][۸].

    پانویس

    1. محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 337 با ویرایش و اصلاح عبارات.
    2. شیخ طوسی، رجال الطوسى، تحقیق سید محمد صادق بحر العلوم، نجف، سال 1937 م، ص 117.
    3. محمد بن عمر بن عبدالعزیز کشّی، رجال کشّى، ص 206.
    4. ابوالعباس احمد بن علی نجاشی، رجال نجاشى، چاپ بمبئى، سال 1317 ق، ص 256.
    5. ابوالحسن اشعری، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، چاپ مصر، جلد اول، سال 1950 م، جلد دوم سال 1954 م ص 28.
    6. عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، به‌اهتمام محمد زاهد بن حسن الکوثرى، چاپ قاهره، سال 1948 م، ص 39.
    7. ابن حزم اندلسی، الفصل فى الملل و الاهواء و النحل؛ چاپ مصر، سال 1347 ق، ج 4، ص 142.
    8. سعد بن عبدالله اشعری قمی، المقالات و الفرق، تحقیق محمد جواد مشکور، چاپ تهران، سال 1963 م، ص 233.